00:00Nilinaw ng Department of Agriculture na marami pa rin stock ng imported rice ang pumapasok sa Pilipinas
00:06ilang araw bago ang inaasang pagpapatupad ng importation ban ng bigas sa susunod na buwan.
00:11Tiniyak rin ng DA ang patuloy na pag-inspeksyon sa merkado para maiwasan ang price manipulation.
00:17May detalya si Vel Custodio.
00:22Ilang araw bago ang implementasyon ng 60-day importation ban sa bigas,
00:26tumaas na ang farmgate price sa palay ng hanggang 4 piso batay sa tala ng National Food Authority at Philippine Rice Research Institute
00:35na layo ng pamahalaan matapos ang direktiba ni Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. si import ban sa bigas simula sa September.
00:43Pero hindi pa man nagsisimula ang 60-day import ban.
00:46Tumaas na ng hanggang 2 piso kada kilo ang presyo na imported rice sa palengke.
00:50Yung delivered po sa amin nung nakaraang araw, mga 3 days passing, tumaas na ng mga 20 pesos.
00:56Pero 25 kilos.
00:58Sa kabila nito, lumalakas naman ang benta ng 20 pesos na bigas sa National Food Authority.
01:04Matumal ang bigas kaya sa aramdam mo yan.
01:06Dahil tayong may kadiwa, parang nagbabago yung bentahan sa komersyan.
01:11Nilinaw din ang Department of Agriculture na maraming stocks na imported rice na patuloy na pumapasok sa bansa
01:17ilang araw bago ang importation ban.
01:20Kaya hindi dapat tumaas ang presyo na imported na bigas.
01:23Ano yan? Price is speculation.
01:26Kasi yung reason kasi nila na sinasabi, wala na raw imported na bigas.
01:31Gusto natin yung pabulaanan.
01:34Kasi in fact, alaki ng pumasok na bigas sa atin.
01:38April-May, more than 500,000 bawat buwan.
01:42So normally, nasa 300,000 metric tons lang pada buwan.
01:46Yung August, as of mid-August, meron pang pumasok na more than 200,000 metric tons.
01:52At syempre, ina-expect natin madatag-dagan pa yan hanggang bago.
01:57Mag-start ang ban ng import by September 1.
02:02Regular din na nag-i-inspect ang DA, Department of Trade and Industry,
02:06at mga kapulisan para matundo ng promotor sa price manipulation.
02:10Ayon pa sa DA, inaasahang mahigit 11 million metric tons din ang maaaning palay sa harvest season sa susunod na buwan.
02:18Pagsabit naman ang 60-day import ban, makikipagtulungan ng DA sa Bureau of Customs
02:23upang tiyaking walang imported rice sa mga kapuslit sa bansa.
02:26Of course, una, hindi yan i-issuehan ng SPSIC ng Bureau of Plant Industry,
02:33ang agency na namamahala sa SPSIC issuances.
02:39At pangalawa, of course, we have to coordinate with Bureau of Customs sa ating mga pantalan.
02:46Of course, yanon din sa ating mga investigative at saka doon sa intelligence community
02:52para tingnan at mabusisi yung mga posibleng gumawa ng smuggling.
03:01Kasi pag talagang yung mga 5%, 10%, 15% broken, hanggang 25% broken,
03:07pag pumasok yan sa panahon ng ban, smuggled yan.
03:10Tanging ang mga special rice lang ang papayagang pumasok sa bansa sa panahon ng importation ban.
03:16Vel Custodio para sa Pambansang TV sa Bagong Pilipina.