- 2 ay önce
Okudukları ve gördükleri ile yetinmeyip, gündemin perde arkasını öğrenmek isteyenler Arka Plan'da buluşuyor. Ülke TV ekranlarının güçlü ismi Mustafa Yıldız Arka Plan ile gündemin nabzını tutuyor.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:01Sevgili seyirciler haber servisiyle huzurlarınızdayız.
00:25Haber nöbetimiz devam ediyor ve şu sıralarda dünya tarihi bir dönemekten daha geçiyor.
00:32Mısır'ın Şarmelşeh kentinde Donald Trump şu anda liderlerle buluşuyor.
00:38Gazze zirvesi başlıyor.
00:40Liderlerle tek tek tokalaştıktan sonra birkaç dakika içerisinde zirvenin başlaması öngörülüyor.
00:47Ve o zirveden de ateşkesin artık dünya ülkelerinin de altına attığı imzayla birlikte daha da kalıcı hale gelmesi hedefleniyor.
01:00Şu sıralarda Mısır'ın Şarmelşeh kentinde yoğun bir diplomasi trafiği sürdürülüyor.
01:06Donald Trump öncesinde İsrail'deydi.
01:09İsrail'de mecliste konuştu ve protesto edildi.
01:13O protestodan memnunum dedi ve ardından Mısır'ın Şarmelşeh kentine geldi.
01:20Şarmelşeh kentinde liderler zirvesinden önce birkaç gündür görüşmeler sürüyordu.
01:26İşte şu anda da Tony Blair geldi.
01:28Tony Blair hatırlayacaksınız Donald Trump'ın 20 maddelik ateşkes teklifiyle ilgili bu ateşkesin yürütülmesi noktasında denetleyici isim olarak öne çıkıyordu.
01:41Ve çok da tartışmalıydı Tony Blair ismi.
01:45Fakat netice itibariyle istenen şey bir ateşkes olduğuna göre, kanın, gözyaşının durması olduğuna göre birçok kişi de bu noktada değil mi dünyada dişini sıksa da kabullenmiş görünüyor.
01:59Ama bundan sonra tabii ne olur ona bakacağız.
02:01Şimdi tabii tek tek liderler geliyor.
02:05Şu anda arkası dönük Mahmut Abbas mı acaba?
02:08Şöyle döndüğü zaman göreceğiz.
02:10Macron getirdi koluna girdi ve Donald Trump'la şu anda ayaküstü bir sohbet ediyor.
02:17Ben arkadan Mahmut Abbas diye gördüm ama hemen şöyle bir bakalım Filistin Devlet Başkanı.
02:22Şimdi tabii bütün bu noktada, evet Mahmut Abbas'mış önünü dönünce de görmüş olduk.
02:30Şöyle bir fotoğraf çekilelim diyor.
02:33Hatırlanacağı üzere Birleşmiş Milletler'e gelememişti Mahmut Abbas.
02:37Neden?
02:37Çünkü Amerika Birleşik Devletleri vize vermemişti.
02:40Fakat o hamle ne kadar faydalıydı, ne kadar gerekliydi?
02:46İşte şimdi geldiğimiz noktada Mahmut Abbas gördüğünüz üzere o fotoğrafı vermek üzere Donald Trump'ın yanında.
02:55Mısır'daki Gazzeyahu'nun gelmesi, toplantıya katılması istenmedi.
03:00Tabii ki bu noktada Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da bir tarihi bir resti vardı.
03:06Ve onun haricinde diğer ülkelerden de tepki gelince Netanyahu'nun Mısır'a gelmesi böylelikle iptal edilmiş oldu.
03:16Ve ilginçtir diğer ülkelerin başkanlarıyla da Cumhurbaşkanı Erdoğan bir araya geldi.
03:20Ve işte bu zirve çok önemli.
03:22Bu zirveye de kendisi katılacak.
03:24Biz de sıcağı sıcağına hemen Hasan Öztürk'e dönelim.
03:27Kendisi şu anda kendilerini taşıyan araçta.
03:31Ama biz sesini duyacağız.
03:31Hasan Öztürk çok heyecanlı, çok hareketli saatler geçiyor.
03:36Siz neler eklersiniz bugünkü yaşanan bütün bu diplomasi trafiğine?
03:41Eşini söyleyelim.
03:42Gerçekten uzun bir gün.
03:43Onu söyleyelim.
03:44Yani baştan sona uzun bir gün.
03:46Zaman zaman sinirlerinde gelildiği bir gün.
03:49Ama aynı zamanda umutlarımızı yaşettiğimiz bir gün olarak tarihe geçti.
03:54Hani Trump'ın deyimiyle 100 yılın en önemli günü diyor Trump.
03:59Bana göre de eğer hani 1917'den sonra bir barış umudu doğacaksa ilk defa bu kadar hani dünyanın egemon güçleriyle bölge ülkelerinin bir araya gelip gelip konuştuğu en azından belli bir anlaşmada ittifak ettiği bir gün olarak.
04:23Şarmel Şehir'teki gün tarihe geçmiş durumda.
04:27Tabii inişli çıkışlı bir gün dedim ya dalgalanmaların yaşandığı bir gün.
04:31Öyle anlar oldu ki kopman hosasına geldi.
04:34Sayın Cumhurbaşkanı bizim de o içinde bulunduğumuz uçağı Şarmel Şehir'e teker koyacakken kalktı ve yönünü Türkiye'ye çevirmişti.
04:44Mesela o anlar yaşandı.
04:45Eğer Trump gelseydi zaten çok ödüldü.
04:48Metanya gelmiş olsaydı zaten belki de Sayın Cumhurbaşkanı şu anda Ankara'da olacaktı onu söyleyelim.
04:54Ama bu kriz aşıldı.
04:56Bu kriz aşıldıktan sonra da gecikmeyordu olsa Trump 3.5 saat gecikmeyordu olsa Şarmel Şehir'e geldi.
05:05Ve siz de yayınladınız zaten Sisi'yle.
05:07Bu sıralarda da aile fotoğrafı çekiliyorlar onu da belirteyim.
05:10Evet aile fotoğrafı.
05:12Sonrasında bu zirve tamamlanmış olacak.
05:15Zirvede Sayın Cumhurbaşkanı konuşması da var onunla tamamlanacak.
05:19Biz şimdi suar alanına çok yakın bir yerdeydik.
05:22Çok hızlı hareket edileceği için biz havalanda geçiyoruz.
05:28Bu aile fotoğrafı da sonraki toplantıdan sonra da biz Cumhurbaşkanı bekleyeceğiz.
05:33Türkiye'ye dönmek için.
05:34Onun için şu anda yoldayız.
05:35Onun için izleyicilerimiz kuşlarımıza bakmasınlar.
05:37Fakat buradaki hem imza töreni hem zirve hegemon güçlerle bölge ülkelerinin
05:50istifatıyla beraber yeni bir başlangıçta sayılmalı.
05:57Türkiye'nin çünkü ana tezi
05:59başkenti Doğu Filistin olan 1967 sınırlarında bağımsız bir müstakil Filistin devleti.
06:11İşte bu buradaki anlaşma yani Gazze'deki ateşkes ve sonrasındaki Gazze'nin günden inşası ve bir şekilde yönetilmesi de
06:22ilerleyen dönemde tekrar Türkiye'nin ana arzı olan ana hedefi olan bağımsız ve müstakil bir Filistin devleti konusunda da bugün bir başlangıç sayılabilir.
06:35Tabi Cumhurbaşkanımızın defalar cifaret ettiği gibi İsrail'in attığı imzanın arkasında ne kadar duracağı ile ilgili ya da İsrail'in garantörü olan Amerika'nın İsrail'i bu konuda ne kadar tutacağı ile ilgili.
06:50Yoksa İsrail hedeflerine ulaşmak için yayılmacı, istilacı, işgalci hedeflerine ulaşmak için her yolu mübah gören bir devlet hedefi.
06:59Dolayısıyla bu anlaşmaların bağlayıcı olmasını diliyoruz.
07:05Fakat tabi Amerika'nın, İngiltere'nin, Fransa'nın, Almanya'nın, İtalya'nın, İspanya'nın burada olması
07:14Batı dünyasının da artık Filistin meselesine, Gazze meselesine ilk baştakinden çok daha farklı baktığını gösteren bir gösterge.
07:23Bunun açıkçası ayak edememiz geçen ay, ayın 25'inde New York'taki 80. BM Genel Kurulu'nda görmüştük.
07:41Onun yansımaları devam ediyor.
07:44Bu pozitif alanının devam etmesi gerekiyor.
07:47Bugün sabahleyin, erken saatlerde rehinelerin ve esirlerin takası sürediğinden sonra
07:57zirvenin de gerçekleşmiş olması çok hızlı bir trafik.
08:02Çok duyguların yaşandığı, gelgitlerin yaşandığı bir gün ve sonunda ama bu zirve gerçekleşmiş oldu.
08:13Dileriz ki buradan sonra da buradan çıktılarıyla Filistin davası başka bir zeminde devam ediyor.
08:21Peki, şu noktada da farklı bir fotoğraf oluşmadı mı?
08:27Tabii siz gün boyu çok da yoruldunuz biliyorum ama bir soru daha sormama müsaade edin lütfen.
08:33Ben arabada olduğum için rastet edeyim.
08:35Yok, bizden yana soru yok. Zaten canlı görüntüyü veriyoruz.
08:39Şunu söyleyecektim.
08:41Yani burada bölge ülkeleri, yani Arap ülkeleri başta olmak üzere, Türkiye başta olmak üzere bölge ülkeleri
08:49ve sizin az önce bahsettiğiniz küresel egomanya sahip güçler de burada.
08:54Bu fotoğrafı bir yorumlar mısınız bize?
08:58Bu ilk defa oluyor.
09:01Ben size söyleyeyim.
09:02Aslında Trump ve Netanyahu eğer fiili durum oluşturabilselerdi, yani kimsenin haberi yokken,
09:11ya da kimseye haber vermemişken bir anda fiili durum oluşturup Netanyahu'yu buraya getirmiş olsalardı
09:18ve buna da bir tepki olmamış olsaydı, o zaman İsrail'in yaptıklarının bir yönüyle meşguliyetleri de sağlanmış olabilirdi.
09:27Ve çok tehlikeli bir şeydi.
09:28Çok üzücü bir şeydi.
09:29Yani bütün emeklerin bir noktada heba olması anlamına geleceği bir şeydi.
09:34Fakat burada olağanüstü bir, yani şöyle diyelim, uçak diplomasi desem doğru olur mu bilmiyorum.
09:39Yani uçak, Sayın Cumhurbaşkanı, biz uçağa bindiğimizde Netanyahu'nun buraya geleceğiyle ilgili hiçbir bilgi yoktu.
09:47Biz, biz Akdeniz üzerindeyken bir anda sulaş düştük.
09:50Sisi'nin Netanyahu aradığını, Trump'ın yanında ve davet ettiği ve Trump'ın da kabul ettiğini ve buraya geleceği,
09:58Şer Meşe'ye geleceği haberini aldık ve biz eyvah dedik.
10:01Kendi içimizde eyvah.
10:02Yani keklemsi bir durum oluştu.
10:03Böyle soğuk bir rüzgün esti uçakta.
10:06Kendi aramızda o sanatçı da başlıyoruz.
10:08Allah'ım ne olacak?
10:09Yani bütün emekleri boşanmayacak.
10:11Türkiye'nin tavrı ne olacak?
10:12Sayın Cumhurbaşkanı aynı fotoğraf kalesine girmez.
10:14Yan yana gelmez.
10:16O kalede olmaz.
10:18Ne olacak?
10:19Derken biz Şer Meşe'ye geldik.
10:24Takımlar açıldı.
10:26Halk takımlar, ilk miniş takımları.
10:29Tekerleri gördük ekrandan.
10:32Pisti gördük.
10:33Tam minişe geçiyorduk ki bir anda tam tekerik koyulmadan önce uçak tekrar havalandı.
10:39Bu havalanmayla birlikte biz yönümüzü Türkiye'ye döndü.
10:44Bak şimdi yani Kızıl Deniz'in üzerine değil.
10:47Türkiye'ye kuzeye döndük.
10:48Uçak Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin uçağı Cumhurbaşkanı'nın içinde olduğu uçak döndü Türkiye'ye.
10:54Ve o arada biz daha sonra öğrendik ki müthiş bir trafik.
11:01Müthiş bir trafik olmuş.
11:05Bu trafikte sayısın muhataplarıyla konuşmuş.
11:07Siz eğer Netanyahu buraya gelirse biz katılmayız stresini çekiyor.
11:14Hatta bazı devletler ve sonrasında Netanyahu'nun gelmeyeceği İsrail Başbakanlık ofisinden açıklama yapınca
11:23biz yönümüzü geri döndük.
11:25Uçak yönünü çevirdi.
11:26ve Şahin ve Şahin ve Şahin indi.
11:33Bu mesela o 20 dakikalık süre olağanüstü bir trafik ve olağanüstü gergin geçen bir süre.
11:43Bugüne ait bir şey bir anı olarak bunu da söylemem lazım.
11:46Ama sonunda başarılı.
11:49Netanyahu buraya gelemedi.
11:52O aradığı meşruiyeti bulamadı.
11:56Ve buradan biz bölge ülkeleri ve Batı ülkelerinin utifakıyla gaz ve sorumluluk çözümü konusunda
12:07Filistin'in İsrail meselesindeki İsrail'in kan dökücü olduğunun tescili ve barışa bir adım atılmış oldu.
12:17Peki Hasan Öztürk teşekkür ediyoruz.
12:21Kolay gelsin.
12:22Oradan yine notları alırız.
12:24Biz de konuklarımızla devam edeceğiz.
12:25Bir kez daha ben şöyle bir toparlayacak olursam.
12:30Liderler az önce bir aile fotoğrafı çekildi.
12:33Ve Gazze için tarihi imzalar da ekranların sağ tarafında gördüğünüz salonda atılacak.
12:39Ve oradan da yine bir basın açıklaması dinleyeceğiz hep birlikte.
12:43Şimdi biz de sıcağı sıcağına bu konuyu uluslararası ilişkiler uzmanı Fatma Yeşil.
12:47Kuş'la değerlendireceğiz.
12:49Hoş geldiniz yayınımıza.
12:51Merhabalar iyi yayınlar diliyorum.
12:53Teşekkürler.
12:53Şimdi tabii aile fotoğrafında bir detay.
12:57Erdoğan, Sisi, Trump, Elsani yan yana.
13:01Ne dersiniz? Nasıl değerlendirirsiniz?
13:04Tabii artık sadece Gazze'nin değil Orta Doğu'nun da barışın istikrarın sağlanmasında
13:10çok yeni bir döneme daha girdiğimizi söylememiz gerek.
13:13Bunca zaman İsrail'in bu denli yayılmacılık ve işgalcilik politikasına
13:17artık bölge ülkelerinin buna dur demesi, bu noktada artık aynı kanaate varması çok önemli.
13:23Önümüzdeki süreçte tabii sadece Gazze değil ama en önemli mesele bugün bu zirvede
13:28başta Gazze'deki barışın sürdürülebilirliği ve devamlılığın noktasında
13:33Türkiye'nin de öncülüğünde olduğu bir ara buluculuk sürecinde neler yapılabileceği konusunda
13:39biz açıklamaları dinleyeceğiz, duyacağız.
13:41Bir metine imza atılacak diye biliyoruz.
13:44Bu metin özellikle barışın sürdürülebilirliğinde az önce de ifade ettiğimiz üzere
13:49İsrail'in bölgedeki yayılmacılığının artık durdurulması ve işgalci politikalarına
13:54özellikle savaş suçuna, soykırımına devam etmemesi yönünde bu zirvenin gerçekleştiğini söylemekte fayda var.
14:02Bugün çok tarihi bir gün olduğunu da söylememiz gerek.
14:05Çünkü hem aynı zamanda Gazze'de esir takasının gerçekleştirilmesi
14:09hem de dünyanın farklı ülkelerinden liderlerin bir araya gelerek bölge barışını,
14:15bölgenin istikrarı konusunda bu konuda kanaat bildirmeleri ve görüş birliğinde olmaları çok çok önemli.
14:21Tabii hala çekincelerimiz var, yok değil.
14:24Çünkü bu ateşkesten önce biz iki ateşkesi daha konuşmuştuk ve hep süreçte şunu konuştuk.
14:31İsrail gerçekten bu defa bu ateşkes maddelerine ihlal etmemezlik yapacak mı?
14:37Tekrardan bu ateşkesi de ihlal etmeye riski var mı?
14:41Maalesef yine karşımızdaki ülkenin ve devletin veya akılın İsrail aklı olduğunu söylemekte fayda görüyorum.
14:47Her daim bu çekinceyi ve temkinli olmanın faydalı olduğu kanaatindeyim.
14:52Çünkü sürekli olarak bu saldırılarına meşru bir zemin ayarlamaya çalışan,
14:57diplomatik normlardan uzak, diplomasiden uzak, uluslararası hukuku tanımayan bir anlayıştan bahsediyoruz ki
15:03bugün tabii yine bu liderlerin bir araya gelerek başta Türkiye'nin masada olması çok önemli.
15:09Çünkü diğer iki ateşkeste biz bu ihlal sürecine çok yakından tanık olduk.
15:13Çok kanlı politikalarını maalesef günlerce yine sizin ekranlarınızda konuştuk.
15:18Ama bu defa Türkiye'nin varlığını da konuşmamız gerek bu ateşkes sürecinde.
15:23Çünkü diğer iki ateşkese kıyasla İsrail çoğu zaman Türkiye'yi böyle bir ara buluculukta görmek istemiyordu.
15:29Ve diğer bölge ülkeleriyle süreç ilerliyordu.
15:32Fakat artık Türkiye'nin bölgedeki varlığı, ara buluculuktaki varlığı,
15:36aynı zamanda Filistin nezdinde bir güvene sebebiyet oluşturmakla beraber
15:41yine siyasi liderlerin de Türkiye'nin ara bulucu olmasıyla daha fazla bu ateşkese güveni ve inancı yüksek.
15:50Nitekim Sayın Cumhurbaşkanımız da geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği konuşmada
15:54özellikle İsrail'in böyle bir tutum sergilemesi durumunda bedelinin çok ağır olacağını söyledi.
16:00Dolayısıyla Türkiye'nin varlığı gerçekten güven veriyor.
16:03Bizler de bu noktada her ne kadar karşımızdaki İsrail olsa dahi yine de umutluyuz, umudumuz var.
16:09Bölgeye yardım tırları girmeye başladı Mustafa Bey.
16:12Özellikle geçtiğimiz süre zarfında her ne kadar yetmese de
16:16hala bu yardım tırlarının az olduğunu bilsek de yine umudumuz yüksek.
16:21Çünkü bunca zaman Gazze çok büyük bedeller ödedi.
16:24Açlıkla sınandı, hastalıkla sınandı.
16:27Yaşanılamaz bir kent haline geldi.
16:29Dileriz ki önümüzdeki süreçte de, tabii bu zirvede konuşulacak muhakkak ya da konuşuldu,
16:34özellikle Gazze'nin tekrardan yaşanılabilir bir kent olması için,
16:38bölgenin onarım ve altyapı sürecinin hızlandırılması için
16:42ve Filistinlilerin tekrardan güvenli bir şekilde Gazze'de,
16:47kendi vatanlarında yaşayabilmeleri için bu süreç hızlandırılma yönünde tabii beklentiler var.
16:54Bu noktada tabii barış gücünün de önemini söylememiz gerekir ki,
16:58tekrardan bu yapım ve onarım işleri devam ederken,
17:01aynı zamanda İsrail'in olası bir provokasyona sebebiyet vermemesi
17:06ve bölgede istikrarsızlığı alevlendirmemesi için bir barış gücü konuşlanacak.
17:11Nitekim burada da yine bu zirvede de bu barış gücüne dair yetki ve sınırların ne olduğu da tanımlanmıştır diye düşünüyorum.
17:19Evet, İstanbul Gelişim Üniversitesi Öğretim Üniversitesi Ali Semin'e de hoş geldiniz diyelim.
17:25Siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
17:27Yani şimdi geldiğimiz noktada artık belki de bir imza töreni olacak ama bu imza töreninin çok farklı anlamları da olacak.
17:34Belki yüz yıl sonra bugünü konuşacak dünya.
17:37Siz ne dersiniz?
17:38Şimdi Mustafa Bey aslında bu sürece baktığımız zaman,
17:43tabii imza atılması, barış sürecinin başlatılması, planlar sunulması
17:48ve ABD'nin daha önce Netanyahu'nun soykırımına destek vermesinden,
17:55şimdi ise barış planları yapması oldukça önemli olduğu kanaatindeyim.
18:03Ancak şu bir gerçek, bilindiği üzere hep temkinli imzerlik çerçevesinde değerlendiriyoruz.
18:10Bu kadar dünyadan işte liderler var, Arap dünyasından, İslam dünyasından ve Trump var, Amerikan başkanı.
18:19Bunun için bir süreç başlatılmaya başladı.
18:22Özellikle bu sürecin adına da kendi adını vererek Trump'ın barış planı olarak özellikle vurgulamaya çalışıyor.
18:31Ama şu bir gerçek, bu imzanın, atılan imzaların veya bu zirveden tam anlamıyla bir sonucun çıkması gerekiyor.
18:41Bu sonuç çıkması için ben sizin sorunuza şöyle cevap vereyim daha doğrusu.
18:47Kısa vadede mi, uzun vadede mi ya da orta vadede mi nasıl bir değerlendirme gerekiyor?
18:54Çünkü ben kısa vadede başarılı olma ihtimalinin olduğunu düşünüyorum.
18:59Ancak orta ve uzun vadede de Trump'ın da tavrının önemli olduğu kanaatindeyim.
19:06Özellikle Trump mesela burada şunun altını çizmesi gerekiyor.
19:11Ben bakıyorum genel olarak yorumcular, Netanyahu'dan beklenti var.
19:15Ama bu süreci başlatan Trump, Trump da bu sürecin üzerinde devam etmesi gerekiyor.
19:21Yani zaman içerisinde işte bakın burada Hamas'a bir silah bırakın dedik, bırakmadılar.
19:27Mesela bahanelerden ya da gerekçelerinden biri bu olabilir.
19:30İşte İsrail'in güvenliğini sağlamak için belli bölgelerde hiçbir şekilde saldırı olmaması gerekiyordu.
19:38Ama Hamas tarafından saldırı düzenlendi gibi bahaneler, gerekçeler oluşturacak bir zeminin olmaması gerekiyor.
19:46O yüzden ben Netanyahu'nun uyuması kadar Trump'ın da uyuması gerektiği kanaatindeyim.
19:52Çünkü Trump bunu daha önce Nobel Barış Ödülü için yaptığını ifade etmiştik.
19:59Ki bu gerekçelerden bir tanesi Trump'a aslından baktığımızda.
20:03Ama bugün geldiğimiz nokta ki alamadı bilindiği üzere ama şunun altını çizmek gerekiyor.
20:10Trump'ın sanırım bu barış üzerinde yürümek istiyor.
20:13Yani yürümesinin de sebebi şu, dünyaya kendisi açısından baktığımızda,
20:20şimdi sadece bu Gazze ile sınırlı bir plan ya da bir zirve değil,
20:24sanki kendi verdiği mesajlar doğrultusunda baktığımızda,
20:30sanki Trump yeni bir Orta Doğu çizmeye çalışıyor.
20:34Yeni bir Orta Doğu'nun çizilmesi için de farklı farklı dizaynlara gidileceğini,
20:40mesela İran'la anlaşabiliriz diyor.
20:44Bu açıklamalarından bir tanesi buydu.
20:46Orta Doğu'da işte Gazze'de bir barış olduktan sonra,
20:49Orta Doğu'nun genelinde de bir barış olmasını ifade ediyor.
20:53Ama sonuç olarak baktığımızda dediğim gibi,
20:56burada kalıcı olması için Trump'ın tutumunun,
21:01bu tutumu sürdürmesi gerekiyor.
21:03Yoksa burada dikkat edin,
21:04biz görüyoruz, yani toplantı zirve sırasında sürekli bir fotoğraf verme merasimi,
21:12kendi açısından bir şov yapma merasimi gibi de değerlendirmek mümkün.
21:16Ama netice olarak umutlu olmak da gerekiyor.
21:19Ben açıkçası ekranı göremiyorum,
21:22hangi hocamız bizimleydi, şu anda...
21:24Fatma Yeşilkuş hocam bizimle.
21:26Evet, yani Fatma hocam zaten az önce ifade etti.
21:29Yani özellikle bu konudaki fikrine katılıyorum düşüncesine.
21:36O yüzden ben Trump'ın bu süreç içerisinde,
21:40iyimser olmakla beraber en azından şunu ifade etmek gerekiyor.
21:45Yani barışın saniyesi bile önemli.
21:48Ama savaşın saniyesi çok kötüdür.
21:52Her zaman ifade ediyorum bunu.
21:54Yani bugün ateşkesin ne kadar sürerse sürsün,
21:58en azından Gazzeliler bir şekilde bir nefes almış olurlar.
22:03En azından her gün bomba yağan bir Gazze'den bahsetmemiş oluruz.
22:08Süreç tabii ki kalıcı olması için,
22:10bütün çabaların olması gerektiği kanaatindeyim ama,
22:13yani soykırıma karşı da maalesef uluslararası toplum,
22:18gerçekten sessizliğiyle,
22:19bu Netanyahu'nun izlemiş olduğu soykırım sürecine de adeta bir destek de söz konusuydu.
22:28O yüzden ben bugünkü toplantıdan, zirveden,
22:32bu kadar İslam dünyası, Arap dünyası,
22:35özellikle Türkiye'nin bu zirveye katılmasıyla beraber,
22:40çok fazla bunu dağıtacağını düşünmüyorum.
22:43Açık söyleyeyim.
22:44Yani bu süreç Trump için de çok önemli.
22:47Çünkü Trump, dikkat ederseniz,
22:49son zamanlarda ciddi anlamda sorgulanmaya başladı.
22:53Hatta 9 Eylül'deki Doha saldırısı,
22:56İsrail'in Doha'ya yaptığı saldırıdan sonra,
22:59Trump artık Arap dünyasını, Orta Doğu'yu,
23:02İslam dünyasını kaybediyor gibi bir durumla karşı karşıya kaldı.
23:07Onun için bugün herkesi kazanmak istiyor.
23:11Çünkü Çin'le uğraşmak istiyor,
23:13Rusya'yla uğraşmak istiyor.
23:15Eğer bunlarla uğraşırsa,
23:17o zaman Orta Doğu'da da bir barışın olması gerektiğini düşünüyor.
23:21Ben çok önemli bir strateji olarak belirlediğini düşünüyorum bunun.
23:27Ama dediğim gibi,
23:29Gazze'deki sürecin çok yakından takip edilmesi de gerekiyor.
23:32Yani gerekçe sunulmaması, bir gözlem olması lazım.
23:37Bir gözün özellikle hem İslam dünyası hem Arap dünyasından,
23:42Gazze üzerinde yer alması gerektiği kanaatindeyim.
23:45Tabii burada Türkiye'nin de rolüne değinmek gerekiyor.
23:48Türkiye burada başat aktör olma yönünde de bir tavrı var.
23:54Biz konuşuruz, şimdi Trump konuşuyor.
23:56Bir dinleyelim isterseniz, üzerine yorum yapalım.
23:58Tabii ki.
23:59Tabii ki.
23:59Başka bir kişi, uzun süredir dostum olan,
24:05ben gerçekten biraz daha böyle sert insanları,
24:09böyle daha yumuşaklara göre daha çok seviyorum.
24:12Bilmiyorum, belki de bir kişilik sorunum var benim ama,
24:16Türkiye'nin Cumhurbaşkanı,
24:19Türkiye dünyanın en güçlü ordularından birine sahip.
24:23Aslında kendisinin söylediğinden bile daha güçlü.
24:26Yakın zamanda gerçekleşen çatışmalara bakacak olursak,
24:31hepsinde çok başarılı oldu.
24:34Aslında çok fazla da bu konuda övülmek istemiyorum ama,
24:37gerçekten çok başarılı birisi ve benim dostum,
24:41ne zaman ihtiyacım olsa her zaman orada benim için oldu.
24:44O yüzden Cumhurbaşkanı Erdoğan'a,
24:46Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'na teşekkür etmek isterim.
24:49NATO'nun bir sorunu var kendisiyle,
24:52çünkü zor, yani beni arayıp diyorlar ki,
24:54sen konuşur musun Cumhurbaşkanı Erdoğan'la?
24:58Ve hiçbir zaman bizi de yarı yolda bırakmıyor.
25:00Gerçekten muhteşemsiniz.
25:02Dostluğunuz için çok teşekkür ederim.
25:04Bir de ev sahibimiz var tabii bu akşam.
25:09Çok teşekkür ederim size de.
25:11Çok yardımcı oldunuz bize.
25:14O yüzden herkes çok yardımcı oldu.
25:16Siz de muhteşem bir lider.
25:18Suç oranı çok az.
25:20Yaşamıyorsunuz ama tabii ki hiçbir şey mükemmel değil.
25:24Muhteşem bir iş çıkarıyorsunuz.
25:26Ve kampanya sırasında Hillary Clinton'la karşı yarışırken,
25:34ben bu yana benim dostum,
25:37Mısır'dan, yani en eski medeniyetlerden birisinin temsilcisi,
25:46altı bin yıllık bir medeniyetin temsilcisi birisi var dediler.
25:52Ben gidip o zaman, o kampanya sırasında tanıştım.
25:57Hatta bir buçuk saat beklemişti beni o zaman.
26:00Ve sonrasında da ilk bu görüştüğümüzde
26:06gerçekten çok iyi bir elektrik, kimya yakaladık.
26:10Kendisi gerçekten muhteşem bir lider,
26:13muhteşem bir Cumhurbaşkanı ve generaldi.
26:17Çok teşekkür ediyorum bize sağladığı imkanlardan
26:20ve ev sahipliğinden dolayı.
26:25Çeşitli ülkelerin temsilcileri olarak burada bulunuyoruz.
26:29Bizim arkamızda oturanları da tanıyorsunuz.
26:32Mesela bu kişinin çok fazla parası var.
26:34Hepsinin çok parası var.
26:36Yani çok para ve güç var arkamda.
26:39İyi ki arkamızda oturuyorlar.
26:41Gerçekten de hiçbir zaman kimsenin arkasında oturmadılar.
26:46İlk defa oluyor ama gerçekten en güçlü ülkelerin temsilcileri arasındalar.
26:52Dünyadaki en güçlü, en zengin ülkelerin temsilcileri burada bulunur.
26:56Herhalde böyle bir topluluk hiçbir zaman bir araya gelmemişti.
27:00Hiç başka bir yerde görmedim bunu.
27:03Herkese çok teşekkür etmek istiyorum.
27:05Azerbaycan.
27:14Siz hala iyi geçiniyorsunuz değil mi?
27:1732 yıl herhalde sürekli çatıştılar.
27:22Bir saat içerisinde hallettik herhalde değil mi sorunu?
27:25Burada bulunduğunuz için hepinize çok teşekkür ederim.
27:29İtalya, İtalya Başbakanı da çok iyi bir iş çıkarıyor.
27:33Çok güçlü bir yönetici.
27:34Çok teşekkürler.
27:37Daha sonra bu imza töreninden sonra da bir konuşma yapacağım.
27:41Bu gerçekten çok önemli bir imza töreni.
27:44Bir de basın olmadan tabii liderlerle bir arada konuşmak isteyeceğim şeyler olacak.
27:54Çok teşekkür etmek istiyorum hepinize.
27:56Bu anlaşmanın ne kadar önemli olduğunu sizler de biliyorsunuz.
28:02Uçakta çeşitli haberleri dinledim.
28:05Ve bunun ne kadar muhteşem bir an olduğunu, bugünün ne kadar muhteşem bir gün olduğunu söylüyordu haberler hep.
28:13Çok teşekkür ediyorum herkese.
28:16Ve çok büyük saygı gösterildi bu sürece.
28:19Başka şeylere de saygı gösterilir umarım.
28:21Ama herhalde herkes aynı şeyi hissediyordur.
28:24Gerçekten çok büyük bir saygı gördük.
28:26Çok da takdir ediyoruz bunu.
28:27Şimdi imzalayacağımız belgeleri alabilir miyiz acaba?
28:35İzlediğiniz için teşekkür ederim.
29:053 bin yıl aldı bu noktaya gelmek inanabiliyor musunuz?
29:10Ama bu böyle devam edecek.
29:13Bu anlaşma devam edecek.
29:17İzlediğiniz için teşekkür ederim.
29:47İzlediğiniz için teşekkür ederim.
30:17Tarihi belgenin imzalandığı o anlara şahitlik ediyoruz hep birlikte.
30:34Aslında şu an itibariyle başta da söylediğimiz gibi belki bundan yıllar sonra tarih kitaplarında konuşulacak önemli bir dönemeçtir.
30:45Ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın şu anda Gazze için tarihi ateşkes belgesini imzaladığı o anları görüyorsunuz.
30:54Bu imzalar şu açıdan önemli dünya aslında dünyadaki zalimlere de bir mesaj vermiş oluyor.
31:02Dünyadaki güçlü ülkelerin liderleri de aslına bakarsanız İsrail'in mezalimine karşı bir araya gelmiş oluyor.
31:09Bizler de dediğimiz üzere bu tarihi anlara şahitlik etmiş oluyoruz liderlerin imzasından sonra şimdi tekrar Trump'a döndü belge.
31:20Bakalım bunun üstüne ne diyecek şöyle gösteriyor.
31:24Kaldıracağız herhalde imza sayfasını şöyle yukarıda tutayım.
31:28Ben daha sonra kısa bir konuşma yapacağım.
31:53Onun arkasından liderlerle bir araya geleceğiz.
31:55Biz medya basın olmadan biraz vakit geçireceğiz.
32:01Bu salonda bulunan bazı insanlar çok yardımcı oldular ama benim arkamda oturanlar en iyi liderler, en güçlü, en zengin demek.
32:16Ama dünyada en zenginlerden ve her birini tanıma fırsatım oldu.
32:21Ve bazılarını özellikle daha yakından tanıdım.
32:27Ve ülkelerini gerçekten önemseyen çok büyük insanlarla tanıştım.
32:32Ve bir araya geldiler.
32:37Gaziye'yi ayağa kaldırmak istiyorlar.
32:40Çünkü zaten gelinen nokta inanılmazdı.
32:44Bir araya geldiğimizde konuşmaya başladığımızda gerçekten süreç çok pürüzsüz bir şekilde ilerledi.
32:49Çok yardımcı oldunuz.
32:51O kadar pürüzsüz ilerledi ki kimse inanamadı.
32:54Herkes oturdu, konuştu.
32:59Herkes de çok memnun.
33:03Daha önce hiç görmemiştim.
33:06Başka anlaşmaları da yapılmasını sağladım.
33:10Büyük anlaşmalardı bunlardı.
33:12Ama herhalde bu en büyük etkiyi yarattı.
33:14Ve yıllardır hiç varılamayan anlaşma deniyordu.
33:20Zaten Orta Doğu konusu için.
33:24En büyük, en karmaşık sorun deniyordu.
33:28Ve aynı zamanda 3. Dünya Savaşı'nın çıkabileceği yer deniyordu.
33:35Böyle şeyler söyleniyordu.
33:383. Dünya Savaşı Orta Doğu'dan çıkıyor deniyordu.
33:40Hiçbir yerde başlamasını istemiyoruz.
33:41Ama buradan da başlamayacak.
33:44Herkese çok teşekkür ediyorum.
33:45Birazdan tekrar göreceğim sizi.
33:47Ve hepinize de çok teşekkür etmek isterim.
33:50Tamam.
33:51General.
33:52Gerçekten çok teşekkür ederim.
33:55Herkese burada bulunan.
33:57Tarihi belgenin imzalandığı o ana hep birlikte şahitlik ettik.
34:13Sıcağı sıcağına Fatma Yeşilkuş ne dersiniz?
34:16Nasıl değerlendirirsiniz?
34:18Evet Mustafa Bey.
34:19Tarihi bir ana tanıklık ediyoruz.
34:21Garantör ülkeler bu belgeyi imzaladılar.
34:23Ve artık Gazze'de, yalnızca Gazze'de değil, Orta Doğu'da barışın sağlanması için her biri bu metnin, bu bildirgenin altını imzaladı.
34:32Biliyoruz ki tabii ki burada garantör ülkeler bu metne sadakatini gösterirken aynı şekilde İsrail'de bu metnin maddelerine, bu anlaşmanın maddelerine uysunlar ve aynı şekilde bu noktada bu maddeleri ihlal etmesinler.
34:47Az önce Sayın Trump'ın da söylediği gibi, başta Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'a olan desteği ve kendisini çok sevdiğini yineledi.
34:56Bakın bu süreçte her zaman şunu ifade etmekten intina duymuyorum.
35:00Çünkü söylememiz gerektiği kanaatindeyim.
35:03Eğer bugün bu liderler Mısır'da buluşup bu metnin altına bu imzayı atıyorlarsa,
35:08Türkiye'nin burada rolünün çok büyük olduğunu söylememiz gerek.
35:11Türkiye'nin varlığıyla beraber çok uzun zamandır Gazze'de yaşanılan bu soykırma, bu savaş suçuna yönelik uluslararası topluma defaatle bunu hatırlatan Sayın Cumhurbaşkanımızın gerçekleştirmiş olduğu çabalar nezdinde bugün biz Gazze'ye dair biraz daha umudumuzu arttırabiliyoruz.
35:29Dileriz ki tabii ki bu süre zarfında Trump'ın daha aynı şekilde İsrail'in olası bir ihlali noktasında İsrail'e yönelik bir yaptırım uygulayabilmesi, bunun üstünü örtmemesi.
35:46Çünkü biz hep şunu da konuştuk, bu soykırımı kim durduracak, İsrail'i kim durduracak ve hep parmaklar ABD'yi ve neticesinde Trump'ı gösterdi.
35:55Dolayısıyla bugün İsrail'in durdurulmasında ya da önümüzdeki süreçte bu ateşkes maddelerinin olası bir ihlalin olmaması için veya olması durumunda İsrail'in durdurulması için tabii ki yine Trump'ın da aynı şekilde bu vaatlere uyması gerekir diye düşünüyorum.
36:13Tabii bu çok büyük bir başlangıç, daha önümüzde kat etmemiz gereken çok büyük bir süre daha büyük adımlar var.
36:20Çünkü halen Filistin'in ABD tarafından devlet olarak tanınmadığı bir süreçteyiz.
36:25Kaldı ki şu anda Filistin'de bu ateşkes maddeleriyle beraber bir teknokrat kurulunun oluşturulduğu bir yönetim anlayışından da bahsediyoruz ki,
36:35Trump'ın öncülük ettiği ve içerisinde Tony Blair gibi isimlerin de yer aldığı.
36:39Henüz tam olarak liste belli değil. Tabii bu liste açıklanacak zannediyorum ki yine bu liderlerin kendi aralarında bu görüşmeleri neticesinde bu konuda da bir fikir birliğine varacaklar.
36:50Netice itibariyle halen Filistin'de hiçbir şey bitmiş değil.
36:53İki devletli çözümün kapısını aralamak ve tekrardan uluslararası topluma bunu ikna etme noktasında hala üzerimize düşen çok büyük görevler var.
37:01Ve yapanın yanına kar kalmadığı bir düzen tabii ki istiyoruz.
37:07Güçlünün haklı olduğu değil de haklının güçlü olduğu bir düzen.
37:10Özellikle Gazze'de çok istiyoruz.
37:12Çünkü biz yıktık siz onların anlayışından öte.
37:16Bugün orada 70 bin sivilin öldürüldüğü bir sürece şahit olduk iki sene boyunca.
37:21Bunun müsebbibi her kim ise İsrail'e doğrudan veya dolaylı olarak kim destek verdiyse.
37:27Tabii ki bu süre zarfında cezalarını çekmesini umuyoruz.
37:31Ancak dediğim gibi bunun için çok büyük bir önümüzde süre var.
37:34Çünkü bu çok kolay olacak bir süre değil, süreç değil.
37:38Çünkü bu zirveden hemen önce Trump'ın İsrail parlamentosunda gerçekleştirmiş olduğu kongrede özellikle yapmış olduğu açıklamada
37:48hala İsrail'e vermiş olduğu desteği alenen görebiliyorsunuz.
37:51veya Netanyahu'nun kendisinden istediği silahları ve hatta o silahların çoğu zaman ismini bile bilmediği
37:58ancak bunu tedarik ettiğini dinledik.
38:01Hala Orta Doğu'da İsrail için çok büyük bir sürecin başladığını ve orada da artık altın bir çağın başladığını dinledik kendisinin ağzından.
38:09O yüzden henüz bitmiş değil.
38:11Bu imzalar çok önemli.
38:12Ancak önümüzde çok uzun bir süreç var ve Filistin'in kendi kaderlerini tayin edebildiği, kendi yönetim biçimlerinin oluşturulduğu,
38:20başkentinin ve sınırlarının belli olduğu bir süreç içinde yine çok çalışmamız gereken bir dönem önümüzde var.
38:28Ali Semin, siz nasıl değerlendirirsiniz atılan imzayı?
38:32Ben öncelikle şunu ifade edeyim.
38:35Dikkat ederseniz şuna dikkat çekmek isterim.
38:38Yani Mısır ev sahipliği yapıyor ama Trump çıkıyor zirve içerisinde hem Müslüman liderlere,
38:46hem dünya liderlerine, hem de Arap dünyasına şu mesajı veriyor.
38:51Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ne kadar güçlü olduğunu, ne kadar büyük rol aldığını açık bir şekilde ifade etmesi bence çok anlamlı.
39:00Bu birinci nokta.
39:01İkinci dikkatimi çeken, Trump para, güç, iltifata çok önem veriyor.
39:07Yani ne dedi?
39:09İşte zenginler burada dedi, Arap ülkelerine çok net bir şekilde, açık bir şekilde de her şeyi paraya bağlamaya çalıştı.
39:17Zenginliğe bağlamaya çalıştı.
39:19Bu aslında uluslararası diplomatik tahammüllerin de dışında olduğunun altını çizmek gerekiyor.
39:27Bir de sizin sorunuza cevap vermek gerekirse, bu anlaşmanın imzalanması, bu planın imzalanması,
39:34bu kadar Arap ülkesi, bu kadar batılı ülkeler ve İslam dünyasından,
39:40işte Pakistan gibi, Azerbaycan gibi ülkelerin burada bulunması ve imza atması bu anlaşmaya, bu plana çok önemli olduğunu düşünüyorum Mustafa Bey.
39:51Gerçekten bu imzalanan metin sadece ve sadece Gazze ile ya da Hamas ile İsrail arasında, Filistin İsrail arasından öteye taşıdı bunu.
40:04Bunu Trump, biraz da şu açıdan bakmak gerekiyor, 7 Ekim'den bu yana Gazze genel olarak bu kadar net bir şekilde bir ortamda konuşulmadı.
40:19Veya net bir şekilde bir ateşkes anlaşması imzalanmadı bu şekilde.
40:25Hep üçlü ara bulucular üzerinden, ikili ara bulucular üzerinden Hamas'ta.
40:29Ama bu sefer, benim gördüğüm kadarıyla artık Gazze meselesi uluslararasılaştı ve bu çok önemlidir.
40:39Yani önemli olduğu taraf şu, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal etti İsrail, bunları hepsini biliyoruz.
40:46Bugüne kadar 58 kararı, neredeyse tamamını kararın ihlal etti İsrail.
40:54Ama bunu ihlal etme ihtimali daha düşük olduğunu düşünüyorum.
40:59O yüzden orta vade, uzun vadeden ve kısa vade, kısa vade dediğim hemen buna akabinde bir ihlal sürecinin olmasını ben düşünmüyorum.
41:09Ama dediğim gibi Trump bu iltifatlar, bu güçlü liderler üzerinden yaptığı konuşma ve basına da kapalı muhtemelen kendisi de söylediği görüşmeler yapacağı yönündeki tartışmalar,
41:26İster istemez Gazze'deki İsrail'in soykırımına son vermek için veya bu anlaşma metninin ihlal edilmemesi üzerine kurulan görüşmeler olacaktır.
41:39Bence Trump bu konuda şu andaki tavrına baktığımız zaman, eğer ki değiştirmezse ben bu anlaşmanın orta vadeye kadar gerçekleşebileceğini düşünüyorum.
41:52Yani plan olarak hayata geçirilmesi kolaylaştırıcı olarak da bu ülkelerin desteğiyle devam edeceğini düşünüyorum.
42:00Ama burada İsrail faktörü dediğimiz sadece Netanyahu'dan bahsetmemek gerekiyor.
42:07Aynı zamanda Netanyahu'nun yanında bilindiği üzere İsrail devletinin de zihniyetindeki işgal sürecinin bitirilmesi gerekiyor.
42:17Ben başarılı bir şekilde olacağını dediğim gibi iyimserlik çerçevesinde de, yani temkinli iyimserlik çerçevesinde baktığımızda bence devam edecek gibi gözüküyor.
42:28Yani Trump'un o kadar lideri bir araya getirmesi, zirve yapması, İsrail'de görüşme yapıp buraya geçmesi,
42:38yani bunlar herhalde boşuna yapılmış bir adım olarak değil, kesinleşmiş adımlar olarak değerlendirmek mümkün.
42:47Netice olarak ne olursa olsun sonucu bu zirvedeki imza atan devletler adeta, belki ismi konmadı ama bu imza atan devletler artık Gazze konusunda garantör ülkeler olacak.
43:01Ve bu garantör ülkeler Gazze'ye karşı herhangi bir saldırı, bu garantör ülkelere karşı bir saldırı olarak değerlendirmesini mümkün kılacak bir adım olarak da değerlendirmek mümkün.
43:19Peki, Ali Semin ve Fatma Yeşilkuş çok teşekkür ediyoruz yayınımıza katkılarınız için sağolunuz, teşekkürler.
43:27Şimdi kısa bir reklam arası, daha sonra devam edeceğiz.
İlk yorumu siz yapın