Oynatıcıya atlaAna içeriğe atla
Akit TV
  • 4 ay önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00:30Salı gününe hep birlikte merhaba diyeceğiz.
00:00:33Bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın diplomasih trafiği her zaman olduğu gibi çok yoğundu.
00:00:39Şangay İşbirliği Örgütü'nün zirvesine katıldı.
00:00:43Bunun için içindeydi Cumhurbaşkanı Erdoğan.
00:00:4625. Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi'nde konuştu.
00:00:49Yine iki senedir olduğu gibi Filistin mesajı verdi Erdoğan ve Gazze'deki vahşeti durdurmamanın hiçbir izahı yok dedi.
00:00:57Uluslararası toplum çoğu çocuk kadın ve yaşlı 63 binden fazla Gazze'linin katledilmesine masum yavruların açlıktan kırılmasına engel olamıyorsa
00:01:14hepimiz başımızı iki elimizin arasına alıp düşünmek mecburiyetindeyiz.
00:01:20Çin'den tüm dünyaya Gazze mesajı verdi.
00:01:23Bebeklerin, çocukların, yaşlıların açlıktan öldüğü bir vahşeti 23 aydır durduramamanın hiçbir izahı yoktur ve olamaz.
00:01:35Gazze başta olmak üzere Filistin halkının yıllardan beri maruz bırakıldığı mezalim karşısında
00:01:44Birleşmiş Milletleri küresel adaleti temsil eden bir platform haline getirmenin hepimizin mesuliyeti olduğuna inanıyorum.
00:01:55Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Çin'de düzenlenen Şangay İşbirliği Örgütü 25. Devlet Başkanları Konsey Zirvesi'nde konuştu.
00:02:03Filistin'in yanı sıra Suriye'de gündemdeydi.
00:02:06Suriye'nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliği korunmak suretiyle ayağa kaldırılması için sağlayacağımız destek bütün bölgemizin yararınadır.
00:02:19Komşumuz Suriye'nin güvenliğini ve toprak bütünlüğünü tehdit eden her türlü girişimin karşısında olmayı sürdüreceğiz.
00:02:29Öte yandan Erdoğan zirve kapsamındaki ikili temaslarını da sürdürdü.
00:02:33Çin'de Rusya Devlet Başkanı Putin'le bir araya geldi.
00:02:36Erdoğan Rus lideri Türkiye'ye davet etti.
00:02:39Erdoğan Türkiye ile Rusya ikili ilişkileri bölgesel ve küresel konuların ele alındığı görüşmede Ukrayna'daki savaşın adil ve kalıcı bir barışla neticelenmesi için Türkiye'nin gayretlerinin sürdüğünü, İstanbul müzakerelerinin barış sürecine katkı sağladığına inandığını belirtti.
00:02:56Putin görüşmede Erdoğan'a enerji ortaklığımız stratejik, Rusya kesinti olmadan Karadeniz üzerinden Türkiye'ye gaz sağlıyor dedi.
00:03:05Rus lider Erdoğan'a Ukrayna krizini çözmedeki diplomatik ve siyasi katkıları için teşekkür etti.
00:03:11Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'la da görüştü.
00:03:18Görüşmede Azerbaycan-Ermenistan arasındaki barış görüşmelerinin yanı sıra ikili ilişkiler ve bölgesel konular ele alındı.
00:03:26Erdoğan, Ermenistan-Azerbaycan arasındaki barış sürecinin ilerlemesinden memnuniyet duyduğunu, Türkiye'nin sürece katkıda bulunmaya devam edeceğini belirtti.
00:03:36Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Çin'deki bu temasları üzerinden Türkiye ile Çin arasında 3 milyon Uygur'un Türkiye'ye getirileceğine dair bir anlaşma yapıldığı iddiası dolaşıma sokuldu.
00:03:50İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi ise ortaya atılan iddianın tamamen asılsız ve dezenformasyon içerdiğini açıkladı.
00:03:57Türkiye'ye 3 milyon Uygur gelecek iddiasını ortaya attılar, Dezenformasyonla Mücadele Merkezi yaptığı açıklamayla olayı açıklığa kavuşturdu.
00:04:12Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Çin ziyareti üzerinden çeşitli sosyal medya mecralarında, Türkiye ile Çin arasında 3 milyon Uygur'un Türkiye'ye getirileceğine dair bir anlaşma yapıldığı yönünde iddialar ortaya atıldı.
00:04:25Dezenformasyonla Mücadele Merkezi ortaya atılan iddianın tamamen asılsız ve dezenformasyon içerdiğini bildirip,
00:04:32iddia edildiği şekilde Türkiye ile Çin arasında herhangi bir anlaşma ya da görüşme yapılmamıştır.
00:04:37Kamuoyunun uluslararası hassasiyet taşıyan bu tür konularda yalnızca resmi kurumların açıklamalarına esas alması,
00:04:44gerçeği yansıtmayan spekülatif iddialara itibar etmemesi büyük önem taşımaktadır, açıklamasını yaptı.
00:04:51Ve Gazze'mizdeki son durum, 24 saat içinde terör oluşumu İsrail'in, Gazze şeridinin farklı bölgelerine hedef alan saldırılarında,
00:05:0218'i insani yardım alabilmek için bekleyen olmak üzere 31 Filistinli kardeşimiz daha şehit oldu.
00:05:09Bölgede abluka ve göç sürerken Gazze'mizde grip salgını da başladı.
00:05:15Saraya kavşağındaki bir bina, Siyonistler tarafından böyle vuruldu.
00:05:34Müslüman bir çocuk, enkazın altından böyle çıkarıldı.
00:05:37Gazze'de asimetrik soykırım dünyanın sessizliğinde sürüyor.
00:05:49Değrel Belah kentindeki El Aksa Şehitleri Hastanesi'nin poliklinik binası ise vuruldu.
00:05:56Bölgede cam pazarı yaşandı.
00:06:00Elektrik kesintisi ve jeneratörlerin arızalanması nedeniyle El Aksa Hastanesi karanlığa büründü.
00:06:06Hastanede zaten kısıtlı olan sağlık hizmetleri durdu.
00:06:12İsrail ordusu Zeytun ve Sabra mahallelerindeki evleri ise aralıksız şekilde vuruyor.
00:06:19Sadece 24 saat içinde terör devleti İsrail'in,
00:06:23Gazze şeridinin farklı bölgelerini hedef alan saldırılarında,
00:06:2618'i insani yardım alabilmek için bekleyenler olmak üzere 31 Filistinli şehit oldu.
00:06:32Saldırılarla birlikte Gazze içinde zorunlu göç de hızlandı.
00:06:38Bölge halkı yanlarına alabildikleri eşyalarla,
00:06:43araçlarıyla veya yaya olarak El Reşit Caddesi üzerinden Gazze'nin orta kesimlerine doğru ilerliyor.
00:06:49Kentte salgın hastalıklar da başladı.
00:06:54İsrail'in açlığa sürüklediği Gazze'de bağışıklığı düşen çocuklar ağır grip dalgasıyla karşı karşıya.
00:07:01Gazze'de son günlerde yeni bir grip türünün hızla yayıldığı,
00:07:07vaka sayısının her geçen gün belirgin şekilde arttığı vurgulandı.
00:07:19Bilim adamları İsrail'in Gazze'mizde soykırım yaptığını ifade etti kıymetli izleyiciler.
00:07:25Bu karar oy çokluğuyla kabul edildi.
00:07:28İsrail'in Gazze'de soykırım yaptığı kanıtlandı.
00:07:35Dünyanın önde gelen soykırım akademisyenleri derneği,
00:07:39İsrail'in Gazze'de soykırım gerçekleştirdiğini tespit etmek için
00:07:42yasal kriterlerin karşılandığını belirten bir karar aldı.
00:07:47Açıklamayı Uluslararası Soykırım Bilim İnsanları Derneği Başkanı Melania Obrien yaptı.
00:07:52Obrien, bu karar gerekli olan 3'te 2 çoğunluğun çok ötesinde ezici bir çoğunlukla kabul edildi diye konuştu.
00:08:00Obrien, üyelerin dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde yaşayan insanları
00:08:04ve soykırım çalışmaları alanında uzman akademisyenleri temsil ettiğini dile getirdi.
00:08:10Hayatta kalan topluluklardan üyelerimiz ve soykırımın önlenmesi ve cezalandırılması alanında çalışan STK'lardan üyelerimiz de var.
00:08:18Hatta ilgili devlet dairelerinde çalışan üyelerimiz bile var.
00:08:23Dolayısıyla bu soykırım çalışmaları alanında uzman olarak çalışan insanların gerçekten temsil edici bir görüşüdür.
00:08:30Birçok kurum ve siyasetçi de İsrail'in Gazze'de soykırım yaptığını ifade ediyordu.
00:08:35Orta Doğu'nun kalbi Levant'ta İsrail'in 3 katmanlı güvenlik mimarisi bölgeyi yeniden şekillendiriyor.
00:08:50Peki bu planlar Türkiye yani ülkemiz için bir kabus mu?
00:08:54Gelin bu karmaşık denklemi şimdi yakından inceleyelim.
00:08:57İsrail-Levant denilen Suriye, Lübnan, İsrail, Filistin, Ürdün ve Türkiye'nin güney kısımlarını kapsayan alanda yıllardır çeşitli emeller güdüyor.
00:09:16Siyonist terör devleti Levant'ta arındırma politikalarıyla hareket ediyor.
00:09:23Tel Aviv askerden, silahtan hatta insandan arındırılmış bir bölge oluşturma hedefinde.
00:09:29İlk hedef Filistin.
00:09:32Soykırımcı İsrail, Gazze şeridinde hızlandırılmış bir soykırıma girişti.
00:09:36Batı şeriyada ise yerleşimci adı verilen işgalci Yahudiler, terör estirip Müslümanların mülkiyetini gasp ediyor.
00:09:43Kudüs'ün doğusunda mülk hırsızlığı yapılıyor.
00:09:46Amaç, Filistin devletinin temellerini tamamen yok etmek.
00:09:50İkinci halka Lübnan.
00:09:53Hizbullah'ın silahsızlandırılması için Suudi-Amerikan baskısı devrede.
00:09:57İsrail, Lübnan'ı teslim almayı stratejik bir hedef olarak görüyor.
00:10:02Üçüncü karmaşık halka Suriye.
00:10:05İsrail burada üç aşamalı bir plan yürütüyor.
00:10:07İlk adım, Golan Tepelerinden Şam Kırsalına uzanan bir tampon bölge oluşturmak.
00:10:12Bu bölgeyi askerden ve silahtan arındırma emelinde.
00:10:15Süveyda'nın idari olarak Şam'dan koparılması da bu planın parçası.
00:10:22İkinci aşama yeni Suriye ordusunun ağır silahlardan mahrum bırakılması.
00:10:27Hava sahasının İsrail'e açık tutulması.
00:10:29Üçüncü aşamada ise Suriye'nin ittifaklarını kontrol altına almak istiyor.
00:10:33İran ve Hizbullah gibi güçlerin ülkede varlık göstermemesi, yabancı askeri desteğin engellenmesi, İsrail'in operasyonel özgürlüğünün kısıtlanmaması.
00:10:46Peki bu planlar Türkiye'yi nasıl etkiliyor?
00:10:49İsrail, Türkiye'nin Suriye'deki adımlarını bir tehdit olarak görüyor.
00:10:53İsrail'i yetkililer Türkiye'yi kötülük ekseni olarak nitelendiriyor.
00:10:57Özellikle Türkiye'nin Suriye'de kalıcı üsler kurma planları, İsrail için kırmızı çizgi.
00:11:05Suriye'de dengeler hassas.
00:11:08ABD, İsrail'le barışmış, İbrahimi anlaşmalarına katılıp kabul etmiş bir Suriye istiyor.
00:11:14Trump yönetimi, Şam lideri Ahmet El-Şara'ya bu şartları kabul ederse destek verecek.
00:11:20İsrail ise sadece tampon bölgesini kalıcı kılacak bir güvenlik anlaşması peşinde.
00:11:277 Ekim 2023'teki Hamas saldırısından sonra İsrail, Levant'ta sınırları zorluyor.
00:11:33ABD özel temsilcisi Thomas Barack'ın sözleri çarpıcı.
00:11:37İsrail için Saiz-Picot sınırları artık anlamsız.
00:11:417 Ekim'in tekrarını önlemek için dilediği yerde dilediğini yapacak.
00:11:45Ancak mesele Suriye'nin merkezi bir devlet mi olacağı, yoksa federal bir sisteme mi bölüneceği sorusuna dayanıyor.
00:11:52Barack, federalizmin kaosa yol açacağını söylüyor.
00:11:57Türkiye, Şam yönetiminin sağlam durmasını beklerken, İsrail'in dayatmaları ve YPG'nin entegrasyonu gibi konularda endişeli.
00:12:06ABD'nin Şam yönetimiyle İsrail'i masaya zorlama girişimleri, Türkiye'yi zaman baskısına sürüklüyor.
00:12:12Cumhurbaşkanı Erdoğan, yönünü Ankara'ya ve Şam'a dönenler kazanacak, kıblesini şaşıranlarsa kaybedecek, dedi.
00:12:20Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ise, İsrail'in Suriye'deki kadim toplulukları istismar etmesine izin vermeyeceklerini vurguladı.
00:12:28Milli Savunma Bakanlığı, Şam'a her türlü desteği vermeye hazır olduklarını aktardı.
00:12:34Levant'taki bu satranç tahtasında Türkiye, hem İsrail'in planlarına hem de ABD'nin dengelerine karşı pozisyon alıyor.
00:12:42Ancak İsrail'in agresif stratejisi ve Suriye'deki kırılgan dengeler, Ankara'yı zorlu bir sınavla karşı karşıya bırakıyor.
00:12:50Bölgedeki gerilim her an yeni bir krize dönüşebilir.
00:12:53İsrail rejimi Başbakanı Eli Kanlı Benjamin Netanyahu, esir takası anlaşmasını yine yeniden reddetti.
00:13:06Haber İsrail basınında yer aldı. Netanyahu üzerinde aşırı sağcı bakanların etki ettiği ifade ediliyor.
00:13:12Hamas geçtiğimiz günlerde Ara Bulucular tarafından sunulan ateşkes teklifini kabul ettiğini açıklamıştı.
00:13:23İsrail basını defalarca krizin İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu tarafından oluşturulduğunu yazdı.
00:13:30Netanyahu'nun Hamas'ın kabul ettiği belirtilen kısmi esir takası anlaşmasının gündemlerinde olmadığını söyleyerek dolaylı olarak kapıları kapattığı bildirildi.
00:13:42Bunun gerekçesi ise hükümet ortakları aşırı sağcı bakanların Netanyahu üzerinde kurduğu etki olarak değerlendiriliyor.
00:13:52Yerel basında çıkan haberde güvenlik kabinesi toplantısında Hamas'ta kısmi esir takası anlaşmasının gündeme geldiği belirtildi.
00:14:01Aşırı sağcı ulusal güvenlik bakanı Itamer Ben Givir'in kısmi esir takası anlaşmasına karşı çıkan bir tasarının onaylanmasını talep ettiği aktarıldı.
00:14:10Bunun üzerine Netanyahu'nun söz konusu oylamaya gerek olmadığını dile getirerek Hamas'ta kısmi esir takası anlaşmasına varılmasının gündemlerinde olmadığını söyledi, kaydedildi.
00:14:22Bizlerden bir tepkime gelmediği için bir karşılık sabah saatlerinde siyonistler yine kutsal mabedemiz Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi.
00:14:34Abluda Talmudî ritüeller gerçekleştirdiler.
00:14:38Filistinlilerin bölgeye girişleri ise yine kısıtlandı.
00:14:40Siyonistler hemen hemen her gün Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemeye devam ediyor.
00:14:50İşgal polislerinin yoğun güvenlik önlemleri eşliğinde Mescid-i Aksa'ya bir kez daha baskın düzenledi.
00:14:56Sabah saatlerinden itibaren gerçekleşen baskınlarda siyonist Yahudiler avluda Talmudî ritüelleri gerçekleştirdi.
00:15:04Filistinli gözlemciler bu durumun Gazze'de katliamlara sessiz kalan İslam dünyasından kaynaklandığını ifade ediyor.
00:15:12Siyonist Yahudiler içeride ayinler yapıp işgal güçlerinin eşliğinde alanı terk ediyor.
00:15:17Bu sırada Filistinliler ağır kısıtlamalarla karşılaşıyor.
00:15:21Yetkililer ise İslam dünyasından saldırılara karşı güçlü bir duruş sergilemesini istiyor.
00:15:26Siyonistlerin baskınlarla Mescid-i Aksa'nın statikosunu değiştirmeyi amaçladıkları belirtiliyor.
00:15:36Gazze'mizin geleceği tartışmasına yeni bir plan daha eklendi.
00:15:41Trump'ın geçtiğimiz gün yaptığı toplantının ardından kamuoyuna düşen planla
00:15:45Gazze'mizde akıllı şehirler kurulacak.
00:15:49Amerika ve İsrail Gazze'mizi sermaye çekmek için çeşitli hamlelerde bulunacak.
00:15:56ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze planı medyada yer aldı.
00:16:08Plana dair yeni detayları ABD'li Washington gazetesi inceledi.
00:16:13Plan Gazzelileri başka ülkelere göndermeyi ve bölgeyi uluslararası yatırımcılara açmayı içeriyor.
00:16:18Plan ABD ve İsrail'in Orta Doğu'yu tamamen sermaye cennetine açma vizyonunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
00:16:26Trump'ın bölgeyi devralma sözünden esinlenen savaş sonrası Gazze planı bölgeyi en az 10 yıl boyunca ABD tarafından yönetilen bir mütevelli heyetine teslim edecek.
00:16:38Bu süre zarfında bölge bir turizm beldesine, yüksek teknoloji üretim ve teknoloji merkezine dönüştürülecek.
00:16:44Planda Filistinlilere Gazze'de kalmamaları için nakit dolar teklif edilecek.
00:16:50Ayrıca Gazze'de akıllı şehir projesinin kurulması da gündemde.
00:16:54Öte yandan Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas, Filistin Devleti'nin uluslararası destekle Gazze'nin yönetimini devralması gerektiğini iddia etti.
00:17:03Türkiye'yi bu ay yani Eylül ayı itibariyle fırtınalı günler bekliyor olabilir.
00:17:12Zira enflasyonla mücadele devam ederken baskılar nedeniyle oluşan faizde hızlı indirim beklentisi Merkez Bankası yönetiminin işini bir hali zorlaştıracağı benziyor.
00:17:24Yüksek faiz nedeniyle piyasalarda durum pek de iç açıcı değil.
00:17:29İç ve dış siyasi riskler ekonomiyi olumsuz etkileyebilir.
00:17:33Toplumsal asayiş olayları da büyümekte.
00:17:35Türkiye kritik bir eşikte diyebiliriz.
00:17:42Eylül ayından itibaren ekonomi ve siyasette hareketli bir dönem bekleniyor.
00:17:53Faiz kararı ve neden olacağı etki merak konusu.
00:17:56Enflasyonla mücadele devam ederken baskılar nedeniyle oluşan faizde hızlı indirim beklentisi Merkez Bankası yönetiminin işini zorlaştıracak.
00:18:06Artan iç ve dış siyasi risklerin sebebiyet vereceği hasarsa bilinmiyor.
00:18:1115 Eylül'deki davada CHP kurultayının olası bir iptali ekonomik tabloyu etkileyebilir.
00:18:1819 Mart'ta İBB'ye yapılan operasyon sonrası gelen ekonomik operasyon döviz kurunu yukarı yönle hareket ettirmişti.
00:18:27Hazine son aylarda hem içeriden hem dışarıdan borçlanıp döviz rezervlerini hızla artırdı.
00:18:33Merkez Bankası'nın tuttuğu mevduat tarihte ilk kez 1 trilyon TL'nin üzerine çıkarıldı.
00:18:38Gelecek hangi büyük olay için söz konusu bu adımın atıldığı büyük merak konusu.
00:18:44Ekonomi yönetimi seri halde hızlı faiz indirimine gidilip bir an önce piyasaları rahatlatmak istiyor.
00:18:51Ancak Ağustos ayı enflasyon verilerinin beklenenin üzerinde geleceği öne sürülüyor.
00:18:56Bu atılmak istenen mevcut adımları etkileyebilir.
00:18:58Faizler oldukça yüksek, piyasada para sıkıntısı var.
00:19:04İflaslar artış gösterdi.
00:19:07Terörsüz Türkiye sürecinde ise siyasi partiler arasındaki görüş ayrılıkları giderek göze çarpmaya başladı.
00:19:13Tüm bu iç siyasi riskleri daha da büyütecek dış faktörlerde söz konusu.
00:19:19İsrail, Gazze ve Suriye üzerindeki saldırılarını artırdı.
00:19:23Suriye'de üniter yapı tehlikede.
00:19:26Ayrılıkçı grupların federasyon için seslerini yükselttikleri görülüyor.
00:19:31Suriye konusunda şartlar İsrail lehine dönmeye başladı.
00:19:35YPG'ye operasyon yapılmaması, terör örgütünü cesaretlendirdi.
00:19:39ABD'nin ikircikli politikası Türkiye'nin elini kolunu bağlıyor.
00:19:47Suriye'de PKK'nın özellik talepleri içeride yürütülen süreç için büyük bir tehdit oluşturuyor.
00:19:53Bu yaşananların sadece dış politika değil, iç politika ve ekonominin konusu olması da kaçınılmaz.
00:19:59Olayların tırmanması Türkiye'nin ABD ve İsrail'le karşı karşıya kalma riskinin konuşulmasına yol açıyor.
00:20:06Ve toplum.
00:20:09Cinayetler artıyor.
00:20:11Büyük şehirlerde asayiş problem.
00:20:1318 yaş 6 çocuklar mafya tetikçisi oluyor.
00:20:17Motosikletli çeteler metropollerde cirit atıyor.
00:20:20Önümüzdeki tüm bu sorunlar şimdi çözüm bekliyor.
00:20:23Şimdi ülkemizde ve bölgemizde yaşanan gelişmeleri uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger'le konuşacağız.
00:20:36Sayın Ülger hoş geldiniz yayınımıza.
00:20:38Merhabalar iyi yayınlar diliyorum.
00:20:40Ben de size iyi yayınlar diliyorum.
00:20:43Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın diplomasi trafiği bugün de bir hayli yoğundu.
00:20:48Şangay İşbirliği Örgütü'ndeki zirveye katıldı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan.
00:20:53Onur konu olarak bu manada yine iki senedir olduğu gibi aslında Gazze'mizi ele aldı.
00:21:01Oradaki hezeyanın bitirilememesinin bir sebebi nedeni aması fakatı olamaz açıklamalarında bulundu.
00:21:08Bunlara geleceğiz ama orada bir başka konuk daha vardı.
00:21:12Guterreş'te oradaydı Şangay İşbirliği Örgütü'nde.
00:21:16Bu manada aslında şunu sorarak başlamak isterim.
00:21:18Türkiye'nin Şangay İşbirliği zirvesinde olması Birleşmiş Milletler'e veya Batı'ya bir mesaj mıdır acaba?
00:21:29Aslında Türkiye'nin çok yönlü dış politika takip ettiğini gösteren somut bir örnek.
00:21:35Yani önceden 20. yüzyıl boyunca Cumhuriyet'in başından beri Türkiye mütemadiyen yönünü Batı'ya dönmüştü.
00:21:44Bu çağdaş uygarlığı yakalama, bunu aşma şeklinde bu topluma tek yol olarak gösteriliyordu.
00:21:52Fakat işte bir takım kırılma noktaları var.
00:21:55Bir tanesi Johnson mektubu 1964.
00:21:57Bir başkası bunun devamı olarak Kıbrıs'a Türkiye'nin 1974'te yaptığı askeri müdahale, müdahaleden sonra Batı dünyasının ambargo uygulaması,
00:22:07Sovyet blokunun da bu müdahaleyi Türkiye'nin barış harekatını eriştirmesi,
00:22:13bağlantısızların da karşı çıkması çünkü Kıbrıs Cumhuriyeti Bağlantısızlar Harekatı'nın 77'lerin bir üyesiydi.
00:22:21Yani 1980'li yıllarda işte Orta Doğu'ya ekonomik bir açılım oldu.
00:22:28Özal'ın Ana Vatan Partisi'nin iktidarda olduğu dönemlerde,
00:22:3290'larda tekrar tek yol Batı falan böyle bir anlayış memlekete hakim vaziyetteydi.
00:22:38Ve 90'ların sonundan itibaren Türkiye çok boyutlu, çok cepheli dış politika izlemeye başladı.
00:22:48İşte bunun bir göstergesi de Türkiye'nin doğu merkezli uluslararası örgütlenmelerin faaliyetlerine bir şekilde iştirak etmesi,
00:22:58yani diyalog ortağı, gözlemci falan gibi farklı örgütlere farklı şekilde katılması bu Şankay İşbirliği Teşkilatı bakımından
00:23:09yaklaşık 10 yıldır bir diyalog ortaklığı müessesesi çerçevesinde bu uluslararası örgütle
00:23:17irtibatımızı, ilişkimizi bir kademe daha yukarı taşıma çabası içerisindeyiz.
00:23:23Fakat bu tabii ki Batı İttifakı'nın askeri örgütü NATO gibi değil.
00:23:30Onun türevi niteliğinde bir güvenlik teşkilatı, Türkiye'nin buraya üye olması söz konusu değil.
00:23:36Yani NATO üyeliğiyle çelişiyor.
00:23:38Buna rağmen buradaki devletlerle siyasi, ticari, iktisadi ilişkilerini canlandırması, geliştirmesi,
00:23:47Türkiye'nin çok yönlü dış politika izleme stratejisinin bir gereği.
00:23:53Yani böyle okuyorum ben.
00:23:55Peki bu manada aslında yani şöyle sormak da gerekiyor.
00:24:02Amerika'daki o Alaska'daki zirvenin ardından Trump ve Putin'in arasında gerçekleşen zirvenin ardından
00:24:10Çin'le Rusya'nın arasındaki sıkıntılar gündeme getirilmeye başlanmıştı.
00:24:14Çin'de Rusya'yı çok aslında hani canciğer kuzu sarması olmadıkları açığa çıkartılmıştı, konuşulmuştu.
00:24:23Ama bu zirvede yine elbette ki Rusya-Çin işbirliğini gördük.
00:24:27Rusya ve Çin arasındaki işbirliğini araya Amerika'yı da dahil ederek yorumladığımızda nasıl görüyorsunuz peki?
00:24:34Şimdi zaten bu teşkilat 1996'da ilk defa kurulduğu zaman Şangay Beşlisi olarak faaliyete başladı.
00:24:43Yani Rusya ve Çin'in kollektif hareket etmesini amaçlayan bir uluslararası örgüt.
00:24:50Asya kıtasında ABD'nin hegemonyasını engelleme amacı taşıyor.
00:24:56Örgütün temel amacı bu.
00:24:57İkinci olarak da her iki ülke bakımından tehdit oluşturan, tehlike oluşturan etnisite ve din temelli siyasi hareketlerle mücadele.
00:25:08Daha açık söylemek gerekirse işte mevcut sınırlar içerisinde Rusya'da da Çin'de de oradaki yönetimlerin tedirgin olduğu bir takım bölgeler var.
00:25:21Mesela Çin'de Doğu Türkistan, sonra Tibet bölgesi, iç Moğolistan, Mançurya buralarda mesela azınlıklar yaşıyor.
00:25:30Ve bunların bir şekilde haklarının genişlemesinden Çin endişe ediyor.
00:25:36Bunları baskı altında tutuyor.
00:25:38Ve bunların ayrılıkçılığa yöneldiğini iddia ediyor.
00:25:43Özellikle Doğu Türkistan'daki Türklerine yönelik, Uygur Türklerine yönelik kesif yoğun bir baskı devam ediyor.
00:25:50Benzer şeyler Rusya için de söz konusu.
00:25:54Rusya içerisinde sayıları 30 milyonun üzerinde büyük bölümü Türk olan Müslüman halklar var.
00:26:00Ve bunların günün birinde tıpkı Sovyetler Birliği'nin dağılması gibi Rusya Federasyonu'nun içerisindeki özellik bölgelerin dağılması suretiyle
00:26:08bağımsızlık kazanacağından Rusya endişe ediyor.
00:26:12Bu sendromla yaşıyoruz.
00:26:13Yani Rusya ve Çin'in en başına bakacak olursanız Şangay İşbirliği Teşkilatı bir işbirliği çabası dışarıda Amerika'ya karşı içeride de böyle etnisite ve din temelli siyasi hareketlere karşı.
00:26:30Ama aslında daha somut söylemek gerekirse Rusya'da da Çin'de de Türk kökenli halklar yaşıyor.
00:26:37Bunların bir şekilde kendi başlarına buyruk kendi geleceklerini tayin hakkı çerçevesinde siyasi bir varlık kazanmalarını önleme amacıyla oluşturuldu bu örgüt.
00:26:48Peki böyleyken en başta bu örgüte Rusya ve Çin'in dışında katılan Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın orada işi ne diyebilirsiniz.
00:26:57Ama şunu da düşünmemiz lazım.
00:27:00Şimdi bu ülkelerdeki yönetimler aslında Sovyet ardılı yönetimler ve bunlar sadece iktidarlarını korumak istiyorlar.
00:27:08Bunların böyle bir ideolojik bir argümanları yok.
00:27:12Yahut da olsa bile zamanla gelişecek.
00:27:14Zaman içerisinde bu beş ülkeye 2001'de Özbekistan'da katıldı.
00:27:21O tarihte Özbekistan'da İslam Kerimov, ilk diktatör bir idare vardı.
00:27:27Ve daha sonra Pakistan-Hindistan katıldı.
00:27:302017-18'de İran katıldı.
00:27:34Ve geçen senede bu Şankal Teşkilatı'na Beyaz Rusya katıldı.
00:27:42Şu an itibariyle 10 üyesi var bu teşkilatın.
00:27:47Temel amacı güvenlik sağlama, sınırların değişmezliği, işte aşırı hareketlerle siyasi, dini mücadele, tetiş hareketleriyle mücadele.
00:27:59Böyle istikrar sağlanma amacı taşıyan bir örgütlenme.
00:28:03Fakat NATO gibi askeri bir örgütlenme değil, onun türevi niteliğinde ikinci olarak siyasi ve iktisadi alanda da iş birliğini iler aşamaya taşımayı hedefliyorlar.
00:28:16Bir de burada hakikaten sizin sorunuzda bahsettiğiniz biçimde birbiriyle de itiraf halinde olan ülkeler var.
00:28:24Mesela Çin ile Hindistan arasında bir kavga var.
00:28:30İşte her ne kadar Trump iş başına geldikten sonra Hindistan'a karşı tavır pozisyonu almış ise de keza iki komünist ülke yani Çin Ak Cumhuriyeti ile Sovyetli Birliği arasındaki kavgada ABD Çin'i tanıyarak Sovyetler Birliği'ni tek başına bıraktı.
00:28:51Şimdi benzer bir operasyonu Trump İdaresi uygulamaya koymak istiyor.
00:28:58Rusya ve Çin işte Ukrayna meselesinde daha bir takım uluslararası meselelerde kolay kolektif hareket ediyorlar.
00:29:05Mesela her iki devlet de Kosova'yı tanımıyor mesela.
00:29:08İşte Balkanlar'da falan biraz böyle batıya karşı tavır tutum içerisindeler.
00:29:12Bu açıdan baktığımızda bu teşkilat bir batıya karşı bir gövde gösterisi denemesi olarak gözüküyor.
00:29:24Fakat örgüt yapısı olarak organizasyon olarak henüz daha böyle çok işin başındalar.
00:29:33Böyle futbolda galiba üçüncü küme, üçüncü grup falan yani batıdaki örgütler işte şampiyonlar ligi falan kategorisinde Avrupa Birliği, NATO.
00:29:43Çünkü örgüt yapısı belli amacı, belli organizasyon yapısı belli ve bunun için geçmişten günüme günümüze belli bir müktesebatı uygulamaya koyuyorlar.
00:29:55Burada ise henüz daha oluşum halinde kendi aralarında da yer yer ihtilaflar var.
00:30:01İşte bunları bir şekilde siyasi diyalogla aşmaya çalışıyorlar.
00:30:05Burada tabii ki esas bu örgütlenmeden kazanan, kazanma potansiyeli olan temel aktörün Çin olduğunu görmemiz lazım.
00:30:16Zaten Çin 2013'te kuşak yol projesiyle bir kuşak bir yol adı altında tüm dünyanın ticari bağlantılarını tesis eden bir güzergah projesi açıkladı.
00:30:33Bu ticari olarak Çin'in Avrupa, Asya, Afrika her tarafa uzanmasını, oralarda ticari ilişkileri geliştirmesine isim geliyor.
00:30:43Fakat işte bu bir şekilde güçlendikten sonra bir adım sonrasında bu siyasi ve askeri hegemonyaya dönüşecek.
00:30:52Yani batıya karşı güçlü bir alternatif olarak Çin'in tedricen güçleneceği bir zemin oluşturacak.
00:31:01Şimdi Türkiye açısından baktığımızda ise şunu görüyoruz.
00:31:05Türkiye tabii ki Yükselen Asya programını 2019'da başlatmıştı.
00:31:13Yani çok taraflı ilişkiler kuran bir hüviyet kazandı son 20-25 yıl içerisinde.
00:31:21Artık sadece Avrupa ile değil aynı zamanda Orta Doğu ile, aynı zamanda Karadeniz ülkeleriyle, Balkan ülkeleriyle, Afrika ile irtibat ilişki kurdu.
00:31:29Afrika'da 12 olan büyük ilişkilerin sayısı 44'e çıktı.
00:31:32Latin Amerika açılımı yaptık.
00:31:34Güneydoğu Asya devletleriyle, yani Müslüman olsun olmasın yakın irtibat ilişki tesis etme çabasındayız.
00:31:42Afrika'da diyebilir miyiz hocam?
00:31:45Çok boyutlu, çok yönlü.
00:31:47Dış politika stratejisinin bir gereği bu tip örgütlenmelerle yakın ilişki kurmak.
00:31:54Evet, Türkiye 2005 yılını Afrika yılı ilan etti.
00:32:00Yani 2005 yılı mesela o tarihte pek çok insanı şok etmişti.
00:32:05Avrupa ile tam yürek müzakerelerin başladığı yıl.
00:32:09Fakat bir taraftan da tek bir boyuta dış politikayı indirgeme yerine çizitlendirme yolunu tercih ettiği için 2005 yılını Afrika yılı ilan etti.
00:32:21Bugün Afrika'da pek çok ülkeyle çok yakın irtibatımız, ilişkimiz var.
00:32:26Şangay Teşkilatı'na tekrar dönecek olursak, diyalog ortağı olarak işte 10 yıldan uzunca bir süredir buradaki ülkelerle çeşitli siyasi, ticari, iktisadi konularda işbirliğini geliştirme, ticareti canlandırma arzusundayız.
00:32:45Bu toplantıda Erdoğan, Türkiye'nin hassasiyet gösterdiği hususları güçlü biçimde dünya kamuoyuna nakletme fırsatı da buldu.
00:32:56Adeta mini bir Birleşmiş Milletler hüviyeti kazanmış durumda teşkilat.
00:33:03Ama hala tam organize hale gelmesi için çok yetersiz, epeyce bir süre geçmesi gerekecek.
00:33:12Peki aslında biraz daha o üçlü, üç ülke üzerinde durup sonrasında Türkiye'ye ve aslında bize geçmek istiyorum yavaş yavaş.
00:33:22Amerika, Rusya ve Çin dediğimiz takdirde Rusya şu anda Çin'le daha yakın ilişkiler güdüyor gibi gözükse de Amerika'yla da böyle bir bazen bir valise giriyor gibi gözüküyoruz.
00:33:37Rusya şu anda tam olarak nerede, hangi noktada sizce peki?
00:33:41Şimdi Sovyet Devleti'ye dağıldıktan sonra Baki'ye kalan devletlerin en büyüğü Rusya Federasyonu 17 milyon kilometre kare, Türkiye'nin 20 katından daha büyük bir coğrafya.
00:33:54Fakat nüfusun büyükçe bir kısmı Avrupa Rusya'sında yaşıyor.
00:33:58Uralların batısında yaşıyor 110 milyonu.
00:34:00Yani Hazar'dan kuzeye doğru bizdeki Toroslar gibi bir dağ silsilesi var.
00:34:06Ural Dağları o dağların batısında yaşıyorlar.
00:34:09Volga, Ural bölgesi işte oranın en mümmit bölgesi.
00:34:12Hem Sanayi bölgesi orada var.
00:34:14Moskova'da bu bölgede Avrupa Rusya'sı.
00:34:18Şimdi Rusya tabii ki Sovyet'e dağıldıktan sonra Boris Yersin'in başkan olduğu dönemde kendini Avrupa'nın bir parçası olarak görüyordu.
00:34:32Rusya'da temel düşünce işte biz de Batı'ya aitiz, biz de Hristiyanız, Batı'da Katolikler de var, Ortodokslar da var, biz de Ortodoksuz ve Batı'nın bir parçamızdayız.
00:34:44Deli Petron'un da, Çarp Petron'un da hedefi aslında işte Rusya'yı Batılaştırmak idi.
00:34:50Komünizm dönemi geçti, şimdi Rusya işte Batı'yla siyasi ticari ilişkilerini canlandıracak.
00:34:56Bu 9 yıl sürdü, 2000'lerin başında Avrasyacılar, daha doğrusu KGB ekibi devlete el koydu.
00:35:08Putin başlangıçta Rusya'da bir teknokrat olarak görevlendirildi.
00:35:14Daha sonra kamuoyu yönlendirmesiyle, propaganda ile topluma lanse edildi.
00:35:20İşte savaş uçağı pilotu denize bir dalıyor, yarım saat çıkmıyor.
00:35:25Bu adam nasıl nefes alıyor, nasıl bir kahraman falan.
00:35:28Ve o dönemde medya desteğiyle Rusya'da bizdeki Ana Vatan Partisi gibi bir parti vardı.
00:35:36Evimiz Rusya Partisi.
00:35:38Onun kongresine katıldı, başkan adaylığını koydu ve kazandı.
00:35:42Kazandıktan sonra o partinin adayı olarak, teknokrat olarak geçici başkanlık görevini yürüten Putin seçimlere girdi ve kazandı.
00:35:52İki dönem üst üste seçildi.
00:35:53Sonra medvedevi bir dönem Cumhurbaşkanı yaptılar.
00:35:58İpler yine Putin'de kaldı.
00:36:00Dört sene boyunca Putin başbakanlık görevine üstlendi.
00:36:03Daha sonra anayasa değişti.
00:36:05Cumhurbaşkanlığının süresi altı yıla çıktı.
00:36:072012-2018, 2018-2024.
00:36:122024'e gelmeden önce pandemi döneminde anayasa bir kez daha değişti.
00:36:16Anayasa değiştiği için Yüksek Mahkeme şöyle bir karar aldı.
00:36:20Yani ilk defa başvuruyor kabul edeceğiz denildi.
00:36:23Ve Putin 2024'te yeniden seçildi ve bu birinci kez seçilmiş kabul ediliyor.
00:36:28Şimdi 2030'da tekrar bir daha seçilme hakkı var.
00:36:31Yani KGB aslında devlete el koydu.
00:36:35Şimdi Rusya, bunu niye anlattım?
00:36:37Çünkü normal bir ülke değil Putin.
00:36:39Demokrasi deneyimi yok.
00:36:41Rusya normal bir ülke değil.
00:36:44Demokrasi deneyimi yok.
00:36:45Putin KGB içerisinde özel görevle yerleştirilen ve devleti bir bütün olarak tutmakla görevlendirilen bir personel.
00:36:58Rusya'da tabii ki çok güçlü ve halk tarafından sevilen liderler, potansiyeli olan siyasi partiler de vardı.
00:37:06Fakat bunları bir şekilde devlet dışına bıraktılar.
00:37:09Mesela Boris Nemso diye bir adam vardı.
00:37:12Biz oraya bir toplantı vesilesiyle gittiğimizde Ruslar diyordu ki Putin'den sonra bu başkan olacak çok seviliyor falan.
00:37:20Hemen bir sene sonra Fahir'i biçim öldürdüler.
00:37:23Navalny'yi aynı şekilde hapishanede zehirlediler.
00:37:26Yani Rusya'da aslında muhalefet yok.
00:37:29İki numaralı güçlü parti.
00:37:31Bizdeki CHP'ye benziyor.
00:37:32Rusya Federasyonu'nun Komünist Partisi.
00:37:35Sovyete Birliği hayalleri kuruyor.
00:37:38Eski Sovyet Cumhuriyetleri üzerinde hak iddia ediyor.
00:37:41Üç numaralı siyasal parti.
00:37:44Liberal Demokrat Parti.
00:37:45Onun başkanı Türkolog'tu Vladimir Zirinovski.
00:37:52Geçen sene o vefat etti.
00:37:54Şimdi o da Çarlık Rusya'sı rüyaları görüyor.
00:37:57Sıcak denizlere inme rüyaları görüyor.
00:37:59Aslında Putin yani dış politikada ve içeride dikensiz gül bahçesini yönetiyor.
00:38:06Totaliter bir yapı var.
00:38:08Fakat bu Ruslar demokrasi deneyimi olmadığı için çok da hissedilmiyor.
00:38:13Mesela Rusya'da 2015 yılında yabancı ajan yasası çıktı.
00:38:19Herhangi bir şekilde resmi görüşe aykırı bir fikri ileri sürdüğünüzde hemen bu pozisyonunuzu değiştirmezseniz vatana ihanetten yargılanıyorsunuz falan.
00:38:30Ve bütün medya, bütün düşünürler kendi kendilerine otosansür uygulamaya başladılar.
00:38:36Rusya'da sonradan türediği zenginler, oligarklar bunların bir kısmı yurt dışına kaçtı.
00:38:43Evet onlar haksızlık, yolsuzluk da yapıyordu.
00:38:46Şimdi Putin'le birlikte Rusya yeniden süper güç olma iddiasında sorun buradan kaynaklanıyor.
00:38:52Yani şunu yapmak istiyor.
00:38:56Nasıl ki iki kutuplu dünyada ABD, Batı İttifakı ve Doğu varsa Sovyet Nebiliği şimdi de pekala.
00:39:05Ben de bir süper güçüm argümanını Rusya sürekli gündemde tutmaya çalışıyor.
00:39:11Ama elinde kullanabileceği iki tane aslında araç var.
00:39:17Bir tanesi Sovyet Nebiliğinden miras kalan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde daim üyelik.
00:39:25Önceden bu Sovyet Nebiliğin muhtesindeydi.
00:39:27Dağıldıktan sonra Rusya'ya kaldı.
00:39:28İkincisi de nükleer silahlar.
00:39:30Bunun ütesinde çok geniş coğrafya, ülke hapishane gibi, üst açık hapishane gibi
00:39:35ve gayri safi milli hasılası da yani Türkiye'nin bir buçuk katı kadar.
00:39:42Bakın Türkiye'nin en son OECD verisine göre 1 trilyon 400 milyar dolar.
00:39:48Gayri safi milli hasıla büyüklüğü.
00:39:50Evet gelir dağılımı bozuk falan o işin başka tarafı.
00:39:53Rusya'nın ne kadar?
00:39:542,5 trilyon.
00:39:55Ve Rusya, yani Türkiye'ye kadar bile üretmiyor aslında.
00:39:59Bu 2,5 trilyonun %70'i petrol ve doğal gaz satışından elde edilen gelirlerden oluşuyor.
00:40:07Şimdi son derece Rusya, evet komansiyonun silahları var, nükleer silahları var.
00:40:13Fakat ordusunun son derece yetersiz olduğunu Ukrayna Savaşı net biçimde gösterdi.
00:40:20Kağıttan kaplan oldukları adeta işte ortaya çıktı.
00:40:24Bir Wagner deneyimi yaşadılar içeride değil mi?
00:40:26Batı'ya benzer bir profesyonel yapılanma, isyan harekatı falan oldu.
00:40:33Şimdi Putin, yani Putin'in görevi şu.
00:40:38Ülkeyi birlik bütünlük içerisinde tutmak.
00:40:41Yani bunu yapabilmek için de ülke içerisindeki etnisite ve din farklılıklarının ayrılıkçılığa yönelmesini önlemek için dışarıda kendileri macera arıyorlar.
00:40:53Ukrayna şeyde, Gürcistan'ın iki bölgesini merkez hükümetten kopardılar.
00:40:58Güneyi, Osetya'yı ve Avazya'yı, işte Suriye'ye, sonra işte Sudan'a falan, Libya'ya pek çok yere müdahil oldular.
00:41:06Balkanlar'da Sırp milliyetçilerini destekliyorlar.
00:41:09Trans-Kafkasya'da ilk yıllarda Ermenistan'ı destekliyorlardı.
00:41:132018'den sonra Nikol Paşinyan Rusya'yla mesafeli bir politika takip ettikten sonra Nikol Paşinyan'ı devirmek için ikinci Trans-Kafkasya savaşında Rusya dışarıdan seyretti adeta.
00:41:27Ve savaşı kaybeden Paşinyan'ın seçimlerde de başarılı olacağını ümit ediyordu.
00:41:32Fakat seçimlerde Paşinyan yüzde elli dört kazandı.
00:41:35Rusya şu an itibariyle Putin iktidarı döneminde Ukrayna'ya saldırmasının da amacı bu.
00:41:43Yani aslında bir sendrom yaşıyor.
00:41:45Bir kez daha parçalanmaktan tedirgin ve endişeli olduğu için dışarıya karşı agresif bir politika izliyor.
00:41:54Ukrayna diye bir millet yok.
00:41:56Onlar aslında Rus, yani Slav kökenli.
00:42:00Bu devleti işte biz kurduk falan.
00:42:02Tarihte ilk Rus devleti Kiev'de kuruldu.
00:42:06Burada buranın adı zaten Novorosya falan.
00:42:09Son derece böyle sübjektif Birleşmiş Milletler Anasözleşmesi'ne aykırı argümanları ileri sürerek bir saldırı başlattılar.
00:42:18İşte bunun da amacı aslında Rusya çok güçlü propaganda yapıyor.
00:42:21Türkiye'de de çok etkili oldu.
00:42:22Mesela medyada bakacak olursanız hep böyle NATO genişlemesinden falan bahsedildiğini görürsünüz.
00:42:29Bu aslında Rusya'nın resmi görüşüdür.
00:42:31Yani Ukrayna'ya saldırganlarını meşrulaştırmak için işte NATO ile irtibat kurdu, ilişki kurdu.
00:42:38Boskova'ya şu kadar yakın yere geldi NATO silahları gelecek.
00:42:42Tamam yani onun 100 kilometre 200 kilometre ötesinde.
00:42:46Zaten Baltıklar'da NATO ülkesi, işte Polonya'da NATO ülkesi.
00:42:50Yani ileri sürdükleri argümanın tutarlı bir tarafı yok ama Rusya toprak bütünlüğünü, birliğinin bütünlüğünü korumak ve bir kez daha Milletler Hapishanesi'nin dağılmasını önlemek için bu şekilde etkili kesif bir propaganda yapıyor.
00:43:07Ne yazdık ki bu propagandanın en güçlü biçimde toplumda taban bulduğu, işte kamuoyuna anlatıldığı ülkelerden birisi de Türkiye, Ukrayna savaşını hep böyle Rusya'nın bakış açısıyla yorumcular bize anlattılar.
00:43:25İşte NATO söz vermişti, sözünde durmadı.
00:43:28Uluslararası ilişkilerde anlaşmalara bile kimse cahiyet etmiyor.
00:43:34Koşullar, konjonktür değişti diye anlaşmaların revize edilmesi konuşuluyor.
00:43:39Yani kim nerede ne söz vermiş.
00:43:42Yani bunlara dayanarak Rusya saldırganlarına meşrulaştırmaya çalışıyor.
00:43:47Evet geldiğimiz nokta şurası yani Putin mümkün olduğu kadar Rus devleti Putin'le birlikte birliğini, bütünlüğünü korumaya çalışıyor.
00:43:59Rusya için en büyük tehditlerden birisi de Çin'den geliyor.
00:44:04Çünkü Rusya'nın nüfusu 143 milyon, 17 milyon kilometre kare.
00:44:10Çin'in nüfusu 1 milyon 400 bin, 1 milyar 400 bin.
00:44:19Evet Hindistan'ınki biraz daha geçti, 450 falan civarında.
00:44:24Çünkü Çin'de işte son yılda da biraz gevşetildi.
00:44:28İzdivaçlarda tek çocuk kuralı var.
00:44:30Yani işte evlendiği zaman falan mümkün olduğu kadar buna itina gösteriyorlardı aile planlamasına.
00:44:38Şimdi Çin'in bir başka amacı da Çin dışarıya sadece mal satmıyor.
00:44:43Aynı zamanda nüfus ihraç ediyor ve potansiyel genişleme alanlarının başında da Rusya geliyor.
00:44:50Devasa Rus coğrafyası şu an itibariyle işte yatırımlar kanalıyla, evlenmeler kanalıyla oralarda yayılmaya çalışıyorlar.
00:44:59Fakat böyle 25, 30, 50 yıllık projeksiyonlara baktığımızda Rusya için esas tehditin Çin'den geldiği anlaşılıyor.
00:45:09ABD bağlantısı da şu şekilde işte Trump bir şekilde Çin'i kendisine meydan okuyan aktör olarak gördüğü için Rusya'yı yanına almaya çalışıyor.
00:45:22Temelde Ukrayna meselesindeki tavır tutum pozisyonunu böyle okumak lazım.
00:45:29Çin'in daha fazla etki ve nüfus kazanmasını engellemeye çalışıyor.
00:45:36Çin'i böyle çevreleme, kontrol altına tutma hedefini gütüyor.
00:45:41Bunun bir başka göstergesi de Güney Kore, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın özel ortak ad altında NATO faaliyetlerine yavaş yavaş dahil edilmiş olması.
00:45:57Yani önümüzdeki zaman diliminde bu saydığım ülkelerin ve Filipinlerin, Vietnam'ın falan böyle NATO'ya katılması kurgulanıyor.
00:46:07NATO'nun böyle küresel bir örgüt haline getirilmesi stratejisi var.
00:46:12Ama öte taraftan da NATO'nun Avrupalı ortaklarıyla ABD arasında bir işte görüş ayrılığı, çeşitli konularda ihtilaflar olduğunu görüyoruz.
00:46:21Burada da ABD aslında Avrupalı ortakların daha fazla savunma arcaması yapmasını temin etmiş oluyor.
00:46:30Çünkü ne haliniz varsa kendi başınızın çaresine bakın diye Avrupa üzerindeki güvenlik şemsiyesini gevşetme emarelerini ortaya koyunca Avrupalılar daha fazla savunmaya kaynak aktarma durumunda kaldılar.
00:46:47Bunu hem Avrupa Birliği içerisinde kabul ettiler.
00:46:51Yani 2030'lar kadar 800 milyar euro savunmaya kaynak ayıracak Avrupa Birliği ülkeleri.
00:46:57Bir de NATO'nun en son birkaç ay önce Hollanda'nın lahikiyetinde, devlet ve küret başkanları zirvesinde şunu kabul ettiğini gördük.
00:47:10Savunma arcamalarının gayri safi milli hasıla içindeki oranı 2035'e kadar %5'e çıkacak.
00:47:17Şu an itibariyle %1.8, %2, %2.3 civarında ülkelere göre farklı seyrediyor.
00:47:25Yani en azından iki katına çıkarmayı ülkelerin hepsi kabul etti.
00:47:29Sadece İspanya itirazi kayıt çekince koydu.
00:47:33Yani ABD açısından baktığımızda uzun vadeli strateji, ABD'nin stratejisi bu meselede Çin'i kontrol altına almayı ve Rusya'yı batı sistemine dahil etmeyi hedefliyor.
00:47:51Fakat realiteye baktığımızda öte taraftan ABD şu seçeneğin üzerinde de duruyor.
00:47:59Günün birinde tıpkı Sovyetler Birliği'nde olduğu gibi Rusya Federasyonu da dağılırsa acaba Çin'in Rusya topraklarının istilası karşısında ABD'nin stratejisi nedir?
00:48:14Mesela bunu da raporlarında konuşuyorlar ve hatta bu raporların bazıları şöyle diyor.
00:48:20Yani evet Türkiye ile bir takım konularda ihtilaf yaşamış olabiliriz.
00:48:25Fakat Türkiye bir NATO ülkesi ve Sovyet Birliği sonrasında ABD Türkiye'nin Rusya içerisinde güçlenmesine destek vermeli falan.
00:48:38Bu resmi görüş değil fakat bu tip raporlar da var.
00:48:42Şimdi bu açıdan baktığımızda çok çetrefil olduğu gözüküyor.
00:48:45Yani ilişkilerin böyle iç içe geçmiş komplike çetrefil bir görünümde olduğu ortaya çıkıyor.
00:48:53Evet peki şimdi yönümüzü aslında bizim tarafımıza en büyük yaramıza çevirecek olursak yani Şangay İşbirliği Örgütü'nü ve bunların en büyük iki ülkesini ve diğer tarafta da Amerika'yı konuştuğumuz takdirde bu sonuçlar ortaya çıkıyor.
00:49:12Gerçekten çok çetrefilli konular ve diyaloglar ortada dururken bizi kendisini tanımasına rağmen uzun yıllar İsrail'i tanımayan bir Çin'den bahsediyoruz aslında.
00:49:26O ülkede gerçekleşti Şangay İşbirliği Örgütü.
00:49:29Ve bu manada yine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan her platformda olduğu gibi iki senedir burada da Gazze mesajı verdi ve bu mezalimi durduramamanın bir aması fakatı olamaz mesajını iletti.
00:49:43Oradan dünyaya bu manada bir şeyler yapmalıyız çağrısında bulundu tekraren.
00:49:48Şangay İşbirliği Örgütü'nden Rusya'dan Çin'den zaten Türkiye bu manada çok bir şeyler yapmaya çalışıyor.
00:49:58İsrail'e sözün dışında bir yaptırım bir uygulama bir sonuç çıkar mı sizce?
00:50:04Yok hayır öyle bir kanaatta değilim yani bu kez iki tanesi işte burada Rusya ve Çin Güvenlik Konseyi üyesi orada bu konuları kendileri aktif biçimde gündeme getiriyor da değiller.
00:50:17Bir kez daha önceden Putin de açıkladı İsrail'in içerisinde bugünkü nüfusunun içerisinde Sovyet göçmeni olanların sayısı bir buçuk iki milyon civarında.
00:50:32Yani sadece ABD ile yakın ilişkileri yok İsrail'in Rusya ile de yakın ilişkileri var.
00:50:41Yani Rusya herhangi bir şekilde Türkiye kadar bu meseleyi diplomasi alanında da gündeme getiren İsrail üzerinde baskı kuran bir devlet değil.
00:50:54Çin ise temelde ekonomik saygı ile bakıyor.
00:50:59Yani onun da herhangi bir şekilde insan hakları hassasiyeti falan yok zaten.
00:51:04Kendi içerisinde Tibet'te ve Doğu Türkistan'da yaptıklarını biliyoruz.
00:51:09Fakat bu mesele işte Orta Doğu'daki ticari bağlantılarını, kuşak yol projesini geliştirmesi için bir zemin olabilir mi?
00:51:20Bakış açısı bu.
00:51:22Şimdi Batı'daki her ne kadar larite ile gerçek farklı ise de insan hakları hassasiyetinin yani dörtte biri türevi bile bu ülkelerde yok.
00:51:34Yani bunlardan böyle İsrail'e karşı pozisyon, tavır tutum almalarını Rusya ve Çin'den beklemek abesle içtigal.
00:51:44Fakat Türkiye işte bu vesileyle gerek işte bir ikisi toplantısında, gerek Şankaya İşbirliği Teşkilatı toplantısında katıldığı uluslararası forumlarda kendi görüşlerini uluslararası topluma güçlü biçimde iletiyor.
00:52:00İletme fırsatı buluyor. Erdoğan bütün uluslararası forumları etkili biçimde kullanıyor.
00:52:09Bunun Türkiye'nin etkisinin nüfuzunun artmasına olumlu katkı sağladığı muhakkak hassasiyeti de güçlendiriyor.
00:52:17Fakat fiiliyatta çağdaş dünyanın real gerçekliğini esas aldığımızda bir kanıksama durumu var.
00:52:27Çok da fiiliyatta bu saldırganlığı durdurulması için kolektif bir hareket gelişmiyor ve kanıksanıyor.
00:52:36Bakın mesela bugün itibariyle Eylül ayının başındayız.
00:52:40Bu seneyi, ikinci seneyi devriyesine çok az bir zaman kaldı, bir ay kaldı.
00:52:46Yani 23 aydır her gün işte Gazze'de vahşet, savaş suçları, soykırım suçları, çocuklar öldürülüyor, kadınlar öldürülüyor.
00:52:56Ve yapılması gereken belli yaptırım kararı alınması lazım.
00:53:02Ve buraya Birleşmiş Milletler'in müdahale etmesi lazım.
00:53:07Burada engelleyeci olarak ABD'yi görüyoruz.
00:53:10Bazen ABD'nin peşine Fransa ve İngiltere'de takılıyor.
00:53:14Bazen sadece İngiltere takılıyor.
00:53:17Ama Rusya ve Çin'in de burada kendi başlarına bir inisiyatif, bir hassasiyet gösterdiklerine tanık olmuyoruz.
00:53:26Yani objektif olarak baktığımızda fotoğraf burası.
00:53:30Bu toplantıda Türkiye kendi bölgesindeki meseleleri güçlü biçimde gündeme getiriyor.
00:53:41Uluslararası siyasal sistemin yeniden yapılanması, reorganizasyonunun gerekli olduğunu gündeme getiriyor.
00:53:49Evet bunlar Türkiye açısından, Türkiye'nin etkisinin nüfuzunun güçlenmesi açısından doğru adımlar.
00:53:58Ama öte taraftan realiteye baktığımızda da bu olumsuzlukların, soykırımın, savaş suçlarının kanıksanmasının ötesinde fiiliyatta bir engelleyeci çaba olmuyor.
00:54:16Rusya ve Çin, Türkiye'ye kadar, Türkiye'nin yansı kadar bile bir inisiyatif, uluslararası kurumlarda, örgütlerde başlatmış değiller.
00:54:26Ne yazık ki durum bu şekilde.
00:54:28Peki, onları inancı olarak baktığımız zaman, inanç noktasında baktığımız zaman onları bir kenara koyduk.
00:54:36Bakış açıları da hem ekonomik hem de maddi olarak bu şekildeydi.
00:54:40Peki, Müslüman olarak, kendini Müslüman olarak addeden Arap ülkelerinin liderlerini Şanga İşbirliği Örgütü'ne girmek çabasında olduğunu gördük bizler değil mi kıymetli hocam?
00:54:51Evet.
00:54:51Bu manada, biraz aslında duygusal bir soru soracağım.
00:54:59Yani profesyonel olmayabilir, onun için özür diliyorum aslında.
00:55:02Biraz halktan veya inançlı insanların içindeki o kor soruyu veya neden olmuyor sorusunu sormak istiyorum size.
00:55:11Yani orada Şangay örgütüne katılmak için sıraya giren bir Arap ülkelerini görüyoruz.
00:55:17Amerika'ya 5.3 veya 7 trilyon dolar veren bir Arap ülkelerini görüyoruz ki onlar bomba olarak tekrar yağıyor ne yazık ki.
00:55:26Şu anda onları izliyoruz.
00:55:27Bu manada gerçekten onları bir tarafa koyduğumuz zaman artık bıçak kemiğe dayandı.
00:55:33Yeter artık.
00:55:34Cumhurbaşkanı Erdoğan demişti ya bazı mesajlar için, ülkemiz içinde kılıç kınından çıkarsa.
00:55:40Hadi kılıcı kınından çıkartalım dediğimiz takdirde.
00:55:42Türkiye, Pakistan ve belki de samimiyetine bir noktada hadi güvendik diyelim İran bir şekilde.
00:55:51Yani biz tamam diyenler gücünü birleştirip bir noktada herhangi bir şey yapamayacak kadar mı bağlıyız kıymetli hocam?
00:55:58Veya bunun bir çıkış noktası var mıdır sizce?
00:56:01Şu zaman olabilirim veya şu şartlar altında olabilir diyor musunuz?
00:56:05Yani ben sorunuzu şöyle anlıyorum.
00:56:08Yani bu gazete meselesinin sonu ne olacak?
00:56:10Bu iş nereye gidiyor?
00:56:11Müslüman dünya bir kolektif hareketle bu saldırganlığı önleyebilecek mi?
00:56:17Bir kez işte şunu görmemiz lazım.
00:56:21Yani 23 ay geçti ve sürekli bunları konuşarak kanıksamaya,
00:56:27oradaki dramı bir anlamda normalleştirmeye de başladık.
00:56:33Müslüman dünyanın, Müslüman dünyanın kronik sorunları var.
00:56:39Belki de bir öz eleştiri yapması için bu gazete meselesi, aksa tufanı bir kırılma noktası olabilir.
00:56:49Yani Müslümanlık anlayışımız bakımından bir reforma, Kur'an-ı Kerim'e dönerek yeni bir anlayışı hakim kılmaya ihtiyacımız var.
00:57:04Genelde ibadet ağırlıklı bir anlayış hakim olmuş.
00:57:09Tabii ki olmasın demek anlamında kullanmıyorum bunu.
00:57:12Ama bunun ötesinde tabii yani fiilen sahaya, harekete geçmek lazım.
00:57:20Hoştanmasanız da cihazsız.
00:57:21Ve yani dua ile bizim yapmamız gereken şeyleri biz işte Cenab-ı Allah'tan, Tanrı'dan istiyoruz.
00:57:31Allah'ım işte kökü parı kahret falan ama işte bunu doğal olarak söyledikten sonra da harekete geçmeniz lazım.
00:57:39İşte din anlayışında belki de işte bir yeniden bir öze dönüş yahut da bir reformun başlangıcı olabilir.
00:57:50Şimdi Müslüman dünya dediğimiz ülkeler işte bunların en iyilerinden birisi Türkiye.
00:57:54Türkiye'nin de ne kadar iyi olduğu tartışmaya açık.
00:57:59Genelde halka Müslüman olan ülkeler yöneticilerin angajmanında Müslümanlık, İslam sadece bir enstrüman, bir araç kitleleri yönetmek, yönlendirmek.
00:58:12İşte yaptıklarının dine uygun olduğunu kitleye kabul ettirmek için bir enstrüman nübiyeti taşıyor.
00:58:22Yani baktığımızda hanedan yönetimleri, tek parti idareleri, bir şekilde sömürgeye geçmişi olan ama daha sonra böyle baskıcı yahut da light şekilde varlıklarını türdüren yapılar.
00:58:39Zengin ülkeler de var, devasa petrodolar sahibi olan ülkeler de var.
00:58:50Yoksullar, Arap'ın yoksulu da devasa yoksulu.
00:58:53Mesela Somali'yi bundan 10-15 yıl önce yardım kampanyasıyla ayağı kaldıran ülke Türkiye oldu.
00:58:59Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar, Kuveyt bunları yapamaz mıydı?
00:59:06Oradaki hanedan yönetimleri bu tip meselelerde değil de kendilerinin lokal yahut da böyle ülkesel çıkarlarına ağırlık veriyorlar.
00:59:19Kronik sorunlar var Müslüman dünyanın.
00:59:21Yani bu Aksa Tufanı, Filistin-İsrail meselesinde olduğu kadar, uluslararası hukuk, Birleşik Milletler, uluslararası örgütlerde olduğu kadar,
00:59:33aynı zamanda Müslüman dünya bakımından da bir kırılma noktası, bir dönüm noktası olacak gibi gözüküyor.
00:59:41Nasıl ki biz şimdi miladi takvimi kullanıyoruz, Hazreti İsa'nın doğduğu yıl sıfır kabul ediliyor.
00:59:49Katolikler, Noel'i 25 Aralık ve Ortodokslar 6 Ocak kabul ediyor ama işte aralarında birkaç gün var ama sıfır olan yer nokta Hazreti İsa'nın doğduğu nokta milat.
01:00:04Şimdi bunun gibi yani tüm dünya bakımından ve Müslüman dünya bakımından Aksa Tufanı önümüzdeki zaman diliminde bir kırılma noktası olacak.
01:00:17Şimdi biz olayın içinde olduğumuz için bunu fark edemiyoruz.
01:00:22Fark etmenin şöyle zorlukları var.
01:00:24Diyelim ki İstiklal Caddesi'nde bir sanat kalerisine girip de bir resme yakından baktığınızda biraz anlamakta zorluk çekiyorsunuz.
01:00:34Ama biraz daha geriye çekilip baktığınızda daha net anlayabiliyorsunuz.
01:00:39İşte bugünkü olayları da şimdi içinde yaşadığımız için anlamakta zorluk çekebiliriz.
01:00:45Fakat belli bir periyot sonra biraz daha ileri bir zamandan baktığımızda çok önemli bir dönüm noktası olduğunu göreceğiz.
01:00:56Batı dünyası için, İsrail Filistin ihtilafı için, uluslararası örgütler için ve aynı zamanda Müslüman dünya için, Müslümanlık anlayışı için Aksa Tufanı çok önemli bir kilometre taşı olacak diye düşünüyorum.
01:01:11Peki bu manada son tahlilde İsrail İşgal Devleti'nin Gazze'de kapsamlı işgali başladıktan sonra
01:01:19Hamas'a desteği zaten böyle çok sağlam olmayan kişilerden, taraflardan şöyle yorumlar gelmeye başladı aslında.
01:01:31Hamas şu anda yaptığından memnun mudur, mutlu mudur?
01:01:34İşte o Aksa Tufanı yapmasaydı şimdi bu kadar binlerce şehit olmayacaktı, Gazze tamamen işgal edilemeyecekti gibi yorumlar yapılıyor ve Hamas'a sırt dönüyor ve sanki tüm suç Hamas'ınmış gibi, aslında Hamas nedeniyle tüm bunlar oluyormuş gibi bir portret çiziliyor.
01:01:51Hamas gerçekten bu kadar suçlanabilecek bir örgüt mü şu anda diye sormak istiyorum size.
01:01:57Hamas ne yaptı onu hatırlayalım.
01:02:00Yani Hamas bir kere Filistin İslami Hareketi açılımı bu.
01:02:04Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın Filistin'deki şubesi hüviyetinde, Ürdün'de de bu teşkilatın bir kolu var.
01:02:11Onlar siyasal parti şeklinde.
01:02:13İşte Mısır'da Müslüman Kardeşler 1929'dan günümüze giderek etkisini nüfuzunu arttırdı.
01:02:23En son işte Hürriyet ve Adalet Partisi'ni kurdular, seçimlere katıldı bu parti ve Muhammed Morsi Cumhurbaşkanı seçildi.
01:02:31Daha sonra içeriden askerlerin dışarıdan işte Amerika'nın ve Avrupa Birliği'nin desteğiyle bir darbe ile görevden uzaklaştırıldı.
01:02:43Evet Hamas'a girecek olursak tekrar Hamas 7 Ekim 2023'te bir yarma harekatı başlattı.
01:02:51Yani işgali sonlandırma harekatı başlattı.
01:02:56Bazı gazeteler mesela şöyle yazdı, İsrail'in toprak bütünlüğü tehdit altında çünkü İsrail sınırlarına yönelik bir, topraklarına yönelik bir saldırı başlattı.
01:03:10Oysa yani İsrail'in kontrol altında tuttuğu topraklar Filistin toprakları.
01:03:17Uluslararası hukuka göre buralar işgal edilmiş topraklar.
01:03:20İşgal edilmiş toprakları kurtarma harekatı başlattı.
01:03:23Bunun sonunda bir İsrail saldırısı falan bekleniyor muydu?
01:03:28Evet yani bunlar muhtemel.
01:03:31Fakat şunu da konuşmamız lazım.
01:03:35Uçan kuştan haberi olan CIA ile birlikte çalışan Mossad acaba bu Hamas saldırısını haber almadı mı?
01:03:43Aldı ise neden engellemedi?
01:03:45Yahut da acaba Hamas'ı tetiklediler mi falan?
01:03:49Mesela bu tip görüşlerde ileri sürülüyor.
01:03:51Haberleri olsun olmasın o taraf belki araştırma sonrasında vuzuha kavuşacak.
01:03:57Fakat Aksa tufanı her ne kadar işte 60 bin 100 bin civarı insanın katledilmesine yol açmış ise de şunu sağladı.
01:04:10Geri dönülmez biçimde Filistin davası iki devletli çözüm uluslararası toplumun gündemine geldi.
01:04:19Bakın bugün tanıyan devletlerin sayısı 148 işte yakında 10-15 civarı daha artacak.
01:04:26Peki ama bu tanımaların artmasına rağmen Batı Şeria'da ve Gazi'de Siyonist saldırganlık devam ediyor.
01:04:34Filistinlerin mülkü toprağa kalmadı da diyebilirsiniz.
01:04:38Bu da doğru fakat uluslararası toplumun vicdanında güçlü biçimde Filistin devletinin iki devletli çözümün gündeme gelmesini sağladı.
01:04:54Bir başka bu Aksa tufanının salladığı şey Siyonizmin ne menem bir tehlike olduğunu, tüm dünyayı astropot gibi nasıl kuşattığını çıplak biçimde bu saldırı vesilesiyle, Batı devletlerin tavrı tutumu vesilesiyle net olarak gördük.
01:05:13İsrail'in sadece İsrail'den ibaret olmadığını, ABD'de öteki Amerika olduğunu, derin devlet olduğunu, Hollanda'da, Almanya'da, Fransa'da elinin kolunun çok uzun olduğunu,
01:05:26işte bir takım sektörleri, işte kozmetiği falan tamamen Yahudi kökenli sermayenin kontrol altında tuttuğunu, bu vesileleri çıplak olarak gördü.
01:05:41Dünya Siyonist tehlikenin ne olduğunu fark etti.
01:05:45Tekrar bu İsrail Filistin itilafına gelirsek, ben birbiriyle çelişkili süreçlere rağmen güçlü biçimde Filistin davasının uluslararası toplumun gündemine geldiğini ve Hamas'ın bu işe büyük katkı sağladığını, bunu tetiklediğini düşünüyorum.
01:06:08Bu manada bizler de öyle düşünüyoruz ama ne yazık ki işte aksi yönde düşünenler safiyane olarak da veya tam olarak art niyetli olarak da düşünenler var.
01:06:19Ben kıymetli yorumlarınız için teşekkür ediyorum eğer eklemek istedikleriniz yoksa bu gece.
01:06:24Evet teşekkür ederim. Bu kadar kafi olabilir.
01:06:26Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger bizlerleydi kıymetli izleyiciler gece ajansında ağırlıklı olarak şu an işbirliği örgütündeki iki ülkeyi Rusya ve Çin üzerinden konuşmamıza başladık ve sonrasında
01:06:41en nihayetinde her zaman olduğu ve olacağı üzere Gazemiz'i konuştuk. Gazemiz'deki ezeyanımızı konuştuk daha doğrusu.
01:06:49Neden böyle olduğumuzu, dileriz ki nasıl iyi olduğumuzu, nasıl o güce kavuştuğumuzu konuşacağımız günlerde gelir, yakındır diye ümit ve niyaz ediyor.
01:07:00Ve bugünlük de gece ajansının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Yeni gününüz ve geceniz hayrolsun, her daim Allah'a emanet olun.
İlk yorumu siz yapın
Yorumunuzu ekleyin