00:00Şu an itibariyle dünya evrende yaşamın var olduğu bilinen tek yer çok uzakları araştırıyoruz.
00:06Mars, Venüs, Titan, Europa.
00:08Ama şimdiye kadar hiçbir şey bulamadık.
00:11Yine de evrende dünyadaki kum tanelerinden daha fazla yıldız olduğu ve neredeyse her yıldızın kendi gezegenlerine sahip olduğu düşünüldüğünde dünyanın tek yerleşim yeri olduğunu varsaymak zor.
00:22Hem oldukça umut verici seçeneklerde bulunmadı değil.
00:25Öyleyse gelin şimdiye kadar keşfedilmiş en heyecan verici dış gezegenlere doğru küçük bir yolculuğa çıkalım.
00:32Bu gezegenler Mars gibi sıkıcı ve kurak değil.
00:35Dünyadan daha büyük, daha iyi ve yaşam için daha uygun.
00:39Süper yaşanabilir dünyalar.
00:42Koi 5715.01 3000 Işık Yılı Uzaklıkta
00:46Bu gezegen süper yaşanabilir dünya adayları arasında en iyisi kabul ediliyor.
00:52Yıldızının yaşanabilir bölgesinde dönen dünyanın iki katı büyüklüğünde devasa bir kayalık.
00:58Bu da yüzeyinde sıvı halde su bulunması için koşulların uygun olduğu anlamına geliyor.
01:02Ki su, bildiğimiz anlamda yaşam için kilit bir bileşen.
01:06Kıtalar arasında uçarken 100 saatten fazla zaman harcayabileceğiniz kadar büyük bir dünya hayal edin.
01:13Yaşamın gelişmesi için dünyadakine kıyasla çok daha fazla toprağı vardır.
01:18Ayrıca çok özel bir yıldızın yörüngesinde dönüyor.
01:21Güneşimiz bazen sarı cüce olarak da adlandırılan C tipi bir ana dizi yıldızıdır.
01:26Ve bu yıldızlar sadece 10 milyar yıl yaşarlar.
01:29Güneşimiz yaşam döngüsünün neredeyse yarısında.
01:32Yani yaklaşık 5 milyar yıl içinde kırmızı.
01:35D bir yıldıza dönüşecek ve bu süreçte dünyayı da tüketecek.
01:38Koi 5715.01 ise turuncu bir cüce yıldızın yörüngesinde dönüyor.
01:43Bu yıldızlar güneşimizden biraz daha küçük ama çok daha istikrarlılar.
01:47Bazı durumlarda 70 milyar yıla kadar yaşayabiliyorlar.
01:51Dünyadaki yaşam sadece 4 milyar yıldır evrimleşiyor.
01:54Yaşamın 70 milyar yıllık evrimden sonra neye benzeyebileceğini hayal edebiliyor musunuz?
02:00İşte o zaman 3. kademe uygarlıklardan ve Dyson küresi bölgesinden bahsedilebilir.
02:05Bu dünya kulağa mükemmel geliyor.
02:07Ve eminim şu anda oraya taşınmak istiyorsunuzdur.
02:10Ama maalesef çok uzakta.
02:123000 ışık yolu uzaklıktan bahsediyorum.
02:14Yani bugün NASA'yı bir şekilde bize bir Orion uzay aracı ödünç vermeye ikna etsek ve yola çıksak
02:20oraya varmak 100 bin yıldan fazla zaman alır.
02:23Belki bir gün bizi oraya makul bir sürede götürecek hızda bir roketimiz olur.
02:28Ama şimdilik ancak orada ne tür bir yaşam formularının gelişiyor olabileceğini hayal edebiliriz.
02:34Belki de evimize biraz daha yakın yerlere baksak daha iyi olur.
02:37Sadece 39 ışık yılı ötede yaşam için potansiyel bir sığınakla karşılaşıyoruz.
02:49Dünya büyüklüğünde 7 gezegen yıldızların etrafında sıkıca toplanmış durumda ve bunlardan 3'ü yaşanabilir bölge içindeki yörüngede dönüyor.
02:57Trappist bir sistemi ilk kez 2017 yılında keşfedildi ve son 5 yıldır gökbilimciler uyanık oldukları her dakikayı yaşam bulmak amacıyla bu sistemi araştırmakla geçiriyorlar.
03:07Böylece yıldızla aramızdan geçtiklerinde yıldızın parlaklığındaki hafif azalmalarını inceleyerek bu altın madeni gezegenleri tespit edebildiler.
03:15Bu gezegenler dünyadan çok daha yaşlıdır.
03:18Yani dünyanın oluşumu tamamlanmadan önce burada yaşamın meydana gelebileceği en az 3 milyar yıl geçirmiştir.
03:24Sistemdeki Trappist bir özellikle ilgimizi çekiyor.
03:27Dünyadan biraz daha küçük ve su bulundurmak için uygun koşullara sahip.
03:31Ayrıca yaşam için dünyadaki atmosferden bile daha iyi.
03:34Kalın bir oksijen atmosferine sahip olabileceğini düşünüyoruz.
03:37Öte yandan içinde bulunduğu sistem bizimkinden çok farklı.
03:41Gezegenler Jüpiter'e benzer büyüklükte küçük bir kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde dönüyorlar.
03:46Bu yıldız bizim güneşimizden çok daha soğuk.
03:48Bu da gezegenlerin ona daha yakın olması gerektiği anlamına geliyor.
03:52Öyle yakınlar ki sistemin tüm yörüngeleri Merkür'ün güneş yörüngesine kolayca sığabilir.
03:57Bu durum bazı sorunlara neden olabilir.
03:59Gezegenlerin yıldızlarına gelgissel olarak kilitlendiğini düşünüyoruz.
04:03Bir taraf sürekli olarak yıldız tarafından pişirilirken diğer taraf soğuk ve ıssızdır.
04:08Mükemmel şartlar altında gezegenin etrafında yaşam için uygun koşulların bulunduğu bir kara şeridi oluşabilir.
04:15Beni en çok heyecanlandıran şey bu gezegenlerde yaşamanın nasıl bir şey olacağını hayal etmek.
04:19Birbirlerine o kadar yakınlar ki gökyüzüne baktığınızda yörüngede dönen diğer gezegenleri görebilirsiniz.
04:25Ülke değiştirir gibi farklı gezegenlere tatile gidebilirsiniz.
04:29Yaz tatili için Trappist 1D'nin tropik dünyasına gitmeden önce Trappist 1H'ın yamaçlarında kayak yapabilirsiniz.
04:37Dahası burası sadece 39 ışık yılı uzakta olduğu için belki bir gün bunlar insanlık için gerçekten de mümkün olabilir.
04:44Kepler 452B 1402 ışık yılı uzaklıkta
04:50Sırada sık sık Dünya 2.0 olarak adlandırılan Kepler 452B var.
04:56Gezegen Dünya ile o kadar çok benzerlik paylaşıyor ki biraz korkutucu.
05:00Her 384 günde bir güneş benzeri bir yıldızın yörüngesine dönüyor.
05:04Yani Dünya 2 yıldan sadece %5 daha uzun.
05:07Bu durumda her ay tam olarak 32 gün oluyor ki bu çok daha tatmin edici.
05:12Kepler 452B'yi bir süper Dünya yani Dünya'dan yaklaşık %52 daha büyük.
05:17Bu da daha fazla kara parçası.
05:19Daha büyük kıtalar ve potansiyel olarak daha fazla su demek.
05:23Şimdiye kadar iyi geldik ama birkaç dezavantajı var.
05:25Dünya'dan sadece %50 daha büyük olsa da aslında 5 kat daha büyük.
05:29Yani yer çekimi yüzeyde 2 kat daha güçlü hissedilir ve bu nedenle herkes 2 kat daha ağır olur.
05:36İşte burada işler ilginçlaşıyor.
05:38Bildiğimiz kadarıyla Kepler 452 sistemindeki tek gezegen bu da sistemde gaz devli bir gezegen olmadığı anlamına geliyor.
05:45Şimdi ne düşündüğünüzü biliyorum.
05:47Jüpiter bizi asteroidlerden koruyor.
05:50Bu gezegen korumasızca asteroidler tarafından tamamen yok edilmez mi?
05:54Bu noktada yanılıyorsunuz.
05:55Biz senelerce Jüpiter'in dostumuz olduğunu, bizi düzenli asteroid çarpmalarından koruduğunu düşündük ama son simülasyonlar bunun doğru olmayabileceğini gösterdi.
06:04Makale Jüpiter'in olmadığı bir güneş sisteminde Dünya'ya 3,5 kat daha az asteroid çarpacağını gösterdi.
06:10Yani Kepler 452 beyi tek başına olduğu için oradaki olası bir uygarlığın asteroid konusunda endişelenmesine hiç gerek kalmayabilir.
06:19Yine de mükemmel bir gezegen değil.
06:21Yıldızı bizimkinden biraz daha yaşlı ve güneş benzeri yıldızlar yaşlandıkça daha enerjik olma eğilimindedir.
06:27Bu sebeple gezegen çok fazla radyasyon alıyor olabilir.
06:30Bu durumda yavaşça ısınır ve sonunda sera etkisiyle karşı karşıya kalır.
06:34Bu da gezegenin Dünya'dan çok Venüs'e benzemesine ve gezegendeki tüm yaşamın sonsuza dek yok olmasına neden olabilir.
06:42Kepler 22 bir 600 ışık yılı uzaklıkta.
06:45Yolculuğumuzu evimizden 600 ışık yılı uzaklıktaki kuğu takım yıldızında sonlandırıyoruz.
06:53Kepler 22 bir şimdiye kadar keşfedilen en ilginç süper dünyalardan biri.
06:58Gök bilimcileri yıllardır şaşkına çeviren gezegen yaşanabilir bölgenin oldukça içinde dönüyor ve gözlemlerimiz bu gezegenin tam bir su dünyası olduğuna işaret ediyor.
07:07Tıpkı Miller'ın Interstellar'daki gezegeni gibi yüzlerce kilometre derinlikteki kayalık iç çekirdeği büyük bir okyanus kaplıyor.
07:15Bu okyanusun derinliklerinde yaşamın evrimleşmiş olması mümkün.
07:18En vahşi rüyalarınızda görebileceğiniz garip balıklar mesela.
07:23Kepler 22B'yi ziyaret etmek için uzun bir yolculuk yapsak eminim ki sürprizlerle karşılaşırız.
07:28Asıl soru şu size kalsa hangi gezegene taşınmak isterdiniz?
07:32Ben şimdilik dünyada kalma taraftarıyım.
