- 2 gün önce
Kategori
🛠️
Yaşam tarzıDöküm
00:00Kimleri için dünyanın en sakin cenneti, kimleri için ise yaşanması imkansız bir adalar ülkesi, rüzgarın ve dalgalarını şekillendirdiği bu topraklarda Vikinglerin eski gelenekleri hala yaşıyor fakat bu geleneklerin bazıları dünyadan tepki çekiyor.
00:13İşte karşınızda dünüyle, bugünüyle ve yaşamıyla Faroe Adaları.
00:17Faroe Adaları, Kuzey Doğu Atlantik'te, Norveç'in açıklarında İskoçya'ya bağlı Shetland Adaları ile İzlanda'nın ortasında yer alan 1399 km2'lik yüz ölçüme ve 55 binlik nüfusa sahip 18 dağlık adadan oluşan küçük bir takım ada ülkesidir.
00:3618 ana adaya ek olarak da 750'den fazla ıssız adacık ve kayalık da bu ülkenin sınırlarına dahildir.
00:43Bu 18 ana adadan sadece birinde yerleşik yaşam yoktur.
00:48Ülkenin nüfusunun %40'ı başkent Torsham'da yaşıyor.
00:52Başkent Torsham, aynı zamanda merkezi olan ve en büyük ada Straymoy Adası üzerinde yer alıyor.
01:00Bu adaların ilk modern yerleşimcileri M.S. 800'lerde gelen İrlandalı keşişlerdi.
01:05İrlandalı keşişlerin hemen ardından Norveç'ten gelen Vikingler adalara yerleşti ve böylece burası İskandinav dünyasının bir parçası haline geldi.
01:16Resmi statüleri ilk başta Norveç'in batıdaki koloni toprakları olarak geçiyordu.
01:211271 yılında dönemin Norveç kralı 6. Magnus, Norveç yasalarını Faroe Adalarında da uygulamaya başladı.
01:29Bu uygulamayla birlikte adalar tamamen Norveç yönetimine entegre oldu.
01:341380'de Norveç Danimarka Birliği kurulunca da Danimarka yönetimi altına girdiler.
01:40Çünkü birlik içinde Danimarka'nın etkisi Norveç'ten daha yüksekti.
01:44Bu birlik 1397'de daha da genişledi.
01:47İsveç ve Finlandiya'nın dahil olmasıyla Kalmar Birliği adını aldı.
01:52Kalmar Birliği kurulmasının altında yatan olay da hemen güneylerindeki Hansa Birliği adındaki oluşumdu.
01:58Hansa Birliği, orta çağda Almanya'nın kuzeyindeki kentlerin ve yabancı ülkelerde yaşayan Alman gruplarının karşılıklı çıkarlarını korumak amacıyla kurdukları ticari örgütlenmeydi.
02:11Bölgede önemli bir ticari ve askeri güç oluşunan Hansa Birliği'ne karşı Danimarka, Norveç, İsveç ve Finlandiya çok gönüllü olmasalar da birleşmek zorunda kaldılar.
02:21Faroe Adaları, Danimarka yönetimi altına girince aynı zamanda siyasi ve kültürel olarak da yoğun bir Danimarka etkisine maruz kalmaya başladı.
02:31Bu etki de adalardaki dini uygulamalardan kültürel kimliğe kadar birçok şeyi derinden şekillendirdi.
02:39Kalmar Birliği 1523'te İsveç'in bağımsızlığını ilan etmesiyle birlikte dağıldı.
02:45Fakat Norveç Danimarka Birliği 1814'e kadar devam etti.
02:49Napolyon Savaşları sonrası 1814'te imzalanan Kiel Antlaşması ile Danimarka-Norveç'i İsveç Kralına devretti.
02:571380'deki birleşme ile kontrolü altına giren, öncesinde Norveç'in toprakları olan Groenland, İzlanda ve Faroe Adaları ise Danimarka yönetiminde kaldı.
03:08İkinci Dünya Savaşı sırasında Danimarka, Nazi Almanyası tarafından işgal edilince İngilizler de denizlerdeki güvenliği sağlamak amacıyla Faroe Adaları'nı işgal ettiler.
03:19Fakat savaşın bitiminden kısa bir süre sonra adalardan ayrıldılar.
03:23Adalar resmiyette hala Danimarka'nın topraklarıydı.
03:26Faroe'liler 14 Eylül 1946'da bağımsızlık için bir referandum yaptılar.
03:42Referandumdan %50.7 oranında evet oyu çıktı ve bağımsızlıklarını ilan ettiler.
03:48Ancak bağımsızlık Danimarka tarafından tanınmadı.
03:50Dönemin Danimarka Kralı 10. Kristiyan, Faroe Adaları Meclisi'ni feshetti ve genel seçimlerin yapılması çağrısında bulundu.
03:59Danimarka Kralı seçimlerde Danimarka Yanlısı Parti'yi destekledi ama seçimi bağımsızlık yanlısı parti kazandı.
04:06Bu gelişmelerin sonucunda 1948 yılında Faroe Adaları'na geniş haklar tanıyan bir özellik verildi.
04:13Bugün Faroe Adaları resmi olarak Danimarka Krallığı'nın dışa gevenliği altında kendini yöneten bir ulus olarak geçiyor.
04:21Neredeyse bağımsız bir devlet gibi hareket ediyorlar.
04:25Kendi bağımsız meclisleri, yasama yetkileri, mahkemeleri var.
04:29Deniz kaynaklarının korunması ve yönetimi, yeraltı kaynakları ticaret, vergilendirme, sanayi, ulaşım, iletişim, güvenlik, kültür, eğitim ve araştırma gibi konularda bağımsız olarak karar alma haklarını sahipler.
04:43Kendi dilleri, bayrakları, milli maçları ve uluslararası spor organizasyonlarına da katılan kulüp ve milli takımları var.
04:51Dış ilişkiler konusunda da kapsamlı bir özellikleri var.
04:54Örneğin Türkiye ile 2014 yılında serbest ticaret anlaşması imzaladılar.
04:59Ayrıca Danimarka Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen Faroe Adaları Avrupa Birliği'ne üye değildir.
05:05Birliğin dışında kalmalarının başlıca nedeni de ekonomilerinin temelini oluşturan balıkçılık sektörünü Avrupa Birliği'nin getirdiği kotalar ve kısıtlamalardan korumak istemeleridir.
05:16Resmi dilleri Faroe Ece'dir.
05:19Bu dilin kökeni Vikinglere dayanır.
05:21Bugünkü hali de dil bilgisi bakımından İzlandaca'ya benziyor.
05:25Telaffuz olarak da Norveççe'ye daha yakındır.
05:28Faroe Ece, yüzyıllar boyunca ciddi baskı altında kalmış bir dildir.
05:32Danimarka etkisinin başladığı 14. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar okullarda, kiliselerde ve resmi belgelerde kullanılması yasaklanmış, yerine danca kullanılmıştır.
05:44Halkta sözlü hikaye anlatımı, şarkılar ve şiirler aracılığıyla dillerini yaşatmaya çalışıp kuşaktan kuşağa aktarmıştır.
05:53Bu uzun sessizlik dönemi 1938'de Faroe Ece'nin kiliselerde kullanılmasına izin verilmesiyle son bulmuştur.
06:001948'de adaların özer statüye kavuşmasıyla da Faroe Ece resmi dil statüsünü kazanmıştır.
06:08Faroe Ece'liler ise çok dilli bir topluluktur.
06:11Kendi dillerinin yanı sıra çoğu insan danca ve İngilizce de konuşabiliyor.
06:15Hatta artık genç kuşakların birbirleriyle çoğunlukla İngilizce iletişim kurmasından Faroe Ece konuşurken de,
06:23arada birçok İngilizce kelime kullanmasından dolayı dillerinin yok olacağı endişesi taşıyorlar.
06:28Ülkenin resmi para birimi Faroe Kurunu'dur.
06:32Fakat bu para birimi teknik olarak bağımsız özel bir para birimi değildir.
06:37Danimarka Kurunu'nun kendi eş değerinde yerel tasarıma sahip bir versiyonudur.
06:42Zaten Danimarka Merkez Bankası'nın darphanesinde basılır.
06:45Uluslararası Bankacılık Sistemi'nde de Danimarka Kurunu'nun koduyla tanımlanır.
06:50Bu nedenle adalara turist olarak giderseniz ve kredi kartınızla alışveriş yaparsanız,
06:56bankanızın harcamalarınızı ekstrede Danimarka Kurunu kuru üzerinden kendi para biriminize çevirdiğinizi görürsünüz.
07:03Nakit kullanmak isterseniz yanınıza Danimarka Kurunu alabilirsiniz.
07:07Adalardaki birçok işletme bu para birimini kabul eder.
07:11Ancak dönüşte eğer üzerinizde Faroe Kurunu kalırsa,
07:14ülkeyi terk etmeden önce mutlaka en azından Danimarka Kurunu'na çevirmeniz gerekir.
07:19Çünkü Danimarka dışında neredeyse hiçbir banka ve döviz bürosu Faroe Kurunu'nu kabul etmez.
07:35Faroe Adalarına yerleşmek isteyenler için kurallar hangi ülkenin vatandaşı olduklarına göre değişiyor.
07:42Danimarka, İzlanda, Norveç, İsveç ve Finlandiya vatandaşları adalara serbestçe taşınabilir,
07:47eğitim alabilir, ikamet edebilir ve çalışabilir.
07:51Bunun için herhangi bir izin almalarına gerek yok.
07:54Diğer ülkelerden gelen insanlarsa, eğer yerleşmek ve çalışmak istiyorlarsa,
07:59oturum ve çalışma izni almak zorundalar.
08:01Bu kural Avrupa Birliği vatandaşlarını da kapsıyor.
08:04Birliğin Avrupa'daki serbest dolaşım hakları burada geçerli değil.
08:08Oturma veya çalışma izni almak isteyen yabancı uyruklular,
08:11başvurularını Danimarka Göçmenlik Servisi aracılığıyla yapabiliyorlar.
08:16Başvurular para ve hükümetiyle işbirliği içine değerlendiriliyor ve uygun görülenlere izin veriliyor.
08:22Kısacası adalarda yaşamak isteyen herkesin yolu önce Danimarka makamlarından geçiyor.
08:27Turist olarak gitmek isteyenler de Danimarka konsolosluklarına ve büyükelçiliklerine başvurmak zorundalar.
08:34Başvuracak kişinin pasaportunda,
08:36seyahat edeceği tarihte geçerli olacak bir Schengen vizesi de olmak zorunda.
08:41Farajo Adaları'nda eğitim tamamen ücretsiz ve temel eğitim kalitesi diğer İskandinav ülkelerinde olduğu gibi yüksek.
08:48Ülkede yüksek öğretim kurumu olarak yalnızca Farajo Adaları Üniversitesi bulunmaktadır.
08:53Yaklaşık 1200 öğrencisi olan bu üniversite,
08:56dünyada Farajo dilinde eğitim veren tek kurum olma özelliğine sahiptir.
09:01Üniversite, Farajo Dili ve Edebiyatı, Tarih, Yer Bilimleri, Okyanus Bilimi, Biyoloji, Yazılım Mühendisliği, Sosyal Bilimler, Hukuk, Hemşirelik, Öğretmenlik ve Pedagoji gibi alanlarda uzmanlaşmıştır.
09:15Bu alanların dışında eğitim almak isteyen öğrenciler,
09:18genellikle İskandinav ülkeleri başta olmak üzere yurt dışındaki üniversiteleri tercih ediyorlar.
09:23Farajo Adaları Üniversitesi'nde okuyan öğrencilerin bir kısmı da eğitimlerinin belli bir bölümünü yurt dışında tamamlama eğilimindedir.
09:32Gençlerin önemli bir bölümü mezuniyetlerinin ardından iş hayatına yurt dışında başlamayı seçer.
09:37Ancak çoğu yeterli bilgi ve deneyimi kazandıktan sonra ülkesine geri dönerek,
09:42öğrendiklerini adaların gelişimi için kullanmayı tercih eder.
09:45Vikinglerin torunları olan Faro'ya halkı tarih boyunca denizde iç içe yaşamış ve geçimini büyük ölçüde denizcilikten sağlamış bir toplum.
09:55Denizcilikteki ustalıkları ve bilgi birikimleri yüzyıllardır adaların kimliğinin ayrılmaz bir parçası olmuştur.
10:01Zorlu Atlantik koşullarında şekillenen bu deniz kültürü bugün de ülke ekonomisinin temelini oluşturmuştur.
10:08İhracat gelirlerinin %90'ından fazlasını balıkçılık ve deniz ürünlerinden elde ederler.
10:14Faro'ya adaları Kuzey Atlantik'in en verimli sularında doğanın iki gücünün buluştuğu bir noktada yer alır.
10:21Körfez akıntısı yani Meksika körfesinden başlayıp bölgeye kadar uzanan sıcak su akıntısı burada soğuk kutup sularıyla karşılaşır.
10:29Bu eşsiz deniz ortamı hem geleneksel balıkçılık hem de çiftlik balıkçılığı için ideal koşullar yaratır.
10:36Özellikle Atlantik somonu yetiştiriciliği açısından dünya üzerindeki en uygun bölgelerden biridir.
10:42Bu doğal avantaj sayesinde dünya çapında tanınan bir somon üretim merkezi haline gelmişlerdir.
10:48Somon yetiştiriciliğinin yanı sıra Morina, Mezgit, Uskumru, Ringa ve Mavi Mezgit gibi türlerde en çok avlanan balıklar arasında yer alır.
10:58Adalarda üç büyük somon üreticisi faaliyet göstermektedir.
11:01Bakka Frost, Hidden Fjord ve Movi.
11:05Bu şirketler üretim sürecini yemden ihracata kadar tamamen entegre biçimde yönetir.
11:10Sistemleri o kadar gelişmiştir ki hasadı yapılan somonları 24 saat içinde Amerika veya Asya'daki pazarlarda satılabilecek kadar tazi olarak sevk ederler.
11:20En büyük üretici olan Bakka Frost, 2010 yılından bu yana Oslo Borsası'nda işlem görüyor ve dünyanın en büyük somon balığı üreticilerinden biridir.
11:30Diğer yandan balıkçılık sadece ekonomik bir faaliyet değil, aynı zamanda etik ve çevresel bir sorumluluk olarak görülür.
11:362003 yılında yürürlüğe koydukları su ürünleri yetiştiriciliği yasası, dünyadaki en kapsamlı veterinerlik düzenlemelerinden biri kabul edilir.
11:45Bu sistem sayesinde faraya somonu tamamen antibiyotiksiz yetiştirilir ve balıkların yaşam kalitesi uluslararası düzeyde yüksek standartlarla korunur.
11:55Faraya adaları denince akla ilk gelen konulardan biri balina avcılığıdır.
11:59Çünkü bu avcılığın yapıldığı dönemde ortaya çıkan vahşi görüntüler ve kandan kırmızıya bürünmüş deniz, sosyal medyada ve haber kuruluşlarında bolca yer alır ve büyük tepki çeker.
12:11Bu gelenek faraya kültürünün en eski ve köklü unsurlarından biridir.
12:15Viking dönemine kadar uzanan balina avcılığı, adaların sert doğa koşullarında hayatta kalmak için denizden gıda temin etme zorunluluğundan doğmuş, zamanla toplumsal bir ritüel haline gelmiştir.
12:27Yıllardır süre gelen bu yöntem balinaların kıyıya sürülüp karaya çıkarılması esasına dayanır.
12:33Avlar genellikle pilot balinaları hedef olarak yapılır.
12:36Daha nadiren de Atlantik Beyaz Yanlı Yunusları hedef alınır.
12:40Faraya hükümetine göre her yıl ortalama 600 pilot balinası avlanmakta, yunus sayısı ise bunun oldukça altında kalmaktadır.
12:48Balina avı için belirli bir tarih veya sezon bulunmaz.
12:51Genellikle Haziran ile Ekim ayları arasında hava ve deniz koşulları elverişli olduğunda gerçekleştirilir.
12:58Bir balina sürüsü kıyıya yaklaştığında özel bir uyarı sistemi devreye girer.
13:03Balıkçılar tekneleriyle sürüyü yarım daire şeklinde çevreleyerek karaya doğru yönlendirir.
13:08Hayvanlar sığ sulara ulaştığında eğitimli avcılar özel bıçaklarla balinanın omeriliğini keserek ölümün bir saniyeden kısa sürede gerçekleşmesi için uğraşır.
13:17Ardından kanın tamamen akması için hayvanın boğaz bölgesi kesilir.
13:22Bu yöntemler hem balinaların en az acı çekmesi hem de etin daha iyi korunması amacıyla uygulanır.
13:29Balina avı 1948'den bu yana devlet denetiminde, polis gözetiminde ve yalnızca eğitimli kişilerin katılımıyla yapılmaktadır.
13:38Kadınlar avlara seyirci olarak katılırken erkekler erkek çocuklarını da yanlarında getirerek bu geleneği nesiller nesile aktarmaktadır.
13:461985'te zıpkın ve mızrak kullanımı yasaklanmış, 2011'de çıkarılan yasayla yalnızca belirli özel araçların kullanımı onaylanmıştır.
13:56Her yıl av miktarı değişse de Uluslararası Doğa Koruma Birliği, Faroya çevresinde yaklaşık 100 bin pilot balina popülasyonu olduğunu
14:04ve yıllık ortalama 600 olan av seviyesinin muhtemelen sürdürülebilir olduğunu açıklamıştır.
14:10Girinda Dırap dedikleri balina avı, Faroya halkı için yalnızca bir avcılık öntemi değil, aynı zamanda toplumsal dayanışmanın sembolüdür.
14:20Avlar ticari değildir.
14:21Elde edilen et ve yağ toplum arasında eşit biçimde paylaştırılır.
14:25Etin satılması yasaktır.
14:27Adalar halkı bu geleneği doğadan yiyecek toplamanın sürdürülebilir bir yolu ve kolektif yaşam kültürünün bir yansıması olarak görür.
14:35Balina eti ve yağı, tarih boyunca da Faroya mutfağının temel besin kaynaklarından biri olmuştur.
14:42Tuzlama ve kurutma yöntemiyle etleri saklayıp bir dahaki av sezonuna kadar tüketirler.
14:47Her ne kadar Faroya halkı bu geleneği kültürel mirasın bir parçası olarak savunsa da, balina avı uluslararası alanda büyük tepkiler çekmektedir.
14:57Hayvan hakları örgütleri ve çevreciler avı acımasız ve gereksiz bulmakta, zaman zaman protestolar, boykotlar ve doğrudan müdahaleler düzenlenmektedir.
15:07Eğer buraya kadar izlediyseniz video mutlaka ilginizi çekmiş olmalı.
15:10Bu tarz videoların devamı için videoyu beğenmeyi ve kanala abone olmayı mutlaka unutmayın.
15:15Faroya adaları sert, değişken ve deniz etkisi altında şekillenen bir iklime sahiptir.
15:20Adalarda hava durumu son derece öngörülmezdir.
15:23Bir anda güneş açarken birkaç dakika sonra sis, yağmur veya şiddetli rüzgar başlayabilir.
15:29Bu nedenle hava ne kadar iyi görünse de, her zaman yağmura ve kuvvetli rüzgara karşı hazırlıklı olmak gerekir.
15:36Bölgede su polar, okyanus iklimi hakimdir.
15:39Denizin ılumanlaştırıcı etkisi sayesinde kışlar yumuşak, yazlarsa serin geçer.
15:43Kış aylarında ortalama sıcaklık 3-5 derece, yazınsa 10-13 derece civarındadır.
15:49Bu sayede kuzey kutbuna yakın olmasına rağmen, adalarda don olayları oldukça nadir görüldür.
15:55Hatta Faroya adaları, kış aylarında İskandinavya'nın en sıcak bölgelerinden biri olarak kabul edilir.
16:01Çünkü körfez akıntısı, adaların çevresinden geçerek, yıl boyunca hem deniz sıcaklıklarını ılıman tutar, hem de iklimi yumuşatır.
16:09Yıl boyunca ortalama 210 gün yağışı olan adalarda mevsimsel değişimler keskin değildir.
16:15Ancak kış ayları genellikle en sert hava koşullarını, yaz ayları ise en uzun gün ışığını getirir.
16:22Yazın günler 19 saate kadar uzarken, kışın uzun karanlık dönemler yaşanır.
16:27Yazın günler 19 saate çıkınca, insanın aklına acaba Faroya adalarında yaşayan Müslümanlar var mı, varsa yaz günlerine denk gelen Ramazan aylarında oruç ibadetini nasıl yerine getiriyorlar sorusu geliyor.
16:40Buradan bahsederken koyunlardan bahsetmemek olmaz.
16:44Çünkü 70 bin koyun, 55 bin insanla birlikte bu toprakları paylaşıyor.
16:48Koyunlar bu adalarla o kadar özdeşleşmiştir ki, Faroya adanın bile eski İskandinavcada koyun adaları anlamına gelen faydiyar kelimesinden türediği düşünülür.
16:5915. yüzyıldan bugüne kadar gelen ülke armasında da koyun figürü yer alır.
17:05Faroya koyunları adaların doğasının da karakteristik bir unsurudur.
17:09Onları bazen kıyı kayalıklarında, bazen evlerin çatılarını kaplayan çimenlerde otlarken görmek mümkündür.
17:15Hatta kimi zaman havaalanının otoparkında bile koyunlarla karşılaşmak şaşırtıcı değildir.
17:22Koyunlar genellikle doğada serbestçe yaşar.
17:24Yalnızca belirli dönemlerde çiftçiler tarafından toplanırlar.
17:28Otlar ve deniz yosunlarından oluşan doğal beslenmeleri, etlerine benzersiz bir aroma ve kalite kazandırır.
17:35Bu sebeple Faroya mutfağının en temel gıda ürünüdür.
17:38Özellikle kurutulmuş ve fermante edilmiş şekilde tüketirler.
17:42Neredeyse her evde koyun ve balina eti kurutmak için özel bölümler bulunur.
17:47Yakın dönemde Faroya adaları koyunları oldukça ilginç bir projede kullandı.
17:52Hepimizin sıkça faydalandığı Google haritaların Street View özelliği,
17:57dünyadaki pek çok yerin sokaklarını sanal olarak görmemizi ve gezmemizi sağlıyor.
18:02Faroya adalarının cadde ve sokakları uzun yıllar boyunca bu sistemin dışında kalmıştı.
18:07Bu duruma tepki gösteren Faroya Turizm Ofisi, yaratıcı bir çözüm geliştirdi ve projeye ShipView 360 adını verdi.
18:15Bazı koyunlara güneş enerjisiyle çalışan 360 derece görüntü kaydedebilen kameralar takıldı.
18:22Koyunlar adalarda serbestçe dolaşırken, onların gözünden adaların manzaraları kaydedildi.
18:27Elde edilen bu görüntüler daha sonra Google haritalara yüklenerek herkese açık hale getirildi.
18:33Proje dünya çapında büyük yankı uyandırdı.
18:36Gelen ilgi üzerine Google da resmi olarak projeye destek verdi.
18:40Ve Faroya adalarının sokak görüntülerini toplayarak Street View özelliğini adalar için de aktif hale getirdi.
18:47Böylece Faroya adaları hem yaratıcı bir fikirle dünyada ses getirdi, hem de dijital haritalarda yerini aldı.
18:53Son yıllarda ülkede turizm hızla gelişen bir sektör haline geldi.
18:582013 yılında başlatılan Visit Faroya Islands kampanyası, adaların dünya çapında tanınırlığını önemli ölçüde artırdı.
19:06Doğal güzellikleri, sakin atmosferi ve özgün kültürüyle dikkat çeken bu küçük adalar ülkesi,
19:12kısa sürede Kuzey Avrupa'nın yükselen turizm destinasyonlarından biri haline geldi.
19:172024 yılında 140 binden fazla turist ağırlayarak kendi rekorlarını kırdılar.
19:22Ancak yetkililer turizmin artışını yalnızca ekonomik bir fırsat olarak değil,
19:27aynı zamanda doğayı koruma ve sürdürülebilirliği teşvik etme sorumluluğu olarak da görüyor.
19:33Bu anlayışla her yıl tekrarlanan benzersiz bir uygulamaya imza atıyorlar.
19:37Bakım için kapalı, gönüllü turizm için açık adlı kampanya kapsamında,
19:42adalar her Nisan ayında kısa bir süreliğine turizme kapanıyor.
19:46Bu dönemde sadece sınırlı sayıdaki gönüllüye kapılarını açıyorlar.
19:50Seçilen gönüllüler, yerel halkla birlikte doğa alanlarının korunması,
19:54yürüyüş parkurlarının düzenlenmesi, tabelaların yerleştirilmesi gibi çalışmalara katılıyor.
20:00Böylece hem adaların hassas ekosistemi korunuyor,
20:03hem de ziyaretçiler turistik bir geziden öteye geçen anlamlı bir deneyim yaşıyor.
20:08Faroe adalarının etkileyici manzaralarına bakarken çoğu kişinin gözüne takılan bir detay var.
20:22Birçok evin çatısı çimlerle kaplı.
20:25İlk bakışta doğanın bir parçasıymış gibi görünen bu evler,
20:28aslında yüzyıllardır süregelen bir İskandinav geleneğinin canlı izleridir.
20:32Eskiden adalarda yaşam tamamen doğayla bir mücadele içindeydi.
20:37Dışarıdan yapı malzemesi getirmek neredeyse imkansızdı.
20:41Bu yüzden Faroe halkı çevrede bulduğu her şeyi değerlendirmek zorundaydı.
20:45Taş, ahşap ve elbette çim,
20:47işte bu basit malzemelerle soğuğa, rüzgara ve fırtınalara dayanıklı evler inşa ettiler.
20:54Çim sadece dekoratif bir unsur değil,
20:56aynı zamanda doğanın sunduğu en iyi yalıtım malzemesidir.
20:59Soğuk Atlantik rüzgarlarının eksik olmadığı bu topraklarda,
21:03çimle kaplı çatılar, evlerin içindeki sıcak havayı korur ve ısı kaybını önler.
21:08Bu çatılar özel bir yapıya sahiptir.
21:11Önce ahşap bir iskelet kurulur,
21:13ardından üstüne huş ağacı kabuğundan oluşan bir tabaka yerleştirilir.
21:17Huş kabuğu, yağmura karşı doğal bir su yalıtkanı görevi görür.
21:21Onun üzerine serilen çim katmansa,
21:24hem bu kabuğun daha sağlam bir tabakaya dönüşmesini,
21:27hem de çatının nefes almasını sağlar.
21:29Yağmur suları çimin arasından süzülerek akarken,
21:32çatı aynı zamanda doğayla kusursuz bir uyum içinde çalışır.
21:36Bugün modern inşaat teknikleri gelişmiş olsa da,
21:39Farayo Adalarında hala birçok ev bu geleneği yaşatıyor.
21:43Çim çatılar, yalnızca bir mimari tercih değil,
21:46doğayla uyum içinde yaşamanın,
21:48geçmişe saygının ve yerel kimliğin bir sembolüdür.
21:52Farayo Adalarında ağaç yoktur.
21:54Çünkü okyanus rüzgarları, dalgalarla birlikte havaya yükselen,
21:58deniz suyu taneciklerini adanın her yerine serpiştiriyor.
22:01Yüksek oranda tuz içeren bu tanecikler de orman oluşumunu engelliyor.
22:06Ahşap evlerin yapımında kullanılan ağaçlarla ilgili de birçok efsane anlatılır.
22:11En yaygın olanı da,
22:12kütüklerin Norveç'ten kesilip gemilerle sürüklenerek getirilmiş olduğudur.
22:16Günümüzde ise insan eliyle yapılmış 27 tane koru alanı ve park bulunmaktadır.
22:22Bunların toplamı da yaklaşık 1 km2 kadardır.
22:25Yani adaların toplam büyüklüğünün 1399'da biri kadar bir alanda ağaçlar bulunmaktadır.
22:32Tarım faaliyetleri de oldukça kısıtlıdır.
22:34Meyve ve sebzelerin büyük bir kısmı ithal edildiği için pahalıdır.
22:38Kısıtlı olarak bazı sakinler kendileri için patates, havuç, soğan gibi toprak altında yetişen ürünler ekerler.
22:46Faroe Adaları, coğrafi yapısı nedeniyle yolların, köprüler ve tünellerle birbirine bağlı olduğu bir ulaşım ağına sahiptir.
22:54Bugün ülkede 20 karayolu tüneli bulunuyor.
22:57Bu tünellerin bazıları deniz seviyesinin altında ilerleyerek adaları birbirine bağlıyor.
23:02Örneğin, Estroyard Tunnel'in adını taşıyan 11,2 km'lik su altı tüneli,
23:08yalnızca uzunluğuyla değil, aynı zamanda dünyanın ilk su altı kavşağına sahip olmasıyla da dikkat çekiyor.
23:14Mevcut olan 4 su altı tüneli sayesinde ülke nüfusunun yaklaşık %90'ı peribota ihtiyaç duymadan arabayla adalar arasında seyahat edebiliyor.
23:25Faroe Adaları'nda yollar Avrupa standartlarına göre oldukça iyi bir durumdadır.
23:29Ülke genelinde yaklaşık 600 km'lik asfalt yolağı bulunuyor.
23:33Ancak yollar kadar araçlarda dikkat çekici.
23:36Yaklaşık 55 bin kişilik nüfusa karşılık 40 bin araç var.
23:40Faroe'liler arabaları oldukça düşkün, üstelik çoğunlukla büyük ve ağır araçları tercih ediyorlar.
23:46Bunun nedeni, kış aylarında büyük araçların güçlü rüzgarların estiği havalarda ve arazide yol alma konusunda daha güvenli olmasıdır.
23:54Burası dünyadan kısmen izole, sakin ve rutin bir yaşamın sürdüğü küçük bir adalar ülkesidir.
24:00Sosyal hayat oldukça sınırlıdır.
24:02Ancak bu sadelik, adalıların doğayla iç içe huzurlu bir yaşam sürmesine olanak tanır.
24:08Viking kökenli gelenekler hala günlük yaşamda ve kültürel ritüellerde kendini gösterir.
24:14Yaşam maliyetleri genel olarak yüksektir.
24:16Çünkü balık ve koyun eti dışından neredeyse her şey ithal edilir.
24:20Buna rağmen İskandinav refah sistemi burada da uygulanmaktadır.
24:24Sağlık, eğitim ve sosyal güvenlik hizmetleri devlet tarafından desteklendir.
24:28Bu nedenle halk fiyatlar konusunda ciddi bir memnuniyetsizlik yaşamaz.
24:33Ekonomi oldukça istikrarlı ve işsizlik oranı çok düşüktür.
24:37Kendi işini kurmak isteyenler için de prosedürler kolay ve neredeyse maliyetsizdir.
24:42Göçmenlik yasaları ise çok katıdır.
24:45Dünyanın en güvenli ülkelerinden biridir.
24:47Suç oranları çok düşüktür.
24:491945'ten bu yana yalnızca 10 cinayet vakası yaşandı.
24:53Turistlere karşı ise kayda geçmiş önemli bir suç vakası yok.
24:57Ülkede yaşanmış ağır suç vakaları ise uyuşturucu kaçakçılığı ve kara para aklamaktır.
25:02Burada hapishane yok, sadece 12 mahkumu barındırabilecek bir gözaltı merkezi var.
25:07Ağır suçlardan hüküm giyen veya uzun süreli ceza alan kişiler Danimarka'daki hapishanelere gönderiliyor.
Önerilen
5:54
|
Sıradaki
20:54
1:24:09
11:53
26:58
25:03
1:16:09
6:42
15:39
6:47
21:15