- 2 gün önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Son depremin ne anlama geldiğini önemli bir isimle değerlendireceğiz.
00:04Cerrahpaşa öğretim üyesi, sismolog, profesör, doktor Ali Osman Öncel şu an yayınımızda.
00:09Hocam yayınımıza hoş geldiniz.
00:12Hoş bulduk, büyük geçmiş olsun.
00:14Evet, bu deprem ne anlama geliyor hocam?
00:19Başlangıç noktası ve daha büyük bir deprem beklenilebilir mi?
00:22Bu deprem gerçekten insanı korkutan, toplumu korkutan, başta ben olmak üzere olmuş olduğum yerde büyük bir korku ve endişeye neden olan bir deprem olarak ben yaşadım.
00:36Bu depremi yaşayan bir insan olarak tabii ki konuşmak bambaşka.
00:40Tabii deprem bir anda salladı, salladıktan sonra yapmamız gereken çöp, tutun, kapan tekniğini uyguladım.
00:47Acaba daha büyük bir deprem arkasından gelecek mi, onun habercisi mi?
00:51Bunu bilemediğimiz için yapmamız gereken ilk süreç ya da iş çöküp, tutup, kapanmak.
00:58Belli bir süre sonra deprem bitti ve normal olarak bu depremin nereden meydana geldiğini merak ettim.
01:07Tabii bu deprem meydana gelmiş olduğu alana baktığımız zaman aslında bu depremi hisseden yüz binlerce, milyonlarca insan olduğunu görebiliyoruz.
01:16Şu anda bu veriler özellikle Doğu Akdeniz Deprem Merkezi tarafından vatandaşlardan toplanmış yüz binden fazla veri.
01:26İstanbul'da bu depremi farklı şiddetlerde, farklı merkezlerde nasıl hissettiklerini de gösteriyor.
01:32Bu veriler herkese açık ulaşılabilir çünkü vatandaşlar MSC cep aplikasyonlarını telefonlarına indirmişler ve depremden sonra da gerçekten önemli bir şekilde bu depremin gerçek etkisini, yani şiddet değişimini bize gösteriyor.
01:50Tabii depremin büyüklükleri aslında bizi pek fazla ilgilendirmiyor.
01:55Tabii ki şiddet meydana getirmiyorsa, Japonya'da 8 büyüklüğündeki deprem, Japonya'da yaşayan insanlarda bir korkuya neden olmuyorsa, onun ne kadar büyük olduğunun bir önemi.
02:06Bu deprem o kadar büyük bir deprem değil, 5 büyüklüğündeki bir deprem ama sığ bir deprem.
02:12Şimdi şiddeti artıran faktörlerin başında depremin derinliği ne kadar sığ ise depremin etkisi, tabii ki ölçülen şiddet farklı farklı merkezlerde o kadar daha büyük olabiliyor.
02:27Neden bu kadar büyük hissettik?
02:28Çünkü bu deprem gerçekten sığ bir depremdi bir.
02:31İkincisi düşe gerilmeli, aşağı yukarı bir kırılma ile meydana gelen ya da açığa çıkan bir enerjinin şiddete dönüşmüş temsili şeklinde meydana geldi.
02:44Bu nedenle de tabii ki bu deprem bir ikinci fayda meydana geldi.
02:50Şimdi Kuzey Marmara'da ana faylar var, doğu batı yönlü ana faylar var.
02:54Ana faylardan bir tanesi biliyorsunuz, 1912 Çarpüy-Mürev'de depremi 4 Eylül'de meydana geldi.
03:02Tabii ki burası da 1912'den günümüze bir enerji biriktiriyor.
03:07Tabii ki ille bu ana kırık üzerinde meydana gelecek depremin 7.2 büyüklüğünde bir deprem üretmesini beklememize gerek yok.
03:166.2 de üretebilir, 5.2 de üretebilir.
03:19Neticede burası bir deri fay.
03:21Tabii bu depremin uzantısı Marmara Denizi'nde Tekirgah Çukurluğuna kadar geliyor.
03:30Tam bu çukurun ucunda yani bu kırık zonunun en doğu ucunda ikinci bir fay üzerinde meydana gelen kısa bir kırık üzerine meydana gelen bir depremde bu kırılma meydana geldi.
03:45Çukurun ucunda dediniz değil mi hocam yani bu noktada şimdi ana fayın uzunluğuna baktığınızda tekrar beklenebilecek tabii ki depremin ne zaman olacağını bilemiyoruz.
03:57Sonuç olarak üretim noktasına baktığınızda 6.2'lik deprem çıkar mı yakın zamanda diye sormak geliyor.
04:07Çünkü vatandaşların genelde soruları o noktada maalesef.
04:12Tabii ki burada birbirinden bağımsız çok sayıda kırık var.
04:15Özellikle AFAD merkezinde bu deli kırık gözükebiliyor.
04:21Bu kırığı meydana gelmiş olduğu kırık üzerinde depremin yeri de gözüküyor.
04:27Burada buna benzer çok sayıda kırık var.
04:30Yani 1912 kırığı Marmara Denizi'nde bitiyor.
04:34Fakat birbirine böyle çatal şeklinde ayrılan dallanan kırıklar var.
04:39O kırıklardan biri kırıldı.
04:41Ama diğer kırıklar kırılabilir mi?
04:43Kırılabilir.
04:44Yani birisi kırıldıysa bu neyi gösterir?
04:47Diğerleri de kırılabilir.
04:48Çünkü birbirine benzer farklı yönlerde doğrultular ve kırıklar orada kendini gösteriyor.
04:54Bunlar bizim bilebildiklerimiz kırıklar.
04:56Bu bildiğimiz kırıklardan bir tanesinin kırıldığını görebiliyoruz.
05:00Tabii daha büyük mü kırılır onu bilemeyiz.
05:03Ama bu bağımsız bir kırık, bağımsız bir kırılma, bir ana deprem.
05:08Ana deprem olması önemli.
05:09Çünkü bundan sonra daha büyük bir depremin habercisi değil.
05:16Ama farklı kırıkların orada olduğunu, kendisinin kırmış olduğu, kıraya benzer farklı kırıkların bulunmuş olduğu bir ortamda ki kırıklardan bir tanesi kırıldı.
05:27Bunu bize göstermiş oldu.
05:29Şimdi hocam, fay kırıkları dikey, yatay şeklinde biraz önce sizin de ifade ettiğiniz tarzda sallantı süresini etkileyen noktaları var mıdır bu kırılma şeklinin?
05:40Ve sallantı süresini depremde ne etkiler?
05:45Tabii bu kırılma düzeni oldukça önemli.
05:48Şimdi tabii aşağı yukarı kırılıyorsa depremin maksimum kuvveti düşeği yönde daha büyüktür.
05:55Çünkü aşağı yukarı bir kırılma var, yatay bir kırılma varsa işte Büyük Marmara depremleri, Doğu Batı yönlü yatay bir yer değiştirmeyle meydana geliyor.
06:08Burada da yatay gerilme daha büyük.
06:10Yani yatay gerilmenin büyük olduğu depremlerin etkisiyle düşeği gerilmenin büyük olduğu depremlerin etkisi birbirinden farklı.
06:17Bu nedenle de bu deprem bir anda oldu ve bitti.
06:21Ben de şaşırdım.
06:22Demek ki enerji aşağı doğru şey olmuş, harekete bağlı olarak enerjinin yayılımı aşağı doğru değiştiği için, gittiği için.
06:33Genellikle bu tür depremler düşeği yönde aşağıda daha delili bir kırık varsa tetikleyebilir.
06:38Genelde çünkü ben 1985 Nahanni depremlerini çalışmıştım.
06:46Orada 5.2 büyüktüğünde bir deprem olmuştu, 7 kilometre derinliğinde.
06:50Aynı noktada bir ay sonra 6.2 büyüktüğünde bir deprem meydana geldi.
06:55Çünkü daha derindeki bir kırığı aynı noktada tetiklediği için.
06:59Düşeği gerilmeli bugün meydana gelen depremler, tetikler ama olmuş olduğu yönde, kırmış olduğu yönde, kırmış olduğu yöndedir düşeği yönde.
07:10Demek ki düşeği yönde aşağıda kırılmaya hazır bir kırık varsa burada bir tetikleme meydana gelebilir.
07:18Tabii bunun referansını 1985 Nahanni duple depremleri olarak benim çalışmış olduğum depremden referans vermek istedim.
07:27Evet, şimdi hocam özellikle biraz önce herkesin İstanbul'da veya farklı illerde farklı şiddetlerde hissettiğini belirttiniz.
07:39Bu şiddet, farklılığı, uzaklık, ondan sonra bununla beraber binanın bulunduğu yer ve alanla alakalı mıdır?
07:47Bu şiddeti ne farklılaştırır?
07:50Şimdi tabii şiddet iki türlü ölçülüyor.
07:53İstanbul'da şu anda şiddeti aletsel olarak ölçen İYDAŞ'ın iğme ölçerleri var.
08:01Çünkü İYDAŞ İstanbul Erken Uyarı Sistemini sponsorluğunu yapıyor.
08:06Bu kapsamda bir hizmet alıyor.
08:09Büyük bir deprem ise hemen İYDAŞ'ın vanaları tapanıyor.
08:13Bu tabii ki aletsel bir ölçüm ve İYDAŞ'ın kendi doğalgaz boruları üstüne yerleştirmiş olduğu şiddet değerleri.
08:24Bunlar ölçüye dayalı şiddet verileri.
08:27Bir de vatandaşların ölçmüş olduğu şiddet var.
08:30Vatandaşlar cep telefonu üzerinden ücretsiz MSC olarak cep telefonu üzerinde indiriyorlar ve bu şiddeti rapor ediyorlar.
08:38Mesela benim bulunmuş olduğum kat 20 kat her kattaki insan bu şiddet anketini doldursa farklı şiddetlerde hissedebildiğini gösterebilecektir.
08:51Çünkü bu depremlerin şiddeti bulunmuş olduğumuz kat yüksekliğiyle de ilişkili.
08:55Bulunmuş olduğunuz zeminle de ilişkili.
08:58Binanın yüksekliğiyle de ilişkili.
09:00Bu açıdan da mesela keşke bu depremden sonra benim bulunmuş olduğum kattaki 100 daire dese ki ya işte siz de bir çalışma yapalım.
09:11Hepsi bir şiddet rapor oluştursa gerçekten önemli bir deney çalışması çıkacak.
09:18Herkes bulunmuş olduğu katta hangi şiddetle hissetti.
09:22Demek ki depremin şiddeti nasıl deprem şiddeti depremin derinliğine bağlıysa bizim bulunmuş olduğumuz yerdeki hissettiğimiz şiddete bulunmuş olduğumuz kat yüksekliğiyle ilişkili.
09:37Bu açıdan da aslında önemli bir veri seti elimizde var.
09:41Bina site yönetimleri özellikle bina yöneticileri lütfen kendi bulunmuş oldukları komşulardan rica etsinler.
09:53Ve her katta kaç büyüklüğünde şiddetin hissedildiğini ve bulunmuş oldukları binada şiddetin en küçük ve en büyük hangi aralıkta hissedildiğini
10:02bu depremin bize sağlamış olduğu ücretsiz sıfır maliyeti enerjiyle ortaya çıkarsınlar, vakorlasınlar ve bulunmuş oldukları belediyeli imar müdürlüğüne biz bu depremi şu şiddet aralığında hissettik.
10:19Bize öneriniz nedir diye götürüp bıraksınlar.
10:22Benim tavsiyem ve bu yöndür.
10:24Kesinlikle.
10:24Şimdi hocam bir diğer nokta da halk arasında genelde bakılan konulardan bir tanesi.
10:31Yüksekte oturursanız daha şanslısınız, alt katlar daha riskli gibi bir imaj var.
10:36Şiddet bunu farklaştırıyor mu binalarda?
10:40Tabii depremin şiddeti özellikle binanın titrişim periyodu, bulunmuş olduğunuz katı hissedici şiddeti etkiliyor.
10:52Özellikle binanın titrişim periyotları aslında bize oradaki kat yüksekliğinin maksimum ne olması gerektiğini söylüyor.
11:04Mesela bir saniye titrişim periyodu olan bir zeminde maksimum şiddet 10. ve daha yüksek katlarda daha yüksek hissedilecektir.
11:15Mesela 0-3 saniye bir titreşim periyodu varsa bir zeminde burada 3 kat ve daha üstü binalar daha şiddetli hissedilecektir.
11:25Bu nedenle de bizler işte istediğimiz yere istediğimiz yükseklikte bina yaparız diyemeyiz.
11:31Çünkü binanın kat yüksekliğini zeminin titreşim periyoduna titreşim periyot yüksekliğine göre ayarlarsak depremden sonra binalarımız daha az hasarlı olur.
11:46Depreme karşı baş etme kapasitesi daha yüksek olur.
11:49Evet hocam bir diğer önemli noktalardan bir tanesi de aslında vatandaş izolatör konusunu şimdi gelen mesajlara baktığımda görüyorum izolatör konusunu merak ediyor.
12:02İzolatör normal yeni yapılacak olan binalarda maliyet açısından ve etki açısından ne kadar faydalı?
12:10Tabii ki izolatör aslında 21. yüzyıl en büyük teknolojisi biliyorsunuz 1923 büyük Kanto depremi Japonya'da olduğunda 125.000'den fazla insan ölmüştü.
12:28Bütün binalar neredeyse yıkılmıştı.
12:31Orada tek bir bina vardı Grand Tokyo Hotel'i ayakta kalmıştı.
12:36İlk defa insanlar simik izolatörün etkisini, gücünü orada gördü.
12:43Çünkü orada yıkılmayan, yıkılan şehrin ortasında bir bina vardı.
12:48İlk defa 1923'te Japonya'da Amerikalı mimarın tasarımıyla orada kullanıldı.
12:54Tabii Türkiye'de şehir hastanelerinde kullanılıyor.
12:56Biliyorsunuz 6 Şubat 2023 depreminden sonra şehir hastaneleri artık şehir hastaneleri efsanesine döndü.
13:03Amerika'dan uzmanlar geldi. Bu kadar büyük depremde Türkiye'de şehir hastaneleri niye yıkılmadı diye araştırdılar.
13:11Tabii ki bunun nedeni yerli ve milli şehir hastanelerinin temelindeki simik izolatörlerdi.
13:17Demek ki simik izolatörler bizim şehir hastanelerimizi bin yılda meydana gelecek en büyük depreme karşı ki iki tane büyük depreme karşı koruduğuna göre bizlerin ne yapması lazım?
13:29Şehir evlerini çoğaltmamız gerekir.
13:31Tabii bunun maliyeti %3 maliyetini artırıyor. Depremin şiddetini de %80 azaltıyor.
13:39Yani 3 fazla veriyorsunuz. 80 şiddetten kazanıyorsunuz. Oldukça iyi bir alışveriş.
13:47Kesinlikle.
13:47Tabii bu yeni binalara da uygulanabilir.
13:50Ama yeni binaların bunun uygulanabilmesi için bağımsız bina olması lazım.
13:57Bitişik binalar uygulanmıyor. Bir. İkincisi binaların zemininin çok kötü olmaması lazım.
14:04Direnci orta ve daha iyi olması lazım. İki.
14:08Bu demek ki sistem olduğu zaman %3 maliyet eklendiğinde biz şu anda benim oturmuş olduğum binanın izolatörü olsaydı ben şiddeti %80 daha düşük hissedecektim.
14:23Belki hiç hissetmeyecektim. Gerçekten.
14:27Tabii bağımsız binalara da eski de olsa uygulanabiliyor.
14:31Bununla ilgili uygulamalar var. Eski ama bağımsız binalarda sismik izolatör sistemi daha sonradan da eklenebiliyor.
14:38Bence en büyük güçümüz teknolojinin bize armağan eti en büyük güç sismik izolatörlü sistemler.
14:48Bunlarla ilgili deneyler çok sayıda YouTube'da var.
14:51Sismik izolatörlü bina, sismik izolatörsü bina aynı anda aynı depremde nasıl etki gösteriyor.
14:59Ve bunlar ölçülen verilere dayanıyor.
15:02Yani gerçekten yapılması gereken 2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmelis izolatörlü yapılaşmaya, binaların yapılmasına izin veriyor.
15:14Kentsel dönüşüme girecek binalar ya da içinde okuran insanlar...
15:17Tam altını çizeceğim konu aslında oydu hocam.
15:20Yani kentsel dönüşümden bahsettiğimiz bu noktada sizlerin çok kıymetli çalışmalarıyla güvenli bölgelerde oluşacak olan bu kentsel dönüşüm boyutunda niçin izolatör kullanılmasın?
15:33Evet, izolatör kullanılması için bitişik binaların bitişik olmaktan kurtulması gerekiyor.
15:38O zaman binanın metrekare olarak ufa alması gerekiyor.
15:42Binam küçük olsun ama şiddeti de küçük olsun depremde diyenler için küçük küçük.
15:49Yani kazan kazan iki türlü.
15:52Tabii binanın metrekareinden kaybediyorsunuz ama depreme karşı baş etme kapasitesini %80 artırıyorsunuz.
15:58Bence kesinlikle bizler apartman yönetimi olarak kentsel dönüşüme karşı değiliz.
16:05Ama kentsel dönüşüme sismik izolatörlü yapımın garanti edilmesini bizler garantisini istiyoruz.
16:12Demeleri durumunda binaları gerçekten sismik izolatörlü bina değeri sismik izolatörsüz bina değerine göre hem kat kat yüksek olur hem de depreme karşı baş etme kapasitesi yüksek olduğu için çok sayıda depremi içinde insanlar kazasız belasız geçirme fırsatları olur.
16:31Kesinlikle gerçekten çok çok önemli bir konu hocam bir de şunu öğrenmek istiyoruz özellikle bir her deprem olduğunda bu soru geliyor artık sıkılmışsınızdır biliyorum ama
16:42özellikle İstanbul gibi mega kentlerde İstanbul'un alanına baktığımızda güvenli olan bölgeler belirlendi ve bu haritalarda da var ama genelde İstanbul'a baktığınızda en çok hangi noktalardan uzak durmak gerekiyor hangi noktalara yönelmek de gerekiyor en azından planlı ve programlı bir noktaya taşıdığımızda.
17:05E tabi yer seçimi diyorsunuz değil mi İstanbul'un depreme karşı yer direnci yüksek ya da iyi olan yerler yer direnci kötü ve riskli olan yerler neresidir diyorsunuz?
17:19Aslında jeofizik mühendisleri 2014 senesinde bir kilometre hassasiyetle yerin direnç haritasını tüm dünya ölçeğinde çıkardılar.
17:30Bu harita herkesin ulaşabileceği bir portalda bulunabiliyor cep telefonlarından internetin ulaşabiliyorlar vs30 global vs30 global yazdıkları zaman önlerine bir interaktif harita çıkacak.
17:46O interaktif haritada vs30 yani kayma dargası hızının büyük olduğu yerler aslında depreme karşı direnci yüksek olan yerler küçük olduğu yerler depreme karşı direnci küçük olduğu yerler.
18:01Tabi ki bu 2014 yılından beri elimizde mevcut vatandaşlarımız lütfen vs30 vs demek kayma dargası hızı s orada şiir demek kayma dargası v hız demek bildiğimiz 30'da 30 metreye kadar olan tüm tabakaların ortalama hızını veriyor.
18:19Global olarak bir kilometre hassasiyetle buna ulaşabilirler.
18:23Yeni ev alacaklarsa yeni ev almak için yer seçiminde bunu referans alabilirler.
18:31Gerçekten ne bileyim iş ya da hastane ya da okul seçimi yapacaklarsa gene bu yer seçimi portalından bence referans alabilirler.
18:43İsmini bir kez daha rica etsem hocam.
18:46vs30 global global demek yani vs30 global USGS yazmaları lazım United State Geological Survey yani Birleşik Amerika Yer Bilimleri Servis'in herkes açmış olduğu bir portal.
19:02Buradan bir kilometre hassasiyetle yerin direnç durumunu görebilirler.
19:08Biliyorsunuz İstanbul için 500 metre hassasiyeti bir harita var ama bu bir kilometre de az değil tüm dünya için verilmiş olan bir hassasiyet.
19:18Amerika kendi coğrafyası da bunu 100 metre hassasiyetle ölçmüş ve vatandaşlarını açmış durumda.
19:26Evet şimdi hocam bir de iki sorum daha olacak müsaadenizle vaktiniz varsa özellikle termal alanlar konusunda çok ciddi sosyal medyada da çok ciddi dezenformatif bilgiler de var.
19:42Aralarında mutlaka doğrular da vardır genelleme yapmak istemiyorum ama termal alanlarla ilgili çok ciddi risk olduğunu söyleyen insanların tedirgin olduğu bölgeler var.
19:53Termal alanlar depremde ne kadar etkili?
19:57Evet depremde ne kadar etkili?
20:00Şimdi 2002 senesinde Deniali depremi meydana gelmişti Alaska'da.
20:06Ben Kanada deprem servisinde çalışıyordum.
20:09Deniali depremi 3000 kilometre uzaklıkta olan Yellowknife ceotermal alanında bir deprem fırtınası meydana getirildi.
20:19Bakın 3000 kilometre uzakta.
20:20Şimdi tabii ki depremlerin bir yakın tetiklemesi var bir de uzak tetiklemesi var.
20:27İşte buna dinamik tetikleme deniyor.
20:29Tabii ki bu ceotermal alanlar yakın ve uzak meydana gelen büyük depremler sonrası tetiklenmeye çok açık.
20:37Deprem fırtınasının meydana gelmesi ne çok açık bölgeler.
20:42Birinci nedeni bu.
20:43Bu ikinci nedeni de bu ceotermal alanlarda basınç değişimi meydana geliyorsa orada gerçekten sıcak su alınıp yüksek basınçta soğuk su veriyorsa yüksek basınçta yani hem yukarı doğru bir sıcak su çekimi ya da aşağı doğru bir soğuk su itimi pompalanması varsa oradaki basınç değişimi de bir deprem meydana getiriyor.
21:07Bakın AFAD'ın deprem katalogunda patlama diye bir yer var.
21:13O patlama yerini seçtiğiniz zaman BLAS olarak yazar.
21:17Orada insan kaynaklı depremlerin haritasını görebilirsiniz.
21:21İnsan kaynaklı depremlerin yılma gösterdiği yerler ile ceotermal alanlardaki yılmaları, ceotermal enerji üretilen alanları karşılaştırdığımız zaman zaten birebir aslında insanların enerji üretimine, ceotermal enerji üretimine bağlı olarak deprem ürettiğini de, insan kaynaklı deprem ürettiğini de görebiliyoruz.
21:43Esas sıkıntı şu, tabii ki bu insan kaynaklı depremler ya da insan kaynaklı enerji üretimi, ceotermal gibi alanlar özellikle bulunmuş oldukları bölgede bir tektonik fay varsa bu tektonik fayın deprem oluşturma süresini öne çekebiliyor, hızlandırabiliyor.
22:04Bu açıdan da buradaki üretim kapasitesinin kontrol edilmesi gerekiyor.
22:10Belli büyüklükte depremler işte ne bileyim dört büyüklüğünde dörtten daha büyük deprem ya da üçten daha büyük deprem üretmeme gibi.
22:22Özellikle Avrupa'da işte dört şiddetinde bulunmuş olduğu alanda depreme neden olmayacak şekilde buralarda üretime izin verilebiliyor.
22:33Tabii ki bu tür konularda açık ve izlenebilir veri portallarının ortaya konmasına yarar var.
22:44Amerika'da biliyorsunuz Oklahoma'da 5.3 büyüklüğüne kadar yüksek basınçlı atık suyun yer altına pompalanmasına bağlı depremler meydana geliyor.
22:56Meydana geldiği tespit edildi ve 2015 yılında Amerika'daki yer bilimleri servisi Yes, Human Causes Earthquakes'i.
23:07Evet insanlar deprem üretebilir.
23:10Tabii insanların deprem ürettiği yerde fayların da deprem üretme riski varsa bunlar birbiriyle etkileşebilir.
23:18İnsan üretimi stres, teknik gerilmeye bağlı biriken stresi tetikleyebilir.
23:29Biliyorsunuz Çin'de 7.8 büyüklüğündeki bir deprem meydana geldi.
23:33Bu depremin aslında referansı şudur.
23:36İnsan kaynaklı deprem gösterilen ama insanlar 7.8 büyüklüğünde bir deprem meydana getiremez.
23:42Ama 7.8 büyüklüğünde bir deprem meydana geçecek kırıktaki depremin ulus zamanı buradaki baraj, baraja bağlı, suya bağlı, oradaki kütle ağrının artmasına bağlı,
23:55oradaki tektonik kırılmanın zamanı öne çekildiği için buraya insan kaynaklı tetiklenmiş bir deprem olarak gösterilmiştir.
24:03Evet, şimdi hocam tektonik depremde Türkiye'de en fazla riskli olan bölgeler termal alanların olduğu noktalar mı?
24:16Bu dediğinizden bunu mu anlamalıyım?
24:19Tabii ki termal alandaki kontrolsüz bir üretim varsa, üretimli bir kontrol yoksa,
24:25yani istediğin kadar üret, biz sana karışmayız gibi bir düzenleme yapılmadıysa,
24:32yani termal üretim kapasitesinde bir düzenleme yapılmadıysa,
24:37civardaki faylardaki gerilmeyi tetikleyecek yüksekliğe varmadan bir üretime,
24:44evet ama tektonik kırılmanın zamanını ya da depremin meydana gelmesini tetikleyecek bir üretime hayır dememiz gerekiyor.
24:55Bu açıdan da burada termal alanlardaki termal alan depremlerinin izlenmesiyle ilgili belki de AFAD tarafından bir bilim kurulması gerekiyor.
25:07Gerçekten bunların kontrol edilmesi, üretimi aşam, tektonik kırılmayı hızlandıracak şekilde üretimde ne bileyim diye yükselme yapan,
25:18yerlerin cezalandırılması ya da denetimi izlenmesiyle ilgili belki ayrı bir bilim kurulması çok yarar var.
25:27Şimdi yıllardır süre gelen bir söylenti var hocam.
25:31Gerekçelerini bazıları ispatladılar, çok soru işaretleriyle dolu.
25:36Bu sinyalle plaka kırılımı yapılarak deprem oluşturma, yangın çıkarma şeklinde.
25:43Bu tür söylemler sizce insan kaynaklı yapılan bu depremler sizce ne kadar gerçekçi?
25:51Dediğim gibi insan kaynaklı depremler üretilebilir.
25:56Mesela çok sayıda kuyu açılıyor orada değil mi?
25:59İşte su arayacağım diyor, izinsiz, kontrolsüz bilemiyoruz.
26:03Türkiye'de kaç tane açılmış su var?
26:05İşte ne bileyim denizde, karada petrol arayacağım diyerek ne bileyim kaç tane açılmış petrol kuyusu var?
26:11Tabii ki bu petrol kuyuları kapatılıyor mu?
26:13Yoksa bu petrol kıyuları ne bileyim belli fabrikaların atıklarının ne bileyim atılması yani arıtmadan direkt yerin altına verilmesi için yüksek basınçlı olarak o açılmış kuyulara pompalanıyor mu?
26:29Tabii ki bu işte waste disposal dediğimiz yani atıkların yüksek basınçlı yerin altına verilmesine bağlı depremler meydana geliyor.
26:37Bunlar beş büyüklüğüne kadar meydana geliyor.
26:40Bu nedenle de tabii ki insanlar deprem üretiyor.
26:42Yani bugün Oklahoma'da bir deprem üreti kırık sistemi yok.
26:49Ama oradaki kaya gazı yani kayanın içindeki gazı almak için kayayı kırmak için yüksek basınçla yerin altına müdahale edilmesinden kaynaklı olarak şu anda Kaliforniya FI sisteminde meydana gelen deprem etkinliğiyle
27:08Oklahoma'da insan kaynaklı oluşan işte bu doğal gaz üretimine bağlı oluşan deprem etkinliği hemen hemen daha başa baş gidiyor.
27:18Oklahoma neredeyse onu geçmiş durumda.
27:20Evet hocam.
27:20O nedenle her yerde denetim.
27:23Mesela Oklahoma'daki halk yürüyüş yapıyor.
27:25Fracking no diyor.
27:26Doğal gaz istemiyoruz diyor.
27:28Önce can sonra canan demişler insanlar canını emniyet almak için sokakta yürüyorlar.
27:33Peki çok teşekkür ediyoruz hocam.
27:36Katılımınız ve değerli katkılarınız için inşallah büyük depremlerden korunuruz tedbir alarak diyelim.
27:42Çok teşekkürler.
27:43Çok sağ olun.
27:44Ben teşekkür ederim.
27:45Büyük geçmiş olsun.
27:45Sağ olun.
27:46Evet değerli izleyiciler Profesör Doktor Ali Osman Öncel bizlerle beraber de.
Önerilen
36:45
|
Sıradaki
4:55
8:11
3:56
12:01
26:28
40:10
4:51
22:00
İlk yorumu siz yapın