Oynatıcıya atlaAna içeriğe atla
  • 2 gün önce

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00Müzik
00:00Sevgili izleyenler hoş geldiniz.
00:16Sizler için bugün son zamanlarda kültür alanında gördüğümüz müdahaleleri konuşacağız.
00:20Bildiğiniz üzere şarkıcılara, komedyenlere, oyunculara yönelik ciddi baskıları son zamanlarda görmek mümkün.
00:26Zaman zaman bir karikatür, zaman zaman da bir şaka.
00:30Bir tutuklama, bir soruşturma nedeni olabiliyor.
00:33Ve kültür alanında özgürce iş üretmek, sanatını icra etmek giderek zor bir hal alıyor diyebiliriz ülkemizde.
00:40Bugün biraz bunu tartışacağız.
00:42Sizler için sinema eleştirmeni ve yazar Şenay Aydemir'i davet ettim.
00:45Hoş geldiniz.
00:46Hoş bulduk.
00:47İyi ki geldiniz.
00:48Şimdi çok fazla örnek var.
00:49Böyle hızlıdan bir sıralarsak, Mamel Matiz, Manifeste yönelik soruşturma, daha sonra Leman Dergi, daha önce diyelim.
00:57Son olarak bir uyuşturucu operasyonu yapıldı.
01:00Ünlere yönelik.
01:00Bir karalama operasyonuna da benzedi.
01:02Çünkü net bir tespit de yok ortada bu kişilerin uyuşturucu kullanıp kullanmadığına dair.
01:07Hatta benzemedi.
01:09Karalama operasyonu.
01:10Peki siz öyle söylediniz.
01:12Ben sordum öyle diyeyim.
01:14Bir yandan tabii şaka yaptığı için, şakaya güldüğü için tutuklu bulunanlar var.
01:18Bir garip durumun içindeyiz.
01:20Dolayısıyla en genelde bir bu müdahaleleri değerlendirerek başlayalım isterim.
01:23Ya aslında bu müdahaleleri biraz bu yeni rejim inşasının bir parçası olarak düşünmek lazım.
01:31Yani özellikle popüler alanı giderek daraltan, popüler alandaki karşı kamuoyunu oluşturma gücünü azaltmaya çalışan bir taraf var.
01:43Yani bu işte dediğim gibi bir taraftan işte o 11 yıllık zorunlu eğitimi kaldırıp çocukları daha 12-13 yaşlarında işçileştirmek de aslında bu hani böyle bir saldırı.
01:56İşte diğer tarafta bugün kamuoyuna yansıdığı medyada haber aldığı yeni yargı paketinde lebegeti artılara ceza verilmesini öngören maddelerin olması bir tarafta da bu.
02:09Aslında bunlar yani yeni rejimin işte 2017 referandumundan sonra, 2018 Cumhurbaşkan seçiminden sonra, biraz da 2023'teki seçimden sonra hani giderek kamuoyu desteğini kaybeden aslında rejim unsurlarının bir tür zor yoluyla toplumu yeniden dizayn etme girişimlerinin bir parçası gibi görüyorum.
02:34Yani burada bir dönüşüm var.
02:36Bu dönüşümden herkes payını alıyor.
02:39Bu da popüler kültür unsurları da alıyorlar.
02:43Bir tarafı da tabii ki o muhafazakarlaşmayı hatta dinselleşmeyi görünür kılmak ve topluma böyle bir mesaj vermek gibi bir arka metni olduğunu da düşünüyorum açıkçası.
02:53Evet, şimdi aslında baktığımızda en genelde Leman dergi olayı da dahil olmak üzere saldırıla soruşturmalara, tutuklamalara konu olan figürler, bu sanatçılar çok politik figürler değiller.
03:06Yani belki söyleseler çok etkili olabilecekleri bir alanda pek de konuşmamayı tercih eden insanlar.
03:12Bunun en önemli örneği Ayşe Barım.
03:14Bizzat kendisi politikayla hiç ilgisi olmadığını söylüyor.
03:17Ama acaba yalnızca ürettikleri işlerle ya da özgür bir alanda var olup sanat icra ederek de mi bir politik mesaj vermiş oluyorlar ki bir müdahale yapılıyor?
03:28Aslına bakılırsa şimdi politikten ne anladığımız biraz burada.
03:32Ayşe Barım'a gelmeden onu söyleyeyim.
03:34Şimdi mesela geçenlerde uyuşturucu gerekçesiyle gözaltına alınan oyuncuların bir kısmı, şimdi bakıyorsun bir tanesi kazanaklarına dair aktif rol oluyor.
03:46Bir tanesi 19 Mart'tan sonra tuttuklanan öğrencilerin davalarına gitmiş.
03:51Arada hiç ilgilenmeyenler de var ama yani bir taraftan da bu seçkinin de anlamlı olduğunu düşünebiliriz.
03:59Yani sürekli insan hakları mücadelesi için öne atılan bir isim değil belki ama öğrenci gençlerin duruşmasında orada bulunmuş.
04:08Onlara destek vermiş.
04:10Şimdi bu da bir şey.
04:12Burada asıl bir de şöyle bir tarafı da var.
04:15Yani bu tür insanlar kamuoyu oluşturmakta etkili oluyorlar.
04:19İlla iktidarda oradan hedef olan bir şey olmak zorunda değil.
04:22Mesela bir kadın cinayetinde katilin serbest bırakılmasına karşı tepkiyi büyüten paylaşımlar yapabiliyorlar.
04:29Çünkü bu tür etkileyecekleri var.
04:31Ya da atıyorum bir yerde zeytinlikler kesilirken, başka bir yerde hayvanlara zarar verilirken
04:38bu türde oradan aslında bizim politik görmediğimiz mevzularda kamuoyu oluşturmakta güçlü insanlar bunlar.
04:45Dolayısıyla biraz bunu da, yani Ayşe Barın hikayesinin bir tarafı da,
04:50yani Ayşe Barın'dan oyunculara doğru giden hikayenin bir tarafı da ben bu olduğunu düşünüyorum.
04:54Yani hiçbir şeyle ilgili paylaşım yapmayacaksınız.
04:57Yani arabanızı değiştirdiğinizde bile, bak arabamı değiştirdim ne kadar da pahalı olmuş demeyeceksiniz.
05:02Yani biraz buna yönelik bir baskılama olduğunu düşünüyorum ama çok da işe yaradığını düşünmüyorum açıkçası.
05:10Yani buradan geri basılacağını düşünmüyorum.
05:13Yani muhtemelen daha dikkatli olacaktır insanlar ama çok yıldırıcı bir önlem olduğunu düşünmüyorum açıkçası bir taraftan.
05:20Aslında orayı ben de sormak istiyordum çünkü dediğim gibi bazı alanlarda işte çeşitli varlık gösteren tipler tabii bunlar ama
05:28en genelde aslında biraz daha bizim daha çok gündelik konuştuğumuz o siyaseti konuşmayan ve yapmayan insanlar.
05:35O yüzden biraz belki atıyorum o zeytinliklerle ilgili paylaşımı yapacaksa da artık yapmayacakları,
05:42tamamen o alanlardan çekilecekleri gibi bir durum olmaz mı, yaşanmaz mı?
05:45Bunu göreceğiz ama daha önceki deneyimlerden bunun olmadığını görüyoruz.
05:50Yani atıyorum Ayşe Boyum'dan sonra işte Halit Ergenç ve Rıza Kocaoğlu üzerinden yapılan presim çok da işlemediğini hani oyuncuların yine belli paylaşımı.
06:00Yani 19 Mart'ta yine öğrencilere destek verdiklerini, alanlara çıkmaya devam ettiklerini,
06:05hani eylemlere hem fiili olarak katıldıklarını hem de en azından desteklerini açıkça ilan ettiklerini gördük.
06:11İşte 19 Mart'taki eylemlerden sonra boykot açıklaması yapan oyunculara dair Can Yiğit Üzümoğlu gibi,
06:18hani oyuncuların işlerinden olmaları, gözaltına alınmaları gibi süreçler oldu.
06:23Şimdi onun da çok yıldırmadığında aslında bir taraftan da görüyoruz.
06:27Tabii ki işimizi, iş, güç hepimiz için, yani iş belli, işler belli dengelerde yürüyor.
06:33Nihayetinde bunlar çok büyük iktidarla arası iyi olan patronlara çalışıyorlar.
06:38Yapımcılar, kanal sahipleri vesaire.
06:41E dolayısıyla dikkat edeceklerdir.
06:43Ama hani buradan bir politik görüş dönüşümü gibi bir şeyin olacağını çok düşünmüyorum açıkçası.
06:50Biraz seyredildi tabii.
06:52Hani siyaseten diğer alanlar bastırılırsa, yani o zaman tabii ki orada da bir geri çekilme söz konusu olacaktır.
06:58Ama siyasetin diğer alanlarında genişleme devam ederse,
07:03bu da bence başka bir biçimde devam edecektir diye düşünüyorum.
07:07Ama zor bir tercihe zorlanıyorlar tabii ki.
07:12Hem popüler insanlar hem de siz, senin bilim gibi değiller.
07:15Yani ekonomik kayıpları büyük oluyor kaybettikleri zaman.
07:18Biraz daha rahat konuşabiliyoruz en azından.
07:22Evet yani çünkü bizim zaten hani mesleğimiz hiçbir zaman mutlu, ekonomik olarak büyük.
07:28Milyonluk bir reklam anlaşmasını kaybedecek değiliz.
07:30Çok büyük vaatlerde bulunmadı bize hiçbir zaman mesleğimiz.
07:33O yüzden de rahat olabiliyoruz.
07:35Peki şimdi aslında bir yönüyle şöyle de değerlendirmek mümkün.
07:39Manifestin hedef alınması, kızların giydiği sahne kıyafeti,
07:43Mabel Matiz'in hedef alınması bir şekilde farklı bir yönelime işaret edebilecek bir şarkı yazmış olması.
07:50Leman dergide peygambere hakaret olduğu söyleniyor.
07:53Komedyenlerin yine yaptıkları şakayla dine hakaret ettikleri söyleniyor.
07:58Hepsinde böyle bir dine varan, dini referans alan ve o ahlak aslında iktidarın tarif ettiği ahlak çerçevesinin bir şekilde aşıldığını söyleyen bir mantık var.
08:09Dolayısıyla acaba bu müdahalelerle aynı zamanda yeni rejimle birlikte yeni bir ahlak da mı oturtulmaya çalışıyor sorusu çıkıyor.
08:16Çünkü az önce bahsettiğiniz yasada diyor ki genel ahlaka aykırı davranmak.
08:21Nasıl bir tanım yapıyor? Ne o genel ahlak?
08:23Bu iş hani böyle bir ahlak, ahlak tepeden girdirilebilen bir şey değil toplumu ama ahlak bekçiliği dayatılıyor burada asıl şey o.
08:33Dinlik hayatı dizayn eden bir ahlak bekçiliği, bir din bekçiliği inşa ediliyor.
08:40Yoksa aslında Leman'daki kastın olmadığını biliyoruz, onlar da biliyorlar.
08:46İşte Soğuk Savaş'taki kastın olmadığını onlar da biliyorlar.
08:51O buraları tartışmaya açık tutmak istemedikleri için.
08:55Şimdi bir taraftan da gerçekten de şimdi YouTube'a bakarsanız, sosyal medyaya bakarsanız hani dinle, daha doğrusu dinin kendisiyle değil, dinin kullanış biçimine dair
09:04bizatihi Müslüman çevrelerden çok ciddi itirazlar, çok ciddi karşı çıkışlar söz konusu.
09:11Dolayısıyla şimdi bir tarafta bunu da çerçevelemeye çalışan bir tarafı olduğunu düşünüyorum ben.
09:18Diğerinin bir tarafı yani hani bir kültür tanışı var mı yok mu bu daha böyle kapsamlı bir tartışma ama
09:25mesajın önemli bir kısmının sadece bu tarafa değil diğer tarafa da olduğunu düşünüyorum ben.
09:33Kendi gençlerini uyarmaya, kendi gençlerini paketlemeye, kendi gençleri için oraları kırmızı çizgilerle işaretlemeye yönelik bir şey olduğunu düşünüyorum.
09:43Çünkü Babay Matiz'i sadece böyle seküler solcu ailelerin çocukları dinleniyor ki.
09:48Evet tabii ki.
09:49Bir sürü muhafaza gelir ailenin çocuğu da dinliyor konserlerine gidiyor.
09:52Evet.
09:52İşte manifesti sadece yani İzmirli ailelerin kızları dinleniyor.
09:57Ben görevim küçük erkek çocukları odağı.
09:59Tabii Yozgat'ta da dinleniyor, Sivas'ta da dinleniyor, Sakarya'da da dinleniyor.
10:03Hani muhafazakar ailelerin kız çocukları dinliyorlar bunu.
10:07Dolayısıyla biraz oralara yönelik, o ailelere yönelik bir ahlak bekçiliği mesajı da var.
10:13Evet.
10:14Bu bir taraf yani diye düşünüyorum.
10:16Asıl oraya da, orayla ilgili kaygıdan dolayı biraz böyle hani Cumhurbaşkanı'nın rüyasını gördüğü nesil yetişmemiş gibi ki.
10:26Yani sekülerleşme trendi tutulamıyor galiba bir şekilde.
10:30Biraz bir taraf o, bir de bunu tutamazsınız.
10:32Yani siz bu kadar küresel sermaye, küresel ekonomiye, küresel pazara bu kadar açıkken,
10:38yani hem küresel pazaranın bu kadar açık bir aktörü olmak iddiası taşıyacaksınız,
10:43hem de o küresel pazarın, musullarının ülkede var olmasının önüne geçeceksiniz.
10:50Hem dizi dünyasında, Amerika'dan sonraki en çok satış yapan ülkeyiz diye öğreneceksiniz.
10:57Hem de dizilerin içeriklerini kontrol etmeye çalışacaksınız.
11:00Ki bu arada olmaz.
11:01Yani en sonunda bir yerden rahatsız edici diziler çıkacak, çıkmaya da devam edecek.
11:05Bu oranı kapatırsanız orası çöker gibi.
11:08Evet, kültür savaşına da gelelim ama aslında bir şey de sormak istiyorum.
11:12Ahlak bekçiliğinin yanı sıra bir ihbar kültürü, bir muhbirlik meselesi de var bütün bunların içinde.
11:18Çünkü bu gibi durumlarda işte soruşturma başlatılmadan ya da gözaltı yapılmadan biz en genelde
11:24aslında kimlerin de olduğunu bilmediğimiz bir grubun böyle ani biçimde bu kişilere saldırdığını
11:29ve aslında çok da benzer cümlelerle işte dine ya da başka bir kutsala hakaret edildiğine işaret ettiğini görüyoruz.
11:35Yani bir kurban ritü önüne benziyor.
11:37Dolayısıyla burada o kesimleri de bir şekilde daha radikal kalan, belki iktidarın kendisinden bile daha radikal kalan kesimlerin de
11:46memnun edildiği bir durum var mı sizce?
11:49Çünkü hedef göstermenin ardından geliyor hepsini.
11:51Şöyle bir şey ben işte olay delik göstermelerin gerçekten masum vatandaşlar tarafından yapılıp yapılmadığı konusunda şüpheliyim.
11:58Çünkü genelde biraz kurcalayınca aslında iktidarın namzeti, iktidarın parçalarından birisi tarafından başlatıldığını
12:06ya eski bir milletvekili ya eski bir il başkanı ya eski bir yazar yani başlatıldığını ve onun yani harekete getiren bizim troll dediklerimiz olmuyor.
12:16Ama meseleyi büyüten onlar oluyor ama birisi yani bir gerçek kişi bir hedef gösterme yapıyor.
12:23Arkasından kim olduğunu bilmediğimiz şey o troll olan hani birileri bir anda meseleyi köpürtüp hedef haline getiriyorlar.
12:32Bu biraz böyle o galeyan şeyini kışkırtmak için.
12:35Buradan belli kesimlerin şeyini dinamik tutmak arzusu olabilir özellikle işte cemaatlerin.
12:44Yani cemaatlerdeki ne derler radikal islamcıların diyelim islamiyeti daha radikal yaşayan,
12:51radikal bağlı olan kurumları, yapıları acide edip sürekli bu konularda dikkatli olmaya çeken, çağıran bir tarafı da olabilir belki.
13:01Onu bilmiyorum ama aslında şu ana kadar yaşadığımız şeylerin tamamı biraz çok tanıdık isimlerin, tanıdık yöntemlerle hedef göstermesiyle
13:11ve hani ortada bir toplumsal galeyanı gelişik çünkü bence bunun toplumda karşılığı yok.
13:15Evet yani insanların derdi ekmek genelde.
13:17Evet yani vatandaş o espriyi hani inançlı bir vatandaş o espriyi gördüğünde oradan öyle bir anlam çıkarmıyor.
13:25Güler geçer belki yani.
13:27Evet yani hani Nobel Matiz'i izlediğince oradan öyle bir anlam çıkarmıyor.
13:31Hani anlamı çıkaran ve vatandaşa bak böyle düşün demeye getiren aslında biraz iktidar birleşenleri ve onların kurduğu o işte iletişim ağı.
13:41Evet. Burada bir söylem var tabii.
13:44Bütün aslında en genelde bütün bu olaylarda gördüğümüz çocuklara kötü örnek oluyorlar meselesi.
13:50Bu nasıl bir argüman? Bunu duyduğunuzda ne hissediyorsunuz?
13:52Bu hep aynı şeyindir.
13:54Yani benim çocukluğumdan beri bu var.
13:56Hani çocuklara kötü örnek olma.
13:57Bir muhafazakarlık gerekçesi.
13:59O hep aslında hani bunun için illa böyle bir muhafazakar şey de gerek yok.
14:03Hani çocuklara kötü örnek olma meselesi.
14:06Hani çocuklara iyi örnek olan bir şey ne onu çok bilmiyorum.
14:11Kötü örnek de görür çocuklar yani.
14:13Görmeli bu arada.
14:14Hani onun kötü olduğunu anlar ya da anlatılır.
14:18O kötüymüş der geçer.
14:19Yani çocukları şöyle koruyarak bir şeyden hani bir de izlemezsiniz.
14:24İzletmezsiniz yani.
14:25Hani siz artık o çocuğun önüne o telefonu verdikten sonra.
14:29Ya bugün 12-13 yaşına gelmiş bütün çocukların elinde telefon var.
14:33Evet.
14:33Yani iyi örneği kötü örneği seçemezsiniz artık.
14:36İyi örneği kötü örneği seçme alışkanlığı verebilirsiniz.
14:39Öyle bir yetişirip verirsiniz.
14:40Yoksa hani onu izlersen kötü örnek bunu yaparsan iyi örnek diye bir şey yok.
14:45Şimdi Nobel Matiz'i görmedikleri zaman.
14:48Nobel Matiz göz önünden silindiğinde.
14:49Leveget'i yaratı bireyler yok mu olacak?
14:54Onlar var olmaya devam edecekler.
14:56Yani günlük aratta da var olmaya devam edecekler.
14:58Sosyal medyada da var olmaya devam edecekler.
15:01Televizyonda da var olacaklar.
15:02Yani filmlerde de var olacaklar.
15:04Yani bunu kaçıramazsınız ki.
15:07Evet.
15:08Dolayısıyla hani burada zaten bir kötü örnek durum yok.
15:13Ama hani gerçekten kötü örneklerden mesela işte dizilerdeki maço adamlardan işte bazı filmlerdeki bazı şeylerden işte yanlış tarih okumaları.
15:25Hatta bağlar arası ilginç aldatma örüntülünden falan.
15:27Evet.
15:27Mesela buralardaki kötü örneklerin ayrılığına varabilecek bir eğitim verebilirsiniz çocuğunuza yani.
15:32Hatta bunu belki eğitimin bir parçası yapabilirsiniz ama hani bunu böyle ortadan kaldırarak olmuyor bir şeyler.
15:39Keşke olsaydı.
15:40Yani ben şahsen bir çocuğun eskaza Müge Anlı'ya ya da akşam haberlerine denk gelmesinden ise 6 tane dans eden kadın izlemesini giyirlerim kişisel olarak.
15:49Peki bu kültür savaşı içeni biraz açalım istiyorum.
15:51Aslında çok farklı alanlardan da tartışılıyor.
15:54Çok farklı fikirler ortaya konuluyor bu konuda ama bir kere bir kültür savaşı var mı?
15:59Kimler arasında var?
16:00Yani biz acaba bir kültür savaşı var.
16:03Bu kültür savaşında şu şu sanatçılar bu tarafta bunlar bu tarafta gibi bir sınıflandırma mı yapıyoruz?
16:08İktidar bu operasyonlarla bir kültür savaşı mı veriyor gerçekten?
16:13Siz ne düşünüyorsunuz?
16:14Ya şöyle yani bir kültür savaşı var mı bilmiyorum ama varsa da bu tek taraflı bir savaş bence.
16:20Yani bu savaşı iktidar bloğu kendi başına yürütüyor.
16:24Kendi başına tanımlıyor.
16:25Kendi başına çerçeveliyor.
16:26Bunu da bence diğer mevzuları kapatmak için yani sınıf savaşını üstüne örtmek için ihtiyacı var buna.
16:35Çünkü işte bütün ülkedeki geliri işte asgari yani ücretleri asgari ücrete fikslemeye çalışıyor.
16:42Bir taraftan da son yıllarda geldiğimiz şey bu.
16:44İşte gençlerin geleceksizliği üzerinden böyle bir gerilim inşa etmek istiyor.
16:50Çünkü biz biliyoruz ki aslında 2005'den sonra 2005-2010 arası dönemde bu kültür savaşı.
17:00O zaman mesela gerçekten işte Baykal-Londel'indeki CHP de bu savaşın bir parçası gibi konumlandırıyordu kendisini.
17:07Ama bu savaşın iktidarda tutmaya yaradığını gördük.
17:112015 seçimlerinden sonra kimlik savaşı üzerinden yani bir güvenlik ve hani böyle biz Türk, Sünni, Müslüman ve Kürtler, diğerleri onlar vatan hainleri gibi bir ayrım üzerinden
17:23bunun bu çatışmayı büyüterek özellikle Gezi özellikle 2015 bunun iktidarın bunun faydasını gördüğünü biliyoruz.
17:32Biraz bence bugün kamusal alanındaki meşruiyetini yitirdikçe popüler alanı kontrol etmekte ki dinden belirlemelik gücünü yitirdikçe
17:42tekrar bildiği şeye başvurarak buradan belki bir bölünme, buradan yeniden kaybettiği kitleyi
17:51hani bakın işte çocuklarınız bunları örnek alıyor, çocuklarınız böyle olacaklar gibi bir korkuyla yeniden yedekleme gibi bir siyasal murat söz konusu olabilir ama
18:05o hala biliyorlar zaten çocuklarının ne olduğunu, ne dinlediğini, nereye gittiğini.
18:11Üçü de işe yaramıyor mudur? Çünkü bir anlamda şöyle bir mesaj da vermiyor mu iktidar?
18:15Ben sizin duyarlılıklarınıza saygı duyuyorum ama burada başka bir taraf, diğer o alternatif bu duyarlılıklara saygı duymayacaktır.
18:24Tırnak içinde bütün bu ahlaksızlıklara izin verecektir gibi bir mesaj da veriyor mu acaba?
18:28Bunu en başından beri söylüyor zaten yani iktidarın dili hep böyleydi.
18:33Yani siz benim sayemde inançlarınızı özgürce yaşayabiliyorsunuz ama bence artık bunun bir alıcısı yok.
18:41Yani küçük bir kesim iyice çekirdeği yani AKP iktidarının iyice muhafızakar belki daha böyle cemaatlerle iç içe olan çekirdeği için bu şey olabilir.
18:57İkincisi de bu iktidar birleşenlerinin parçası olup bu iktidarla sermaye sahibi olan, bu iktidarla iç tutan temel çekirdek açısından bir anlamı olabilir.
19:09Ama geniş toplum kitleleri açısından çok bir karşılığı olduğunu artık bunu düşünmüyorum.
19:14Daha doğrusu hani Erdoğan'a oy veriyorlarsa da verme gerekçeleri bu değil artık.
19:19Başka türlü sahiplerle belki vermeye devam ediyorlar ama artık onun çok ikna edici olduğunu düşünmüyorum.
19:25Çünkü aslında bir kuşak değişti.
19:29Bence biraz hani bu benimki gözlem herhangi bir sosyolojik araştırmaya dayanmıyor.
19:34Ama biraz böyle bakıldığında yeni muhafazakar ailelerin çocukları artık bunu satın almıyorlar.
19:43Çünkü anne babalarından anne babaları kadar kopuk değiller diğer dünya.
19:50Yani üniversitede, ortaokulda, lisede zaten seküler ailelerin çocuklarıyla beraber büyüdüler.
19:55Yani daha şeyler bunu mesela...
19:57Daha eğitimliler.
19:58Evet şeyde görebiliyorsun yani hani mesela Kadıköy'de, Veşiktaş'ta hani gezmeye, eğlenmeye, yemeye, içmeye gelen genç grupların içinde başörtüllerin, muhafazakarların...
20:0919 Mart'ta, protestolar da öyleydi.
20:12Dolayısıyla biraz hani orada bir alıcısı yok bence ama daha muhafazakar kesimlerde olabilir ama onun da bir şey yok.
20:20Yani o 1923'te de vardı onun adısı.
20:23Evet.
20:23Hani Ender'de de vardı, 60'larda da vardı.
20:25O bir çekirdek zaten hani kor halinde her zaman alıcısı var.
20:30Çok yani bu vaadin bir siyasal karşılığı olacağını düşünmüyorum ama bu vaadin şöyle bir karşılığı var.
20:36Yani iktidarı da dinamik tutuyor bir taraftan.
20:40Yani toplum sürekli buradan terörize edebiliyor.
20:44Toplum sürekli acıda halinde tutabiliyor toplumu.
20:46Bu da işine gelen bir şey çünkü ajitasyon halinde yönetmekte biraz mahir bir iktidar bu.
20:54Özellikle 2015'ten sonra o hal döneminde sonrasında sürekli toplumu diken üstünde tutarak yönetme, paralize ederek yönetme şeyi.
21:03Biraz bir tarafı da bu gibi geliyor bana.
21:06Diken üstünde bence gerçekten son bir senedir falan yaşadığımız her şeyi böyle o hisleri tanımlayan çok en önemli, en böyle makul tanım oluyor.
21:15Aslında şunu da düşünüyorum.
21:17Bir yönüyle bütün bu saldırılar biraz o layıklık ya da işte bir kesim vardır ya uzun yıllardır özellikle AKP döneminde.
21:27Şeriat gelmesinden korkan, bu konuda çok duyarlı olan işte manifest kızlarına saldırılması,
21:32Leman dergiye yönelik saldırı o Taksim'de gördüğümüz gerici grup falan.
21:36Biraz o korkuların da tetiklendiği, kasti tetiklendiği ve bu sebeple de aslında dedik ya az önce en temelde insanlar o şakadan hiç rahatsız olmuyorlar.
21:47Çünkü işte maaşlarını getirmeye çalışıyorlar aslında en temelde dertleri bu.
21:51Biraz acaba bu layıklıkla ilgili korkuları tetikleyip aslında en temelde Türkiye'de insanların yüksüzleştirildiği,
21:58giderek daha fazla yoksulaştırıldığı ve aç bırakıldığı gerçeğine uzak kalmamız, oradaki mücadeleden uzak kalmamızı da sağlıyor olabilir mi?
22:06Bir tarafı da bu.
22:07Yani ama şöyle bir yapı yok karşımızda.
22:09Yani iktidar bloğu hiçbir şeye tek amaçla hareket etmiyor.
22:14Daha doğrusu aslında bir şey yaparken birçok unsur da başka türlü oradan bir şey çıkarmaya çalışıyor.
22:22Yani bir sonuç çıkarmaya.
22:24Hani bir taraf Ayşe Barın'la üzerinden dizi sektörünü düzenlemeye çalışırken,
22:30başka bir taraf oradan oyunculara biraz ulaşıp oyuncuların dünyasında onlara bir ayar vermek,
22:36onların duruşlarını bir kırmızı çizgi çekmek gibi bir başka muratla hareket ediyor gibi.
22:42Yani dolayısıyla burada da öyle bir şey var ama şu mesela Leman örneğine gelirsek,
22:48hani o zaman da biz gazeteci, işte bir gazeteci grubumuz var orada konuşmuştuk.
22:52Mesela bütün o şeye rağmen, heyhulaya rağmen zayıf bir numai işte bakılırsa.
22:58Hiç bir engelle yoktu yani.
22:59Gelenlerin çoğu da videolarını çekip gittiler.
23:02Yani Instagram yayınlarını yaptılar, gittiler.
23:05Şuradan daha da büyük olsun anında ama daha büyük bir şey bekleniyordu bence orada.
23:09Hani kontrollü bir kitlesellik bekleniyordu ki burada biraz bunların artacağını da öngörebiliriz.
23:20Yani biraz sokağa da güvenliksiz hale getirmek gibi hani gerektiğince böyle kitleler halinde tepki gösterileceğine dair bir mesaj da verilmek istendi sanki orada.
23:31Hani bir daha bu kutsallara dokunursanız daha kalabalıklarla hani sadece böyle kollukla değil, yargıyla değil, kitlesel olarak da böyle geleceğiz, kapınıza dayanacağız gibi bir şey vardı ama
23:44çok karşılığına bulduğunu söyleyemeyiz aslında.
23:50Hiç korku yaratmadınız hiç.
23:51Tabii ki ama hani dediğim gibi o kadar numaişe, o kadar yol açmaya, o kadar böyle koruyup kollamaya ve pof poflamaya rağmen
23:58hani böyle bir yarım saat 40 dakikalık işte 15-20 kişinin aslında çok acide olduğu diyarlarının gözlediği ve umarım da olmaz bir daha gibi bir şey.
24:09Hani oradaki numara, hani burada bunu söylerken kastım, bu tür şeylerin ileride daha da artabileceğine dair bir kişisel gözlemim var.
24:17Hani orada aslında biraz daha bir güç gösterisi gibi niyet edildiğini ama çok da toplumun en azından şu aşamada kulak asmadığını söyleyebilirim en azından.
24:32Hani beklenildiği kadar, bekledikleri kadar bir yolun katılımın olduğu söylenemez yani.
24:38Hani orada da çünkü canlı canlı baktık, şey yaptık.
24:41Hani dediğim gibi çoğu böyle orada olduğunun videosunu çekip sonra gitti.
24:45Bir de şey vardı oraya bu çağrıyı yaptığında o grup, üniversite öğrencileri de gitmek istemiş.
24:51Polis onları almamış mesela o alana, onlar girememişler yani.
24:55Peki şimdi aslında en genelde şunu kastetmek istemiştim.
24:58Bir seküler muhafazakar ayrımı üzerinden çok uzun yıllar siyaset yaptığı iktidar artık sanki o kadar çalışmıyor ama hala sanki eski konuları böyle ısıtıp ısıtıp önümüze getiriyorlar gibi bir mesele var.
25:10İyi diye bir şey o yani daha önce çalıştığını düşündüğü için aslında bunu yapmaktan hiç vazgeçmedi.
25:16Bugün daha pervasızca yapılıyor aslına bakılırsa.
25:21Yani daha hukuk dışına çıkılarak yapılıyor.
25:23Yani yazılı hukuka da artık uyulmuyor.
25:26Eskiden biraz hukuk kitabına uyduruluyordu.
25:29Hani mesela işte oyuncuların da o şöhretlerin geçen hafta derdest edilmesinin hiçbir hukuki karşılığı yok.
25:37İşte bugünkü baktığımız gibi...
25:40Onlar da oldukça dik bir duruş sergiliyorlar.
25:41Evet, Soğuk Savaş ekibinin tutuklanmasının hukuki bir karşılığı yok.
25:46Gülen birisini tutuklamak.
25:49Hani bunun bir hukuki karşılığı yok, gerçekten yok.
25:51Hani işte bırakılıp tekrar geri almalar hani birisi bırakıyor.
25:56Ertesi gün hani Ayşe Bırım örneğinde olduğu gibi hani bir gün bırakılıyor.
26:01Ertesi gün geri alıyor.
26:02Onlar hep hapsi, bunu tahliye.
26:03Bunların bir hukuki bir şeyi yok.
26:06Yani daha keyfi bir biçimde yapılıyor.
26:09Ama çok buradan hani murat ettikleri şeye ulaşabilmiş durumdalar mı çok emin değilim.
26:15Yani hani toplumda öyle bir silme, geri basma emareleri görmüyorum ben açıkçası kişisel olarak.
26:22Hani bu böyle oldu diye insanlar susmuyorlar hatta işte sen de denk geliyorsundur.
26:30İşte bu sokak röportajlarında şey diye başlıyorlar yani insanların çoğu.
26:35Tutuklayacaklarsa tutuklasınlar diye.
26:37Hayat artık o kadar sanki zaten kocaman bir hapishane dönüştü.
26:39Yani böyle önce onu şerh düşüyor.
26:42Hani tutacaklarsa tutuklasınlar ne yapalım diye.
26:44Bir sonra ağzına geleni söylüyor.
26:46Yani tepkisini dile getiriyor.
26:48Yani buradan bir sinime, geri basma gibi bir durum olduğunu söyleyeyim.
26:54Eskiden gazeteci arkadaşlarımız öyle.
26:56Hani kimse yazmaktan, konuşmaktan imtina etmiyor.
26:58Belki daha dikkatli konuşup daha dikkatli yazıyorlar ama
27:02kimse ondan imtina etmiyor.
27:05Etmeyecektir diye düşünüyorum.
27:06Çünkü en azından en siyasal alanda gidi bir yenilgi, gidi bir geri çekilme söz konusu olmadığı sürece
27:14şu anda orada da güçlü bir şey var.
27:17Yani toplumda karşılığı olan bir diriliş var.
27:20Evet herkes kendi araçlarıyla bir şekilde diriliyor.
27:23Zaten en sonunda program bitirirken böyle bir şey sormayı planlıyordum ben de.
27:28İktidar dediğiniz gibi her alanda işte medya yönelikte baskılar var, kültür alanına yönelik var,
27:33çeşitli işte siyasette yapılanlar falan.
27:36Bir şeyler yapılıyor.
27:37Sürekli olarak bir girişim var ama bütün bunlar da böyle çok sistemli, çok uzunca düşünülmüş,
27:43hesaplanmış bir plan gibi gözükmüyor sanki dışarıdan.
27:46Sürekli aksayan, sanki böyle alelacele alınan kararlar, sonra ne kadar saçma olduğu ortaya çıkan durumlar vs. gibi.
27:54soruşturmalar sırasında bile yanlış kişiyi gözaltına almak, sonra el altından bırakmak.
27:59Sanki böyle o kadar da büyük, o kadar da mücadele edilemez bir şeyle karşı karşıya değiliz.
28:05Yani benim hissim bu. Siz ne dersiniz bilmiyorum.
28:07Ya şöyle bir şey var.
28:08Yani çok böyle bir güç, bir güç var ama mesela şöyle bir gözlemim var benim.
28:17Mesela yargının bir blok olarak iktidarın elinde olduğunu söylemeyiz şundan.
28:25Çünkü aslına bakılırsa takip edince, gazeteci arkadaşlar takip ediyorlar,
28:31hep aynı mahkemelerden kararlar çıkartılıyor, hep aynı savcılar harekete geçiriyor.
28:36Dolayısıyla bir mahkemenin kararını bir sonraki beraat verebiliyor.
28:41O aynı mahkeme itirazı, bir sonraki yine kendi mahkemelerine gecenin bir vakti götürerek tekrar tutuklama çıkarttırabiliyorlar vs.
28:49Dolayısıyla her mahkemeye istediklerini yaptırabildikleri, her savcının keyfine göre şey açabildiği bir durum yokmuş gibi gözleniyor bir taraftan bakıldığında da.
29:04Çünkü İstanbul'da da, Ankara'da da hemen hemen bütün kararları bir iki mahkeme veriyor ve aynı mahkemeler devam ediyor bu kararları vermeye.
29:14Dolayısıyla hani öyle bir kendi bürokrasisini de tam olarak ikna etmiş mi?
29:19Bunlar soru işaretleri ama buraları çok çalışan biri değilim.
29:23Bir gazeteci olarak takip ediyorum ben de, okul gazeteci olarak takip ediyorum.
29:27Ama hani bunu tabii ki daha böyle işte adliye koridorlarını bilen bu davaları yakından takip eden arkadaşlara sormak lazım.
29:37Geçen sefer de yine böyle politik bir konuda sanıyorum, yani siyasetle ilgili bir konuda diyeyim bir program yapmıştık sizinle.
29:43Ya ben sizinle bir sinema programı yapmayı çok istiyorum demiştim ya.
29:47Yine öyle bir his oluştu bende.
29:49Bu A One Battle After Another filmi var izlediniz mi?
29:51İzlemediniz mi?
29:51Ben de izlemedim.
29:52Ben de izlemedim.
29:53O zaman onu izleyince sizin de bir sinema konuştuğunuz programı yapalım.
29:56Ben de şimdi böyle biraz seyahatlerdeydim.
29:58O yüzden vakit bulamadım.
29:59Şimdi bu hafta sonu büyük ihtimalle izleyeceğim.
30:01Ondan sonra belki vakit bulursak konuşuruz.
30:05İyi ki geldiniz.
30:05Çok teşekkür ederim.
30:06Ben teşekkür ederim.
30:07Sağolsun.
30:08Evet, sevgili izleyenler sizler için sinema eleştirmeni ve yazar Şenay Aydemir Ağladın efendim.
30:12Şimdi kültür alanına çeşitli müdahaleler görüyoruz son aylarda.
30:16Sanatçılara yönelik, içerik üreticilerine yönelik, komedyenlere yönelik tutuklamalar.
30:21Şaka yaptığı için ve bu şakaya güldüğü için hala tutuklu bulunanlar var.
30:24Soruşturmalar devam ediyor.
30:26Sahne kıyafetleri biraz soruşturma konusu haline gelebiliyor.
30:29Bir genel ahlaktan söz ediliyor.
30:31Şimdi meclise gelen bir yargı paketiyle birlikte LGBT'yi bireylere yönelik ciddi bir baskının artık başlayacağı
30:39ve neredeyse yasalarla kurumsallaşacağı bir döneme giriyoruz gibi gözüküyor.
30:42Tabii bunun yanında bütün bu sindirme, bastırma politikaları da başarılı oluyor mu?
30:47Yoksa bir şekilde hayatın her alanında direnmeye de devam ediyor muyuz?
30:51Biraz bu çerçeveden konuştuk sizler için.
30:53Yine konuşuruz.
30:54Hoşçakalın.
İlk yorumu siz yapın
Yorumunuzu ekleyin

Önerilen