Üretici de tüketici de kan ağlıyor: Market rafına gelene kadar etiketler uçuyor

CNN TÜRK

Tarlada ucuz, markette cep yakan manzaralar… Üretici ile tüketici arasındaki fiyat uçurumu gün geçtikçe derinleşiyor.  Türkiye Ziraat Odaları Birliği’ne göre, bazı sebzelerde tarladan markete fiyat farkı %300’ün üzerine çıktı, Peki bu bataklıktan çıkmanın bir yolu yok mu? Yanıtı 'Detay' haberimizde...

Transcript

00:00İzlediğiniz için teşekkürler.

00:30Bu sene hem üreticiler hem de tüketiciler adeta kan ağlıyor.

00:36Çiftçiler yetiştirdikleri ürünü satamamaktan şikayetçi.

00:40Alıcı bulsalar bile bu alıcılara satılan fiyatlar maalesef maliyeti karşılamıyor.

00:46Bu nedenle çiftçiler zarara düşüyor.

00:48Kaç senedir kuraklığın verdiği bir sıkıntı da var.

00:51Yeri gelir yetişmiyor.

00:53İstediğin verimi alamıyorsun.

00:54Ürün çıkaran çiftçi ürünlerin neredeyse yok fiyatına satıyor.

00:58Ancak markette o rakamlar yükseliyor.

01:00Tarladan sofraya uçuk fiyat ve büyük bir vurgun zaman zaman meyve sebzede, zaman zaman temel gıdada büyük sıkıntılara yol açıyor.

01:14Türkiye Ziraat Odaları Birliği'ne göre bazı sebzelerde tarladan markete fiyat farkı %300'ün üzerine çıktı.

01:20Örneğin havuçta üretici fiyatı 11 lira, markette ise 47,88 lirayı buluyor.

01:272 liraya tarlada mal satmakta zorlanan çiftçi 40 lira 50 liraya bunu markette gördüğümü adeta çılgına dönüyor.

01:41Tarladan ucuza çıkıyor o erüs.

01:44Buraya gelene kadar nasıl yükseliyor bu?

01:46Buraya hani bizde halde çıkışın neyse mesela atıyorum %20, %25'lik bir kota biz koyuyoruz.

01:52Üstüne ona göre şey yapıyoruz.

01:53Hani bugünkü dükkan kiralarıyla çalıştırdığımız eleman %20, %25 bandında bir fiyat farkı ekleyip o şekilde müşteriye yansıtıyoruz.

02:05İzmir'de tarla dolusu kıvırcık marul 2 liraya alıcı bulabiliyor.

02:09Mevsimin önemli sebzisi ıspanak da alıcı bulamıyor.

02:12Ancak bu ürünler market tezgahında 40-80 lira arasında değişen fiyatlara satılıyor.

02:17Buradaki fiyatlar aşırı derece yükselmesinin sebebi de biraz aracılar.

02:22O aracılar kazanıyor, çiftçi emeğini çekiyor.

02:26Esnaf dükkan kirası veriyor burada o fiyata satmak zorunda kalıyor.

02:29İşçi yemiyesinin 1300 lira olduğu erkenci mandalina Hatay'da dalda çürüdü.

02:34Adana'da ise işçi elçileri işçi göndermeyince bir haftadan uzun süre dalda toplanmadan kalan mandalina ziyan oldu.

02:42Tezgahlara gelen mandalina fiyatları ise 100 liraya kadar çıktı.

02:45Yola çıkarken yani şuradan hani evimizden çıkıp hale giderken başlıyoruz.

02:51Bizim cebimizden para çıkıyor.

02:53Ta ki halden bir daha çıkış yapana kadar.

02:56Ve mallar kalem kalem değişiyor.

02:58Her çeşit çeşit oluyor.

03:00Hem türü hem kalitesine göre de değişiyor.

03:04Bakın elimde iki mandalina var.

03:06İkisi de farklı yöreden gelen mandalinalar.

03:09Bu İzmir mandalinası.

03:11Kilosu 70 lira.

03:13Buysa Mersin mandalinası.

03:15Kilosu 35 lira.

03:17Peki farkı ne diyecek olursanız.

03:19Bakın kameraman arkadaşım göstersin sizlere biraz yakından.

03:23Birisi daha kalın, daha büyük duruyor.

03:26Daha yeşil.

03:27Diğeri ise daha turuncu.

03:28Ve aslında bu ince kabuklu.

03:30İnce kabuklu olmasının getirdiği lezzet bambaşkaymış.

03:34İzmir mandalinasının tadı da bal gibi diyorlar.

03:37Mersin mandalinası ise daha yeşil, daha kalın kabuklu ve daha ekşi.

03:42Bu nedenle kilosu 35 liradan satılıyor.

03:45Mersin'de alıcı bulamayan, bulsa da maliyeti karşılamayan kabak toplanmadı.

03:50Bu tablo girdi maliyetlerinin artmasıyla daha da keskinleşti.

03:54Gübre ve mazot fiyatlarındaki yükseliş üreticinin belini büktü.

03:57Her tezgahta, markette, manavda, mandalinanın fiyatı farklı.

04:02Değişiyor tezgahtan tezgaha.

04:03Biz şimdi Fatih'te bir manavdayız ve İzmir mandalinası bu.

04:08Halden alış fiyatları ortalama 15 lirayla 40 lira arasında değişiyor günden güne.

04:14Bunun adını da serbest piyasa koymuşlar.

04:18Üreticiyi soyan, tüketiciyi soyanın adı ne zamandan beri serbest piyasa olmuş?

04:23Ben senden gelip alacağıma, çiftçiysen, senden başkası alıyor, getiriyor, bana satıyor.

04:31Ya aracıyı aradan kaldırmak lazım.

04:33Herkes rahatlar.

04:34Yani esnaf niye bana 100 liraya domates versin o zaman?

04:38Yani 10 liraya aldıysa bana 20'ye 30'a verir.

04:41Uzmanlar ve çiftçiler zincirin arası aşamalarda araculara ve pazarlama kanallarına işaret ediyor.

04:47Değişen iklim şartlarıyla birlikte topraklarımız azalıyor.

04:53Topraklarımızın verimliliği düşüyor.

04:56Kuraklık geliyor.

04:58İklim şartlarına göre yeniden tarım seferberliğine ihtiyacımız var.

05:04Azilen yeni tarım reformuna ihtiyacımız var.

05:08Tarım şu andaki uygulanan sistem yeterli gelmiyor.

Kategori

Döküm

İlk yorumu siz yapın

Önerilen