- 2 gün önce
Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6'lık depremleri değerlendirdi. Haber Global'de soruları yanıtlayan Görür, önemli uyarı ve tavsiyelerde bulundu. Görür, olası İstanbul depremi için de konuştu.
https://haberglobal.com/gundem/prof-dr-naci-gorur-halkimizin-bilmesi-gerekiyor-diyerek-uyardi-istanbul-icin-vaktimiz-var-mi-232507
https://haberglobal.com/gundem/prof-dr-naci-gorur-halkimizin-bilmesi-gerekiyor-diyerek-uyardi-istanbul-icin-vaktimiz-var-mi-232507
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Utanıyorum ama yapılan tüm uyarılara rağmen işte bir büyük deprem bir büyük felaket daha yaşadık ve baktığımız zaman sarsıntının sallanmanın depremin son evresi olduğunu siz zaten söylüyorsunuz.
00:13Bunun öncesinde son evreye gelene kadar birçok çalışmanın yapıldığını ifade ediyorsunuz.
00:19Öngörülerde bulunuluyor bu çalışmalarla birlikte haliyle ne zaman sorusundan ziyade nereler riskli?
00:26Bilim aslında bu sorunun cevabını verebiliyor nereler riskli diye.
00:30Şimdi aynı gün içinde iki deprem olmasını siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:36Çünkü çok büyük iki deprem aynı gün yaşandı ve bölgede artçı sarsıntılar bir yandan devam ediyor 4000'in üzerinde şu ana kadar ve deprem hareketliliğinde bu artçı sarsıntılardan bağımsız olarak bir artış bekliyor musunuz?
00:56Evet şimdi yani sanıyorum bu konuşmacı arkadaşlarım olsa sizleri böyle biraz akademik düşüncelere yönlendiriyor.
01:07Şimdi o dediğin sorunun cevabı yani yeri bilim içinde olan insanlar biliyor yani akademik bir soru ama halk da merak edebilir bu bir cümleyle söylenir.
01:22Söylenir bu 7.7 depremi ölü deniz fayının üzerinde olmuştur.
01:29Ölü deniz fayı da hemen geometrik ilişkide olan Doğu Anadolu fayının sürgü fayını tetiklemiştir.
01:39Yani oraya ekstra bir transfer yüklemiştir.
01:42Dolayısıyla sürgü fayında da 7.6 olmuştur.
01:469 saat arayla.
01:48Yani bu akademik bir şey.
01:51Yani bilimsel halkta zarar yok bilir ama bunun üzerinde konuşman gerek yok.
01:56Yani işte iki tane deprem var.
01:58Asıl gerçek olan bak asıl gerçek olan Doğu Anadolu fayı Bingöl Karlova'dan başlayıp Maraş'a gelip Maraş'tan bir konuyla Adana havzasına kadar gitmesi Osmaniye Ceyhan İskender'in körbezi.
02:14O diğeri de ölü deniz fayıyla birleşen kesimi.
02:18Yani kimi yer birinciler ölü deniz fayını da bu Hatay, Suriye'ye kadar gideni de Doğu Anadolu fayı gibi Türkiye sınırları içinde olanı isimlendirirler ama o doğru değil, o ölü deniz fayı.
02:33Dolayısıyla bizim halkımızın bilmesi gereken işte Bingöl Karlova'dan Hatay'a kadar Doğu Anadolu fayı boyuncu olan bölgeler deprem bölgesi.
02:44Bence bu. O da nasıl oldu, nasıl oldu falan bunlar biraz akademik.
02:49Biz yani insanlarımıza elbette bilgi verelim ama bunları jeolog yapmaya çalışmayalım, jeofiziki yapmaya çalışmayalım.
02:59Buraya çıkan arkadaşlarım onlara da rica ediyorum, böyle akademik şeyler söyleyip sanki bir farklı şey söylüyormuş gibi yapmasınlar.
03:08Yani bilimin tartışılacağı yer medya değil yani bu arkadaşlarım bilim platformlarında giden onu yaparlar.
03:15Şimdi bence biz şu aşamada bakın bu depremler olduğu, bu kadar yıkılıyor olduğu, nasıl olduğu, bundan sonra ne yapılabilir?
03:24Bir daha bu depremlere, depremlerle karşılaşmamak için ne yapmamız gerekir?
03:32İnsanlar olarak bizim tepkimiz, tavrımız ne olmalı gibi yani insanlarımızı hazırlayacak, deprem kültürü verecek,
03:40kentimizi, kentlerimizi deprem dirençli yapacak sorgulama soru ve konular üzerinde halk kesimi olarak daha fazla duralım derim.
03:52Yani biraz haddimizi belki bilmiyorum yani bizi affetsinler ama o daha doğrudur diye düşünüyorum.
04:01Şimdi bu noktada da her zaman siz ifade ediyorsunuz deprem ülkesi olduğunu artık kabul etmemiz gerekiyor Türkiye'nin
04:10ve bu noktada da deprem dirençli yerleşim yerlerinin artık oluşturulması gerekiyor diye.
04:16Şimdi böyle bir yerleşim alanı oluşturmak nasıl mümkün olabilir?
04:21Hangi parametreler bir araya gelebilir bunun için?
04:25Evet şimdi benim görüşüme göre yani öyle olursa daha doğru olur diye yoksa ayrıntı yapmayalım demek değil.
04:37Biz bu ülkede artık deprem tartışmasını bırakalım.
04:40Yani deprem olacak mı? Olmayacak mı? Ne zaman olacak? Nerede olacak? Hangi fay kırıldı? Bu fay ne oldu? Bunları bırakalım yani.
04:51Yani özel ilgi alanınız varsa bunları okursunuz.
04:55Dünyada da bütün bu bilgiler açık ulaşabilirsiniz.
04:59Bizim yani depremci arkadaşlarımız öyle depremci deniyor.
05:03Aslında depremci diye bir tabiri yoktur ama biz de öyle deniliyor. Biz de ses çıkarmıyoruz.
05:09Arkadaşlarımız da bu tür eğilimle konuşmamaları lazım.
05:14Bir şeyi kabul etmemiz lazım.
05:16Bakın millet olarak, devlet olarak, hükümet olarak, yerel yönetimciler olarak.
05:22Türkiye Cumhuriyeti bir deprem ülkesidir ve Cumhuriyetimiz, insanımız her an her yerde büyük bir deprem olabilecek bir ortamda, bir coğrafyada yaşamaktadır.
05:39Şimdi bu ülkedeki depremlerin mekanizması, oluşum mekanizması 13 milyon sene önce oluşmuştur.
05:5113 milyon seneden günümüze kadar da depremler ola gelmiştir.
05:58Bundan sonra milyonlarca sene daha devam edecektir.
06:02Şimdi biz de Türk milleti olarak, eğer bu topraklarda ebediyen yaşayacak isek, depremi de durdurma gibi bir gücümüz olmadığına göre,
06:15biz depreme dayanıklı, dirençli, deprem kentleri oluşturmak suretiyle artık bu deprem korkusundan kendimizi arındırmamız lazım.
06:33Tıpkı Japonya gibi, Meksika gibi, Amerika gibi.
06:38Yani depremi tartışmayalım, onu bir gerçeklik olarak kabul edelim.
06:42Ve biz yerleşim alanlarımızı depremden yıkılmayacak, insanımız ölmeyecek şekilde bunları yapalım.
06:54Şimdi bunları nasıl yapacağız dediğin zaman, şimdi kentin tüm bileşenlerini deprem dirençli hale getirmek lazım.
07:03Kentin bileşeni derseniz, yani kenti oluşturan parametreler, yönetim, halk, altyapı, yapı stoku, çevre, ekosistem ve ekonomi.
07:20Şimdi bunların her birine olası bir depremde, depremin büyüklüğüne göre alabilecek zararları daha deprem gelmeden hesaplarsak,
07:33yani hazırlamada en büyük deprem hesabına göre bunlar hesaplanır.
07:38Biz bu bileşenleri tek tek incelersek, yani diyelim ki şu kentimiz en büyük şu depreme maruz kalabilir,
07:48o zaman altyapı böyle bir depreme dayanır mı dayanmaz mı?
07:52Bütün çalışmalarımızı altyapıda analiz yapacağız.
07:55Biz ona risk analizi diyoruz.
07:58Yani evlerimiz dayanır mı, altyapı dayanır mı, şu tunel dayanır mı, şu yol dayanır mı veya şu havaalanı ne olur,
08:06işte kanalizasyon sistemi ne olur falan falan, yani uzun uzun anlatmayayım.
08:10Bunları yazarız.
08:13Yapı stokuna bakarız, halka bakarız ne kadar kişi ölür, ne kadar kişi yaralandır bu depremde.
08:20Bütün onları deprem gelmeden önce bilime dayalı olarak analiz eder, tespit ederiz.
08:26Şimdi bütün kent bileşenlerinin olası depremde görebileceği zararları analiz ettiğiniz zaman,
08:36biz ona risk analizi deriz, bütün buna risk analizi.
08:41Yani şu büyüklükte deprem olursa riskimiz ne olur?
08:45Bunu öğrendikten sonra yapacağımız üçüncü adım, bu deprem gerçekleşirse,
08:52ben gelmeden önce, bu riskler madem olacak, ben deprem gelmeden önce riski nasıl azaltırım?
09:01Yani yıkılacak veya zarar yiyecek binaları nasıl daha güçlü yaparım?
09:07Havaalanım gidecekse bu havaalanı nasıl depreme dayanıklı yaparım?
09:11Eğer diyelim ki şu kadar insanım ölecekse ölmemesi için onları nasıl planlar programların,
09:17evlerine göre vesaire, altyapı keza öyle, ekonomi öyle, ekonomi çökecekse.
09:24Bak şimdi orada Gaziantep, Maraş'ta ekonomi bitti.
09:28Yani biz şimdi bunları konuşmuyoruz.
09:30Tabii şu anda acılıyız, insanlarımızı konuşuyoruz ama
09:32şimdi Kahraman Maraş ve Gaziantep senelerce artık o üretken ekonomiye kavuşabilecek mi?
09:40Oradaki insanlar açlıktan bu sefer işsizlikten mutsuz olacaklar.
09:44Belki de terkileyecekler.
09:47Şimdi bütün bunları deprem gelmeden bu sefer risk azaltma çalışmaları yapacağız.
09:56Onları yaptıktan sonra da kentimiz artık deprem dirençli hale gelecek.
10:01Çünkü o yörede en büyük depreme göre biz bu çalışmaları yapacağız.
10:07Bunu böyle yapıyorlar.
10:08Bak bu büyüklükte depremler Enderozya'da oluyor.
10:12İşte uzak doğduğu oluyor, Meksika'da oluyor, Amerika'da oluyor.
10:17Ne bileyim ben İtalya'da oluyor.
10:19Her neyse.
10:20Ama bu kadar hasar gülülmüyor.
10:23Yani bu doğru değil.
10:26Bu doğru değil.
10:27Belli ki biz bir takım şeyleri yapmıyoruz.
10:30Onun için de işte tablo bu.
10:32Eğer biz bu dediklerimi yapmış olaydık, deprem dirençli kentler oluştuğumuz olaydık, depremden biz korkmayacaktık.
10:42Üç beş kişi ölse bile fesadüben ölecekti.
10:47Başka da bir şey olmayacaktı.
10:48Ama ha hasar görür, bina çatlardı, patlardı ama onları da kolay tamir ederdi.
10:54Böyle bir facia olmazdı.
10:56E kaldı ki biz bu depremin geleceğini yani taa 1999'dan beri söylüyoruz.
11:04En sonunda 2020'den beri bütün benim videolarıma bakın bar bar bağırıyorum ben söylüyorum yani.
11:10Biliyorum.
11:11Yani bunu biliyoruz.
11:12Hükümet biliyor, şey biliyor, yerel yönetim biliyor ve üzülen söylüyorum.
11:18Halkın kendisi biliyor.
11:19Şimdi deprem konusunda bu kadar hassaslaşan bir halkı anlıyorum.
11:23Acımız büyük.
11:24Ben onları üzmek istemiyorum.
11:27Ama şunu da bilim adına sormaktan edemiyorum.
11:30Ey halkım biz buraya deprem geliyor diye uyardığımız zaman niye bu hassasiyetiniz yoktu yerel yönetimler ve hükümetler üzerinde?
11:40Neden?
11:41Neden?
11:42Halk eğer sahip çıkmazsa kendi sorunlarına, hükümetini, yerel yönetimini kendisi yönetmezse, yönetmek demek talep etmek demektir.
11:53O zaman biz bu işleri çözemeyiz ya.
11:56Yani mümkün değil.
11:58Evet hocam şimdi çok büyük bir alanda yıkım yaşandı diyoruz.
12:04Şimdi orada da elbette çalışmalar sürdürülüyor.
12:06Hasar tespit konusunda, enkaz kaldırma konusunda çalışmalar yürütülüyor.
12:10Şimdi yaşam, yıkım yaşanan o bölgeler için sormak istediğim ilk olarak artık o bölgede ne yapılmalı?
12:17İlk atılacak adım.
12:20Evet şimdi Sayın Cumhurbaşkanımız şunu dedi.
12:24İnsani amaçla yaklaştı.
12:27Çok da doğru ve haklı.
12:29Biz dedi en kısa zamanda burada dedi hemen binaları yapacağız.
12:35İnsanlarımızı kalıcı konutlara geçireceğiz.
12:37Ve bu acıları da son vereceğiz dedi.
12:40Bu insanın yaklaşımı doğrudur.
12:41Şimdi ben o zaman buna yani kendi medyamda, Twitter'ımda benim medyam yok da Twitter'ımda dedim ki lütfen bunu yapmayın hemen.
12:52Sebebi de şimdi bak ben şunu diyorum.
12:56Deprem dirençli kentler oluşturabilmek için bütün kentlerimizden mikro bölgeleme çalışmasının yapılması lazım.
13:06Şu anda Türkiye'de bir İstanbul'da var bir de İzmir'de yapılıyor.
13:13Daha kentlerimizde mikro bölgeleme çalışması yok.
13:15O var var diyenler onlar gerçek mikro bölgeleme çalışması değil.
13:19Onlar bir takım böyle bilgi, belgeyi, derleyi, toprağı bir üst üste getirip koyulan şeyler.
13:25Şimdi mikro bölgelerle çalışması deprem dirençli kentler oluşturmada esas temel ise
13:33burası yıkılmışken üzülerek söylüyorum ama
13:36burası önce mikro bölgeleme çalışmasını yapalım.
13:41Ondan sonra burada inşaata başlayalım.
13:44O mikro bölgeleme çalışmasından elde ettiğimiz verilere göre
13:48nereye yol yapacağız, nereye ev yapacağız,
13:52nerede kaç katlı yapacağız, nerede çok katlı yapacağız,
13:55neresi yeşil alan olacak, hava alanları nereye yapalım, yolu nereye yapalım, o çalışmalar çıkartacak.
14:02Şimdi yaparsak bunları yapamayız.
14:05Böyle mühendislerin gidip de burayıdır, burası sağlamdır, buraya yapalım demesiyle olmaz.
14:11Yani hükümeti ve yöneticilerimizi doğru yönlendirmek lazım.
14:16Bu mikro bölgelerle çalışması da öyle çok hemen gidip 2-3 gün çalışmakla olacak bir iş değil.
14:23Çok sayıda sondaj yapmak lazım, laboratuvarda çalışmak lazım, haritaları çıkartmak lazım,
14:30ciddi analizler yapmak lazım.
14:32Yani ekonomik yönü de milyonlarca dolardır bu mikro bölgeleme çalışması.
14:39Yani ben hatırlıyorum İstanbul'da bir semtin mikro bölgeleme çalışmasında
14:43o zamanın parasıyla 15-20 milyon dolara ihaleler yapılıyordu.
14:48Yani biraz bizim değişik görüşümüz var.
14:52Yani hemen yaparız böyle oradan buradan veri alıp o olmaz yani öyle bir şey olmaz.
14:57Onun için ben bir bilim adamı olarak hasbelkader yani bir önerim yani bunu yapmayın.
15:05Önce bu işi yapın ondan sonra binaları yapmaya başlayın.
15:09Doğru olan budur.
15:10Aksi halde buraya bir deprem daha geldiği zaman ben zamanı önemli görmüyorum.
15:16Yani aynı sorunları yaşarız.
15:20Buradaki sorunları gelecek nesillere ihale ederiz açıkçası.
15:24Evet hocam şimdi İstanbul'da mikro bölgeleme çalışması var dediniz.
15:30Biraz İstanbul özelinde de şunu sormak istiyorum aslında.
15:33İstanbul çok çok büyük bir şehir.
15:34Nüfusu çok büyük.
15:36Şimdi sizin İstanbul hakkında da uyarılarınız var.
15:39Değerlendirmeniz, çalışmalarınız var.
15:42Şimdi İstanbul'un hazır olabilmesi için umut var mı?
15:46Bu deprem bölgesine dirençli yerleşimler yapabilmek adına.
15:53Yani her zaman umut var ve o umut var mı diye soruşunu ben şöyle anlıyorum.
15:58Şimdi eğer yerel yönetimler ve merkezi yönetim ve halk bu işi cidden istiyorsa, gönülden istiyorsa biz bu işi yaparız.
16:10Şöyle depremin artık hani 99'dan sonra da artık bir depremin beklendiğini biliyoruz ya İstanbul'da ve o artık yaklaştıkça yaklaşıyor gibi algılıyoruz ya.
16:22Ne kadar hızlı olabiliriz?
16:24Zaman dolayı diyorsunuz umut var mı?
16:26Evet.
16:26Şimdi bu bilimsel çalışmaya göre 7'den büyük bir depremin olma olasılığı yani 30 sene içerisinde %62.
16:40Biz şimdi bu 30 senenin büyük bir kısmını geçirdik ama bunun bir prezisyon derecesi var.
16:46Yani %62 diye olasılık verdiği zaman artı eksi bunun bir yanılma veya bir doğruluk şeyi var.
16:55O artı eksi de 10-15 sene geçer.
16:59Yani diyelim ki 2029-2039-40'a da girebilir, 2020'ye de gelebilir.
17:06Yani bu günlere de gelebilir.
17:08Eğer şansımız varsa biraz ileriye kayar, o zaman bize iyi bir zaman verir.
17:14Ama biz zaten bu işi 99'dan itibaren söyledik.
17:1820 sene geçti.
17:20Yani zamanı doğru kullanmadık.
17:22Fakat İstanbul'da bu arada epey şey de yapıldı.
17:26Yani İstanbul böyle sıfırdan başlanacak bir kent değil.
17:30Gerek valiliğimiz, gerek hükümetimiz, gerekse belediyelerimiz birçok şeyi yaptılar yani.
17:36Mesela İstanbul'da yapı stoku önemli ölçüde incelendi.
17:40Nerede en fazla hasar gören binalar var, kaç tane var, hangileri yıkılmalı, hangileri düşlendirilmeleri yapıldı.
17:48Devlet daireleri düşlendirildi, yollar, köprüler, diyadıklar, hastaneler, okullar yani birçok şey yapıldı.
17:57Ama yani biz bakıyoruz daha da yapılması lazım.
18:02Yani yeterince olmadı.
18:04Hele halkın oturduğu, hayatını yaşadığı alanlarda çok fazla bir şey yapılmadı.
18:12Yani bu kentsel dönüşüme rağmen.
18:15İşte onun için böyle planlı programlı olarak sadece belediye değil bakın.
18:22Yani belediye şimdi bu işi yapmak için ayağa kalkıyor ama yani hükümet olmadan bu iş olmaz.
18:30Belediye ile hükümet ve halk kenetlenecek, inanacak, iradeyi koyacak ve bu işi yapacağız.
18:38Ve bu da yani bu hazırlık safhası da yani çalışması da bir hükümetler üstü bir politika olacak.
18:48Devlet politikası olacak.
18:49Yani partiden partiye değişmeyen bir şey.
18:54Öyle olursa biz bu işi başarırız.
18:57Başarmak zorundayız.
18:59Bak şu anda 35 güne dayandı ölülerimiz.
19:03Daha da artacaktır izinerek söyledik.
19:06İstanbul olursa bunu bu kadar can kaybıyla da kurtulamayız.
19:12Aklınızı başınıza toplayalım.
19:14Gün o gün değil, gün birlik beraberlik günü oturup çalışmak, çalışmak ve doğruyu yapmak zamanı.
19:22Peki.
19:24Hocam kıymetli vaktinizi ayırdığınız için, katıldığınız için çok çok teşekkür ediyorum.
19:28Sağolunuz.
19:30Sağolun.
19:30Teşekkür ederim.
19:31Başınız sağ olsun.
19:33Amin.
19:33Ölenmekte tekrar rahmet, kalanlara sabır diliyorum.
19:37Amin.
19:37Sağolunuz efendim.
19:39Evet.
19:39Devam edelim şimdi.
19:41Görüntü.
Önerilen
10:18
1:22
12:57
1:01
7:38
2:55
İlk yorumu siz yapın