00:00Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz sevgili izleyenler.
00:16Geçtiğimiz hafta Trump'ın Ukrayna barış planı kamuoyuna sızdırılmıştı ve çok tartışma yaratmıştı.
00:22Özellikle bu barış planındaki çeşitli maddeler Avrupa'nın tepkisiyle karşılaşmıştı.
00:27Şimdi Cenevra'da yapılan bir zirvenin ardından bu planda bazı değişikliklerin yapıldığı, Ukrayna'nın yeni plana revizasyonlu haliyle sıcak baktığı ve artık işin Putin'i ikna etmeye kaldığı söyleniyor.
00:39Bugün değerlendireceğiz. Sizler için dış politika analisti Aydın Sezer'i ağırlıyorum. Hoş geldiniz.
00:45Hoş bulduk. İyi yayınlar İlyem Hanım.
00:47Şimdi efendim ilk planla dilerseniz başlayalım. Gerçekten çeşitli maddeler biraz Rusya'nın çok işine gelebilecek bir planmış gibi gösteriyordu.
00:55Tabi bu bir taslaktı ve iddia aslında boyutundaydı.
00:59Sonra çeşitli değişiklikler yapıldığı söyleniyor Avrupa'nın tepkisinin ardından.
01:03Geldiğimiz noktada son gelişmeleri bir yorumlamanızı isteyeyim.
01:06Putin bu revizeli haliyle plana ikna olacak mıdır? Ne düşünüyorsunuz?
01:10İlyem Hanım bu plan aslında Amerika'nın planı gibi sunulmuş olsa da Rusya'nın bilgisi dahilinde Steve Witkoff'un ve Kushner'in birlikte hazırladıkları bir plan.
01:26Dolayısıyla hemen her aşamasından Rusya'nın bilgisi olduğunu söyleyebiliriz.
01:31Hatırlanacağı üzere Alaska zirvesinden önce de benzeri bir planla Witkoff Moskova'ya gitmişti.
01:39O plan çerçevesinde Alaska'daki görüşmelerin de olumlu geçtiğini biliyoruz.
01:44Ancak daha sonra Beyaz Saray'daki Zelenski ve Avrupalı liderler toplantısından sonra o planın bir anlamda çıkmaza girdiği söylenmişti.
01:54Hatta Trump Putin'e yönelik sert söylemlerde bulunmuş ve yeni yaptırımlar uygulamaya başlamıştı.
02:02Şimdi bu bahsettiğiniz son 28'lik, 28 maddelik planda da ilk bakışta bir anlamda Ukrayna'nın idam fermanı gibi maddeler söz konusu.
02:13Özellikle Rusya'nın üzerinde önemli durduğu NATO asker bulundurulması veya mevcut işgal altındaki topraklarla ilgili sınırın belirlenmesi konusunda Rusya lehine çok önemli açıkça destekleyici maddeler yer alıyordu.
02:33Ama yine belirttiğiniz üzere Avrupa liderleriyle yapılan görüşmelerde bu 19 maddeye indirildi.
02:39Ve planın içeriğine yönelik herhangi bir sızıntı meydana gelmedi.
02:45Ancak bu defa da Zelenski planın kabul edilebilir olduğunu vurguluyor.
02:51Bir önceki planın da Rusya tarafından çalışılabilir bir plan olduğu açıklanmıştı hatırlanacağı üzere.
02:57Dolayısıyla şimdi bu gelinen noktada Ukrayna'nın kabul ettiği ya da kabul etmeye hazır olduğu Rusya'nın bir şekilde ikna edilmesi gereken noktada şöyle iki gelişme var.
03:11Bunlardan bir tanesi Kremlin'de Putin'in yardımcılarından Uşakov bu plan yeni gelecek taslak Alaska ruhunu öldürmemeli diyor.
03:22Yani Alaska'da iki liderin üzerinden mutabakata vardığı konularla çelişmemeli diyor.
03:28Buradan Rusya'nın biraz ihtiyatlı yaklaştığını söyleyebiliriz.
03:34İkincisi dün medyaya açık kaynaklara düşen haberlere göre ABD askeri yetkilisi, Ukrayna istihbarat başkanı ve Rusya'dan katılımcılarla
03:47Abu Dhabi'de bir görüşme dizisi gerçekleştirildiği belirtiliyor.
03:52Ben bu görüşmenin batı basınında da yer aldığı için gerçekleşmiş olduğunu düşünüyorum.
03:59Ancak bu teknik bir cephe hattıyla ilgili teknik bir görüşme ve asker sayısıyla ilgili ya da Ukrayna ordusunun niteliğiyle ilgili hatta NATO üyeliğiyle ilgili bir takım hususlardaki görüşmeler olduğunu düşünüyorum.
04:18Bu da bize Rusya'nın henüz oyunda masada olduğunu, teknik boyutta da müzakereleri bir şekilde sürdürdüğünü gösteriyor.
04:27Bu toplantıdan da dışarı sızan bir bilgi yok.
04:33Bu defa çok sıkı tutuyorlar ama genel olarak şunu söyleyelim.
04:37Trump bu defa çok ciddi bir şekilde Ukrayna üzerindeki baskısını sergiliyor.
04:43Ukrayna'da AB liderleri başta İngiltere olmak üzere Avrupa Birliği'nin üyeleriyle birlikte Avrupa Birliği artı İngiltere olmak üzere o destekle Trump'a karşı direnmeye çalışıyor.
04:58Peki Aydın Bey şimdi baktığınızda aslında dediniz ya şu andaki plana artık revize edilmiş olan plana da bir şekilde Ukrayna'nın sıcak baktığına ilişkin Beyaz Sarayı'nın açıklamasından bizim bir anladığımız bir şey var.
05:12Ama Ukrayna'dan da resmi bir açıklama yok.
05:14Hala dediğiniz gibi taslak da sızmadı.
05:17Şimdi çok kritik birkaç madde var ki sanki onlarda anlaşılması hala şu konjonktürde zormuş gibi gözüküyor.
05:22Yani NATO'ya üyelik tamamen önü kapanacaksa Ukrayna'nın bir anayasa değişikliğine falan gitmesi lazım.
05:29Şimdi baktığınızda böyle tabloya sizce hem Avrupalı liderlerin içine senecek hem Putin'in kabul edileceği bir plan bu aşamada mümkün gözüküyor mu?
05:39Şimdi İrem Hanım aslında Rusya açısından üç temel kritik konu var.
05:45Yani Rusya'nın olmazsa olmazı üç konu var.
05:47Bir tanesi işgal altındaki toprakların statüsüyle ilgili bunların hiçbir şekilde Ukrayna'ya geri verilmesine yanaşmıyor Rusya.
05:55İkincisi NATO üyeliği ve Ukrayna ordusunun sahip olacağı asker sayısı.
06:02Üçüncü konu ise hatırlanacağı üzere Rusya tarafı ateşkes kelimesine sıcak bakmıyor.
06:15Kalıcı bir ateşkes yani bir barış anlaşması uygulanmasını istiyor.
06:21Batı özellikle Avrupa Birliği ve İngiltere'de bir ara ateşkesten bahsediyor.
06:29Yani bu ateşkes noktasında da Ukrayna'nın yeniden savaşa hazırlanması, güçlendirilmesi açısından bir zaman kazanmasını istemiyor Putin ve Rusya.
06:42Dolayısıyla bu üç madde en kritik olarak karşımızda duruyor.
06:48Rusya'nın blok edilen paralarıyla, mali kaynaklarıyla Ukrayna'nın yeniden yapılanmasını harcanması konusu üzerinde anlaşılacak, anlaşılabilecek bir konu.
07:02Tabii arada bir yerde Kırım konusunu da unutmamak gerekiyor.
07:06İşte bu noktada Ukrayna ne kadar isteyecek, Ukrayna'yı destekleyen Avrupalı ülkeler ne kadar buna olanak verecek, izin verecek bunu göreceğiz.
07:18Yalnız Avrupa'nın da Amerika'nın da artık üzerinde uzlaşmaya vardığı bir başka konu var ki,
07:24o da Zelenski'nin meşruiyetini sorgulayan Rusya açısından çok önemli, 100 günlük süre zarfında bir seçim öngörülmesi Ukrayna'da.
07:36Dolayısıyla bu barış anlaşması bir anlamda Zelenski'nin de siyasi hayatıyla ilgili önemli gelişmelere gebe olan bir süreç.
07:48Bir de tabii özellikle son birkaç haftadır yaşanan Ukrayna'daki yeni yolsuzluk dalgasıyla ilgili bilgi ve belgeler,
07:57ki burada ABD istihbaratının da batılı ülkeleri ikna ettiği söyleniyor.
08:04Zelenski'nin iş ortakları ya da eski dostlarıyla birlikte çok büyük miktarlardaki paranın bir şekilde el değiştirmesi artık iyice ayıka çıkmış durumda.
08:15Burada tabii Türkiye'yi ilgilendiren bir boyut da var ne yazık ki teyit edilmemiş.
08:23Bazı internet sitelerinde özellikle de istihbari kaynaklarda Zelenski'nin fonlarının özellikle Savunma Bakanı Ümerov ki Tatar biliyorsunuz,
08:35aracılığıyla Türkiye üzerinden sisteme sokulduğuna dair dedikodular da var.
08:43Bu elbette Rusya'nın bir dezenformasyon çalışması veya çabası da olabilir.
08:49Dediğim gibi bu bilgiler sadece kulis bilgisi ya da dedikodu boyutunda ama konuşuluyor.
08:57Fakat netice olarak Zelenski'nin yolsuzluk isminin yolsuzluklarla sürekli anılıyor olması artık sanırım Avrupa Birliği ya İngiltere açısından da bardağa taşıran son damla olmaya başladı.
09:11Evet planın ilk hali tabii 100 gün içerisinde bir seçim yapılması şartı koşuyordu.
09:17Sanıyorum yapılan değişikliklerle orada en kısa zaman içerisinde gibi bir revize olacakmış.
09:23Son bir şunu sormak isterim aslında bu ilk 28 maddelik plan basına sızdığında elbette ki sızması da zaten tesadüf değil.
09:30Size ne düşündürdü?
09:31Trump böyle pazarlığı çok yukarıdan açtı gibi bir hava vardı.
09:35Trump artık Rus-Ukrayna savaşının 4 yılı oldu tabii.
09:38Bitirmeye kesin kararlı mı kendi siyasete, kendi bakış açısından ne düşünüyor?
09:44Şimdi burada Trump'la ve Trump ekibiyle ilgili iki boyuttan bahsetmek gerekiyor.
09:49Bir tanesi biliyorsunuz Trump tüm ülkelerle başta Çin olmak üzere hatta Batı İttifakı'nın Avrupa Birliği, Güney Kore, Japonya olmak üzere hemen her ülkeyle ticaret, ekonomik, ticari ve ekonomik ilişkilere çok büyük önem akfediyor.
10:05Tarifeler üzerinden veya gübrük vergileri üzerinden çok sık etrafı tehdit ediyor, uzlaşıldığını söylüyor.
10:14Dolayısıyla Rusya gibi enerji kaynakları açısından çok zengin bir ülkenin ABD ile dış ticarette sistem dışında olması bir defa Trump'ı açık söylemek gerekirse rahatsız ediyor.
10:26Özellikle Rusya'daki enerji kaynaklarına yönelik Amerikan firmalarının genel anlamda Batı firmalarının açılması, önünün açılması noktasından tutunuzu da ikili ticarete kadar.
10:38Özellikle değerli madenler ve mineraller konusunda stratejik maddeler konusunda ticarete çok büyük önem veriyor.
10:47Bu nedenle Rusya'yı kazanmak istiyor.
10:49İkincisi Rusya ABD ilişkileri bir şekilde normal seyrine döndüğünde Rusya'nın Çin ile ilişkilerinin mevcut seviyesini koruyamayacağını düşünüyor.
10:59Dolayısıyla Putin'in perspektifi oldukça pragmatist ve iktisadi ekonomik açısından çok önemli noktalar içeriyor.
11:09İkincisi müzakere ekibinde özellikle Steve Witkoff gibi birisinin başından beri Rusya yanlısı ya da Kremlin dostu politikalar ve söylemler içerisinde bulunuyor olması ayrıca çok önemli.
11:25Dikkat çekici bir durum.
11:26Steve Witkoff Netanyahu'yu bile daha Trump göreve gelmeden kısa bir süre önce ilk Gazze barışında ikna etmiş birisi.
11:34Yüksek bir profil. Rusya ile iktisadi ilişkileri, ticari ilişkileri olan birisi.
11:40Hatta Ruslara Trump ile nasıl konuşulması gerektiği konusunda yol gösteren bugünkü medyaten söylüyorum da birisi.
11:49Ama şunu unutmayalım ki Steve Witkoff daha 5 Şubat'ta göreve gelir gelmez.
11:57Rusya ile Ukrayna arasındaki barış planının Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul'da mutabakata varılan noktadan hareketle dizayn edileceğini ya da geliştirileceğini söylemiş birisi.
12:12Ki bu Rusya'nın resmi görücü zaten. Dolayısıyla Putin ya da Kremlin bu açıdan da oldukça şanslı gibi gözüküyor.
12:21Steve Witkoff'tan kolayca vazgeçer mi Trump? Bu da tartışılıyor ama ben çok kolay olduğunu zannetmiyorum.
12:29Çünkü Orta Doğu'da da çok büyük bir etki alanı var.
12:33Evet. Aydın Bey çok teşekkür ederim değerlendirmeleriniz için.
12:37Ben teşekkür ediyorum. İyi yayınlar sağ olun.
12:39Hoşçakalın.
12:42Sevgili izleyenler sizler için dış politika analisti Aydın Sezer'i ağırladım efendim.
12:47Trump'ın ortaya koymuş olduğu Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin barış planını konuştuk.
12:53Tartışılmaya devam ediyor. İlerleyen günlerde yine konuşuruz. Hoşçakalın.
İlk yorumu siz yapın