Dar gelirliye vatandaşlık maaşı!

Hürriyet

22 saat önce

Kategori

🗞

Haberler

Döküm

Tüm video dökümünü görüntüle

00:00AK Parti'nin 2023 seçimlerinde gündeme getirdiği vatandaşlık maaşı uygulaması yeniden gündemde.

00:07Uygulamanın yeni yılda pilot olarak hayata geçeceği geliri askeri ücret seviyesinin altında kalan hanelere destek sağlanacağı konuşuluyor.

00:16Ekonomist Prof. Dr. Abdülkadir Develi ile bu konuyu konuşacağız.

00:20Abdülkadir Bey hoş geldiniz Zeyna.

00:25Hoş bulduk efendim teşekkür ediyorum.

00:28Ben teşekkür ediyorum. Şöyle bir açalım mı? Vatandaşlık maaşı nedir?

00:36Tabii devletin rolünden bir tanesi de burada sosyal devlet olmak.

00:43Yani özellikle gelir dağılımı noktasındaki destekleyici uygulamalarıyla makası bu noktada azaltmak.

00:51Aynı zamanda asgari refah düzeyini bütün vatandaşlar için temin etmek ve sağlamak bu oldukça önemli.

00:58Şimdi buradaki temel motivasyon özellikle asgari ücret diyoruz fakat tam olarak buradaki gelir düzeyi de belli değil.

01:05Yani belki asgari ücretin bir miktar üstünde bir rakam da olabilir bu.

01:09Bu rakamın altında gelire sahip olan hane halkının bu rakama kadar olan kısmının bizzatihi olarak devlet tarafından tamamlanması ve desteklenmesi.

01:20Mesela 25 bin lira bir gelir sınırı getirelim biz buraya.

01:25Haneye de 20 bin lira para giriyor bu noktada.

01:27Buradaki aradaki 5 bin liranın bizzatihi devlet tarafından verilmesi, ailenin bu noktada sünvansı edilmesi temel motivasyon.

01:36Tabi burada ki bu sisteme biz gelir tamamlayıcı aile destek sistemi adını verebiliriz.

01:43Diğer taraftan ise bakın bu OVP'de de vardı.

01:45Özellikle aile odaklı, kapsayıcı, iş gücüle katılımına mani olmayan sosyal yardım programları kapsamında bu uygulamayı biz değerlendirmek daha doğru olur diye düşünüyorum.

02:00Çünkü burada temel odak ailenin bu noktada desteklenmesi, ailenin asgari refah düzeyini bu noktada korunması ve bunu yaparken de istihdama mani olmayan,

02:11yani burada aslında aktif istihdam politikalarıyla beraber yani daha fazla istihdama katılımın da teşvik edildiği

02:19fakat buna rağmen eğer belirli bir gelir düzeyinin altında haneye bir para girişi var ise bu farkın bizzatihi olarak devlet tarafından ödenmesi ve desteklenmesi durumu söz konusu.

02:31Ne kadarlık bir destekten söz ediyoruz?

02:33Tabii şu anda çalışılıyor. Cumhurbaşkanlığı, stratejik bütçe ve aynı zamanda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından bu çalışma şu an yürütülüyor.

02:45Buradaki temel nokta bizim için asgari ücret mi burada temel gelir olarak baz alınacak yoksa temel gelir olarak bizim veya gelir sınırı olarak tanımlamış olduğumuz rakam

02:57asgari ücretten farklı mı olacak? Bunun henüz detaylarını bilmiyoruz. Fakat şu an genel olarak daha iyi anlaşılması noktasında

03:04asgari ücret kavramını biz bu noktada konuşuyoruz. Oysa ki biliyoruz ki hane halkı, yalnız yaşayanlar var, aile var, aileye destek var.

03:14Yani bunun detaylarını önümüzdeki süreçte göreceğiz.

03:16Ama buradaki temel nokta belirli bir gelir sınırının oluşturulması. Bu asgari ücret endeksi de olabilir, farklı bir rakam da olabilir,

03:25halede yaşayan fertlerin sayısına bağlı da olabilir. Ama burada temel nokta, temel motivasyon asgari düzeyde hane halkına bir gelirin bu noktada temin edilmesi

03:38ve bunun garantisinin bizzat devlet tarafından, sosyal devlet tarafından verilmesi, süvas edilmesi ve desteklenmesi burada oldukça önemli.

03:47Bunu altına çizmek lazım. Dediğim gibi bu programı yaparken de sosyal yardım programına giriyor.

03:53Fakat istihdama mani olmadan yani burada ilave bir iş gücünün, ilave bir maaşın haneye girmesiyle aslında bu gelirin sınırı aşılacaktır

04:03ve bu uygulama ortadan kalkacaktır. Yani temel nokta burada aslında aile için asgari refah düzeyini garanti edecek temel bir sınırın,

04:14temel bir gelir sınırının burada oluşturulması ve bunu yaparken de istihdam politikalarına herhangi bir zeval gelmeden bu süreci yönetilmesi

04:22temel olarak bu yaklaşımı biz bu şekilde okuyabiliriz.

04:26Peki şimdi dedik ki, detaylar netleşecek elbette ama geliri asgari ücret seviyesinin altında kalan hanelere destek sağlanacak.

04:35Burada aile olarak mı bakmalıyız yoksa kişi bazlı da eğer bir kişinin geliri asgari ücretin altındaysa

04:41o vatandaşlık maaşından bireysel olarak da faydalanabilecek mi?

04:48Tabii vatandaşlık maaşı sonuçta haneye veriliyor.

04:52Tabii burada temel ama öncelik konusu aile. Yani aileyi destekleyici, aile refah düzeyini bu noktada,

04:59asgari refah düzeyini destekleyici, belirli bir geliri bu noktada garanti eden bir uygulama durumu söz konusu.

05:04Tabii burada temel odak aile ve hane halkı tabii ki burada bireyler içinde bu durum söz konusu olacaktır.

05:10Yani sonra işte yalnız yaşıyordur vesaire.

05:12Dolayısıyla burada da herhangi bir şekilde asgari ücretten bir daha düşük bir gelir düzeyi söz konusu ise

05:18yine burada vatandaşlık maaşı, bakın vatandaş diyoruz burada, herkesi kapsıyor bu.

05:24Öncelik tabii ki ailenin bu noktada korunması, ailenin temel refah düzeyini koruyan,

05:30asgari bir oranın belirlenmesi oldukça önemli fakat vatandaş gelinmesi olduğundan da

05:35bu herkesi kapsayan bir uygulama olacaktır.

05:37Yani tek başına bu noktada hanede yaşayanlar için de geçerli olan bir uygulama olacak.

05:41Tabii temel nokta burada dediğim gibi o gelir düzeyinin neye göre belirlenecek olması.

05:46Biz burada asgari ücret diyoruz ama çalışmalar burada halen devam ediyor.

05:50Dolayısıyla bu noktada detayları da görmeye ihtiyacımız var.

05:53Peki sizce bu süresiz mi olacak?

06:00Tabii bu bir sosyal politika uygulaması.

06:02Yani bununla ilgili bir süre belirtilmedi.

06:05Dedim ki buradaki önemli olan kriter, parametre aileye giren gelir düzeyi.

06:10Yani burada ilave bir iş gücünün ailede gelir getirici faaliyetlere katılmasıyla

06:16zaten süreç otomatikmen kendiyle sonlanıyor.

06:19Yani asgari bir taban diyelim, asgari bir refah tabanı gelir sınırı belirlemesiyle

06:23biz aslında bunu anlıyoruz.

06:24Bunun oluşturması buradaki temel amaç, temel motivasyon.

06:28Bununla ilgili bir süre verilecek mi buna bakmak lazım.

06:31Fakat ben bir süre gibi bir sınırlama olacağını düşünmüyorum.

06:35Buradaki temel nokta ilave bir gelir durum söz konusu olsa veya ailenin geliri arttığı zaman

06:40zaten bu uygulamanın, bu vatandaşlık maaşı uygulamasının dışına çıkacaktır.

06:45Temel nokta bu.

06:47Yeni yılda pilot olarak hayata geçmesi de gündemde.

06:50Yani bir sonraki yılda vatandaşlık maaşını alabilecek, vatandaşlarımız olabilecek gibi görünüyor.

06:57Şunu da sormak isterim.

06:58Burada bir yaş faktörü devreye girer mi sizce?

07:01Ben yaş faktörünün devreye gireceğini düşünmüyorum.

07:08Çünkü burada yine o kavrama gitmek istiyorum.

07:10Vatandaş kavramına yani hanede yaşayan herkesi kapsayan bir uygulama olacak bu.

07:15Yani burada belli bir yaşın üstünde, 65 yaşın üstünde olup da

07:19bu az önce söylemiş olduğumuz gelir sınırının altında olan hane altları da bu destekten faydalanacaklardır.

07:25Yine gençler de bu noktada bu destekten faydalanacaktır diye düşünüyorum.

07:28Faydalanşı alabilecek mi kişi eğer altında kalıyor ise asgari ücretin?

07:33Tabii yani buradaki detaylar, çalışma devam ediyor.

07:37Fakat hani ben şu anki çalışmadan yola çıkarak bir yorumlama yapacak olursam burada,

07:42burada herkesi kapsayacak.

07:44Burada temel parametre, temel veri bizim için gelir sınırı.

07:48Bu gelir sınırının altında olan tüm vatandaşlarımızı kapsayacak bir uygulama olarak

07:53ben bunu bu noktada yorumluyorum ve anlıyorum.

07:56Diğer taraftan 2026 yılında evet pilot uygulama yapılacak, pilot şehirler seçilecek.

08:01Özellikle deprem bölgesi belki olabilir.

08:03Bu noktada kent yoksulluğun yüksek olduğu, gelir düzeninin daha düşük olduğu,

08:07iller bu noktada pilot uygulama kapsamında alınabilir.

08:11Tabii bununla ilgili sadece burada Cumhurbaşkanı strateji bütçe ve aile,

08:16mesela sosyal politikal bakanlığı çalışmıyor.

08:18Bir de bunun aynı zamanda bir bütçe tarafı var, bir maliye tarafı var.

08:21Bunun oluşturacağı yük durumu söz konusu.

08:23Ama dediğim gibi burada devletin önemli rollerinden bir tanesi de sosyal bir devlet olması

08:29ve bu noktada zaten aile yılı, ailenin korunması, ailenin desteklenmesi,

08:34haneye belirli bir düzeyde gelirin bu noktada aktarılmasının garanti edilmesi,

08:38asgari refah düzeyini korunması gibi kavramlardan yola çıkacak olursak aslında yerinde bir uygulama bu.

08:44Ve bu herkesi kapsayacak olması en azından belli bir gelirin altında artık kimse olmayacak sonucunun

08:50biz buradan net olarak çıkartabiliriz.

İlk yorumu siz yapın

Yorumunuzu ekleyin

Önerilen