- 19 saat önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet, ekonomist Murat Bal bizlerle, Sayın Bal hoş geldiniz canlı yayına.
00:05Hoş bulduk Feridun Bey, iyi yayınlar diliyorum.
00:07Teşekkür ediyorum, teşekkür ediyorum.
00:09Evet, siz bağlandınız, Merkez Bankası da hemen akabinde açıklama yaptı.
00:151,5 nasıl bir rakam sizce?
00:17Evet, ben de siteden onu okuyordum aynı anda.
00:21Tabii biraz düşük ama enflasyon da zaten bu şekilde düşüyor.
00:26Yani geçtiğimiz ay ile bu ay arasında enflasyon tıklığı %1 puan 0.70, 1.2 gibi bu şekilde düşümler oluyor.
00:36O sebeple de 1,5 puanlık yani 150 bas puanlık bir düşüş normal gibi değerlendiriyorum ben.
00:45Para politikası kurulu uzun zamandır enflasyonun düşmesine bağlı olarak faizlerde de düşüme izin veriyor.
00:53Tabii burada piyasaları nasıl etkileyeceğine dair konuşmak gerekir bence.
00:59Özellikle bu düşmelerden sonra bankalardaki faiz oranlarının mutlaka düşmesi gerekiyor.
01:07Baktığımızda bankalardaki faiz oranları Merkez Bankası'nın düşüldüğü kadar hızlı düşmüyor.
01:13Piyasalar daha buna sert tepki vermiyor.
01:17Yani sert daha doğrusu bir anda böyle onların yaptığı gibi Merkez Bankası'nın yaptığı gibi direkt olarak onlar da bu faiz düşüşüne katılmıyorlar.
01:28Biz bunu bütün piyasalarda beklenen halbuki halkın beklediği bu enflasyon oranının faizlerin de etkilediğini hepimiz biliyoruz.
01:38Ve dolayısıyla da banka faizlerinin de düşmesi gerekiyor.
01:41Sayın Balkan peki bunun bir yaptırımı yok mu bankalara?
01:45Yani şu an o kadar darboğazdayken bunun bir an evvel harekete geçilmesi gerekmiyor mu?
01:51Yani şöyle tabii serbest piyasa ekonomisinde bankalara bu şekilde bir yaptırım yapılması mümkün değil.
01:58Ancak devletin de piyasada üç tane dört tane kamu bankası var.
02:04Yani devlet de bu regulasyonu sağlayabilir.
02:07Kamu bankaları eliyle de piyasa faizlerini daha düşük seviyelere çekmek için uğraşabilir devlette.
02:14Yani burada kamu bankaları piyasada bir düzenleyici hale gelebilir.
02:19Ancak bu şekilde olur.
02:21Ama serbest piyasa ekonomisinde diğer bankalara şöyle yapacaksın şeklinde bir baskı maalesef ki mümkün değil.
02:29Ama eğer faizler düşmezse piyasada da bir canlanma beklemekte hata olur.
02:35Bu faizlerin bu şekilde düşmesi gerekiyor.
02:38Bakın iki bin yirmi altı yılı için enflasyon hedeflerimiz yüzde on altı on dokuz arasında.
02:43Şu anda düşülen ben bakıyorum bakın gecelik vadede borç verme faiz oranı yüzde kırk iki buçuktan kırk bire.
02:51Repo ihale faiz oranı otuz dokuz buçuktan otuz sekize.
02:54Gecelik vadede borçlanma faiz oranı otuz sekizden otuz altı buçuğa oluşuyoruz şu anda.
03:00Bu düşmeyi değerlendirirken tabii ki olumlu olarak değerlendiriyoruz.
03:04Ama günün sonunda iki bin yirmi altı yılındaki yüzde on altı on dokuz hedefine de uygun şekilde faizlerin de geri gelmesi gerekiyor.
03:12Yoksa yine o on altı on dokuz rakamları tutturamaz hale gelebiliriz.
03:17Evet yani bir de malum asgari ücret toplantısına doğru gidiyoruz.
03:23Bütün Türkiye'yi tabii yedi milyon ama genel hatta itibariyle herkesi ilgilendiren bir süreç bu maalesef.
03:29Dolayısıyla asgari ücrette yapılacak olan zam beklentisi piyasaları elbette ki etkileyecek.
03:37Bu noktada görüşünüz ne?
03:39Bakın geçen sene yüzde kırk tört nokta otuz sekizlik bir gerçekleşen enflasyon vardı.
03:45Asgari ücret zammı yüzde otuz yapıldı.
03:47Yani hedeflenen enflasyon üzerinden yapıldı.
03:50Şu anda yüzde otuz birin biraz üzerinde gerçekleşen bir enflasyonumuz var.
03:54On iki ince ay açıklandıktan sonra burada bir netleşme olacak.
03:58Şu an için rakam bu.
04:00Tabii bu bütün bunları değerlendirdiğimizde önümüzdeki sene içinde bir hedeflenen enflasyon artışı yapılacak gibi gözüküyor.
04:08Yani yüzde on altı on dokuz şu anda iki bin yirmi altı yıla enflasyonunun hedeflenilen kısmı.
04:13Ama bu revize edilebilir tabii ki.
04:18Diğer taraftan gerçekleşen enflasyon yüzde otuz ikiler otuz üçler civarında olacak gibi gözüküyor.
04:23E peki bu ikisinin ortasında diye bekliyorum ben.
04:27Yani şahsi beklentim yüzde yirmi beş civarında bir enflasyon artışı yapılacak gibi gözüküyor asgari ücrete.
04:35Mevcuttur mu bu rakam karşılayacak mı?
04:38Yani geçen senede de kayıp yaşandı.
04:42O yüzden ben o geçen seneki kaybın da ancak karşılanamayacağını düşünüyorum.
04:47Ya şöyle asgari ücretle alakalı Sayın Cumhurbaşkanımızın devamlı atif ettiği bir cümle var.
04:55Dar gelirliği ve asgari ücretli enflasyon karşısında ezdirmeyeceğiz diyor.
04:59Yani inşallah bari bu dönemde bir artış ve bu artışın üzerine de bir refah payı uygulaması yapılırsa asgari ücretli ancak o şekilde biraz daha rahatlar.
05:11Bir de yılbaşından bir kere belirleniyor ve bütün yıl belirleniyor.
05:16Bakın yirmi iki bin yüz dört lira Ocak iki bin yirmi beşteki alım gücü bugün on altı bin liralara düştü.
05:23On yedi bin liralara düşmüş durumda.
05:24Yani siz yılbaşında bunu belirlediğinizde bütün yıl uyguladığınızda yıl sonuna geldiğimizde asgari ücretlinin alım gücü de çok düşmüş oluyor.
05:34Bunların hepsinin hesap edilmesi gerekir diye düşünüyorum.
05:37Bu dönem asgari ücret toplantılarına Türk İş katılmayacağını söylüyor ama ben buradan bir çağrı yapmak istiyorum.
05:44Türk İş'in de katılması gerekiyor.
05:46Masada olmadığınız bir kavgayı veremezsiniz.
05:49Orada olmanız gerekiyor diye düşünüyorum.
05:51İşçinin hakkının savunulması gerekiyor.
05:54Karşı tarafta bir ses yoksa bile bir artışa izin yoksa bile en azından çıkarsınız.
05:59Ben savundum ama işte böyle oldu böyle oldu diye anlatırsınız.
06:04Ama hiç gitmemek açıkçası ben bunu çok doğru bulmuyorum.
06:08Tabii şimdi Merkez Bankası böyle bir açıklama yaptı.
06:13Yüzde bir buçuk gibi bir rakam.
06:15Ve bunun tabii ki piyasa yansımalarını hep birlikte göreceğiz.
06:20Ama sizin de bahsettiğiniz gibi asgari ücrette getirmesi gereken bir oran var.
06:26Açlık sınırının en azından üzerinde olması gerektiğini söyleyenler var.
06:29Mesela siyasilerin telaffuz ettiği rakamlar var.
06:33Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan'ın söylediği işte rakam.
06:38Hakeza Dem Parti'nin söylediği rakamlar CHP'nin olması gerektiğini söyledi işte yüzde otuz dokuz.
06:46Bu rakamlara getirilmesi çok mu ütopik ekonomimiz için?
06:52Yani asgari ücretin enflasyon üzerinde bir etkisi olduğunu biliyoruz.
07:00Bunu geçtiğimiz yıllarda Merkez Bankası'nın yayınladığı bir rapor vardı.
07:04Asgari ücretteki her 10 puanlık artış enflasyon üzerinde bir buçuk puan civarında etki oluşturuyor diye.
07:12Ama diğer taraftan da biz asgari ücretlinin üzerinde bütün bu ekonomik yükü de bırakamayız.
07:19Yani zaten en az ücret alan kesim toplumdaki geliri en az olan kesimden bahsediyoruz.
07:27Yani normal beyaz yakalı veyahut da işte biraz daha kira geliri olan asgari ücretin üzerinde maaş alan bir kesimden bahsetmiyoruz.
07:35Bizim bahsettiğimiz zaten en düşük maaşı alan kesim.
07:38Şimdi bu kesimin de üzerinden enflasyonu kontrol etmek çok gerçekleşecek bir şey değilmiş gibi geliyor bana.
07:49Bizim asgari ücretliği korurken bir denge sağlamamız gerekiyor.
07:54Bakın açlık sınırı dediniz 29 bin liraya yaklaşıyor.
07:58Eben %25 zam yapılsa 27 bin 528 binler seviyesine geliyor ki çok uzun zamandır ilk defa artış yapılsa bile açlık sınırının altında kalan bir asgari ücretle karşı karşıya kalabiliriz.
08:10Yani burada asgari ücretliği asgari ücreti kullanarak enflasyonu kontrol edebileceğimiz algısı bana göre yanlış.
08:20Asgari ücreti öyle bir ücret olmalı ki bir taraftan alım gücünü korumalı.
08:26Diğer taraftan da hem işsizliği hem de piyasada bir enflasyona sebebiyet vermemeli.
08:32Bu dengeyi korumamız lazım.
08:34Devlet de gerekirse taşın altına sokması lazım.
08:37Geçtiğimiz zamanlarda bin liralık bir asgari ücretli desteği vardı.
08:42Daha sonra kalktı.
08:44Yani seklika primlerinden bir rakamdan vazgeçmişti devlet.
08:49Ayrıca şunun da altını çizeyim.
08:505 sene oldu hemen hemen.
08:52Bence Türkiye Cumhuriyeti vergi tarihindeki en doğru kararlardan birini bu hükümet yaptı.
08:57Ve asgari ücret üzerinden gelir vergisini kaldırdı.
09:02Bu bir devrimdi.
09:03İnanın gelir vergisinde bu bir devrimdi.
09:06Ama geldiğimiz noktada şu anda hepsi unutuldu.
09:10Neden?
09:10Çünkü asgari ücret yine açlık sınırının altında kaldı.
09:14Yani bu dengeyi iyi korumamız gerekiyor.
09:16İnsanların bir de sorguladığı mesele uzunca bir zamandır dolar, uzunca bir zamandır benzin motorun fiyatları aşağı yukarı aynı seviyelerde seyrederken,
09:27buna mukabil Türkiye'de enflasyonun bir türlü tam manasıyla dizginlenememesine,
09:34hani konuşmanızda da bahsettiniz ya, serbest piyasa ekonomisi.
09:37Acaba bu serbest piyasa ekonomisi dediğimiz şey bize uygun değil mi?
09:43Ya bize uygun ama bizim burada hem devletin yapacağı denetimleri arttırıyoruz.
09:50O zaman denetim mekanizması eksik.
09:52Tabii denetim mekanizmasında bir eksiklik var.
09:56Berilerinde de ahlak problem var.
09:59O da var.
10:00Aynen öyle.
10:00Bakın asgari ücret daha artışının konuşulduğu anda market fiyatlarındaki artışları biz hepimiz burada haber yaptık.
10:07Yani daha artmamış, daha kişinin cebine girmemiş ki işverende nasıl bir etki oluşturabilir?
10:15Düşünün yani daha ödemediği rakam üzerinden bile hemen fiyatlara yansıtmayı biz burada da çok gördük.
10:22Ya da yan taraf ki zincir market zam yaptı ben de yapacağım gibi böyle sanki piyasayı birlikte regüle ediyormuş gibi hareketlerini bunları çok gördük.
10:33Dolayısıyla burada önemli olan şey evet serbest piyasaya ekonomisi çok değerli ama devletin de bu mekanizmaları yerine getirmesi gerekiyor.
10:42Bakın gıda fiyatlarıyla ilgili özellikle Avrupa'da uygulanan pek çok örnek var.
10:49Yani Fransa'dan bir örnek vereyim ben size iki ay boyunca pandemi zamanında bütün gıda fiyatlarını sabit tuttu Fransa.
10:57Kesinlikle artıramazsınız dedi hiçbir üreticiye.
11:00Dolayısıyla serbest piyasaya ekonomisi dediğimizde bu bila nihaye tamamen her şeyi serbest demek değil.
11:07Zamanı geldiğinde devlet buna müdahalesini yapar.
11:10İşte bu tür dönemlerde özellikle yılbaşında buna çok dikkat edilmesi gerekiyor.
11:17Yılbaşında maaşlardaki artış bir bakıyorsun ikinci ayda ya daha Ocak-Şubat aylarında eriyor gidiyor.
11:26Bunun da yolu denetimler vatandaşlarımızın da buna çok dikkat etmesi gerekiyor.
11:33Özellikle marketlerde oluşacak bu yüksek artışları Ticaret Bakanlığı'na, Maliye Bakanlığı'na mutlaka bildirmeleri gerekiyor.
11:41Peki son olarak şunu soracağım.
11:42Siz de bahsettiğiniz Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu noktadaki açıklamalarını.
11:47Asgari ücrette bir rakam açıklanacak ve daha sonra Sayın Cumhurbaşkanı gidecek bu.
11:52Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu noktada bir herhangi bir ileriye yukarıya doğru bir rakam, bir kalem oynatması bekleniyor.
12:04Sizin beklentiniz var mı?
12:06Feridun Bey ona Erdoğan dokunuşu deniyor.
12:08Genelde böyle maaş zamlarında belirlenen kanuni rakamdan daha sonra Sayın Cumhurbaşkanımızın pek çok kereler burada %5 olsun %10'a kadar arttırdığı durumları biliyoruz.
12:22Bunları tecrübe ettik.
12:23Ama ben bu dönemde bunu beklemiyorum açıkçası.
12:26Bu dönemde biraz Mehmet Şimşek'in etkisi var diye düşünüyorum.
12:31Yani o sıkı para politikalarının enflasyonu kontrol etme çabasının daha etkili olacağını düşünüyorum.
12:40Belki bu dönemden sonra özellikle çünkü Mehmet Şimşek'in de açıklamaları var bu konuda.
12:442026 yılında enflasyonu düşürdükten sonrasında artık bunu bu şekilde halkı daha sıkacak politikalardan uzak duracağız şeklinde.
12:53Yani bir 2026'nın da ben bu şekilde en azından ilk yarısının geçeceğini düşündüğüm için bu dönemde belki Sayın Cumhurbaşkanımız belki ikinci yarısı için bir artış öngörebilir.
13:08Mesela geçtiğimiz yıllarda yapıldı bu.
13:10Asgar ücret 12 aylık belirlenmedi, 6 aylık belirlendi.
13:13Belki bu şekilde bir etkisi olabilir ama bu dönem için ben açıkçası bunu beklemiyorum.
13:19Anladım. Peki bu iyi bir haber değil.
13:23Peki teşekkür ediyorum Murat Bal aktardığınız bilgi detayları için.
13:28Ben teşekkür ediyorum Feridun Bey. İstediği iyi yayınlar diliyorum.
13:30Teşekkür ediyorum.
İlk yorumu siz yapın