- 23 saat önce
T24 yazarı Prof. Dr. Ayşe Naz Bulamur ile akademisyen Dr. Cihan Yurdaün’ün dizi ve film gibi yapımları tartıştığı Ekran Aşkına’nın bu bölümünde Frankenstein mercek altında.
Kategori
🎥
Kısa filmDöküm
00:00İNTRO
00:00Ekran Aşkına'dan herkese merhaba. Ben Ayşe Naz Bulamur.
00:08Ben Cihan Yurday'ın. Hoş geldiniz.
00:10Naz Hocam, bugün hangi yapımı konuşuyoruz?
00:13Bugün Merişeli'nin romanından uyarlanan Frankenstein filmini tartışalım.
00:17Bir ölüyü diriltip tanrıya meydan okuyan kibirli doktor Victor Frankenstein'in hikayesini izliyoruz.
00:24Açılış sahnesinde yaratılan Victor'ın peşinde koşarken ben sanki bir süper kahraman filmi izlediğimi hissettim.
00:32Yani daha ilk sahneden film felsefe yerine aksiyon peşinde olduğunu gösterdi. Sen nasıl buldun açılışı?
00:40Aksiyon gerçekten ön planda. Özellikle başlangıçta tabi böyle bir herhalde seyirciyi çekmek için de yapılan bir şey.
00:46Ben epey oyun oynayan biriyim aslında. Bu gönlümde söylemiş olacağım burada ama mesela konsol olsun, bilgisayar oyunu olsun,
00:55orada bu tür ortamların yaratıldığını çok görüyoruz. Mesela işte ben Elden Ring'dir, Dark Souls, Lies of P'dir böyle oyun reklamı gibi de oluyor.
01:05Onları oynadığım için mesela bana ilk başta böyle bir oyunun içindeymişim gibi.
01:10Oyunun açılış videosunu izliyormuşum hissiyatı uyandırdı gerçekten ve süper kahraman tanımına da biraz uyuyor.
01:17Çünkü oyunlarda da genelde mesela önce çok büyük bir canavar çıkarsa ufak silahlar sonra daha büyük silah denersin.
01:24O silahın da mermisi yeterince yoktur. Sonra onda bir kurnazlık yaparsın. İşte buzu vurmak gibi otur.
01:31Yani gerçekten böyle bir oyun hissi uyandırdı ve süper kahraman olması da mesela vuruluyor ve ölmüyor, ölümsüz.
01:38Ölümsüzlük aslında senin de bildiğin gibi öyle bir özelliği yok orijinal romanda.
01:44Ve bu çok ilginç geldi. Çünkü Guillermo del Toro'nun yani yönetmenin röportajını da dinledim.
01:52Onun hem Netflix'tekini hem Los Angeles Times için verdiği ve dediği gerçek olsun, gerçek hissettirsin.
01:58O yüzden geminin setini mesela inşa etmişler. Oradan da videolar gördüm baktım gerçek hissettirsin diye.
02:05Ama işin ilginçliği, ironik yanı daha bir böyle oyun gibi hissettiriyor.
02:10Yani özellikle sanırım bunu biraz renklerle de bağdaştırabiliriz.
02:14Biri diğer filmlere çok fazla ama böyle süper kahraman üstünden bağlantı var.
02:18Mesela ölümsüz olması Wolverine'i hatırlattı.
02:22Sonra bir noktada zaten Ridley Scott işte Prometheus yaratığın benzediği bir karakter.
02:28X-Men hatırlattı. Gemiyi oynatmaya çalışması Süpermen.
02:32Ormanda geyikle konuşunca orada mavi ışık orada ava tergi.
02:36Gerçekten dediğim gibi acaba yani yaratık süper kahraman olmuş bizim haberimiz yok mu gibi öyle bir hissettim.
02:42Önyargılı da olmak istemiyorum ama dediğim gibi böyle bir amacı yokmuş.
02:47Ama oradaki mürettebata baktığımızda da mesela mavi renk veya şey çok böyle bir bilgisayar hissi uyandırıyor.
02:54Aslında değil ama o birazcık ortama biraz baltalıyor gibi.
02:59Yani atmosfer ve renkler sence nasıl? Sen ne dersin?
03:02Ben böyle her sahnede gereksiz patlayan kırmızı, yeşil, portakal renginden çok rahatsız oldum.
03:10Yani çok şatafatlı bir film ama sanki boş bir görsel şölen izlediğimi hissettim.
03:18İşte annenin kırmızı eşarbı, tabuttaki kırmızı elbisesi, yağmurda kırmızı şemsiye gibi.
03:23Kırmızı özellikle zaten anneyi temsil ediyor. Onları da görebiliyoruz. Onu bir sembol olarak kullanmak istemişler.
03:31Anne kırmızı giyiyor, eldivenleri kırmızı ve Victor da hem bu yaratığı oluştururken, üzerinde çalışırken hep onda da kırmızı eldiven var.
03:40Hatta işte yarattıktan sonra işte yatağında uyanıyor ve orada da yine kırmızı eldiven üstünde kırmızı bir örtü.
03:45On herhalde kalptir, candır, anneyle olan bağ üstünden. Yani böyle bir sembolizm eklemeye çalışmışlar. Onu görüyorum.
03:54Yani evet doğru ama gene de her sahnede dediğim gibi o kadar göz kamaştırıcı renkler var ki.
03:59Yani ben sanki sosyal medyada böyle kısa videolar izliyormuşum gibi geldi.
04:03Evet yani filme tek tek bakarsan manzara, ışık, kostüm, renkler güzel gibi gözüküyor.
04:11Ama bütün bunlar bir araya gelince bana sebepsiz bir şölen gibi geldi.
04:16Yani bazıları şiirsel, sanatsal bir film demişler ama bana göre tamamen şiirsellikten de felsefeden uzak.
04:23Yani o da tabii ki birazcık bizim kitabı bilmemiz dolayısıyla olan bir etkidiğim.
04:30Yani mesela bu filmi hiç kitabı okumadan izleseydik bambaşka şekilde düşünebilirdik ama tabii ki öyle bir şansımız yok.
04:38Özellikle bu laboratuvar sahneleri, işte oradaki renklerin patlamasıdır, oradaki bataryaların rengidir.
04:45Ve buradaki bana bu kısım birazcık uzun geldi.
04:51Yani kitapta bu o kadar uzun değil.
04:55Çünkü burada anlatılmak istenen, mesela kitapta anlatılmak istenen bir bilim insanının nasıl böyle birazcık hani delirerek,
05:03yalnızlık sebebiyle mesela burada ailesinden uzak olması, Elizabeth'ten uzak, Elizabeth normalde kitapta,
05:09normalde diyeceğim tabii bu garip olacak ama kitapta onun sevgilisi, Elizabeth'le Victor'in evlenmesi gerek.
05:15Ondan uzak olması, kendi içine kapanması ve doğadan ayrı kalmasıyla birlikte nasıl hani insanlıktan çıkıyor, nasıl insanlığını kaybediyor.
05:24Bunun üstüne odaklanıyor aslında ama renkler işte o bir noktada şey anımsattı bana o da hoşuma gitmedi.
05:33Yani Charlie'nin çikolata fabrikası, Willy Wonka gibi yani giydiği kıyafetlerdir, koşuşturmasıdır etrafta.
05:40O laboratuvar halinin çok yalnız böyle gotik yani benim beklentim ama tabii yönetmenin de kendi de söyledi.
05:47Ben kendi hikayemi burada yansıtmak istiyorum diyor.
05:49Öyle bir önemli bir çıkışla geliyor ama renklerin olayı gotikle bize negatif demeyeyim de etkisi pasifize ediyor.
05:59Biz bir şeyden korkacakken veyahut da oradan bir terör hissi uyanacakken veya iğrenecekken böylece iyi kötü görelim.
06:07Ama her yer çok renkli olduğu için veyahut da o yaratıklar hani üstünde çalışırsa her zaman gördüğümüz için o etkisini azaltmış oluyor.
06:14Yani bu bir özel bir teknik ama bana böyle hani korku tünele girersin ama korku tünele girme amacın korkmak değildir aslında.
06:22Hani eğlenmektir. Biraz o sınırda hissettirdi.
06:25Yani bir de işin ironik tarafı film tamamen görselliğe önem vermiş.
06:32Yani senaryo ya da karakterlere değil ve roman da aslında bizim görselliğe önem vermemizi eleştiren bir metin.
06:40Yani o yüzden romandaki aslında bu meseleyi tamamen kaçırmış bana göre film.
06:46Çünkü roman bütün ön yargılarımızı bizim gözümüze vuruyor.
06:51Yani insanları dış görünümlerine göre değerlendirdiğimizi gösteriyor.
06:56Mesela kitapta vektör yaratık gözlerini açar açmaz ondan kaçıyor.
07:01Yani kendi yarattığını beğenmiyor çirkin diye.
07:05Yani bu bence zaten kitaptaki en önemli sahne.
07:08Yazarı Meri Şeli 18 yaşında genç bir kız hatta artık yani ergen o kadar ufak yaşta bunu yazabilmiş.
07:16Ama o noktada tabii kendini de çocuk kaybetmiş.
07:19Çocuğunu kaybetti hiç.
07:20Bunları birebir yaşamış.
07:22Yani burada en önemli dediğin gibi nokta uyandığında yaptığının ne olduğunu fark ederekten bir dehşet duyması.
07:30Oradan kaçması yani o yaratığın çirkinliğinden hani bu yanlış bir şey olduğunu sonra anlayacak.
07:35Bu aynı zamanda çocuk eğitimi, büyütmekle ilgili yani kadın ve o korkup yaratıktan uzaklaşması zaten hani doğum sonrası postpartum uzaklaşmasını temsil ediyor.
07:47Meri Şeli'nin yazarını da yaşadı.
07:49Ama bunu tamamen değiştirmişler mesela.
07:52Ve ne yapmışlar?
07:53Agu bugu.
07:53C oynuyor kalkıp yaratıkla.
07:56Yani kaçması lazım.
07:57Onun çirkin olması lazım.
07:58Ama böyle bir çirkinlik de görmüyoruz zaten.
08:03Evet yani romanda yaratık bir kere farklı göründüğü için hor görülüyor.
08:08Yani ayrımcılığa uğradığı için canavarlaşıyor romanda.
08:12Yani film ise tamamen yine dış görünüme önem vermiş.
08:16İçerik boş ve sözde canavar da gayet yakışıklı.
08:19Çok yakışıklı ve bu hani insanın arasında karışması da problem olabiliyor.
08:25Ama buradaki önemli olan insanların ondan korkması gerekiyor.
08:28Ve böyle basit bir şekilde insanları değerlendirdiğimizin eleştirisi var.
08:32Ve bunu bağlamak için burada Elizabeth'i kullanmışlar.
08:36Ama Elizabeth aslında Victor'ın eşi olacak.
08:40Beraber büyüdüğü ve onun kadınsı birazcık daha doğa olarak da daha iyi hissetmesini sağlayan ve hani insani kalmasını sağlayan bir öğe.
08:51Burada ama Elizabeth hiçbir zaman film zaten romanda ilişki kurmaz.
08:57Gidip yaratıkla konuşmaz.
08:59Burada konuşuyor ve o da biraz sıkıntılı geldi.
09:03Çünkü Elizabeth konuşunca da zaten Elizabeth'in garip bir karakter olduğunu anlıyoruz en baştan.
09:08Farklı.
09:08Yönetmenin kendi bunun için ona hani böyle bir ne denir iyi bir kadın portresi yaratayım.
09:15Böyle istediğini söyleyebilen amaçları olan onun için yaptım demiş.
09:19Ama bu da daha çok böyle bir gotik bir kadın yaratmış.
09:22Ama böyle Mia Goth zaten ismi de gotik.
09:24Böyle ilginç şeyleri seviyor.
09:26Böyle farklı değişik şeyler egzotik şeyler seviyor.
09:29O yüzden de onu seviyormuş gibi öyle bir his uyandırıyor.
09:32Bu da esas mesaja karşı geliyor.
09:35Yani o garip olduğu için diğerini sevmek.
09:37Hani diğeri olduğu için insan olduğu için değil de böyle farklı.
09:41Zaten böcektir, kelebektir onları seviyordu.
09:43Evet.
09:44Ve yani bıraksan Elizabeth William'ı bırakıp evlenecek.
09:47Yani yaratıkla düğüne gidiyorlardı son anda.
09:50Evet.
09:50Böyle bir kurtardı da demeyeyim.
09:53Gerçekten yani neyse ki böyle evli mutlu çocuklu hikayesine dönüşmedi.
09:59Ve Elizabeth de bir sahnede diyor ki ona sevgiyi seninle bulduğum için mutluyum diyor.
10:05İşte onun için endişeleniyor.
10:07Yani romandaki aslında bütün şiddet sahneleri sevgiyle örtülmüş ve karakterler de birer sevgi patırcığına dönüşmüş sanki.
10:16Evet.
10:17Sanki orada bir baba meseleleri var.
10:19Ne diyorsun lan?
10:20Evet.
10:21Şimdi gene romana dönecek olursak roman da toplumda bilim insanının ilahlaştırılmasını sorguluyor.
10:28Aydınlanma çağını sorguluyor.
10:31Ama filmde bütün olay Victor'un babasının başına patlamış.
10:35Yani tam bir sebep sonuç ilişkisi var filmde.
10:38İşte Victor'ın babası oğluna şiddet uygulamış küçükken.
10:42Şimdi de Victor hızlı öğrenemeyen yaratığı dövmeye başlıyor.
10:47İşte ve bir yandan da Victor aslında önümü alt ederek de babasını geçmek istiyor ve ona layık olmak istiyor.
10:55Daddy issues denir ya baba meseleleri biraz ona dönüşmüş.
10:58Mesela beni biraz irite eden konulardan bir tanesi de o oldu.
11:02Çünkü Mary Shelley 18 yaşında o kadar erkeğin arasında.
11:06Lord Byron çok ünlü biri işte eşi Shelley var.
11:09Doktor'u Poladari onlar aileleri bunun kaçtığı için sevmiyor.
11:14Yardımcı olmuyorlar.
11:15Bu noktada bunu yazmış ve kendi acılarından ve kadın hikayesi yani erkekleri de anlatsa aslında bir annelik anlatıyor.
11:22Yani bunun bu kadar baba sorununa dönmesi gerçekten Victor'ı babası kötü davranmış.
11:29Ama gene dünya zengini bir zaten kitapta doktor değildir.
11:34O da önemli bir fark yani bunu bir kurtarıcı gibi.
11:38O yüzden bunun baba ve daha böyle erkek problemine dönmesi de biraz rahatsız etti.
11:43Yani bir tek Elizabeth'i görüyoruz burada.
11:45Diğer işte babası ona babası gibi olmak istiyor.
11:48Tabi bunda bir baba sırf erkek baba insan maniasında değil orada Tanrı.
11:53Tanrı ile insan ilişkisinde tabi anlatmaya çalışıyor öyle bir yanı da var.
11:57Ama dediğim gibi biz kitabı okuduğumuz için yani kitabı bu kadının o başarısına.
12:02Mesela annesi ilk feministlerinden İngiltere'nin.
12:04Evet.
12:05Wollstonecraft ve yani o zaman eşit eğitim için uğraşırken.
12:09Şimdi bunu alıp bu kadar erkek bir hikayeye döndürünce.
12:12Bir de Guillermo del Toro'yu yani ekranda görüp hani ben hikayemi anlatıyorum.
12:17Bunu böyle okudum benim için böyle yani o egoyu çok rahat hissedebiliyorsun.
12:22O beni birazcık hani irite etti.
12:24Yani ben de bunu kendi hikayem yaptım şeye döndürmüş.
12:28Ama onunla o kızla bunun mücadelesi bana hiç biraz hani haksızlık gibi geldi.
12:34Garip bir karşılaştırma oldu ama.
12:36Yani filmde her şey kalbe bağlanmış, sevgiye bağlanmış.
12:40Ve beni de en çok erite eden aslında filmin İngiliz yazar Lord Byron'dan bir alıntıyla bitmesiydi.
12:47Alıntıda diyor ki nitekim kalp kırılır ama kırık da olsa atmaya devam eder sözüyle bitiyor.
12:54Tabii şimdi bu işte Byronik Hero ile Frankenstein arasında bağlantılar kuruluyor olsa da bir kadın yazarın romanından uyarlanan bir film neden İngiliz yazar Lord Byron'da biter?
13:09Bu bence bana göre çok büyük bir sorun.
13:12Yani genel olarak bana oldukça bu felsefi ve çok yönlü roman sevgiye bağlanarak izleyicinin kalbini çaldığını düşünüyorum.
13:21Ve sonlarda da bu da belki bir spoiler olacak ama burada Victor babasıyla kuramadığı bağı yarattığıyla kurdu.
13:30Ve sonunda işte yaratık ona diyor ki huzur içinde yat baba diyor.
13:34Diğeri onun alnından öpüyor.
13:36Yani böyle gene tatlı cici bir sonla bitirdi filmi.
13:42Katılıyorum sonu da çok problemli.
13:44Sonu aslında başlangıcıdır.
13:46Yani filmin başında gördüğümüz tabii ki hikayenin sonudur.
13:51Ve orada da onu da ters çevirmişler ve yine anlamını büyük bir miktarda bozmuş.
13:58Çünkü o noktada o kadar Victor ile canavar birbirine canavar demeyeyim haklısın.
14:04Yaratık birbirine o kadar bağlanmıştır ki birbirlerinin hayat gayesi olmuşlardır.
14:09Birbirlerinin hayat gayesi olduklarından o noktada zaten Victor yaratığı kovalar.
14:15Yaratık Victor'ı kovalamaz oraya geldin.
14:17Hatta Victor bazen böyle yorgun düşer insan olduğu için.
14:21Ona yardım eder.
14:22Yemek kitapta hani destek olur.
14:24Neden? Çünkü bu bize çok derin bir şey gösterir.
14:27Bazen kurduğun bu nefret ilişkisidir veyahut da düşmanın bile senin hayat amacının olmasını sağlar.
14:33Yani bu en önemli meselelerden bir tanesi veyahut da işte ikisinin de insana dönüşmesi bir nevi birbirine bağlı anlatan bir şey.
14:40Ama bunu bambaşka yorumlamış.
14:42Evet.
14:42O yüzden kitapla ilgi diyebileceğimiz yani zevk almak için filmin kitabı okumamış olmak gerekiyor.
14:50Çünkü Del Toro'nun da dediği gibi yani ben kendi hikayemi yaptım.
14:53İşte o dedi Harlander karakteri şey de diyor mesela.
14:57Bu şu anki film stüdyolarını da anlatıyor.
15:00İşte zengin ve para olarak istediğini yaptırmak istiyor.
15:02Burada director kendiyle de bir canavarı da yani yaratıcı onu filmi de bir yaratım olarak alıyor.
15:10Öyle bir şey okumuş öyle bir anlatmaya çalışmış.
15:13Yani bu tabii ki diğer derinliğini birazcık etkiliyor ve bunda kostüm, renkler çünkü şeyler çok güzel gerçekten.
15:22Ama sanat eserimi izliyoruz.
15:24Yani her sahnenin belli bir sanatla bağı var.
15:28Bir resimle işte medüsü olsun, çeşitli portreli olsun hepsinin bir bağı var.
15:32O çok güzel.
15:33Ama işte bu belki bir nevi üstünü kapatmak mı bu derinliğin?
15:37O şekilde işlemiş.
15:40Bir de son olarak şey diyebilirim.
15:41Yaratık.
15:42Gene yaratıkla ilişkisi bambaşka bir ilişki.
15:45O da kalenin altında tutması, gelişmesi, Elizabeth'le olan ilişki.
15:49Mesela güzel bence.
15:51Ama o hikaye o değil.
15:52Yani dediğim gibi böyle kafayı bir silip ilk defa bunu izlediğinizde o güzelliği hissedebiliyorsunuz.
15:59Belki de.
16:00Bana göre de romanın asıl özelliği çok katmanlı olması.
16:04Bir kere yani böyle iç içe geçen hikayelerden ve mektuplardan oluşuyor.
16:09Ve bu çok katmanlı olduğu için de form çok böyle bir belirsizlik, arada derede kalmışlık duygusu veriyor.
16:15Şimdi romanda bu yaratılan yani terk edildikten sonra yaşadıklarını Victor'a anlatır.
16:22Victor da gider bunları Kuzey Kutlu'ndaki Kaptan Robert'e anlatır.
16:26Ve roman da bu mektuplarla başlıyor zaten.
16:29Ama bu üç katmanlı yapı filmde yok.
16:33Yani senin de dediğin gibi Victor'ın hikayesi ve Yarat'ın hikayesi olarak ikiye bölünmüş.
16:38Ve çok net bir şekilde anlamayan izleyici için o kendi hikayesini anlattı.
16:43Şimdi ben kendi hikayemi anlatacağım diyor yaratık.
16:47Oysa romanda hikayeler çok birbirine geçmiş.
16:51Fakat burada hep aksiyon merkezde ve izleyicinin doldurabileceği bir boşluk yok.
16:58Kesinlikle katılıyorum.
17:00Zaten bu kitabın güzel olmasındaki en önemli o.
17:03Buraya biz Victor mi iyi, yaratık mı?
17:06Elizabeth mi, babası mı hep arada kalırız.
17:08Yani hayatı gösterir bize.
17:10Tamamen iyi ve kötü gibi bir ayrıma gitmez.
17:12Ama burada direkt en yaratığın bir kere yaptığı kötü bir şey yok.
17:16Sadece kendine saldıranlara saldırıyor.
17:18William'ı onun öldürmesi lazım.
17:20Yani Victor en baştan kötüye dönüşmüş.
17:23Yani yönetmen diyor ben işte bu kötü, iyi, kötü, ölüm, yaşam arasındaki farkları biraz eriterek anlatayım.
17:30Ama öyle olmamış.
17:31Yani yaratık direkt olarak iyi.
17:32Herkes zaten hayran kitlesi arttı.
17:35Hiçbir harekette zaten kendine saldıranlara saldırıyor.
17:39O yüzden bunu çok keskin yapma.
17:42Seni de dediğin gibi en önemli birçok açıdan görüp ve hayat hani bu kadar da siyah beyaz değil gibi.
17:48Burada siyah beyaz olmuş.
17:50Çok renkli olmasına rağmen bu beni birazcık zorladı.
17:55Peki neden izlenir Nazlı Hocam?
18:03Yani bence hani daha önce izlediğim Zavallılar ve çok eleştirdiğim Çağın Irmağ'ın Netflix dizisi yaratılan bile bana göre daha başarılı.
18:14Yani en azından dizi hani bu romanı farklı bir tarihi bağlama taşıyor.
18:20Ve burada görselliğin önemini sorgulayan romanın aksine bu film tamamen görselliğe önem vermiş.
18:27Hani her sahne etkileyici bir fotoğraf ama bu fotoğraflar bir araya geldiğinde amaçsız bir güzellikti.
18:35O yüzden ben filmi izlemek yerine romanı okumasını tavsiye ediyorum.
18:41Peki sence izlenir mi bu film?
18:43İzlenir.
18:45Yani mutlaka bence izlenmesi gerekiyor bir görsel şöleni için.
18:49Hele Frankenstein ilk defa izlemek zor ama en azından o dünyaya girmek için bir çok adaptasyonu var.
18:57Veya benzeri oradan çok ilhamla yazılan şeyler var.
19:00Mesela ben Poor Things'i daha çok sevdim.
19:02Lantimos'un filmi veya Substance vardı.
19:04Veya Del Toro'nun kendi işte Pan'ın labirenti gibi çok daha hani başarılı bu kadar açılmadan bazen böyle istek çok fazla ve imkan da çok olunca o ego ile çok açılıyor gibi hissediyorum ben.
19:17Dediğim gibi kitap olmasa çok etkilenirdim ama kitap olduğum için az etkileniyorum ve bana böyle bir haksızlık yani 18 yaşında kız onu yazmış o kadar büyük bir derinlik vermiş.
19:28Bu kadar para ve ün olduğu için onu genişge istediğini yap.
19:32Ben bunu da böyle yapmak istedim.
19:33Yani biraz o rahatsızdı ama bence yani izlenmesi gereken bir film kesinlikle.
19:38Bu haftada Meri Şeri'nin kemiklerini sızlattı bu film diye düşünüyorum.
19:42Marks ve Meri Şeri bağlantımız evet.
19:45Peki sizin en beğendiğiniz Frankenstein adaptasyonu hangisi?
19:49Yorumlarınızı bekliyoruz.
19:51Haftaya ekran aşkına da tekrar görüşmek üzere.
19:54Hoşçakalın.
Önerilen
17:11
|
Sıradaki
15:11
16:50
1:04
İlk yorumu siz yapın