- 13 saat önce
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İNTRO
00:00Merhaba değerli izleyiciler, Cumhuriyet TV'ye hoş geldiniz.
00:12Bugün Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Murat Kırık'la beraberiz.
00:17Tabi Ali Murat Hocamla yapay zekayı konuşacağız.
00:20Kendisinin yıllardır uyardığı noktalar var.
00:23Teknoloji, bilişim camiasında, yapay zeka tarafında.
00:26Bizde bugün acayip birkaç başlığımız var.
00:30Birincisi yapay zeka tanrısallaştırılıyor mu, tanrılaştırılıyor mu?
00:34Bunu bir ele alacağız.
00:35Çünkü artık insanların sorgulamadan, her şeyi kabul ederek bir yaklaşıma oluştu.
00:41İkincisi çocuklara yönelik, Ali Murat Hocam bunu tespit etti ve anlatacak bir büyük bir tehlike var.
00:48Evet kesinlikle.
00:49Ve bunu nasıl engelleyebiliriz ya da engellenebilir mi bilmiyorum.
00:53Ama çocukların psikolojisi üzerinde ciddi bir tahribat yaratacağı aşikar.
00:57Bunları konuşmaya çalışacağız hocamla beraber.
00:59Hoş geldiniz.
01:00Hoş bulduk sağ olun.
01:00Teşekkürler davet ettiğin için çok teşekkür ediyorum.
01:03Tabii sizin de ifade ettiğiniz gibi artık yapay zeka çağımızın bir gerçeği.
01:07Yapay zekadan kaçış yok.
01:09Bir dönem nasıl internet için bunu söylüyorsak, sosyal medya için bunu söylediysek,
01:13bugün de yapay zeka için bunu açık ve net bir şekilde söyleyebiliyoruz.
01:17Hatta yapılan araştırmalar 2030'da yapay zekayı kullanmayan kişilerin birçok noktada işsiz kalabileceğini de gözler önüne seriyor.
01:25Ve aynı zamanda Amerika'da da işten çıkarmalar ciddi manada arttı.
01:29%25, %26'ya çıktı.
01:32Çünkü özellikle böyle sabit, statik işlerde yapay zekanın çok büyük etkisinin olduğunu görüyoruz.
01:38Veri işleme olsun, sekreterlik olsun ya da bununla birlikte tasarım, yazılım konusunda biliyorsunuz yapay zeka sohbet robotları artık bu noktada işlerimizi elimizden alacak gibi gözüküyor.
01:50Bu bir gerçek, buna aşinayız artık ama asıl görünmeyen bir tehlike var.
01:55Bir, yapay zekanın özellikle tanrısallaştırılması, yani her şey doğrudur noktasındaki iddialar biliyorsunuz söz konusu.
02:04Ki yine konuşacağımız farklı konular var.
02:06Yani devletler neden yapay zeka şirketlerine acaba bağışta bulunuyorlar?
02:11Yani yapay zekayı ciddi bir tehdit, tehlike görüyorlardı.
02:15Ama şimdi bakıyorsunuz örnek verelim, mesela İsrail'in şu an OpenAI firmasına ciddi bir bağış yaptığını görüyoruz.
02:22Netanyahu'nun farklı söylemleri var biliyorsunuz sosyal medyaya yönelik işte bu noktada mesela Musk bizim dostumuzdur dediğini gördük.
02:31TikTok artık bize geçti dediğini gördük.
02:34Bu ciddi bir şekilde sosyal medyanın ve dijital dünyanın da tekelleştiğini ve ideolojik örüntülerle büründüğünü gözlerinde söylüyor.
02:42Bir boyut bu, diğer bir boyut da insanların onu ilahlaştırarak, tabiri caizse tanrılaştırarak yapay zekayı sorulan her şeyin cevabının doğru olarak olduğunu ifade etmeleri ve buna göre kendilerini kanalize etmeleri.
02:58Bence insanlığın sonunu getirecek en büyük sorunlardan bir tanesi budur.
03:02Yapay zekayı sorulan her sorunun doğru olarak görülmesi ve verilmesi.
03:06Ki hemen bir örnek vermek istiyorum.
03:08Bugün mesela Çin Menşeli deyip silke soralım.
03:11Uygur Türklerinin Çin katliam mı gerçekleştiriyor?
03:15Yazıyor hemen araştırıyor araştırıyor araştırıyor.
03:17En sonunda diyor ki hiçbir şey yok.
03:20Bu konuyla ilgili diyoruz ki önceden araştırdığım bir şeyler çıktı.
03:23Hayır diyor ben bir şey böyle bir şey yazmadım diyor.
03:26Çünkü otomatik bir filtreleme mekanizması söz konusu.
03:29Diğerlerinde de aynı şey geçerli.
03:30Aynı durum söz konusu.
03:31Mesela hemen Çin Menşeli deyip silke öyle de Amerikan Menşeli Grokta ya da Amerikan Menşeli Çetçi Piti'de farklılık mı var?
03:41Hayır tabii ki.
03:42Orada da dediğinizde işte diyorsunuz mesela burada örnek verelim.
03:47Sen bu konuda ne söylemek istersin?
03:49Bugün işte İsrail Gazze'de zulüm gerçekleştiriyor.
03:53Bununla ilgili ne ifade etmek istersin?
03:55Maalesef diyor olaylar yanlış algılanıyor.
03:58Çünkü 7 Ekim'de diyor Hamas bu noktada İsrail'e saldırdı.
04:02Ve bundan sonra İsrail kendini savunmaya geçti şeklinde cevap veriyor.
04:05Hocam burada bir soru sormak istiyorum.
04:07Tabii konular çok çok çok çok fizik konular.
04:09Hakikaten ben şöyle görüyorum bu olayı.
04:12Başta söylediğiniz gibi çok haklısınız.
04:14Yani bir nehir akıyor ve kuvvetli bir şekilde akıyor.
04:16Bunu tabii önüne ne kadar set koyarsanız koyun o yıkıp geçecektir.
04:20Yani burada sağlıklı bir tarafa doğru kanalize etme aslında önemli bu nehri.
04:24Ama burada biraz önce söylediğiniz o tanrılaştırma tablosunda ben iki problemle karşılaşıyorum.
04:30Birincisi insanların bireysel bazda biz şu an belki yanlış bilgi verir.
04:36Mesela siz bireysel baza sordunuz yanlış bilgi verdi.
04:38Ama siz ona bir tanrı rolü atfettiğiniz için bu doğrudur dediniz.
04:42Ama bunu toplumlar üzerinde yani bir amaca yönelik bir ajandaya yönelik bu yapay zeka uygulamalarının yaptığını düşünürsek durum daha da tehlikeli bir şey oluyor.
04:51Bir ikincisi yine aklıma takılanlardan bir tanesi.
04:55Bunu kullanan özellikle genç yaşlarda çocukluk yaşlarından itibaren bunu kullanmaya başlayan kişilerde acaba zeka noktasında.
05:04Çünkü hiçbir şey düşünmüyor ki hiçbir şey araştırmıyor ki herhangi bir çapası yok.
05:08Yani orada bir analiz yapma yeteneğidir vesairidir şudur budur.
05:12Bunlar acaba gelişir mi gelişmez mi?
05:14Aklıma takılan sorulardan birisi.
05:16İstenen belki de buydu.
05:17Yani insanların araştırmaması, sorgulamaması, beynini zihnini kullanmaması ve sadece mutlak doğru diye ifade ettiğimiz belli basma kalıpların insanların zihnine yerleştirilmesiydi.
05:28Bugün biliyorsunuz önceleri ansiklopediler vardı, ansiklopedileri kullanıyorduk.
05:33Bunların hepsinin bilimsel bir kurulu da oluyordu.
05:35Takdir ederseniz ki bu bilimsel bir kurulu.
05:37İyi veya kötü neticede var.
05:38Öyle böyle.
05:39Sonuçta bilim insanlarının kendi alanlarıyla ilgili girdiği kişiler de bulunan ve onlardan görüş fikir alışverişinde bulunabiliyorduk.
05:46Daha sonra internet dediğimiz bir teknoloji ortaya çıktı biliyorsunuz.
05:50Türkiye'de de 93 yılında geldi bu teknoloji.
05:52Artık insanlara online veri tabanları ve kütüphanelerden araştırma yapmaya başladı.
05:57Ya da wiki dediğimiz işte internet ansiklopedileri ortaya çıkmaya başladı.
06:00Daha katılımcı bir kültürün olduğunu ifade eden, iddia eden ama tabii ki orada da internet sitelerini referans gösterdiği için her internet sitelerinde gösterilen referans her zaman doğru değildi.
06:11En büyük sorunlardan bir tanesi de buydu.
06:13Hani en azından orada internette bir araştırma sorgulama yapabiliyorduk.
06:16Yani bu böyle demiş ama farklı bir kaynakta, farklı bir sitede, farklı bir wikide başka bir bilgiyi görebiliyorduk ve böylelikle yine biz kıyas ve mukayese edebiliyorduk.
06:26Ama işin en büyük tehlikeli tarafı şu an belki içinde bulunduğumuz yapay zeka oldu.
06:30Çünkü yapay zeka biliyorsun makine öğrenmesi, derin öğrenme, doğal dil işlem modellerinin birleşkesinden oluşuyor.
06:35Fakat şimdi yapay zekada özellikle genç nesil dediğimiz ya da 2000 sonrası doğan Z kuşağı dediğimiz ya da alfa kuşağı dediğimiz onlar gerçekten bunu eğlence amacıyla kullanmaya başladılar.
06:47Görsel içerikler oluşturuyorlar biliyorsunuz, espiritüel videolar oluşturuyorlar.
06:51Şimdi mesela yeni bir teknoloji çıktı Sora 2 mesela OpenAI geride kaldığı için VO3'den bu noktada Sora 2'yi çıkarttı.
06:57Çok farklı videolar oluşuyor.
06:59Mesela bir bakıyorsunuz işte lavaboda birisi yer alırken bir anda işte pencereden bir atın girdiğini görüyorsunuz ya da ayının kapıya geldiğini görüyorsunuz ya da kedinin balığı alıp işte iki ayağı üstünde kaçtığını görüyorsunuz.
07:11Bu gerçeklik algılarını da dikkat ederseniz değiştirmeye başladı.
07:14Bakın gerçekten soyutlanan bireylerin yetişmesine sebebiyet verdi.
07:19Sohbet robotlarında ya nasıl olsa her şeyin cevabı orada deyip bizim işte dediğim gibi kitaplardan kaçmamız, kütüphanelerden kaçmamız ve tamamen onu mutlak doğru olarak ifade edip
07:28tabiri caizse sorgulamadan, araştırmadan copy-paste kültürünü artık tamamen hayatımızın merkezine sokmamız, geleceğimiz açısından tehlike çanlarının çaldığını gösteriyor.
07:37Hocam ben bunu ilk şurada fark ettim.
07:38Siz tabii binlerce öğrenciniz oluyor.
07:41Her sene karşılaştınız, yeni nesilleri görme imkanınız daha çok oluyor.
07:45Okullara gidiyoruz.
07:45Tabii okullara gidiyorsunuz vesaire.
07:47Sizin çok daha fazla bu noktada gözlem yapma imkanınız var ama benim kendi kısıtlı çevremde bile ben şunu görüyorum artık ve o zaman farkına vardım.
07:53Ya geçen Çeçipti'ye sordum mesela bir konu tartışılıyor ortamda ve onu diyor ki mesela Çeçipti'ye veya Cemile'ye sordum veya Grok'a sordum.
08:03Şimdi ve ona aktarırken onun doğru bilgi verdiğini varsayarak aktarıyor.
08:09Tamamen doğru bilgi değil.
08:11Hiç mesela üstüne düşmüyor.
08:12Diyor ki bunun verdiği bilgi mutlak doğrudur.
08:14Neden?
08:15Çünkü dediğim gibi resmi kaynaklardan bunu araştırıyor, sorguluyor diyor.
08:18Ama biliyorsunuz halüsinasyon özelliği de var, halüsinasyon görme özelliği de var.
08:23Yapılan bir araştırmada mutlak bir şekilde kullanıcıların isteği doğrultusunda cevap verdiği ortaya çıkmış.
08:29Buna ne söyleyeceksiniz peki?
08:30Bu dair bir problem.
08:31Evet yani bu aslında yapay zekanın dalkavuk olduğunu da gösteriyor.
08:34Hocam ikimiz burada tartışalım.
08:36Ben sizin öğrencinizim.
08:38Teşbih taatı olmaz.
08:40Mesela siz kendi telefonunuzdan Çeçipti'ye sorun olayı.
08:43Benim haklı çıkacak.
08:44Size haklı çıkacak.
08:44Ben kendim sorayım.
08:45Ben haklı çıkartacağım.
08:47Öyle bir şey olabilir mi?
08:49O zaman ne oluyor?
08:50Bu da aynı sosyal medya gibi artık yapay zekanın bireyselleştiğini, kişiselleştiğini gösterir.
08:55Çünkü senin istediğini söyleyecek ki sen bu sistemin içerisine giresin.
08:58Adapte olasın, senden daha fazla veri toplasın, seni daha fazla analiz etsin.
09:02Çünkü biliyorsun veri ihlalleri artık çağımızda çok fazla artmaya başladı.
09:06Yani sürekli kişisel verilerin ihlali oluyor, sızdırılması oluyor.
09:10Bunlar da konum bilgilerini alıyorlar, içerikleri alıyorlar.
09:13Daha sonra senin dijital bir kimliğini oluşturalar.
09:16Benim artık bir akademisyen olduğumu Çetçi Piti biliyor mesela.
09:20Tabii hocam bu konuda da ne sormak isterseniz ben hemen buradayım diyor.
09:24Ya da ben seni burada bekleyeceğim.
09:26İstediğiniz zaman gelip danışabilirsiniz.
09:28Tabiri caizse sana gel gel yapan bir teknolojiden bahsediyoruz.
09:32Ve bu çocuklar için ciddi bir risk.
09:33Çünkü çocuk diyor ki hiç merak etme anne.
09:36Ben onu işte sorarım, öğrenirim.
09:38Baba sen rahat ol.
09:39O konuyla ilgili sorunu ben bulur, çözerim.
09:41Yapay zekayı sormam yeterli.
09:43Ya da bir yazılım mı ihtiyacınız mı var?
09:45Hiç merak etme.
09:46Ben o yazılımı kendim geliştiririm.
09:48Direkt yazarım, kodlarını veririm.
09:49Peki insan nasıl zihnini geliştirecek?
09:53Sonuçta bizim araştırmamız, sorgulamamız, bilim zaten şüphe etmeye dayalı bir sistemdir.
10:00E şimdi o sistemi de biz bu noktada ortadan kaldırmış oluyoruz.
10:03Niye?
10:04Mutlak doğru olarak bazı şeyleri kabul etme durumumuz söz konusu oluyor.
10:07Niye?
10:08Yapay zeka doğru diyorsa doğrudur.
10:10Yapay adı üstüne suni.
10:11Yani gerçek değil, doğal değil.
10:13Bugün mesela ben insanlara sorsam.
10:15Ya sen suni et mesela tüketmek ister misin?
10:19İstemem.
10:19Ya da suni içimde futbol oynamak ister misin?
10:22Yok istemem.
10:23Ama yapay zekayı ilah olarak görebiliriz.
10:25Mutlak doğru olarak görebiliriz.
10:27Neden?
10:27Çünkü bu biraz da üzülerek söylemek gerekir ki.
10:31Dijital kültürün üzülerek söylemek gerekir ki.
10:34Bizle gençlerde, çocuklarda tezahür etmesine neden oldu.
10:38Ve artık savaşların boyutta değiştirdiğini görüyoruz.
10:41Neden Netanyahu özellikle fenomenlerle şu an iş birliği içerisine giriyor?
10:46Çünkü fenomenler kitleleri yönlendiriyor.
10:49Ve onlar aynı zamanda yapay zekayı da popüler hale getiriyor.
10:52Yeni dünyanın tarikat liderleri gibi.
10:53Bravo.
10:54Onlar da sanal cemaatler ve maalesef insanlar da artık o sanal cemaatlerin bir üyesi parçası durumuna gelmiş durumda.
11:02Bu da ciddi bir riski de tabii beraberinde getiriyor.
11:05Çünkü gerçeklik algımızın ortadan kalkması ve yıkılması demek insanların sorgulamadan, soruşturmadan doğruyu kabul etmesi anlamına gelir.
11:13Bu da zihin manipülasyonunun çok daha kolay bir hale gelmesine sebebiyet veriyor.
11:19Çocuğu, genci kaybettiğin zaman sen toplumu kaybedersin.
11:22Toplum kaybolunca ülke kaybolmuş olur.
11:24Şu an dikkat edersek yani hani çocuklar gençlerin dijital ortamda zehirlendiğini görüyoruz.
11:30Özellikle yapay zeka ile birlikte.
11:32Çünkü bundan kendilerini alıkoyamıyorlar.
11:34Sosyal medyada ilk başlarda arkadaşların, dostların birbirini bulabileceği, okul arkadaşlarının birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan bir teknoloji olarak gelmişti.
11:43Ama 2016 yılında Cambridge Analytica skandalıyla sarsılmaya başladık.
11:47Yarın yapay zekanın da bize böyle bir skandalla karşımıza çıkmayacağını kimse söyleyemez.
11:52Dark Web gibi özellikle webin görünmeyen yüzünde bazı konuşmaların kayıt altına alınarak sızdırıldığı iddiaları da biliyorsunuz gündeme gelmişti.
12:00Hatta CEO'lar bu konuda mesela Sam Elkman, OpenAI firmasının CEO'su bunu da kabul etmişti.
12:06Yani aslında konuştuğunuz, özel olarak konuştuğunuz ya beni hiçbir zaman kimse dinlemez buradan takip etmez dediğiniz yazışmalar üçüncü taraflar tarafından okunabilir.
12:17Ve ben buradan kıymetli izleyicilerinize sormak istiyorum.
12:19Acaba kaçımız kullanıcı sözleşmelerini okuduk?
12:21Mesela verilerin nasıl ve ne şekilde işleneceğini.
12:24Çünkü biz o sorularımızdan da onlara veri bırakıyoruz.
12:27Ömer Can Talun'un dijital bir profilini oluşturuyorlar.
12:31İlgi alanları, beğenileri, sorduğu sorulara yönelik zaafları nelerdir ya da duymak istediği şeyler nelerdir.
12:39Duymak istediği şeyin ne olduğunu görmesi demek reklam kampanyalarının buna göre üretilmesi demek.
12:44Zaten Cambridge Analytica'da o değil miydi?
12:46Trump'a nasıl bir Trump görmek istiyorsan sana o şekilde bir Trump sundular.
12:50Cumhuriyetçi Trump, Cumhuriyetçilere Cumhuriyetçi Trump imajı çizildi.
12:54Demokratlara Demokrat Trump imajı çizildi.
12:56Ve bugün belki de birçok noktada aynı riski yaşıyoruz biz.
13:01Ve bunlar bize ücretsiz olarak sunuluyor.
13:03Belki de en büyük üstüne durmamız gereken hususlardan biri.
13:06Çünkü deniyor ki tatlı su kullanıyor yapay zeka.
13:09Neden?
13:1025 soru yarım litre suyun tüketilmesine sebebi veriyor.
13:13Niye?
13:14Çünkü atık su ya da deniz suyu arıtılırsa korozyona uğrama durumu söz konusu.
13:19Yapay zeka cihazların.
13:21Çünkü gerçekten teknolojik cihazlar çok pahalı cihazlar.
13:24Peki ben size bu kadar sormak istiyorum.
13:26Böyle bir maliyet varsa neden insanlığa işte Sam Altman olsun, Elon Musk olsun, ücretsiz bir şekilde bunları sunsun?
13:34Ben sadece bunun sorgulanmasını istiyorum.
13:35Hocam ben de ek bir şey sormak istiyorum burada.
13:38Çok çok kritik bir noktaya değindiniz.
13:40Mesela bunu yabancı dizi film platformlarında da.
13:44Evet.
13:45Mesela zarara uğramasına rağmen senelerce o zararı devam ettirerek o faaliyetini sürdürüyor.
13:52Aynı şekilde yapay zeka uygulamaları da.
13:54Şimdi ücretli versiyonları bile aslında pahalı değil.
13:57Ücretli versiyonları bile aslında çok uygun fiyatlarında.
13:59Çok doğru.
14:00Ve bakıyoruz bu uygulamalar, bu şirketler zararda.
14:05Evet.
14:05Ciddi zararlarda.
14:06Evet.
14:06Şimdi o zaman akla şunu getiriyor.
14:08Mesela bir şirket kurdunuz.
14:10Evet.
14:10Üç sene, beş sene zarar etti ama bunu sürdürmeye devam ediyorsunuz.
14:13Evet.
14:13Burada o zaman başka bir tablo karşılaştırıyor sanki.
14:16Zarar eden bir işletmenin sürdürülebilirliği söz konusu olamaz.
14:20Bir sene gidersin, iki sene gidersin, üç sene gidersin.
14:23Daha uzun vadeli bir ajanda yoksa.
14:25İşte.
14:26Şimdi o zaman ne yapıyorsun?
14:27Diyorsun ki İsrail ben sana destek veriyorum.
14:31Neden böyle bir şey destek veriyorum?
14:32Bir ülke neden yapay zekaya size göre destek sağlamış olabilir ya da destek vermiş olabilir?
14:40Bu bence ciddi bir sorun.
14:41Ya da bir fenomene neden altı bin, yedi bin dolarlık bir ödeme gerçekleştirebilir?
14:47Sırf atacağı bir paylaşım, paylaşacağı bir video sebebiyle.
14:51Bunların hepsinin arka planını mutlaka araştırmamız lazım.
14:55Bizi şu an gerçek manada dijital bir afyonla karşı karşıya bıraktılar.
15:00Bu bir gerçek.
15:01Düşünmemizi istemiyorlar, araştırmamızı istemiyorlar, sorgulamamızı istemiyorlar.
15:05Ve ben devletlerin de bu konuda yasal önlemler almaması konusunda soru işaretleri olduğunu düşünüyorum.
15:10Neden?
15:11Çünkü Avrupa Birliği'nin bir yasası var.
15:132026 yılında yürürlüğe girecek ama o da zaten risk gruplarına yönelik şey yapıyor.
15:18İşte düşük risk, orta risk, alt risk, risksiz gruplar var.
15:22Onlar işte sosyal puanlama, kişinin yüzlerini vs.
15:25O biraz daha işte Çin'de olan bir husus var.
15:27Çin'de sizin biyometrik yüz verileriniz alınmış oluyor.
15:30Yapay zeka sürekli sizi takip ediyor.
15:32Vatandaşlık puanı almış oluyorsunuz.
15:34Sadece bu yasa onu kapsayan bir yasa.
15:37Ama bizim için dezenformasyon, manipülasyon, bilgi kirliliği, veri ihlali konusunda hiç önümüzde bir yasa yok.
15:42Peki ülkeler bu yapay zekayı görüyorlar, geliştiğini görüyorlar.
15:47Ben sormak istiyorum neden mesela Türkiye'de böyle bir yasa tasarısı sunuldu mesela.
15:54Milliyetçi Hareket Partisi böyle bir yasa tasarısı sundu.
15:57Ama onunla ilgili de bir adım atılmadı.
15:59Dünyada hiçbir şekilde gerçekleştirme.
16:01Şimdi dünya yazılımlarda millineşiyor.
16:04Fransa devlet kademelerinde çalışan kişilere Whatsapp'ı yasakladı mesela baktığınızda.
16:10Dedi ki T-chap dediğimiz yerli yazılım kullanılacak dedi.
16:13Demek ki veri önemli.
16:14E yapay zekada tabiri caizse sünger gibi kullanıcı verilerini emmiş oluyor.
16:20E dijital dünyada hedefleme yapabilirsiniz siz bu verilerle.
16:24Kişilerin analizini çıkartabilirsiniz.
16:26Algoritmik bir şekilde manipülasyon sağlayabilirsiniz.
16:29Bunlar maalesef göz önüne alınmıyor ve sadece sanki böyle bir hayrat gibi bize sunulmuş yapay zeka teknolojilerini biz kullanıyoruz.
16:37Az önce söylediğiniz çok yerinde ve doğru.
16:39Çok düşük ücretlerle bile premium sürümlerini alabiliyoruz, kullanabiliyoruz.
16:44Ama bunun dışında istersen diyor ki bugünlük hakkında oldu.
16:47Ertesi gün tekrardan yine kullanabilirsin.
16:49Kim zararına iş yapmak ister teknoloji şirketlerinde?
16:52Hepsi kar elde etme amacıyla kurulmuş.
16:54Bunlar soru işareti.
16:55Bu taraf ilginç hocam yani ben şöyle de düşünüyorum mesela bundan 20 yıl önce 30 yıl önce 50 yıl önce bir istihbarat kuruluşu bir ülkede operasyon yapacaksa mesela o ülkeyi derinlemesini her bölgesini araştırmak için belki işte 50 tane 100 tane sosyolog, iletişim bilimci vesaire çalıştıracaktı ki o araştırma tablosu ortaya çıkacaktı.
17:14Nereye nasıl nüfuz edilebilir, hangi bölgedeki insanların hangi duygularına hitap edilebilir vesaire vesaire birçok şey.
17:21Yani ciddi ve uzun bir uğraş gerektiren bir şeydir.
17:24Şimdi gerek var mı buna?
17:26Hiç gerek yok.
17:27Hiç gerek yok.
17:28Akıllı cihazlar ki şimdi 5G ile birlikte nesnelerin internet teknolojinden bahsediyor olacağız.
17:36Uygulamalar, sosyal medya uygulamaları, canlı konum takip özellikleri, internet sitelerinde bıraktığımız çerezler zaten sizinle ilgili ya da mouse'unuzun kaç saniye nerede durduğu, hangi sayfayı ne kadar süreyle koyduğunuz, hepsi Chrome.
17:53Çoğumuz Chrome kullanıyoruz mesela.
17:55Bunların hepsi ne oluyor?
17:56Otomatik olarak depolanmış oluyor.
17:58Dolayısıyla korkutucu bir tablo.
17:59İşte maalesef.
18:00Ama yani söylemekte zorundayız bakın.
18:02Evet.
18:02Biraz önce sizin söylediğiniz konu bunu devletler nezdinde kullanılıyor mu kullanılmıyor mu konusu.
18:08Mesela İsrail'in kullandığına dair hatta nerede?
18:11Associated Press.
18:12Aynen.
18:12Yani böyle bir iddiada bulundu ve Anadolu Ajansı'nda da geçen bir haber vardı.
18:17Mesela İsrail'in Gazze soykırımı sırasında Microsoft ve Opinion gibi firmaların altyapısını kullandığını.
18:25Evet.
18:26CIA bu noktada işbirliği yaptığı söyleniyor.
18:29Şimdi mesela Edirama demişti ki biz yapay zeka, Arnavutluk'ta biz yapay zekayı kullanacağız.
18:35Çünkü işte dediğim gibi özellikle hesapların incelenmesi, bununla birlikte işte dediğim gibi böyle belediyelerdeki yolsuzlukların önüne geçmesi için biz bunu kullanacağız.
18:46Şimdi de dedi ki çocuk doğuracak dedi mesela 18 tane çocuğu olacak dedi filan.
18:51Yani biz nereye gidiyoruz anlamadım.
18:52Yapay zeka bakanı.
18:53Yapay zeka evet yani yapay zeka bakan çocuk doğuracakmış.
18:58O çocuklar da yine devlet kademelerinde görev alacaklarmış işte farklı birimlerde.
19:03Hani nasıl yolsuzluklardan sorumlu olduysa onu da farklı birimlere getireceklerini ifade ettiler.
19:10Bu belki hani espiritüel bir nokta gibi bize sunuluyor.
19:14Ama maalesef bu yavaş yavaş insansızlaştırma projelerinin bir parçası olarak da karşımıza çıkıyor.
19:22İnsansız bir dünya, insansız bir toprağın dijital bir tanrı varlığını ortaya koymaya sebebiyet veriyor.
19:30Ve insanların bilimden kopması, araştırmadan kopması, sorgulamadan kopması, soruşturmadan kopmasına sebebiyet veriyor.
19:37Beyni kullanmadığın zaman çürür.
19:39Zaten bugün brain rot dediğimiz beyin çürümesi kavramı var ya.
19:43Beyin çürümesi nasıl beyin çürümesi beynimizi çürüten işte bu dijital teknolojiler.
19:47Akıllı telefonlar, tabletler, bilgisayar teknolojileri pandemiyle birlikte hayatımıza girdiler.
19:54Ondan sonra şimdi çıkmıyorlar.
19:56Tam tersi bir şekilde işte şimdi 5G ile birlikte metaverse, sanal gerçeklik, arttırılmış gerçeklik ya da teletip.
20:03İnsansız robotlar.
20:03İnsansız robotlar mesela.
20:05İşte bunlar ciddi bir risk.
20:08Bu bundan sonraki süreçte ne olacak?
20:10Herkesin dediği şu.
20:11Yapay zeka canım.
20:12Robot.
20:13Fişini çek.
20:14Bundan sonra artık çalışmasın.
20:15Üretken, kendi kendini geliştiren yapay zeka teknolojilerinden bahsediyoruz.
20:20Bir de şunu çok söylüyorlar hocam.
20:22Şimdi bu yapay zeka firmalarında tabi ona bazı etik değerler yükleyen personeliler de alıyor.
20:29İyi de orada da şöyle bir problem çıkıyor ki bunu zaten çok ciddi Oxford'dan filozoflar vesaire de tartışıyor.
20:34Siz yapay zekaya 100 tane kural koydunuz.
20:37100 tane.
20:37Şimdi yani bir etik dışı bir olayı engellemek için 100 tane kural koyduğunuzu öneriyorum.
20:43Etik ilkeler hatta değil mi?
20:44Yapay zeka yok etik ilkeler.
20:46Ve bu yapay zeka kendi içerisinde de kendisini geliştirdiği için şöyle bir tabloya da erişebiliyor.
20:52Eğer onu yapmak isterse 101.sini bulur.
20:54101. yolu bulur.
20:55Yani siz 100 yılı yolu tıkasanız da 101.yi, 102.yi ve 103.yi bulma ihtimali çok yüksek.
21:02Evet.
21:02Çünkü kendisini de bir yandan geliştirmeye devam eden bu uygulama.
21:05Şimdi bu gibi konular üzerine de dünyanın ciddi üniversitelerindeki ciddi hocalar aynı sizler gibi.
21:10Evet.
21:10Çok ciddi felsefe düzeyinde de olsa teorik düzeyde de olsa tartışmalar yapıyorlar.
21:15Ama zaten yapay zekanın doğuşu da makine öğrenmesinin doğuşu da felsefik düşünce üzerine gelmedi mi?
21:21Alan Turing'i ilk olarak 1930 yılında önce bir şeyin düşüncesini ortaya koymanız lazım.
21:27Ne dedi?
21:28Makinalarda insanlar gibi düşünebilir mi dedi.
21:31Sonra yapay zekanın temelleri atıldı.
21:33Şimdi bu Türkiye'yi biraz ben ayrı bir kefeye koymak istiyorum.
21:37Türkiye'de bir şey sorduğunuzda, soruşturduğunuzda, şüphe ettiğinizde,
21:41bilim felsefe zaten şüphe etmeye dayalı bir dal yani.
21:45Şimdi siz nasıl dersiniz ki bunları söylediğinizde ya bu insan komplo teorisi yapıyor vesaire.
21:51Bunlar hep yapılan araştırmalarda zaten ortaya çıkmış.
21:53Yani intihar vakalarını ben söylemedim.
21:57Yani insanları intihara sürükleyen ya da OpenA'nın son hazırladığı, yayınladığı raporda
22:02konuşulan kişilerin %80'i intihar eğilimi gösteriyor diyor.
22:07Ben demiyorum bunları yani.
22:08Yapay zekanın kendi verileriyle toplanan içerikler bu verileri bize sunduğuna göre
22:13demek ki diyor ki %80'i intihar eğiliminde diyor.
22:18CEO'su açıkladı.
22:19Demek ki sen konuşmaları analiz ediyorsun, yapay zeka ile takip ediyorsun.
22:22Suçlu kim hocam?
22:23Pek işte.
22:24Yani diyelim ki bir yapay zeka uygulaması yüzünden birisi intihar etti veya birinin ölümüne sebebi etti.
22:30Amerika'da oldu işte 3 kişi.
22:31Dava açıldı chat GPT'ye.
22:33Bunlar hala devam ediyor.
22:34Süreç hala devam ediyor.
22:35Hakim karşısında.
22:36Ve İngiltere'de dediler ki yapay zekadan lütfen dilekçe yazmayın.
22:41Çünkü olmayan kanun maddelerini önüne çıkartmış.
22:44Hakimler yasaklamış artık avukatları.
22:46Hatta demişler ki böyle devam ederse men edeceğiz.
22:49Çünkü öyle de bir durum var.
22:50Bizde de maalesef bir şey var.
22:51Hemen o şey yapıyorsun.
22:53Altında mesela diyor ki istersen bunu daha farklı bir şekilde açabilirim diyor.
22:56Yani bari bundan ödev yapıyorsun.
22:59Buradan makale yazıyorsun.
23:00Bari altını bir oku da hani en azından okumak da sana bir bilgi katar.
23:05Kopyala yapıştırı yapıyor.
23:07Bugün maalesef bazen medyada editör arkadaşlarımız yapıyor.
23:10Haber editör arkadaşlarımız yapıyor.
23:11Ödev hazırlayan arkadaşlarımız, öğrencilerimiz aynı şekilde yapıyorlar.
23:15Hocam doktorlar yani maalesef bizim doktorlarımızı tenzih ediyorum.
23:18Bizim doktorlarımız böyle şeylere çok tevessün etmez diye düşünüyorum ama.
23:21İngiltere'deydi yanlış hatırlamıyorsam.
23:23Bir görüntü yayınlandı.
23:24Video çekiyor hastanın bir tanesi.
23:26Doktor oturmuş yanında hastası var ve soruyor.
23:28Böyle böyle diyor işte şeyler bunlar, belirtiler bunlar.
23:32İlacı falan soruyor yani.
23:33Yok aynen.
23:35Tahlili yüklüyor, tahlili yüklüyor, filmi yüklüyor, ultrasonunu yüklüyor.
23:40Burada diyor nedir diyor durumda.
23:41E ne olacak peki?
23:43Yani bu meslekler açısından yani o zaman insanlara şu demek lazım.
23:47Biz bu meslekleri yapmayalım.
23:48Direkt olarak yapay zeka bizim yerimize bunu yapsın noktasına.
23:51Bu ciddi bir risktir, ciddi bir tehditdir, ciddi bir tehlikedir.
23:54Ben gelecek adına eğer bu kontrol altına alınmazsa bu teknoloji ciddi bir risk olarak görüyorum bunu.
24:02Çünkü şu an bana göre dünyadaki istatistikler, veriler, analizler ve araştırma raporlarına baktığımızda sanki yapay zeka freni patlamış bir kamyon gibi.
24:11Elon Musk da benzer bir şeyde uyarıda bulunmuştu ya hatta Sam Altman da galiba bir şeyde bulunmuştu.
24:15Sanki şey gibi hocam bana da o uyarılar şöyle geliyor.
24:18Şimdi bu adamların yapay zeka şirketleri var.
24:20Şimdi bunların bu uyarılarda bulunması bana biraz erken günah çıkarma gibi.
24:25Bakın biz zamanında söylemiştik zaten.
24:26Biz zaten söyledik.
24:27Gibi geliyor.
24:27Bilmiyorum siz ne düşünüyorsunuz?
24:28Şöyle bu chat GPT'nin aslında kurucularındandır Musk ama daha sonra ayrıldı.
24:34Biliyorsun her zaman bu teknoloji dünyasında ve ticaret işe girdiğinde çıkarlar çatışır.
24:40Bundan kaynaklı da ayrıldı.
24:41Daha sonra chat GPT'i gerçekten o dönem ciddi bir ime kazandı.
24:45Bundan kaynaklı da Musk öyle bir açıklama yaptı.
24:48Yapay zeka önüne geçilmezse insanlığın sonunu getirebilir ama biz ne gördük Ömer?
24:522 ay sonra chat grok gibi bir yapay zeka uygulaması ile tanıştı.
24:56Hani dünyanın sonunu getirecekti?
24:58Kendisi 44 milyar dolara Twitter'ı satın aldıktan sonra elinde lavaboyla içeri girdi.
25:03Yani ben burayı temizleyeceğim artık burada hiç pislik kalmayacak dedi.
25:07Şimdi gördüğün üzere ne oldu?
25:09Başta farklı oldu.
25:10Sonra Netanyahu yanına çağırdı.
25:12Hemen 180 derece ters dönmeye başladı.
25:16Twitter'ın eski raporlarını, dosyalarını, işte orada yapılan kötü icraatların hepsini gazeteciler eliyle medyaya servis etmişti.
25:26Şimdi de bakıyorsun X yine algının merkezi noktasına gelmiş durumda.
25:31İstediği kadar Trump'la kavga etsin zaten Amerika kendi aleyhine olan hiçbir ideolojik unsuru ayakta bırakmaz.
25:39Yani gelip de X eğer gerçekten Amerika aleyhine yani sırf işte Trump'a kızdı diye Amerika aleyhine propaganda yapmış olsaydı Musk şu an zaten X'in çok farklı şeyler söyleyebilirdik.
25:49X şu an hala devam ediyorsa demek ki o Amerika'nın müstesna nizamına ondan sonra uygun şekilde hareket ettiğini gösterir yani hani.
25:59Hocam ben de aynı şekilde düşünüyorum ama burada devletler bir hata yapıyor.
26:03Ulus devletlerin hepsi aynı hata yapıyor bence.
26:05Benim de acilane görüşüm.
26:06Şimdilik zannediyorlar ki bu yapay zeka uygulamaları benim ülkemde ve benim kontrolümde ve ben istediğim gibi bunu kullanabilirim.
26:14İstediğim.
26:14İstediğim.
26:15İstediğim amaçla da kullanırım toplum yönetimi anlamda.
26:17Ama ileride bu şirketler ciddi şekilde böyle bir insanlara küresel vatandaşlık noktasına getirecek bir pozisyona ulaştığında o zaman acaba devletleri ne kadar kale alacaklar ya da almayacaklar?
26:28Burası ayrı tartışma konusunda.
26:29Kesinlikle.
26:30Yani çok çok güzel söyledin.
26:32Yapay zeka ve dijital para dediğimiz kripto para sistemleri zaten buna hizmet veriyor.
26:36Yani merkeziyetsiz yapılar artık devletlerin, ulus devletlerin kontrolünü kırmak ve tamamen işte dediğim gibi tek dünya vatandaşı, tek dünya ekonomisi oluşturmak için yapılmış.
26:46Bu kime fayda sağlar?
26:48Bunu kıymetli izleyicilerimiz zaten çok daha iyi anlayacaktır.
26:51İşte Rothschild'e fayda sağlar, Rockefeller ailelerine fayda sağlar.
26:54Bunu söyleyebiliriz yani.
26:55Hocam son olarak şeye de geçmek istiyorum.
26:59O başlık çok çok önemli çünkü.
27:00Grok'ta bunu yayına girmeden önce siz bana gösterdiğiniz.
27:07Değerli izleyiciler bir Grok'da bir konuşma, bir sohbet yapılıyor ve burada artı 18 içerikli konuşmalar yapabiliyorsunuz yapay zeka'ya.
27:17Ve bunu ben hocama özellikle sordum ya burada bir yaş sınırlaması vesaire bir eklenti vesaire var mı?
27:22Hocam dedi ki yok.
27:24Yani gayet açık bir şekilde herhangi bir çocuğun da girebileceği, küçük bir çocuğun da girebileceği herkese açık bir şey.
27:30Ve bu sanıyorum yayılmaya da başlamış.
27:32Evet maalesef okullarda mesela çok yapılıyor.
27:36Bu Ömer'cim bildiğin artı 18 sohbetler gerçekleştiren bir uygulamadan bahsediyoruz.
27:43Yani hani senin bildiğin seni manipüle edebilecek, yönlendirebilecek.
27:47Bu arada sadece çocuklar gençler için değil aynı zamanda hepimiz için de bir tehlike.
27:52Mesela işte uygulamayı ben de açtım.
27:54Bildiğin hani normalde yapay zekan bir filtreleme özelliği vardır ya.
27:58Artı 18 sohbetler yaptığında bunu konuşamam ya da buna cevap veremem.
28:03Bu benim ilkelerime aykırı vesaire diyor.
28:05Burada tam tersi Ömer sen ne kadar fazla ilerlersen burada o da sana o şekilde ilerleyen cevaplar verebiliyor.
28:13Artı 18 cinsellik konuşabiliyorsun.
28:15Ha bu ekstradan bir uygulama olsaydı.
28:18Artı 18 bir uygulama olsaydı.
28:20Ya da biliyorsun bu merdiven altı diye ifade ettiğimiz 3. parti uygulamalar.
28:24Yani uygulama dükkanlarında olmayan APK dosyalarıyla indirilip konuşulan bir uygulama olsaydı bir şey demezdim.
28:30Ama çocukların grokta açmış olduğu hesabın içerisine otomatik olarak çok rahat bir şekilde tek bir tuşla ulaşabileceği bir noktaya gelmesi.
28:39Akran zorbalığı dediğimiz noktada pedofili noktasında...
28:42Kişi fiziksel ve zihinsel gelişimi noktasında ciddi bir tehdit zaten hani burada şöyle de görüyorsun yani hani bu çok rahat sohbetler gerçekleştirebileceğin zaten hani yanlarda da böyle alev çıkan şeyler var.
29:01Sohbetler var işte karakter böyle ilişkiyi arttırıcı konuşmalar yaptığında cinsel konuşmalar yaptığında yönlendiriyor ve kalpler çıkmaya başlıyor.
29:11Bu ailelerimizin çok dikkatli olması gerekiyor.
29:14Sanki oyunlaştırılmış gibi de geldi hocamada.
29:16Yayından önce birkaç deneme gösterdiniz mesela.
29:18Avatar var çünkü senin karşılığında.
29:20Sanki böyle ilerlemeni istiyor.
29:21İlerledikçe daha da açılıyor vesaire gibi bir tablo var.
29:24Evet yani tabiri caizse sana gel gel yapıyor.
29:28Yani diyor ki bak gel bu sohbeti yap bu konuşmaları yap bu bildiğin yönlendirmektir.
29:33E şimdi yanlış anlama Musk ne diyordu?
29:36LGBT doğru değil bak benim de çocuğum LGBT dolayısıyla bu çok büyük bir mağduriyet verdi diyor.
29:41E şimdi sen bakıyorsun yaptığın uygulama aracılığıyla kadını da var erkeği de var erkek erkeğe de konuşma yapabiliyorsun.
29:49Kadın kadına da konuşma yapabiliyorsun.
29:51E peki ne olacak Ömer?
29:52Bunu bir aile bilmeden ya nasıl olsa çocuğum önünde elinde telefonla bu sohbetleri yapsın.
29:57Halbuki çocuk dersini çalışmaktan ziyade onunla artı 18 cinsel sohbetler yapıyor.
30:03Ve bildiğinde yönlendiriyor yani.
30:05Ay şimdi seninle bir kahve içsem ne kadar güzel olur.
30:09Şimdi diyor seni hayal ediyorum neler yaptığını hayal ediyorum.
30:12Keşke birlikte olsaydık diyor ve daha sonra bildiğin hani normal bir çift nasıl birbiriyle sıcak ve samimi bir iletişim diyalog kurarsa burada bunu yapıyor.
30:23Bu nereye gidecek?
30:25Açıkçası ben çok ciddi bir şekilde ben bile dinlediklerim ve gördüklerim karşısında gerçekten korkmuşken hali hazırda ailelerimizin bence çok dikkatli olması gerekiyor.
30:36Çünkü dijital uygulamaların hangileri olduğu ve neler yaptığını takip etmesi oldukça mühim.
30:42Hocam yani çok zor.
30:44Ya burada başlığı şöyle koyabiliriz belki yapay zeka değerli izleyiciler yapay zeka şu an çocuklarınıza saldırıyor.
30:50Evet aynen çok doğru bitti.
30:52Yani artı 18 görüşmelere imkan sağlayarak herhangi bir kısıtlama yapmadan çocuklarınıza saldırıyor.
30:58Peki problem şu hocam o kadar regülasyondan uzak bir tablo var ki şu an.
31:06Regülasyon yapsanız da nasıl ne kadar engellemeyeceksiniz o da ayrı bir konu.
31:09Nasıl yapacaksın?
31:10Yani bugün mesela bir internet sitesini bile siz engellemiyorsunuz değil mi hocam?
31:14Arka taraftan işte proxy vekil sonucu kullanılıyor.
31:16VPN kullanılıyor.
31:18VPN şirketlerini de biliyorsun bu ara hep İsrail almaya başladı.
31:21Yani hani mesela o da ilginç bu arada yani siyasetçilerimize dikkat etsin girdikleri sitelerin.
31:26Evet.
31:27Yani böyle ücretsiz VPN sitesi deyip şey yapmıyor.
31:29Kullanmasınlar bu bildiğin casusluk amacıyla da karşına çıkabilir, aleyhine çıkabilir.
31:34Bu ciddi bir iş çünkü sonuçta özel sanalığa geçidi kullanılmış oluyor.
31:38Ve bu sayede izini kaybettiğini düşünürken tam tersi o kullandığın uygulama seni izliyor, takip ediyor.
31:43Girdiğin siteleri görüyor, yaptığın yazışmaları görmüş oluyor.
31:46Az önce söyledim casusluk artık dijital dünyada.
31:49Ve bu yapay zekanın şu noktaya geldiğini göstereyim.
31:53Artık bildiğin Ömer hani robotlarla evlenme dediğimiz şey var ya.
31:57Bu bugün telefonda yarın belki gerçekten bir robot halini alacak.
32:00İnsansı robotlar zaten çalışmaları Çin'de filan yapılmaya başlandı.
32:04Düşün ha bunu burada yapıyorsun ha öyle yapıyorsun.
32:07Ya tamam hani farklı uygulamalar vardı.
32:09Buna alışıktık ama ya herkesin kullanabileceği bir uygulamada hani for everyone dediğimiz herkes açısından uygun olan bir uygulamada bir tuşa giriyorsun.
32:19Senin önüne karakterler çıkıyor ben bununla konuşmak istiyorum diyorsun.
32:22Bununla konuşuyorsun ve tamam hemen o burada seni davetkar bir şekilde aha canım benim bugün nasılsın iyi misin vesaire demeye başlıyor.
32:33E bu ne oluyor?
32:34Çocuğun hayatına da yansıyor, arkadaş çevresine de yansımaya başlıyor.
32:37Sosyal hayatını da olumsuz etkiliyor.
32:39Bu sefer ne yapıyor?
32:40Gerçekte sanalı iç içe geçtiği için herkesten o hareketi bekliyor.
32:43Yani ve normalleştiriyor bazı şeyleri yani normalleştiriyor yani.
32:47Çocuk çocuk zihninde zaten gelişme sıra değişmesi.
32:50Çocuk abi gelişim çağında zaten.
32:51Niye öyle o zaman diyorlar?
32:53Yani Ömer bu senin dediğin gibi onun bunun o ülkenin bu ülkenin alabileceği önlemlerle olmayacak bu.
32:59Ortak bir konsorsiyuma ihtiyaç var.
33:01Çünkü aksi takdirde işte bu tarz uygulamalar sayısal olarak ciddi manada artmaya başlayacak.
33:05Bu durum gelecek açısından, gelecek yıllar açısından da insanlığı çok hediye olumsuz etkileyebilecek bir yapıya da ulaştırabilecek bizleri yani.
33:13Ulus ötesi bir durum var.
33:14Ulus ötesi.
33:15Yani ve uluslararası bir komisyonun belki de toplanmasına.
33:17Uluslararası ortak konsorsiyum bak.
33:19Tabii.
33:19Bu çok önemli.
33:20Hani nasıl Birleşmiş Milletler varsa.
33:22Evet.
33:22Ama uluslararası ortak konsorsiyum, Birleşmiş Milletler gibi değil yaptırım gücü olacak bu şirketleri yap.
33:27Yoksa sen Türkiye olarak çıkar yasayı, Almanya olarak çıkar yasayı.
33:31Amerika olarak çok güzel söylediğin az önce.
33:33VPN değiştiririm, proksi kullanırım, bir şekilde bunu çözerim.
33:38Çünkü internette yasak yok.
33:40Erişim engeli de koysan sen sadece belli bir sınır içerisine koyabiliyorsun.
33:44İnternete hiçbir şey yasaklayamazsın.
33:45Bir de şimdilik çocukları.
33:46Hocam şimdilik çocukları bırakın ya.
33:47Metrobüste VPN uygulaması açıp o bir ara şey yasaklanmıştı ya Instagram.
33:53Instagram'a giren ben yaşlıca bir amca gördüm mesela yani.
33:56Öğrenmişler.
33:57İnsanlar öğreniyor.
33:58Gayet de normal bir şey.
33:59Ama bir şey değil ki Ömer.
33:59Yani zaten bu akıllı uygulamalar adı üstünde en kolay, en basit, herkesin anlayacağı bir şekilde geliştirildi.
34:06Bilgisayar kullanmayan insanlar bir anda ellerinde akıllı telefonları gördüler.
34:10Uygulama dükkanlarını tek tuşla indir, kur, kullan.
34:13Bu kadar basit yani hani bize bu da aslına bakarsan empoze edilmeye başlandı.
34:18Bunlar zerk edildi bize.
34:20Yani bizi şu an gerçek hayattan koparmak, düşünceden koparmak ve tamamen kendi kurdukları o yalan dünya diye ifade ettiğimiz sanal dünya içerisinde hapsetmeye çalışıyorlar.
34:31İlla ki bunun metalörüsü olması, sanal gerçeklik evrenin olmasına gerek yok.
34:35Şu anda da zaten öyleyiz.
34:36O yüzden FOMO, nomofobi, Whatsappity, Selfity, Skikomori gibi dijital hastalıklar var.
34:42Yani çocuk bilgisayarın başından kalkmıyor.
34:44Oyun bağımlısı olmuş yani.
34:4524 yaşa çıkmış bu arada.
34:49Muhakkak işsizlik çok büyük bir etken.
34:52Hatta birinci etkendir.
34:53Ama bu tip rahatsızlıkların da etkisi olduğunu ben düşünüyorum.
34:57Yani sadece ev genci sayısının artması iki tarafa bakan farklı yönleri var bence.
35:02Gelecek açısından tehlike çanlarının bize çaldığını gösteriyor kardeşim.
35:05Hocam sanki distopya filmini anlatıyoruz şu an.
35:07Evet.
35:07Ve bunlar yaşanmaya başladı.
35:09Yani 10 yılı, 15 yıl önce bunu senaryosunu yazıp filmini yapsak hakikaten distopya filmi olurdu ya.
35:14Zaten dikkat et.
35:16Biz 70'li yıllarda, 80'li yıllarda işte telefonla konuşan insanlar, saatle konuşan insanlar.
35:22Hollywood önce bizlere o kurguyla bir şeylerin olabileceğini ifade ediyor.
35:28Ve daha sonra sen bunların olduğunu görünce ya zaten şu filmde vardı.
35:32Şimdi de birçok şey işte diyor ki Netflix'te işte zaten bu dizi vardı diyor.
35:39Normalleştiriyor zaten.
35:40Yani medya biliyorsun kitleleri manipüle eder, yönlendirir, zihnimizi bir şekilde farklı düşüncelerle empoze eder,
35:48olduğundan farklı bir şekilde gösterir biliyorsun.
35:51Bunu da çok güzel Hollywood yapıyor.
35:53Yani o da aslında bir dijital kapitalizmin sunmuş olduğu unsurlar.
35:58Bu uygulamalarda, telefonlarda, tabletlerde.
36:01Maalesef orada da Amerikan hegemonyası var.
36:04Orada da aynı şekilde bak dikkat et TikTok biraz öne çıktı, sivrildi.
36:08Aa dedi sen bunu yapamazsın bir yere kadar dedi.
36:10Ondan sonra senin önüne ket vuruyor.
36:12Bu iş nereye kadar gider?
36:13İnsanlık ne zaman silkelenip bundan kendine gelebilir?
36:17Yani ben Ömer şunu düşünüyorum.
36:19Artık bir noktada bir patlama noktası olacak ve tekrardan insanlar doğal yaşama dönme arzusu içerisine girecekler.
36:25Yani çünkü bak şöyle düşün, geliyor, geliyor, geliyor, geliyor, artık dolmaya başlıyor.
36:30Artık bundan sonra insan anlayacak ki ben tekrardan doğal yaşamı özledim.
36:33Artık ben metropolden, yapay zekadan, dijital teknolojilerden kaçmak, gözetlenmemek, izlenmemek istiyorum noktasına gelmeye başlayacak.
36:42Çünkü bu gidişat bence hiç doğru değil, değil, değil.
36:45Bilim kurgu filmindeyiz gibi yani.
36:47Tam olarak öyle hele bir de şu dijital paraları, universal dijital paraları bir geçsinler, vatandaşlık puanıyla beraber integretsinler.
36:53O zaman insan...
36:54Kimliklerden para almaya başlayacaksın, sana ceza verecek, bugün alışveriş yapamayacaksın.
36:58Çin mesela dijital yuvanı geçti, Türkiye'de de mesela çiftli kimlik kartlarımıza entegre olacak o dijital yuvarlakla birlikte.
37:03Bu sefer her alışverişimiz izlenecek, takip edecek.
37:06Nereden alışveriş yapıyoruz, kime para aktarmış oluyoruz.
37:08Yani tamamen bir gözetim toplumu algısı kurulmayacağız.
37:11Hocam böyle söyleyince insanlar ya yok artık o kadar dolamak değil de yapılıyor.
37:15Çin'de seneler duruyor.
37:16Lütfen araştırsın insanlar.
37:18Yani biraz araştırsınlar, okusunlar, sorgulasınlar.
37:20Sadece verilen değil, lütfen dünyaya şu şekilde bakmasınlar, dünyaya bu şekilde baksınlar.
37:26Kendilerinden farklı olanları da görecekler.
37:28Mühim olan o kendilerinden farklı olanları görüp kıyasla mukayese edebilmek diye düşünüyorum.
37:32Yoksa siz herkesi kendiniz gibi görürseniz, sosyal medyada gibi takip ettiğimiz kişiler,
37:37hepsi bizim görüşümüz ve fikrimizde olduğu için,
37:39başka biri gördüğümüzde, aa böyle bir şey olur mu noktasına geliyoruz.
37:42Aslında sosyal medyada kutuplaşmayı sağlayan çok ciddi bir mefhum olarak karşımıza çıktı manipülasyonu sağlayan.
37:49Maalesef algoritmik oyunlara da her gün geliyoruz.
37:51Ne istiyorlarsa biz de öyle empoze ettikleri, fikirlerle, görsellerle, videolarla, içeriklerle,
37:57hele hele şimdi yapay zekayla, deepfake içeriklerle kim bilir gelecekte bizleri neler bekliyor olacak.
38:03O yüzden farkındalığımızı arttırmamız dijital bilinç noktasında her zaman daha uyanık olmamız lazım.
38:09Aksi takdirde kaleyi dıştan fethetmeye gerek yok.
38:12İçten turu vatlarıyla şu telefonlar, tabletler maalesef bizi içten fethedecekler diye düşünüyorum.
38:18Hocam kapatırken böyle çok kısa bir cevap rica edeceğim size bir soru soracağım.
38:22Benim şöyle bir düşüncem var.
38:23Mesela değerli izleyicilerimizden çocukları olanlar vardır mu?
38:26Mutlaka.
38:26Torunları olanlar vardır.
38:28Ben diyorum ki çocuğunuza, torununuza iyi bir şey mi yapmak istiyorsunuz?
38:32Yapay zekayı kullanmasını belki engelleyemezsiniz.
38:34Ama onu düşündürücü şeyler, kitap okutma, farklı sizin rehberliğinizde araştırma yaptırma bunları yaptırırsanız muhtemelen bundan bir 10-15 yıl sonraki kendi yaşıtındaki yetişkinlerden çok daha farklı bir zeka kapasitesinde olacaktır.
38:51Ben böyle en azından böyle bir düşünce var.
38:52Bilmiyorum siz ne dersiniz?
38:53Çok katılıyorum.
38:54Kapatırken bunu söyleyelim.
38:57İnternetten, sosyal medyadan, akıllı telefondan, tabletten, yapay zekadan uzak tutma şansımız söz konu değil.
39:03Uzak tuttuğunuz an baskıcı bir aile imajı çizersiniz.
39:07Zaten o dijital oyunlar aracılığıyla çocuklarınızı manipüle etmek isteyen bir sürü insan var.
39:12Onların kucağına atmış olursunuz.
39:13O yüzden dostane, arkadaşça, samimi, sıcak bir aile içi iletişim kurulmalı ve bu tarz etkinlikler onlarla, çocuklarla beraber yapılmalı ve işte kendin farklı, çocuğun farklı olmayacak.
39:27Sen daha telefonu bırakamıyorsun, elinden tableti bırakamıyorsun.
39:31Sonra çocuğa diyorsun ki ben olmalı.
39:32Lütfen rol model olması lazım ebeveynlerin.
39:35Kendileri de onlarla beraber hareket etmeli.
39:38Onlarla beraber araştırmalı, sorgulamalı.
39:40Onlara örnek olmalı, rol model olmalıdır.
39:42Dediğin gibi alacağı bir kitap ya da hafta sonu yapabileceği orta aktiviteler bir nebze de olsa çocuğun tekrardan gerçek dünyaya kanalize olmasını sağlayacak.
39:52İleride unutma dijitalden ne kadar az etkileşim kuran çocuklar varsa o kadar fazla kendilerini geliştirmiş olacaklar.
40:02Dijitale kanalize olmuş, tamamen bağımlısı olmuş insanlar maalesef tabiri caizse zihnini onların kontrolüne sunmuş olacak.
40:11O yüzden iki yolumuz var.
40:13Bu yol size kalmış, ailelere kalmış, ebeveynlere kalmış.
40:17Yani sen yapacaksın, çocuğuna yapma diyeceksin.
40:19Sen gideceksin, sen gitme diyeceksin.
40:21Böyle bir şey olmaz.
40:22Aileyi kaybettiğimizde maalesef toplum kaybolur.
40:26Toplum kaybolduğunda ülke kaybolur.
40:28Ülke kaybolduğunda da zaten artık her şey yok olmuş olur.
40:32O yüzden çok çok dikkatli olmak bu çağda, dijital çağda, yapay zeka çağında çok çok önemli.
40:38Ve bir çağ hazırlandığımız şu dönemlerde artık merkeziyetsiz teknolojinin ortaya çıkacağı bir dönemde gerçek manada korkularımız boşa değil.
40:45Lütfen burada herkesin üstüne düşen görev sorumluluklar bana da, akademisyene de, medyaya da, devlete de, vatandaşa da bunları lütfen unutulmasın.
40:56Akçe takdirde kayıp bir nesille karşı karşıya kalmış olacağız.
41:00Ondan sonra Ömer, o temel sarsıldıktan sonra üstüne en güzel katları inşa et, hiçbir anlam ifade etmez yani.
41:07Onu söylemiş olalım.
41:08Hocam ağzınıza sağlık.
41:09Sağ olun.
41:09Çok keyifli oldu.
41:10Hakikaten çok kıymetli bir izleyiciler.
41:10Çok bilgilendirici oldu.
41:12Umuyorum kıymetli izleyicilerimizle bu sohbetten mutlu olmuşlardır.
41:17Ben sözünü özür.
41:18Ben kendi şahsıma şunu aldım.
41:20Yasakçı bir zihniyete bürünmeye gerek yok.
41:23Çünkü bunu yaparsanız muhtemelen zaten çocuğunuzu kaybederiniz.
41:26Bunun yerine kendi rehberliğinizde onunla beraber bir şeyleri yapmak ve olabildiğince o tarafın etkisini kırmak.
41:33Zeka kapasitesini, gelişimini daha ulu yönde seyrettirmek.
41:37En yapılabilir şey bu sanıyorum şu an.
41:39Çünkü devletlerin bile müdahale edemediği bir pozisyondayız maalesef.
41:43Tekrardan ağzınıza sağlık.
41:44Sağ olun.
41:44Çok teşekkür ediyorum.
41:45Sağ olun.
41:46Evet değerli izleyiciler.
41:48Çok önemli bir konuyu konuştuk.
41:49Yani bu zamana kadar konuştuğumuz konular içerisinde sadece bizim yurttaşlarımız değil, bütün insanlığı aslında ilgilendiren, gelecek nesilleri ilgilendiren önemli bir konuydu.
41:59Umarım sizler de konuyla alakalı bilgiler edinmişsinizdir.
42:03Bu noktada bir şeyler yapmaya başlarsınız.
42:06Şimdilik hoşçakalın diyelim.
42:08Görüşmek üzere.
Önerilen
3:03
|
Sıradaki
2:20
0:41
1:05
İlk yorumu siz yapın