- 1 hafta önce
Rusya'nın Ukrayna'ya işgalinde 100 gün geride kaldı. İşte Ukrayna savaşının dönüm noktaları.
https://haberglobal.com/dunya/ukrayna-100-gundur-isgal-altinda-iste-donum-noktalari-180668
https://haberglobal.com/dunya/ukrayna-100-gundur-isgal-altinda-iste-donum-noktalari-180668
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Rusya 100 gün önce savaşı seçti. Putin'in savaş ilanı öfke doluydu. Putin açıklamasının ardından da savaş başladı ve Ukrayna tam 100 gündür işgal altında.
00:13Binlerce kişi hayatını kaybetti. Milyonlarca kişi ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Evler yıkıldı. Bazı kentler yok oldu.
00:22Bu saldırıların devam ettiğini biliyoruz. Bu 100 günde Ukrayna'da Rusya'da ve dahası dünyada ne değişti ki ekonomiden gıdaya pek çok şeyin olumsuz etkilendiğini yakınen biliyoruz haberlerde de aktarıyoruz.
00:35Bunların hepsini konuşacağız. Haber Global Dış Haber Müdürü Süheyla Demir bizimle birlikte. Süheyla hoş geldin.
00:41Hoş bulduk merhaba.
00:42100 gündür konuşuyoruz haberleri veriyoruz canlı olarak da bağlanıyoruz zaten Ukrayna'da ne olup bittiğine dair.
00:48Tabii önemli dönüm noktaları var. 24 Şubat'ta başladı. O Putin bir açıklama yaptı. Bütün dünya diken üstünde dinledi ve o savaş o açıklamanın ardından başladı.
01:00Ne yaşadık 100 günde dünya olarak? Önemli satır başlarını senden alalım mı?
01:05Tabii 3 ayı aşan bir savaştan bahsediyoruz ve de gerçekten de çok vahşi sivilleri de hedef alan bir savaştan yıkıcı bir çatışmadan bahsediyoruz.
01:15Dolayısıyla bilmediklerimiz de var ya da hepsini değinemeyeceğimiz noktalar çok fazla. En önemlilerini ve ipucu sayılabilecek olan başlıkları derdeyelim.
01:2424 Şubat sen de dedin öfke dolu bir açıklamayla Putin ilan etmişti ve artık şunu demiş ki bize başka bir şans bırakılmadı.
01:31Rusya'yı tehdit edenler çok kötü çok sert cevap alacaklarını bilmeliler. Bir caydırıcılık olarak tabii bir intikam olarak da sundu Putin bu operasyonu.
01:40Zaten ülkenin dört bir yanı vurulmaya başladı ama bir gelişme oldu ki o da işgalin dördüncü gününde bir müzakere masası kuruldu.
01:49Yani Rusya bize hemen daha işgalin başında şunu verdi. Ben masada oturmaya da sahada savaşmaya da devam edeceğim.
01:56Savaşla diplomasi uzun bir müddet el ele yürüdü.
01:592 Mart önemliydi. Mariupoy kuşatıldı. Her son ele geçirdi. Biz artık Ukrayna'daki savaşın sadece Donbass'ın işgaliyle sınırlı kalmayacağını sahadaki bu çok net tablodan gördük.
02:10Evet Kiev'e de zaten bir baskı vardı ama işte güneydeki bu önemli hatlar yani ticaret limanlarına yakın olan hedefler de noktalarda Rusya'nın hedefindeydi.
02:223 Mart'ta yine müzakereler devam etti. Savaş da devam etti. 4 Mart'ta çok dünyayı tedirgin eden bir gelişmeyi gördük biz.
02:30Rusya, Zaporizya nükleer santraline girdi ve burada da çatışmalar devam etti.
02:35Şimdi zaten Putin şunu yapmıştı nükleer güçlerine caydırıcılık birimini ordunun alarma geçirmişti.
02:42Bir de hep şunun mesajını verdi Amerika Birleşik Devletleri'ne ben gerekirse varoluşun tehlikeye girerse nükleer savaşı da göz önüne alırım, göz önünde bulundururum.
02:52Bu Zaporizya nükleer santraline saldırı da önemliydi. Buradaki çatışma da önemliydi.
02:58Rusya'nın ben durdurulmazsam daha doğrusu savaşta siz Ukrayna'yı durdurmaz, benim istediğim noktayı ikna etmezseniz işte bakın öngörülemez tehditler sizi de bulabilir mesajıydı.
03:099 Mart'ta artık bu savaşın belki de insani açıdan en dramatik anlarından birimini.
03:14Çok sembolik fotoğrafların ortaya çıktığı bir saldırıydı bu değil mi?
03:17Bir hastane vuruldu Mariupol'de ki Rusya bunu inkar ediyor.
03:21O hastaneye boşaltılmıştı.
03:23Bizim nazi olarak terör örgütü olarak gördüğümüz azak taburu olarak kullanılıyordu diyor.
03:28Ve de işte o doğum hastanesine saldırıldı ve bebek bekleyen artık doğum için günder sayan kadınlar da hayatını kaybetti ve yaralandı.
03:3611 Mart'ta bir uydu fotoğrafı geldi bütün haber ajanslarına 65 kilometrelik Rus konvoyu Kiev'in kuzeybatısında hareket pozisyonuna geçmişti.
03:49Ama işler hiç Rusya'nın istediği gibi ilerlemedi daha sonra bu konvoy çok ciddi lojistik sorunlarla uğraştı.
03:56Ve biz biliyorduk ki Rusya bir şeyleri ters yapıyordu ve Rusya için bir şeyler istediği gibi hiç gitmiyordu.
04:0219 Mart'ta Rusya belki de sahadaki başarısızlıklarını örtmek, gölgelemek için Kinjal adını verdiği hançer olarak çeviriyoruz dilimize.
04:13Hipersonik füzeyle Ukrayna'yı vurdu ve bir anlamda yeni savaş teknolojisinin imkanlarını da savaş sahasını projekte etmeyi denedi.
04:22Peki devam edersek İstanbul için ayrı bir parantez açacağız.
04:26Çünkü bütün dünyanın gözü 29 Mart tarihinde İstanbul'daydı barış müzakerelerinin 3. turu İstanbul'da gerçekleşti.
04:34Bu da önemli bir tarih.
04:35Bundan sonra neler yaşandı?
04:37Çok önemli bir tarihti.
04:38Çünkü ilk kez Rusya'nın istemediği bir yerde buluştu.
04:42Tarafsız bir ülkede buluştu gerçekten de Ukrayna ile Rusya heyetleri.
04:47Ve en üst düzeyli görüşmeydi.
04:48Dışişleri Bakanları geldi İstanbul'a.
04:50Evet öyle de öncesinde Antalya'da da buluşmuşlardık.
04:54Bu görüşmede de biz gerçekten bir anlaşı umuduna uzlaşı umuduna çok yaklaşmıştık.
04:59Çünkü şunu yaptı ve dedi Rusya bu görüşmeden sonra ben Kiev ve Çernigov'da yani ülkenin artık kuzey ve batısında kalan başkentin çevresinde kalan noktalarda askeri faaliyetlerimi azaltıyorum ve askerlerimi çekiyorum dedi.
05:14Ve çekmeye de başladı.
05:16Yani artık savaşın seyri Rusya'nın sahada karşılaştıkları yenilgiler ve zorluklar nedeniyle değişiyordu.
05:25Rusya daha doğuya ve güney hattına yönelicekti.
05:28Ama bu çekilme Rusya için planladığı gibi kolay ya da tırnak içinde temiz gerçekleşmedi.
05:342 Nisan'da Rus ordusunun çekildiği bu çaya girildiğinde sivillere yönelik katliam yapıldığı ortaya çıktı.
05:40Cesetlerde, yollarda infaz edilmiş siviller vardı.
05:44Ve Rusya soykırımla dahi suçlanacaktı.
05:46Zeynepsi soykırım yapıldı burada.
05:48Evet, Amerika Birleşik Devletleri de bu söylemeye yaklaştı.
05:53Artık Putin soykırım yapmış bir lider olarak yaftalanmaya başlamıştı.
05:57Üzerindeki toplumsal uluslararası baskı daha da çok artıyordu.
06:01Ve 14 Nisan'da Moskova, Krubezör'ünün batırılması Ukrayna ordusu tarafından.
06:06Gerçekten bu savaşın yine trajik noktalarından, dönüm noktalarından biri.
06:10Çünkü Rusya Karadeniz'deki amiral gemisini kaybetti.
06:13En ağır maddi kaybını verdi.
06:16Bir gemisi batırıldı.
06:19Ve yine dediğimiz gibi Rusya'nın kayıpları artık daha da artıyordu.
06:2518 Nisan'da da çok ciddi yenilgiler alan, daha doğrusu evet kazanımları da var.
06:31Toprak da kazanıyor.
06:33Ama dünyanın en güçlü ikinci sordusu olarak lanse edilen Rusya'nın sahada çok hızlı bir zafer kazanamaması ile birlikte,
06:41Putin'in de üzerinde artan baskı ile birlikte strateji değişikliğinin resmiyete döküldüğünü gördük.
06:45Ve Ukrayna'daki savaşta ikinci aşamaya geçildi.
06:48Neydi bu?
06:49Donbass'a odaklandı.
06:50Zaten ilk yapmaları beklenen Donbass savaşı mı başlayacak diyorduk.
06:54Ama ülke genelinde bir saldırı gerçekleşti.
06:57Bekleyin bütün dünyaya sürpriz olan konu da buydu.
07:00Ve Donbass'ta hala ilerleyişine devam ediyor.
07:03Kazanımları da var.
07:05Rusya'nın şu an için bunu da söyleyelim.
07:07Ve ardından 21 Nisan'a geldiğimizde neler yaşandığına tekrar senden veriyorum.
07:1121 Nisan'a geldiğimizde artık Rusya sadece Donbass değil.
07:14Evet dediğimiz gibi ana nokta Donbass.
07:16Ama ben güneydeki liman kentlerinden de taviz vermiyorum.
07:20Onlar da hedefimde.
07:21Mariapol Azak kıyısındaki en önemli ticaret limanlardan biri.
07:26Ve oradaki Azostay fabrikasında kilitlenmişti, düğümlenmişti direniş.
07:32Oraya acaba bir taarruz olacak mı derken ki saldırılar sürüyorken Putin şunu emretti.
07:38Hayır duruyoruz orayı sadece abluka altına alacağız ve o askerlerin teslim olmasını bekleyeceğiz dedi.
07:44Ve ardından 10 Mayıs'ta Rusya Harkov'da da bir yenilgiyle karşılaştı.
07:51Ukrayna askerleri Harkov'un Rusya ile devlet sınırına kadar girip o bölgeyi kontrol altına aldılar.
07:56Yani doğuda ilerlese de doğu cephesinde hemen yukarıdaki Harkov'da ki kendi sınırında bakın bu da Rusya için sahada ne kadar başarısız olabildiğini gösteren bir diğer noktalardan biri.
08:08Mariapol direnişi 17 Mayıs'ta sona erdi.
08:11Rusya Ukrayna Savaşı'nda bugüne kadar ki en büyük zaferini artık ilan etmişti.
08:17Çok önemli bir kenti ilk defa bu kadar büyük bir kenti ekonomik ve de idari anlamda ele geçirmişti.
08:23Ama kenti yok ederek, yıkarak, sivillerin ölümüne yol açarak.
08:28Şimdi bu savaşın en önemli etkilerinden biri de dünyaya yansımaları oldu.
08:3118 Mayıs Ukrayna Savaşı'nda artık bize şunu gösterdi.
08:35Rusya'ya komşu diğer ülkeler de tedirginlik içindeydi.
08:39Finlandiya ve İsveç NATO'ya katılma kararı aldı.
08:41Ve biz artık Ukrayna Savaşı bağlamında bu konuyu konuşmaya başladık.
08:4625 Mayıs'ta ise Putin'in imzaladığı kararname bize şunu gösteriyordu.
08:50İşgal edilen yerler ileride Rusya'ya bağlanabilir ya da o ülkelere kolay Rusya vatandaşlığı vaat edilmesi.
08:59Bunun kesinlikle Rusya topraklarını genişletmekle alakalı olduğunun bir kanıtı olarak yorumlandı.
09:07Ve 2 Haziran'da dün itibariyle Zelenski şu acı gerçeği duyurdu Sultan Arınır.
09:12Ukrayna topraklarının %20'si yani 5'te 1'i artık işgal altında.
09:18Ki hala da savaş devam ediyor.
09:20Hatta Zelenski her gün neredeyse 100 askerin düzeltiyorum.
09:24100 askerin hayatını kaybettiğini söylüyor.
09:27100. günde de savaşın devam ettiğini söyleyelim.
09:30Peki binlerce kişi hayatını kaybetti diyoruz.
09:34Pek çok kişi milyonlarca kişi ülkeyi terk etti diyoruz.
09:38Bir de sayılarla bakarsak onun da grafiğini ekrana getirelim üzerinden konuşmayı sürdürelim.
09:45Evet savaş can alıyor hayatlar sönüyor ne yazık ki binlerce kişinin hayatını kaybettiğini biliyoruz.
09:52Birleşmiş Milletler'e göre 4.000'den fazla sivil hayatını kaybetti ama bunun çok daha fazla olabileceği de söyleniyor.
10:00Bunu da vurgulamakta fayda var.
10:01Mart'in siviteri de bilenler sadece.
10:03Örneğin Mariupol'de hala birçok noktaya Ukrayna erişiyor.
10:05Tabi dirilemeyen kentler var hala sayının daha da artacağından eminiz ne yazık ki.
10:12Bunu da söyleyelim.
10:12Tabi ki ölenler arasında ne yazık ki çocuklar da var.
10:16Tespit edilen 200'den fazla çocuğun olduğu yönünde.
10:21Milyonlarca kişi ülkelerini terk etti.
10:24Evlerinden oldular.
10:25Ülke içinde güvenli alanlara gidenler, yer değiştirenler oldu.
10:29Ki yaklaşık 7 milyon kişinin ülkeyi terk ettiğini de söyleyebiliriz.
10:332,2 milyon kişi ülkesine geri döndü.
10:36Örneğin Kiev'de şu anda başkent Kiev evet o da saldırıların hedefiydi ilk zamanlarda ama şu an daha normal bir hayatın devam ettiğini söyleyebiliriz.
10:45Ve 5,2 milyon çocuğun insani yardıma muhtaç olduğu belirtiliyor bazı noktalarda.
10:52İşte Ukrayna Savaşı'nın 100 gününe dair notlar bu şekilde.
10:57Bazı bilgiler daha yine paylaşalım.
10:59Çünkü üzerine konuşulacak çok fazla daha konu var.
11:02Kentlerin yıkıldığını, maddi hasarın büyük olduğunu da söylüyoruz.
11:06Ülkede maddi hasarın boyutu 104 milyar dolar.
11:10Donbass ve Harkov'daki yıkımsa ülke genelindeki yıkımın %75'ini oluşturuyor.
11:16Mariupol ise zaten ne yazık ki şu an girilebilir bir halde değil.
11:22Ne olup bittiğini bilmiyoruz ama binaların %95'inin yıkıldığını söyleyebiliriz.
11:27Ve 300 hastanenin de yeniden inşa edilmesi gerekiyor.
11:31Özetle ilk 100 güne dair öne çıkanlar böyle.
11:34Ve tabii bize etkileri.
11:36Yani sadece Ukrayna'dan bahsettik ama dünyayı nasıl etkiledi?
11:40Ekonomik anlamda gıda krizini konuşuyoruz ki geçtiğimiz dakikalarda da yine bir tahıl krizi haberi verdik.
11:47Pek çok konuda dünyanın da etkilendiği bir süreç aslında.
11:51Ateş sadece düştüğü yeri yakmıyor savaşlar.
11:53Yakmadı kesinlikle.
11:54Bu açıdan ne söyleyebiliriz Süheyga?
11:55Hemen aynı o grafimizde rica edelim yönetmenimizden.
11:58Savaş dünyayı nasıl etkiledi dediğimizde yine o maddeler listesi hayli uzun.
12:05Öncelikle Avrupa'ya yeni göç dalgası başladı.
12:07Sen de az önce rakamları çok detaylı bir şekilde ifade ettin.
12:11Ama şunun da altını çizmemiz gerekiyor ki Avrupa Birliği 2. Dünya Savaşı'nın ardından en büyük göç dalgasıyla paylaştı.
12:17Ve biz bir de şunu gördük.
12:19Suriye'den, Irak'tan, Afganistan'dan gelen göçmenlere yaklaşımla Ukrayna'dan gelen yaklaşım arasında Avrupa Birliği'nde çok büyük bir fark vardı.
12:29İkiyüzlülük olarak yorumlanabilecek.
12:31Kucağını açtılar.
12:32Milletvekilleri, bakanlar açıkça dediler ki onlar bizim gibi beyaz, renkli gözlü.
12:38Sarışın değil mi?
12:39Sarışın yani bunu da altını çizmemiz gerekiyor gerçekten de.
12:43Nükleer silah kullanıma dair endişe arttı dedik.
12:46Çünkü Rusya sürekli nükleer güç olduğunu ve gerekirse bunları kullanabileceğini hatırlattı bize.
12:53Bir anlamda Soğuk Savaş'ın o neslinin dinlediği, yaşadığı dehşet dengesini hatırlamış, tecrübe etmiş olduk.
13:01Bu da hayli tedirginlik verici bir durumdu.
13:04Dediğimiz gibi Finlandiya ve İsveç NATO'ya katılma kararı aldı.
13:07Belki Avrupa'nın güvenlik haritası değişecek.
13:09NATO belki de Soğuk Savaş'ın ardından 6. kez genişleyecek.
13:13Bu iki ülkenin bağımsızlık politikalarından, tarafsızlık daha doğrusu politikalarından vazgeçmeleri çok kritik bir karar.
13:20Rusya dünyanın en çok yaptırım uygulanan ülkesi haline geldi.
13:24Bu ne demek?
13:25Kuzey Kore'den dahi daha fazla yaptırımlara maruz kalan bir ülke ve de izole edilen bir ülke artık Rusya.
13:35Yine devam edelim listemize.
13:37Avrupa Birliği Rusya'ya enerji bağımlılığını kırmak için alternatif planlara yöneldi.
13:42Bu Türkiye'nin önemini arttırdı aynı zamanda.
13:44Ve aynı şekilde Azerbaycan olsun, Arap ülkeleri olsun, diğer birçok ülkelerden artık daha fazla enerji kaynağının çeşitlendirme yoluna gitti.
13:53Rusya'nın da enerji gelirlerini azaltacak bir durum bu tabii ki.
13:58Küresel gıda krizi tehlikesi, artık gıda fiyatlarının artması, tahıla ulaşamıyor olmamız.
14:06Özellikle Afrika'daki zaten bu konuda kırılgın ülkeler, kırılgan olan ülkeler cidden tedirgin bir şekilde bekliyorlar.
14:14Türkiye'de bunun çözülmesi için aktif diploması yürütüyor.
14:18Ama bu da Ukrayna'daki limanların abluk altına almasıyla karşımıza olan bir sorun.
14:24Gıda ve yakıt fiyatları arttı dedik ve küresel büyüme beklentisinde düşmesi yine bir diğer sorun ve sonuç.
14:32İlk yüz günün sonuçları bunlar. Savaş daha ne kadar devam edecek, başka ne gibi sonuçlara yol açabilecek şu an bilmiyoruz ama bu yüz günün böyle bir özetini çıkarmak istedik.
14:43Süheyla Demir çok teşekkür ediyorum.
14:45Hem Ukrayna açısından hem Rusya açısından hem dünya açısından ne gibi sonuçları oldu bunu ekrana getirdik.
14:51Şimdi devam edelim.
İlk yorumu siz yapın