- 3 saat önce
Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası, Mozart’tan Şostakoviç’e, Beethoven’dan günümüz çağdaş bestecilerine uzanan geniş bir repertuvarla müzikseverleri Lütfi Kırdar sahnesinde yeniden ağırlamaya hazırlanıyor. On iki konserlik yeni sezonda, orkestra enerjisini hem repertuvar çeşitliliğinden hem de genç solistlerden alıyor.
Borusan Sanat Müdürü Aydın Dorsay; orkestranın yeni sezon vizyonunu, sahne arkasındaki yaratım süreçlerini, genç müzisyenlere verilen desteği ve izleyiciyi bekleyen sürprizleri T24'e anlattı.
Borusan Sanat Müdürü Aydın Dorsay; orkestranın yeni sezon vizyonunu, sahne arkasındaki yaratım süreçlerini, genç müzisyenlere verilen desteği ve izleyiciyi bekleyen sürprizleri T24'e anlattı.
Kategori
🦄
YaratıcılıkDöküm
00:00MÜZİK
00:30Merhaba, opera, balya ve klasik müziğin büyülü dünyasında yolculuğumuza devam ediyoruz.
00:47Serimizin 18. bölümünde, Borusan Sanat Müdürü Aydın Dorsa ile Borusan Filarmoni Orkestrası'nın yeni sezonunu,
00:53eser sipariş edildiğinde perde arkasında neler yaşandığını ve sanat müdürünün görevini konuşacağız.
00:58Borusan Sanat olarak bu sene yeni sezona giriyorsunuz.
01:01Sezonu tek kelimeyle özetlemeniz gerekirse bu sezonun ruhu ne olurdu?
01:05Ve program da bayağı bir geniş.
01:07Mozart'dan Shostakovich'e kadar bir sürü ismin seslendiriciye konserler olacak.
01:12Bu sene bizi neler bekliyor? Bir de ondan bahsedebilirsiniz.
01:15Şimdi tek kelime ele Borusan Sanat'ın, Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası'nın bu sezonunu tanımlayacak olursak,
01:20enerjik diyebilirim.
01:22Çünkü evet bahsettiğiniz gibi birden çok farklı konserimiz var.
01:2612 tane konserimiz olacak.
01:2712 konserimizin de 6 tanesini sanat yönetmenimiz ve daim şefimiz Carlo Tenan.
01:312 tanesini onursal şefimiz Güler Aykal.
01:344 tanesine de konuk şefler olacak.
01:36Burada Mozart'dan Shostakovich'e, Beethoven'lardan Kaderski'ye,
01:40ondan sonra bizim albümümüzün çıkardığımız Kodali, Bartok, Enescu'dan da eserler olacak.
01:45Bir çağdaş eserler var güncel.
01:47Yani burada esas da klasikten günümüze doğru geniş bir elfazede
01:50hem orkestranın hem solistlerin yeteneklerini önüne çıkaracak bir repertuar hazırladık.
01:55Enerjik dememin sebebi de evet biraz bakınca piyano ağırlıklı gözüküyor ama
01:59piyanonun o enerjisi, bestelerdeki hızlı tarafları,
02:02senfonik eserlerin enerjisi bayağı yüksek.
02:05Orkestriyi biraz zorlayacağımız bir sezon bu.
02:07Ama bir an inanıyorum ki orkestramız zaten bu konserlerin hepsinden alınakıyla çıkacak.
02:11Bu sezonda esas da konser mekanımızı değiştirdik.
02:14Daha öncesinde Zorlu PSM Türksel sahnesinde yer alıyorduk.
02:17Bu sene Lütfü Kırdar, Asım Kocabıyık Anadolu Auditorium'unda konserlerimizi vereceğiz.
02:22Esasında bir nevi eve dönüş gibi oldu bu.
02:24Çünkü Zorludan önceki dönemimizde 17 sene boyunca biz Lütfü Kırdar'da sahne almıştık.
02:29Bu sene de Lütfü Kırdar'a döneceğimiz için mutluyuz.
02:32Artı onursal kurucumuz ve onursal başkanımız rahmetli Asım Bey'in de adını salona verdiğimiz için
02:36o da bizi biraz gururlandırıyor açıkçası.
02:38Bu sene bir de yeni bir premier var.
02:40Burada şunu da sormak istiyorum.
02:41Bifo için yeni bir eser sipariş ettiğinizde perde arkasında neler oluyor?
02:45Bir eser nasıl sipariş edilir?
02:47Ayrıca eseri verdiniz.
02:48Sanatçı size besteledi ve gönderdi.
02:51Beğenmediğiniz oluyor mu ya da beğenmeseniz ne yapıyorsunuz?
02:53Eser siparişleri genelde zaten iki türlü olabiliyor.
02:56Ya şefle, yani bu artistlik yönetmen, sanat yönetmenimiz şefle konuşuyoruz.
03:00Ne olabilir, neler yapılabilir diye geliyor.
03:02Ya da ajanslardan zaten hali hazırda beste yapan, besteleme yapacak olan bestecilerin teklifleri geliyor.
03:08Yani bu ya siz gidiyorsunuz, teklif ediyorsunuz ya da zaten size geliyor.
03:12Yani nasıl da ortak sipariş deniyor buna.
03:14Bizim daha önce geçmiş senelerde Filip Blas'a Los Angeles Filharmoni'yle beraber verdiğimiz ortak sipariş gibi.
03:20Ya da Fazıl Say'a direkt sipariş verdiğimiz Cumhuriyet'in 100. yılındaki 100 yaşında bir çocuk eserimiz gibi.
03:25Farklı yöntemler var.
03:26Günümüzde bugün, esas 9 Ekim'deki sezon açılış konserimizde Paolo Marzocchi'ye bir eser sipariş ettik.
03:3121. yüzyıl eseri, tamamen güncel bir eser.
03:34Bunun süreci de şöyle gelişti.
03:36Paolo Marzocchi aynı zamanda sanat yönetmenimizin de Bolonya'dan ahbabı, arkadaşı.
03:40Biz geçen sene onun Ankor adlı bir eserini çalmıştık.
03:43Biz eseri çok beğendik.
03:44Marzocchi'ye önce sanat yönetmenimize ulaştık.
03:47Dedik ki Marzocchi bize bir eser besteler mi?
03:49Konuşuldu ve içinde Türk enstrümanların da olduğu bir, yani perküsyon enstrümanların da olduğu bir eser besteledi.
03:55Şimdi eseri biz geldi, baktık bir kulağımızla şöyle bir dinledik.
03:59Biz beğendik.
04:00Beğenmeseydik ne olurdu?
04:01Çalmazdık.
04:02Bu geçmişte oldu mu zaten provada besteci de oluyor ve orada düzeltmeler yapılıyor.
04:07Çünkü sonuçta besteci onu dört duvar arasında hayal ederek ve bazen bazı teknolojik malzemeleri kullanarak,
04:13enstrüman ya da işte midi gibi malzemeleri kullanarak yazıyor.
04:16Ama gerçekte yazdığı notanın çalınma yetisi, yani çalınma becerisi zor olabiliyor.
04:22O yüzden o düzeltmeler oluyor.
04:23Ama tamamen hani beğenmediğimiz bir eser bugüne kadar hiç olmadı.
04:27Olsa da biz bunu çalmayız.
04:28Sadece hani beste arşivimize girer.
04:30Belki bazen zamanında anlaşılmayabilir, ilerleyen zamanlarda o anlaşılabilir.
04:35Zor hatim ediliyor.
04:36İlk çalışılar her zaman zordur.
04:37Bir heyecandır ama seyirciye nasıl geçeceğini bilemezsiniz.
04:40O yüzden 9 Ekim'de bu Marzocchi'nin eserini bakalım seyircimiz beğenecek mi?
04:44Geçtiğimiz kış 3-4 tane konsere gittim.
04:47Paris'te, Budapest'te, Viyana'da falan.
04:50Hepsinde yaş ortalaması yetmişti.
04:52Türkiye'de bu durum nasıl?
04:53Bunu merak ediyorum.
04:54Bizde de yaş ortalaması çok yüksek mi?
04:56Ayrıca hem genç solistlere, hem genç sanatçılara, hem de genç izleyicilere nasıl bir alan açıyorsunuz?
05:03Onları teşvik edici neler yapıyorsunuz?
05:05Dediğiniz gibi esas da Avrupa'da ve dünyada en büyük sıkıntı şu anda klasik müzikte seyircinin yaşının 70 üstü olması ve doğal olarak da yerine yeni bir seyirci koymaya çalışılması.
05:16Türkiye'de de 70 plus denilen bir yaş ortalaması var.
05:20Hatta biz genç diye tabir ettiğimizde normal bir vatandaş bunu 20'li yaşlar diye algılabilir.
05:25Hayır biz 50'li yaşlara genç diyoruz.
05:27Çünkü bizim klasikte 70 hatta 90 yaşında hala konserlere gelen seyirciler var.
05:31Ama tabii ki gençleri kazanmamız gerekiyor.
05:33Şimdi seyirci tarafında genç kart diye bir uygulamamız var dijital.
05:376-26 yaş arasında her konserimize %50 indirimleri, her kategoriden müsaitlik durumunda bir bilet hakkı veriyor.
05:43Bu en azından müzik öğrencisi olmayan gençler için bir avantaj sağlayabiliyor.
05:48Şu anda da hatta satışı da devam ediyor.
05:50Bir üyelik ücreti yok.
05:51Dijitalden, Paso üzerinden üye oluyorlar.
05:53Ondan sonra istediği konserde, istediği kategorideki bileti %50 indirimle alabiliyor.
05:58Ama mesela müzik konservatuar öğrencilerine zaten konserlerimiz ücretsiz.
06:02Koltuk kaldıysa müsaitlik, onlara kimlik göstererek konser günü bizden davetiyelerini alıp konser mekanında konseri izleyebiliyorlar.
06:11Bu şekilde gençleri konser deneyimini arttırmaya çalışıyoruz.
06:15Programlama açısından gençlere yönelik tabii ki de kabirca ise crossover işler.
06:19Yani bu farklı müzik dallarının veya gençlerin de hitap ettiği, gençlerin de takip ettiği müzik dallarının klasik müzikle harmanlanmış versiyonlarını, programlamalarını yapmaya çalışıyoruz.
06:28Daha genç yani bu 6-10 yaş arası için konuşursak,
06:32Bifo Junior diye 2-3 senede bir yaptığımız bir serimiz, bir konserlik serimiz var.
06:37İki kere yapabildik bunu.
06:38Çünkü pedagojik olarak uygun programlar bulmamız gerekiyor.
06:42Çocukları cezbedecek sanat dallarıyla bunu birleştiriyoruz.
06:44En son İspanyol kukla grubuyla beraber Peter ve Kurt'u yapmıştık.
06:492 sene oldu.
06:50Şimdi önümüzdeki sezon için çalışmalarımız sürüyor.
06:52Sahnedeki genç solistler içinse, özellikle bu sezon 3 tane genç solistimiz var.
06:56Bir tanesi açılış konserinde İlyan Maksimov.
06:58Şu anda artık uluslararası sahnede bilinen bir isim ama o da sonuç olarak bir genç sanatçı.
07:03Aynı zamanda Salih Can Gevrek ile Ferhat Can Büyük var.
07:06Ferhat Can hatta bizim bursiyerimizdi.
07:08Borsan Müzik Bursu ile yurt dışında okudu.
07:11Ve o da bir sağlam kariyer edindi.
07:13Salih Can da geç 2 sene önceki Dubai Piyano Yarışması'nda jüri özel ödülünü kazandı.
07:18O da kendini geliştiren ve ileride daha da çok adım duyacağımız sanatçılardan biri.
07:23Gençlere yer vermemiz gerekiyor.
07:25Çünkü sonuçta hem sürdürebilirlik açısından hem de gençlerinin evet sahne almaları zor oluyor.
07:30Genelde hep büyük isimlere, bilinen isimlere girilir.
07:32Ama gençlerin de kattığı enerji, yorum farkları esas da bizlere çok şey katar.
07:37Seyirci olarak yeni birini öğrenmek, görmek güzeldir.
07:40Yeni solistin evrimini izlemek, takip etmek bir klasik müzik sever için güzel bir süreçtir.
07:45Ben bunun küçüklüğünü bilirdim gibi bir klasik lafı edebilirsiniz.
07:48Ve onun nasıl evrildiğini, tabi bu bazen pozitif yöne gidebilir.
07:52Bazen de nasıl kendini mahvettiğini de görebilirsiniz.
07:55Bu da olabiliyor.
07:55Çünkü baskı çok yüksek sanatta.
07:58Her sanat dalında olduğu gibi solistlerin üzerinde baskı çok yüksek.
08:01E bunu başaran gençler de daha çok sahne almaya başlıyor.
08:04Ve zaten önümüze de düşüyorlar.
08:06Peki burada şunu da sorayım.
08:07Genç yeteneklerin borusan sanatla yollarının kesişmesi için ne yapması lazım?
08:12Tabi ki de bize e-posta yoluyla ulaşabilirler.
08:15Öncelikle burs programımız şu anda içeriği tam değişmekte olduğu için şu anda bu sezon burs vermiyoruz.
08:21Ama normalde burs döneminde yurt dışındaki yüksek lisans programları için bize başvuruyorlardı.
08:25Seçici kuru bakıyordu.
08:27İşte okullar uyuyorsa bizim listemizde.
08:29listemizde çeşitli burslar veriliyordu işte yüzdelik dilime göre.
08:33Sahne almak içinse açıkçası biz iki sene önceden programlama yaptığımız için bir kere ellerini çabuk tutmaları lazım.
08:39Genelde son dakika bu sezon çalabilir miyim diye geliyorlar.
08:42Biz de genelde olumsuz dönmek duruyoruz.
08:43Program tamamlanmış oluyor.
08:45Bize yollarlarsa e-posta ile özgeçmişlerini ve istedikliği repertuar listelerini.
08:49Biz onların hepsini bütün gelen başvuruları sanat yönetmenimiz ve kurulla değerlendiriyoruz.
08:55Ve içlerinden temamıza uygun ya da o seneki çalınacak eserlere uygun kişiyi davet ediyoruz.
09:00Şu anda mesela 2027 ile 2028'in programını başladık yapmaya.
09:042026'nın programı bitti.
09:0527 senesinin programına bakıyoruz.
09:07Bugünden sonra başvuracak kişilere biz 2027-2028'den tarih vereceğiz.
09:11Çok yakın zaman değil ama klasik müzik dünyasında böyle gidiyor.
09:14İki sene önceden programlama gidiyor.
09:16Borusan Harmoni Orkestrası içinde konservatuar öğrencilerine yer veriyor musunuz?
09:21Onu o projeye bazı bu konserlerde en arka rahleler için değerlendiriyoruz.
09:26Deneyim aslında.
09:27Provalara geldiklerinde zaten birebir provada oradaki sahnedeki profesyonel müzisyenlerle çalışıyorlar.
09:32Genelde de 18 yaşını geçtikleri an sınavlarımız, audisyonlarımızdan da başarı sağlarlarsa yedek listemizde bulunuyorlar.
09:39Her konser olmasa da elimizden gelince sezonun içinde bir iki konserde yer vermeye çalışıyoruz.
09:43Siz bir sanat müdürüsünüz.
09:45Sanat yönetmeni değilsiniz.
09:48Yok değilim.
09:48Bu ikisi arasındaki farkı merak ediyorum onu soruyorum.
09:51İkincisi de sizin göreviniz tam olarak nedir?
09:55Sanat yönetmeni esas da o kurumun artistlik tarafını planlayan, programlayan kişidir.
10:00Bizde Carlo Tenen.
10:01Nedir o da?
10:02Repertuara bakar.
10:03Hangi solistler olabileceğini konuşur.
10:05Ona göre bir sezonluk program taslağı hazırlar.
10:07Sanat müdürü o sezonluk programın uygulanması için gereken bütün bütçeler, lojistik, teknik ve benzeri kalemlerin bilim yöneticiliğiyle beraber takibini yapar, düzenlemesini yapar ve hayata geçirmesini sağlar.
10:21Ben esas da işin arka tarafındaki mutfağın en başında oturuyorum.
10:25Ekibimle beraber biz oradaki ya işte şefim bize sanat yönetmenin ben bu konserde şu soliste şunu istiyorum dediği an o yazışmalar ve o konserin gerçekleşmesi sağlayacak işler yapıyoruz.
10:35Seyircinin bakış açısında seyircinin önüne orkestra gelene kadar ki bütün işi sanat müdürü ve onun ekibi hazırlıyor.
10:42Sanat yönetmenin fikirleri veriyor.
10:43Burada sizin hiç dahliniz oluyor mu sanat yönetmenine?
10:47Yani kulis arkasında ya kuliste ya da sahne arkasında böyle bir çatışmalar olur mu sanat yönetmeni ya sanat müdürü arasında?
10:52Tabii ki işte sanat yönetmeni sonuçta hayal dünyası, belli bir hayal dünyasına sahip, belli bir istek içinde onu dünyevi şartlara indirgemek gerekiyor.
11:01Çatışma demeyelim ama güzel tartışmalarımız oluyor.
11:03Mesela yeni geldiği bir ülkede ne dinlenir ne dinlenmez orada biz destek oluyoruz.
11:08Çok fazla çağdaşa kayarsa mesela diyoruz ki bak bu kadar çağdaş değil çünkü daha seyircimiz hazır değil.
11:13Sen biraz klasiklerden de koy ona uygun program yap diyoruz.
11:16Bazen bir eser istiyor onun orkestrasyonu çok kalabalık oluyor.
11:20O anda mesela öyle bir kadro kuramayacağımızı öngörüyoruz.
11:23Diyoruz ki bu eseri daha sonraya koyalım.
11:25Böyle müdahalelerimiz oluyor.
11:26Yoksa sanatsal tarafı tamamen ona bırakıp onun gerçekleşebilecek hale sokmak bizim işimiz.
11:32Benim son sorum da şey olacak size.
11:34Önümüzdeki sezon izleyicilere kaçırmayın.
11:37Aman şuna dikkat edin bir daha karşınıza çıkmayabilir diyeceğiniz konser ya da etkinliğiniz var mı?
11:42Öncelikle 12 konserimizde de hepsini bekliyoruz ama tabii ki de seçecek olursak.
11:46Tamamen esasında şimdi 11 Aralık'ta Barbara Hennigan konuk şefin Strauss var.
11:51Ve Plank'ten insan sesi var.
11:53Hem yönetecek hem söyleyecek.
11:55Şef artı soprano olarak yer alacak.
11:57Teknolojik bazı şeyler dokunulacağız prodüksiyonda.
11:59Onu bir kaçırmamalarını öneririm.
12:01Çünkü bu projesi Barbara Hennigan'ı şu anda La Scala'da bu ay aynı zamanda seslendirecek.
12:07Dünyanın bir önemli sahnelerinde yapıyor.
12:09Gayet ilgi çekici.
12:11Arasız bir konser 70 dakikalık.
12:12O yüzden hani bir girecekler ve hem Strauss'tan hem Plank'ten sınanacaklar.
12:17Öyle diyeyim.
12:18Ama güzel bir konser.
12:19Onun dışında sezonun son konserimiz Beethoven 9, 3. Senfoni, Transylvania korosuyla beraber
12:25dört birbirinden değerli solistle 9. Senfoni'yi çalacağız.
12:28O da böyle bir baharda neşeli bir hem neşe hem otu joy, neşeye çağrı gibi adlandırılabilir.
12:34Güzel bir konser olacak.
12:35Klasikleşmiş yeni yıl konserimiz var.
12:38Orada gene günümüzün önemli piyanistlerinden Jan Liss Echke olacak.
12:42Önemli bir şef Christoph Achenbach.
12:44Bruckner 7 yönetecek.
12:45O da esas da klasik müzik seven, kor sevenlere iyi bir deneyim olacaktır.
12:50Bruckner'le hiç tanışmamışsanız da bunu tabii gelip dinleyebilirsiniz.
12:53Tek eser çalıyoruz.
12:54Başka bir şey yok mu derlerse o Bruckner zaten kendi başına yetiyor.
12:58Ama gelemezlerse de benim ekleyeceğim bir şey var.
13:00Borusan Klasik Radyomuz'dan her konserimizi canlı dinleyebilirler.
13:04O yüzden bir şekilde onlara ulaşacağınızı düşünüyorum.
13:06Burada aklıma bir soru daha geldi.
13:08Şimdi dediniz ki Beethoven'ın 9. senfonisi çalınca galiba 9. senfoni az biraz klasik müziğe yakın olup da dinlemeyen hiç kimse yoktur.
13:15Burada şunu sormak istiyorum.
13:17Benim örnek veriyorum 2 ay önce dinlediğim 9. senfoni ile bu 9. senfoni arasında nasıl bir fark var da ben neden bir daha buna geleyim?
13:25Burada tabii koro ve solistler farklı olabiliyor.
13:28Tabii ki de esas da performansa dayalı bir şey olduğu için önden provaları da yapsanız o performans sırasında herhangi bir etken sizin bütün projenizi değiştirebilir.
13:37Bir kere zaten en iyileriyle çalışıyoruz.
13:39O yüzden orkestramızın çok hakim olduğu bir repertuar.
13:42Beethoven'ın bu eşsiz koral eserini dinlemek insanın içine bir enerji verir.
13:46Hazır tam böyle bahara geçiş yaparken bence böyle bir enerji depolanması güzel olacaktır.
13:51Ama dünyada çok önemli klasik Beethoven 9 performansları olmuştur tarihte.
13:56Ama her seferinde mesela ben dinlediğimde aynı enerjiyi alıyorum.
13:59O çünkü böyle müzikle geçiyor.
14:01Hani orada performans daha ön planda ama müzik çok önemli.
14:05Ben çok teşekkür ediyorum ağzınıza sağlık.
14:07Ben teşekkür ederim. Çok sağ olun.
Önerilen
22:05
|
Sıradaki
4:23
0:45
3:37
2:27
4:49
5:10
4:11
İlk yorumu siz yapın