00:00Sıcımların kalkması için iki tarafta da bir irade olduğunu çok net ifade edebilirim ama bu irade nasıl şekillenecek ve sonuçlanacak işte esas mesele bu ve gelen yeni açıklamalarla da zaman zaman kafa karışıklığı yaşansa da en azından şunu söyleyebilirim.
00:16Ankara'nın Trump yönetimi döneminde bu meselenin çözülmesine dönük beklentisi çok yüksek.
00:23Hatırlayacaksın bir süre önce Cumhurbaşkanı Erdoğan BM Genel Kurulu'na katılmak üzere gittiği Amerika'da Washington'a da resmi bir ziyarette bulunmuştu ve Donald Trump'la bir görüşme gerçekleştirmişti.
00:35İşte o görüşme sonrası Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ne demişti?
00:39Demişti ki Trump Katsa'nın kaldırılması talimatını bürokratlarına verdi.
00:44Bu önemli bir aşamaydı.
00:45Trump'ın bu Katsa bizim aramızda olmaması gereken bir şey bunu kaldırmamız lazım dediğini de aktarmıştı Hakan Fidan.
00:54Çok değil 3-4 gün önce de doğa formundaydı ve orada verdiği bir röportajda da yine bu konu sorulduğunda
01:00ABD'nin Katsa yaptırımlarını çok yakında kaldıracak bir yolu bulacağına inanıyorum ifadesini kullanmıştı ve iki NATO müttefiki olarak bu konuda çalışıldığının altını çizmişti.
01:12Şimdi son olarak yeni bir açıklama geldi.
01:14Kimden?
01:15ABD Ankara Büyükelçisi Tom Barak'tan.
01:18Bir sosyal medya paylaşımında bulundu bu konuda ve Tom Barak dedi ki ABD yasalarına göre Türkiye'nin F-35 programına geri dönmesi için S-400 sistemini artık kullanmaması ve sahip olmaması gerekiyor.
01:33Başkan Trump ve Başkan Erdoğan arasındaki olumlu ilişkiler yeni bir işbirliği ortamı yarattı vurgusunu da yaptı Barak.
01:39Ve umudumuz bu görüşmelerin önümüzdeki aylarda hem ABD hem de Türkiye'nin güvenlik gereksinimlerini karşılayan bir dönüm noktası oluşturmasıdır ifadesini kullandı.
01:49Elbette aslında hem sahip olmaması hem kullanmaması S-400'leri ifadesi normalde mevcut yasalara da atfen söylediği için Katsa'nın dayattığı bir durum.
02:03İşte bu durumun aşılması üzerine çalışmalar sürüyor.
02:06Büyükelçinin bu sözleri de açıkçası Ankara'nın dikkatini çekti Kağan.
02:13Şimdi tabii bu noktada ABD Büyükelçisi Tom Barak'ın F-35'lerle ilgili bir paylaşımı da var.
02:18Bu ne anlama geliyor diye de sormak isterim Dicle Canova.
02:21Evet evet evet işte o ne anlama geliyor.
02:26Ankara'da kaynaklara bunu sorduğum zaman şöyle bir genel havayla karşılaştım.
02:34Tom Barak hatırlayacaksın bir süre önce de 4-6 ay içinde bu konu çözülebilir mesajını vermişti.
02:40Bunu hatırlatıyor kaynaklar.
02:41Ve zaman daralıyor diyorlar.
02:44Her iki tarafa da bu nedenle Tom Barak'ın çözmemiz lazım mesajı olarak bu paylaşımı yaptığı yorumlanıyor, konuşuluyor.
02:53Şimdi çözmenin iki yolu var deniyor.
02:55Bir S-400 kullanmamak veya iki bulundurmamak.
03:00Şimdi Türkiye saldırı olmadıkça kullanmama konusundan hareket edebilir.
03:06Burada bir problem görünmüyor.
03:07Ama Amerika bunu kabul etmiyor ve bulundurmayın da diyor.
03:11İşte o noktada Türkiye'de kendi egemenlik haklarının ihlali olarak gördüğü için bu bulundurmama meselesine sıcak bakmıyor, itiraz ediyor.
03:21Bu kilidi açmak için az önce bahsettiğim görüşmeler, çalışmalar bir süredir gerçekleşiyor Katsa üzerinde.
03:27Hukuken nasıl aşılır bunun yolu aranıyor.
03:31Çünkü Katsa çok açık bir yasa.
03:33Amerika'nın hasımlarıyla, yaptırımlar yoluyla mücadele etme yasası ve orada Rusya'nın istihbarat veya savunma sektörleriyle alışveriş yapan kişi veya kurumlara yönelik yaptırım uygulanması öngörülüyor.
03:45İşte bu ifadeler nasıl düzeltilebilir, ne olabilir?
03:50Hem hukuken bir çalışma yürüyor hem de siyasi görüşmeler devam ediyor.
03:54O noktada NDAA denilen, Pentagon'a yıllık verilen ulusal savunma yetkilendirme yasası var.
04:02Yani bir çeşit savunma harcamalarının yıllık bütçesi olarak Türkçeleştirebiliriz bunu.
04:07Orada mevcut da S-400 olduğu müddetçe herhangi bir alışverişin yapılmamasına dönük bir takım kısıtların yer aldığı hükümler var.
04:17İşte bunların kaldırılmasıyla önemli mesafe alınabilir diyor Ankara'daki kaynaklar.
04:23Peki bu nasıl olacak?
04:25Amerika Birleşik Devletleri'nde bütçe hazırlıkları Ocak-Şubat ayında başlıyor.
04:29Aslında Tom Baran işaret ettiği önümüzdeki aylar ifadesi de, daha önce işaret ettiği 4-6 ay içerisinde çözülebilir ifadesi de.
04:38Bu bütçe hazırlıkları ve işte orada NDAA denilen düzenlemede belki o kısıtların, o ifadelerin kaldırılmasıyla ilk bariyerin aşılması anlamına gelebilir.
04:51Ardından da elbette kongreye gidecek ve orada da bir oylama yapılacak.
04:56Ancak tabii Donald Trump'ın oradaki ağırlığı yani Cumhuriyetçi Parti'nin ağırlığı da düşünüldüğü zaman kongreden de rahatlıkla geçebileceği üzerinde duruluyor şu aşamada.
05:06Ama dediğim gibi öncelikle Amerika'daki bütçe hazırlıkları sırasında bu savunma harcamalarının yıllık bütçesini içeren yasada bir takım rotüşler, dokunuşlar olabilir.
05:19Bu yaptırımın aşılması adına beklenti bu yönde.
05:22Önümüzdeki 1-2 aylık süreç içerisinde dolayısıyla bu meselenin nereye evrilebileceğini de görme imkanımız olacak gibi duruyor.
05:30Zaten Tom Barak'ta açıklamasında işbirliği ve ikili ilişkilere özel bir vurgu yaptı.
05:38Donald Trump da sık sık Türkiye ile ilişkilerine özel bir vurgu yapıyor.
05:41Malum Rusya-Ukrayna Savaşı, Suriye, İran birçok mesele de Türkiye ile konuşan bir lider Donald Trump.
05:47Ve bu kassa yaptırımları iki ülke ilişkileri arasında YPG'den sonra en önemli sıkıntılı başlık olarak durmaya devam ediyor.
05:56Bu bariyerin aşılmasıyla ikili ilişkilerde de işbirliği imesinin hızlanması beklentisi iki tarafta da yüksek.
06:03Dolayısıyla Ankara'da halen Trump yönetiminin bu kassa meselesine bir çözüm bulacağına dair inanç yüksek.
06:11Dolayısıyla orada savunma bütçesi içerisinde yer alan o keskin ifadenin ne olacağını bundan sonraki süreçte takip etmemiz gerekecek.
06:19Öyle görünüyor.
06:20Şimdi F-35 konusu gündeme geldi tekrar Tom Barak'ın yaptığı paylaşım.
06:24Biraz önce sen de ifade ettin diplomatik anlamda işbirliği anlamında Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri de son zamanlarda bir artış var bu konuyla ilgili.
06:33Ama görünen bir gerçek de var.
06:35O da Eurofighter sanki F-35'ten daha önce gelecek gibi.
06:39O konuda son durum ne?
06:40Evet daha önce gelecek bunu kesin söyleyebiliriz.
06:48Sona gelindi hatta Eurofighter meselesinde.
06:50Biliyorsun İngiltere, Katar ve Uman'dan alınacak.
06:53Bunlar açıklanmıştı.
06:55Hava Kuvvetleri Komutanı birkaç gün önce Katar'daydı.
06:58Oradan takip etmiştik.
07:007-9 Aralık tarihleri arasında yani bugüne kadar da Uman'da bir resmi ziyaret gerçekleştirdi ve döndü.
07:06Hem Katar hem Uman'da Hava Kuvvetleri Komutanı'nın temaslarında öne çıkan başlık elbette Eurofighter'dı.
07:12Şimdi açıklanana göre Katar'dan 12, Uman'dan 12, 20 uçakta İngiltere'den alınacak şekilde bir planlama yapılıyor.
07:20Peyderpey gelecek bu uçaklar.
07:22Önce 2026'da sonra 2028'de ve sonra da 2030'da.
07:26İlk grup uçak Katar'dan gelecek.
07:29Bu kesinleşti diyebilirim ve edindiğim bilgilere göre de 12 uçak için Katar'dan gelecek.
07:3412 uçak için bu ay veya önümüzdeki ay Katar'la anlaşma imzalanacak.
07:39Artık eli kulağında ve 2026 yılında ilk Eurofighter'larda Türkiye'ye gelmiş olacak.
07:46Uman'la ilgili de süreçte bir sıkıntı yaşanmadığını söylüyor kaynaklar.
07:50Oradan da alınacak uçaklar ancak Uman'dan alınacak uçakların NATO'ya uyum çerçevesinde bir takım teknik düzenlemelerden geçmesi gerektiği için önce İngiltere'ye gidecek o uçaklar.
08:02Dolayısıyla Uman'ın Türkiye'ye vereceği uçakların 2028'de buraya gelmesi planlanıyor.
08:09İngiltere'de dediğim gibi 2030 yılında uçakları gönderecek şu an için planlanan süreç bu.
08:14Peki Katar'dan gelecek uçaklar anlaşma imzalanırsa bu ay veya Ocak ayında ne zaman Türkiye'de olur?
08:22Bir ay içerisinde anlaşma imzalandıktan sonra bir ay içerisinde uçakların Türkiye'ye gelmesi öngörülüyor.
08:29Yani eğer Aralık sonu Ocak başı gibi imzalanırsa Şubat ayında ilk Eurofighter'lar Türkiye'ye gelecek gibi duruyor.
08:37Hatta şunu da söyleyeyim hava kuvvetlerinde Türk pilotlarının Eurofighter'larla ilgili teorik eğitimlerine başlandı bile.
08:45Bir süre sonra bu simülatörleri de gelecek Türkiye'ye ve Eurofighter eğitimleri simülatörden devam edecek.
08:52Son ayakta da Katar'a gidip pilotlar orada eğitim alacaklar.
08:56Ve belki de Kaan ilk uçakları da Türk pilotları kullanacak Türkiye'ye getirirken.
09:02Bu da çok şık olmaz mı ne dersin?
09:04Yani çünkü benim kaynaklarla konuştuğumda edindiğim izlenim Türk pilotları çok tecrübeli ve bu uçakları uçurma konusunda çok fazla zamana ihtiyaçları olmayacak.
09:14Dolayısıyla ilk eğitimlerin ardından belki ilk grup uçağı Türk pilotlar uçuracak ve Türkiye'ye getirecek.
09:21Bakacağız göreceğiz onu.
09:23Ama tabii tam olarak kullanılabilmesi için bu uçakların yani her türlü donanımıyla birlikte kullanılabilmesi için biraz zaman zamana ihtiyaç olduğu belirtiliyor.
09:32O da 18 aylık bir süre deniyor.
09:35Yani aktif olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Eurofighter'ı kullanması geldikten sonraki 18 aylık süre içerisinde olacak gibi görünüyor.
09:45Ama bir kez daha altını çizeyim.
09:47Katar'la bu ay sonu veya Ocak başında anlaşma imzalanıyor.
09:51İlk grup Eurofighter'ın da Şubat, Mart gibi gelmesi bekleniyor.
İlk yorumu siz yapın