Türkiye, hava gücünü güçlendirmek için F-16, F-35 ve Eurofighter alımlarını sürdürüyor ve 120 uçak hedefliyor. F-35 alımı, Kaan projesine teknoloji transferi açısından kritik önemde. Kaan’ın tam 5. nesil üretimi yerli motorla 2030’da tamamlanacak. F-16 teslimleri ise üretim bantlarındaki yoğunluk nedeniyle 2-3 yıl sürecek. Planlamalar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve bakanlıklar öncülüğünde yürütülüyor.
00:00Şimdi tabii şöyle bir şey var. Aslında baktığım zaman 30 Haziran'da Tombara'nın bir açıklaması vardı.
00:07F-35 konusu yıl sonuna kadar çözülebilir diye.
00:11Şimdi sanki o düzlemde gidiyor diye düşünüyorum.
00:16Yani burada da çok böyle önemli adımlar atıldı diye düşünüyorum ilk adımlar.
00:20Ama tabii bir şeyin hemen çok böyle hızlıca çözülmesi gibi bir durum söz konusu mu?
00:26Değil. Yani bu bir süreçtir şimdi.
00:29Ama burada tabii ciddi bir noktaya gelindiğini düşünüyorum.
00:33Zaten işte ben bayağı bir not aldım bu konuyla alakalı.
00:39Biz aslında hem F-16 hem F-35 hem de Eurofighter hepsinden 40'ar tane toplamda 120 tane uşak almayı planlıyoruz Türkiye olarak.
00:49Ama bunların bazıları şimdi yanlış bir algı var.
00:53Sanki işte verilmiyor gibi bir algı var ama bazıları aslında bizde düğümleniyor.
00:57Şöyle bizim de kendimize göre şartlarımız var.
01:01Diyoruz ki şu şartlarla almak istiyorum.
01:04Mesela Eurofighter konusunda karşı taraf aslında bize Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarından aldığım bilgi bu.
01:12Bize bir teklif geldi ancak biz orada bekletiyoruz.
01:19Yani orada bir işte indirim hani bizim şartlarımıza uygun hale gelmesini bekliyoruz.
01:25Bu arada F-16 konusunda zaten işte orada 1.4 milyar dolar ödeme yaptık.
01:33Amerikan Kongresi de onayladı.
01:36Yani şu anda orada işte Lockheed Martin firmasıyla teknik konularda bir savaş sistemleri konusunda bir görüşme trafiği sürdürülüyor.
01:47Fakat tabi burada bu F-16 konusunda şöyle bir şey var.
01:51Şimdi F-16 anlaşmasına start verdiğimiz şu an dersek bunların gelmesi en az 2-3 sene sürecek.
02:00Bunun sebebi de şu oradaki üretim mantığında aşırı bir yoğunluk var.
02:04Dolayısıyla o aşırı yoğunluk olduğu için oradan almamız biraz zaman alacak.
02:10Çok ülkenin talebi var.
02:11Bu nedenle Türkiye karşı tarafa üretimi de biz yapalım diye bir teklifle gitti.
02:20Zaten işte daha önce bu uçaklar TUSAŞ'ta üretiliyordu.
02:24Hatta ben TUSAŞ'ın sitesine baktım.
02:2795-99 yıllar arasında diyor Türk Hava Kuvvetleri için mevcutları ek olarak Block 50 artı 80 F-16 uçağı üretilmiş orada.
02:38Mesela şöyle bir bilgi var.
02:39Olabilir mi acaba? Buradan sıcak bakalım.
02:41Bu arada teslim edilen toplam 278 F-16 uçağın 3 adeti 3 tanesi mükemmel 29 tanesi de 0 hatalı uçak diye not düşürmüş.
02:51Yani normalde aslında bu TUSAŞ bu uçakları üretiyor.
02:56Şimdi tabii F-35 konusuna gelirsek F-35'i almamız aslında daha kolay.
03:00Çünkü orada zaten 6 tane uçak bizim için üretilen 6 tane uçak hali hazırda bekliyor.
03:06Yani şimdi tamamen yola çıkıldığı anda 6 uçağı biz alabileceğiz.
03:16Tabii biz aslına bakarsan hem F-16, Amerikalılar da bunu istiyor gibi görünüyor.
03:22Hem F-16 hem F-35 işte vermek istiyorlar.
03:25Biz de buna aslında sıcak bakıyoruz.
03:28İkisine de talibiz.
03:29Burada önemli bir konu var aslına bakarsan.
03:32Şimdi bu da bir tezvirat konusu haline getiriliyor.
03:36İşte Kaan üretiliyor madem neden biz gidip F-35 alıyoruz diyenler var.
03:41Aslında bunda çok böyle temel gerekçeleri var.
03:43Şimdi biz Kaan üretimine bu şekilde hızlıca nasıl geçebildik veya nasıl bu noktaya doğru geldik?
03:50Şimdi bunun en önemli sebebi bizim aslında F-35 programında olmamızda.
03:55Orada biz 1005 parçayı üretiyorduk aslında programdan çıkartılmadan önce.
04:01Yani F-35'in...
04:01Şimdi Tutaş'ta.
04:02Buradaki çeşitli firmalar 1005 parçayı, F-35'in 1005 parçasını Türkiye üretiyordu.
04:13Sonra programdan çıkartılınca o parçalar başka ülkelerde, başka yerlerde üretilmeye başladı.
04:18Bu 10 milyar dolarlık bir aslında pazardı ama şimdi o parçaları üretmek Türkiye'ye çok ciddi kabiliyetler kazandırdı.
04:27Yani işte Kaan'ın da temelini bir şekilde bizi bu şekilde attık.
04:31Şimdi bizim normalde baktığımızda 5. nesil savaş uçağına sahip olmamız işte Kaan,
04:40işte nereden baksan yine bir 10 yıl sürecek hani şimdi 2028'de...
04:45Test uçuşları var şu an, devam ediyor Kaan.
04:47Evet ama orada şöyle bir şey var.
04:48Şimdi ilk etapta mesela F-16 motoruyla üretilecek Kaan.
04:542028 gibi öngörülüyor.
04:55Fakat o tabii F-16 motoruyla üretileceği için tam olarak 5. nesil savaş uçağı olarak geçmiyor.
05:03Ama onda da yerli motor konusunda çalışmalara başlandı.
05:06Tabii tabii yani şimdi yerli motor üretilecek ama onun da bir zamanı var.
05:09Yani şimdi dolayısıyla bunlar böyle aslında biz çok böyle hızlı yol katettik.
05:13Özellikle milli uçak konusunda yani şimdi şunun bir kere altını çizmek lazım.
05:18Zaten bizim gene hava kuvvetlerinde ana omurga işte Kaan ve Hürcet olacak.
05:23Yani bunlardan hiçbir şekilde vazgeçilmiyor ama şimdi 5. nesil Kaan en erken 2030'da banttan çıkacak gibi görünüyor.
05:31Şimdi dolayısıyla bu süreçte Türkiye'nin işte 5. nesil savaş uçağına zaten ihtiyacı var.
05:37Ama peki biz neden F-35 almak istiyoruz?
05:42Evet.
05:43Bir kere buna da bir açıklık getirmemiz lazım.
05:44Şimdi öncelikle know-how için.
05:51Niye?
05:52İşte biraz önce söyledim mesela Kaan'ı üretmemizde işte programda olmamızın büyük etkisi vardı diye.
05:57Gerçekten çok böyle önemli bu işin içerisinde olmak.
06:01Yani biz şimdi F-35'leri aldığımızda oradaki teknolojiyi daha yakından daha iyi bir şekilde inceleme, irdeleme şansımız olacak.
06:09Belli şeyleri Kaan'a entegre edeceğiz.
06:13Dolayısıyla F-35 aslında Kaan için de çok önemli.
06:18Baktığın zaman çünkü orada işte teknolojik olarak ne yapılmış, ne edinmiş bunları getirip Kaan'a entegre etmek de bir taraftan çok kıymetli bir şey.
06:32Bir sebebi bu.
06:34F-35'i istememizin bir sebebi bu.
06:37Ama bir sebebi daha var.
06:38Şu anda işte NATO'da artık 5. nesil uçaklar uçulmaya başlandı NATO ülkeleri.
06:50Ama bizde 4. nesil savaş uçakları var.
06:53Dolayısıyla biz entegrasyon konusunda sıkıntı yaşayacağız.
06:57Yani onlar 5. nesil savaş uçaklarını kullanırken biz 4. nesilde kalacağız.
07:02Eğer F-35'i alırsak NATO'ya da entegre olabileceğiz.
07:07Bir de tabii şöyle bir şey söyleyeyim.
07:09Hani gene neden işte Kaan üretirken F-35 almayı düşünüyoruz diyorlar ya.
07:17Şimdi bu saydığım sebepler ama burada da bir en fazla azami 40 tane F-35 almayı planlıyoruz.
07:24Ama şimdi Kaan mesela diyelim ki çok daha erken.
07:26Bitti.
07:27İşte o planlanandan çok daha önce envantere girmeye başladı.
07:31O zaman bu belki 30'a inecek, belki 20'ye inecek.
07:35Dolayısıyla…
07:352028 hedefi de var diye biliyorum ben Kaan'da.
07:392028 hedef var ama orada işte şöyle bir şey var.
07:42Burada sark mı olacak mı olmayacak mı onu bilmiyoruz bir.
07:44İkincisi de orada F-16 motorlarıyla üretileceği için tam anlamıyla bir 5. nesil savaş uçağı demek zor.
07:53Yani tam böyle 5. nesil üretmek için biraz daha zaman.
07:57Yerli motor vesaire hepsini tamamlayıp o da işte bir 10 yıl sürecek.
08:02O 10 yılı da işte bu şekilde F-35 işte diğer Eurofighter F-16 alarak geçirmemiz gerekiyor hava gücümüz açısından.
08:11Dolayısıyla burada tabii çok böyle ciddi bir çalışma da var açıkçası.
08:14İşte Milli Savunma Bakanlığı da bu konuyla ilgili çok ciddi çalışıyordu.
İlk yorumu siz yapın