- 2 ay önce
ABD Başkanı Trump, iddia ettiği gibi Rusya ve Ukrayna savaşını bitirebilir mi? Türkiye süreçte nasıl kilit bir rol oynuyor? Yeni zirvenin adresi İstanbul mu olacak? İsrail’in Gazze’yi işgal planı, YPG’nin tehlikeli hamleleri ve gündemdeki tüm kritik gelişmeleri Hakan Çelik 'Hafta Sonu'nda sordu; Araştırmacı-Yazar Ertan Özyiğit, Prof. Dr. Aylin Ünver Noı ve Doç. Dr. Ali Faik Demir değerlendirdi.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkürler.
00:30Varsa hazır böyle 3 değerli konuğumuz buradayken onlara yöneltebiliriz bu soru başlıklarını, konuları.
00:36Sevgili Ertan Özyiğit araştırmacı yazar bizimle birlikte.
00:39Prof. Dr. Aylin Ünver Noy, Uluslararası İlişki Yarı Zamanı siz de hoş geldiniz.
00:442 değerli konuğum da seyahatten geldiler. Teşekkür ederim zaman ayırıp geldiğiniz için.
00:48Ve doçent doktoru Ali Faik Demir de bizimle beraber Galatasaray Üniversitesi öğretim üyesi.
00:53Şimdi Amerika Birleşik Devletleri vizeniz varsa değerli izleyiciler dünyada yaklaşık 55 milyon ABD vizesi yakın takibe alınmış vaziyette.
01:03Buna turist vizeleri de dahil.
01:05Eğer Amerika'ya girip çıkarken vizenizi bir şekilde kural ihlali yaptıysanız ABD bu vizeleri iptal edebilir.
01:13Böyle bir durum var.
01:14O bakımdan yani seyahatlerinizi çıkarken bu kontrollerinizi yapın yeni bir gelişme.
01:21Birçok önemli konu başlığı var.
01:23Mesela ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni az önce ekonomist dergisi Instagram'dan paylaştı.
01:29Nobel ödülü almak istiyor.
01:32Bu attığı barış çabalarından ötürü acaba böyle bir ödül alabilir mi?
01:36Ama diğer taraftan söz verilmesine rağmen dünyanın her tarafında çatışmalar ve savaşlar devam ediyor.
01:42Gazze'de durum çok kötü.
01:45Açlık ve kıtlık seviyesinde olduğunu dün Birleşmiş Milletler açıkladı.
01:49Ve tabii bütün bu olup bitenler de Türkiye'yi yakından ilgilendiriyor.
01:53Kuzeyimizde Ukrayna ve Rusya savaşı devam ederken tabii çok kanlı bir şekilde çok sayıda insan hayatını kaybetti.
02:00Çok konu başlığımız var.
02:01Bunlardan hangisiyle başlayalım?
02:04Yani aslında Trump acaba barış ödülü alır mı alır mı?
02:09Alabilir mi?
02:10Verirler.
02:11Tabii tabii.
02:12Yani çünkü onunla ilgili çaba gösteriyorsa.
02:15Dünyada da Türkiye birçok ülke.
02:16Olarak tabii yüzde yüz denebilir o konuda.
02:21The Economist'in senin yollamış olduğun bir karikatürü var.
02:26Az önce paylaştılar.
02:27Evet az önce paylaştığın.
02:28Yani ama Ukrayna buna bir sebep olur mu?
02:31Bence hiçbir şey değişmez.
02:33Ukrayna zaten senle hep konuştuğumuz gibi o projeksiyon da devam etmeye.
02:39Çatışmanın savaşın devam edeceği kanaatinde misin bir süre daha?
02:43Yani bir süre daha ihtiyaç var.
02:45Ben ihtiyaç görüyorum.
02:46Ben şeylere bakmam.
02:48Yani politik konulardan daha çok sistemin ne kadar ihtiyacı olup olmadığına bu çatışmaya ona bakıyorum.
02:57Yani uluslararası sistemde bir takım efendim silah üreticileri, finans grupları, enerji şirketleri bunlar bu tip savaşların çatışmalarının devamından besleniyorlar anlamında mı düşünüyorsunuz?
03:08Yani burada çok silah üreticileri veyahut da yani büyük tröstlerden bahsetmiyorum.
03:14Uluslararası ilişkiler anlamında yani hatırlıyor musun şöyle bir denklem kurmuştuk.
03:20Dedik ki Rusya Amerika Birleşik Devletleri ile muhakkak bu Ukrayna için bir operasyonda anlaştılar.
03:26Bu operasyonun sonucuna baktığımız zaman bu operasyonda kazanan Amerika Birleşik Devletleri oldu.
03:32Nasıl oldu?
03:33Bu Avrupa Birliği denilen bir yapı tamamıyla NATO'nun içine katıldı.
03:39İsveç ve Finlandiya gibi olmaz denilen ülkeler giremez, hayır denilen ülkeler şu anda NATO'da hatta biliyorsun dokuzlu çete değilim ona.
03:49Avrupa Birliği'nden giden Trump'ın yanına dokuz kişiden ikisi birisi İsveç birisi de Finlandiya başbakanları.
03:58Dolayısıyla bu olacak mıdır?
03:59Olmaya devam edecek.
04:00Bu işin biraz daha uzaması gerekli bence öyle göreceğiz.
04:05Çünkü dengelerin tam oturmasını bekliyorlar.
04:08Hangi dengeler diye sorarsanız pazarlık daha bitmedi.
04:13Avrupa Birliği bu işin çok dışında gözüküyor.
04:15Çünkü Rusya ile Amerika'nın kendi pazarlığının nereye gideceğini nasıl sonuçlanacağına bakacağız.
04:22Bunlar da işte biliyorsun Alaska'da tamamıyla konuşulmuş bitirmiş işler.
04:29Bir de bizim bilmediğimiz neler konuşuldu acaba?
04:31Sana bir kulis haberi söyleyeyim.
04:35Şimdi İngilizler tarafından bir şekilde organize edilerek yerleştirildiği söylenen Zelenski, bu operasyonun tam sonrası tamamıyla kulis haberi yalnız.
04:48Putin ile bir anlaşmaya vardığını ve bu anlaşmanın sonucunda savaşı birlikte uzatmaya, bu sürenin uzanması gerektiğini söylüyorlar.
05:01Ve yine kulis haberi yani istersen komplo teorisi de Trump ile yapılan anlaşmada Zelenski'nin en son gittiği Washington'daki anlaşmada Trump'ın Zelenski'nin İsviçre'deki hesaplarının dökümünü verdiği söyleniyor.
05:19Çok karışık, kafam karıştı.
05:22Yani inanılmaz bir şey söylüyor.
05:25Ama ben söylerim.
05:27Tabii bunlar çok uzak hocalardan.
05:32Değerli akademisyenlerimiz ne diyorlar bu olup bitenlere?
05:36Yani hakikaten çok gelişme var.
05:38Biraz da bunları ben özetlememe sebebi şuydu.
05:40Yani bütün bunlardan aslında doğrudan veya dolaylı olarak Türkiye çok etkileniyor.
05:45Yani olabildiğince hızlı bir şekilde bütün bu saydığım yerlere bir barışın gelmesi, huzurun gelmesine ihtiyaç var.
05:51Ama ben bir barış ve huzur dediğimde bunun artık biraz dünyadaki bu şartlarda ütopik olduğunun da farkındayım.
05:57Nitekim az önce arkadaşlarımız ekranda da verdiler.
05:59O konuya da gireceğiz.
06:01Husiler de İsrail'e bir saldırı düzenlediler.
06:04Böyle karşılıklı füzeler, saldırılar.
06:06Gazze'deki durum zaten çok çok kötü.
06:09Bunları konuşacağız.
06:10Lütfen buyurun Halil Hanım.
06:11Şöyle ben direkt şu Trump'ın gözü Nobel'de mi sorunuzdan başlayayım isterseniz.
06:16Alabilir mi, verirler mi?
06:17Ne dersiniz?
06:17Şöyle çıkış noktası aslında sadece Ukrayna-Rusya savaşını sonlandırmayla da alakalı değil.
06:24Biliyorsunuz dünyanın son yıllarda çeşitli yerlerinde çeşitli çatışmalar yaşandı.
06:29Geçtiğimiz aylarda işte Kamboçya, Tayland, Hindistan, Pakistan, Etiyopya ve Mısır arasında tam bir savaş olmasıyla bir anlaşmazlığın olduğu.
06:38Yine İsrail, İran, Ukrayna, Rusya da bunlardan birisi.
06:42Tüm bunların içerisinde Trump'ın çeşitli şekillerde kendisini Amerika Birleşik Devletleri'nin içine alarak bunları durdurmaya yönelik bir çaba ortaya koyarak
06:52gerçekten de Nobel Barış ödeline talip olduğunu her fırsatta da aslında açıktan dile getirerek de ortaya koyduğunu görüyorum.
07:00Şu ödülü verin artık bana gibi bir durum da var.
07:02Evet hatırladığım kadarıyla Pakistan'da böyle bir öneride de aslında bulundu o Hindistan-Pakistan çatışması esnasında.
07:10Başka ülkeler de galiba Viktor Orman, Macaristan Başkaçı mı?
07:13Evet şu diğerleri de farklı liderlerin de bununla ilgili açıklamaları oldu.
07:17Dolayısıyla hani olabilir mi sorusu?
07:19Evet olabilir.
07:20Rusya-Ukrayna Savaşı'na sona erdirinmemiş olmasına da rağmen diğer belli günlerde sürmüş savaşların sonlandırılması neticesinde böyle bir şey alabilir mi?
07:32Mümkünatı var diyebiliriz farklı ülkelerden gelen tepkilerle de.
07:37Gelelim Rusya-Ukrayna Savaşı'na.
07:39Evet burada yine bir ateş kesim bile hani mevzu bahis olamadığı bir süreci yaşadı ki çok büyük aslında bir orada umudunu ortaya konduğu bir süreçte yaşandı.
07:53Alaska ziyaretiyle beraber yıllar sonra ilk defa ABD ve Rusya başkanları liderleri bir araya geldiler.
07:59Fakat tabi burada Amerika'nın istedikleriyle Rusya'nın istedikleri tamamen tabi ki aslında uyumlu olmadığı bir süreci de biz gözlemledik.
08:09Tekrarını aslında izledik bir anlamda.
08:12Biraz da tabi burada bazı şeyleri geciktirmek veya durdurmak adına da yapılan bir süreçten de bahsediyoruz.
08:20Çünkü öncesinde hatırlarsınız ABD'den gelen bir takım tehditler vardı.
08:25Özellikle yaptırım ve tariflerin ikinci tariflerin.
08:2850 gün verdi, 7 gün verdi, yarın başlıyorum dedi vesaire öyle bir şey oldu.
08:338 Ağustos biliyorsunuz bunun deadline'ıydı.
08:36Zaten onun öncesinde Mehmet Eylül'e Trump'ın sosyal medya üzerinden tehditleri birbirlerine savurdukları bir süreci de gördük.
08:45Ve nükleer tehdit de bunun bir parçası olduğu bir süreci gördük.
08:49Onun ötesi Rusya'nın yine o sürenin bitmesine günler kala INF'den çıktığı bir süreci de izledik.
08:57AINF anlaşmasından biraz daha nükleer tehditin daha gerçek bir hale geldiği, eski anlaşmaların çok fazla yürürlükte olmadığı ve uzatmaların belki de çünkü Şubat 2026'da New Start anlaşmasının bitme tarihi var.
09:12Bununla ilgili belki görüşülememe gibi bir durumun ortaya çıktığı bir süreci yaşadık.
09:18Bunların önüne geçmek adına da sadece Rusya meselesi değil, belki bunların da bizim bilmediğimiz bir şekilde konuşulduğu, işin ticari boyutunun da ayrıca konuşulduğu,
09:29bu Arktik'teki gelişmeler vs. Çünkü Rus heyeti biliyorsunuz bir ekonomi grubuyla da beraber gitti Amerika Birleşik Devletleri'ne.
09:37Şey vardı yanında, önemli bir finans konularını takip eden danışmanları da vardı.
09:42Evet, zaten sonrasında da Putin'in açıklamaları ortadaydı.
09:45Amerika Birleşik Devletleri ticari anlamda da belli bölgelerde ki artık bunların başında geliyor.
09:50Çünkü Amerika'nın çok uzun zamandır hatta istediği ve bir mücadele alanı olarak gördüğü Rusya ve Çin'in yakınlaşmasından.
09:57Gronland meselesi de vardı.
09:58Evet, Gronland meselesi de zaten onun bir parçası.
10:00Şimdi Venezuela girdi işin için.
10:02Venezuela girdi.
10:02Aynen.
10:03Ve dolayısıyla burada farklı mevzu bahis konuların olduğunu...
10:06Siz yakında bu savaşın biteceğini düşünüyor musunuz?
10:08Şöyle, ben çok öncesine gideyim.
10:122014'te, 2014 öncesi, Kırm-ı İlhak öncesinde savaşın neden çıktığını hatırlarsak,
10:19Euro meydan ayaklanmalarının Avrupa Birliği ile Ukrayna'nın o zamanki devlet başkanını anlaşmaya,
10:25ticari anlaşmasına, derinleştirilmiş ticari anlaşmasına imzalamaması neticesinde
10:29AB yandaşlarının sokaklara protesto etmesi, dökülmesiyle beraber en sonunda bu Rusya'ya yakın olan başkanın düşmesiyle ortaya çıktı.
10:41Dolayısıyla burada Zelenski gibi bir figürün yerine tekrardan Rusya'ya yakın olan bir figür gelmediği sürece
10:47ben çok fazla hani bitebilir mi soru işareti.
10:52Çünkü dün zannediyorum Amerikan firmasına bir saldırı düzenledi Rusya.
10:57Tam bu görüşmelerin yapıldığı bir süreçte.
10:59Ve tekrardan işte Putin'le Zelenski masaya mı oturacak konuşurken,
11:04ABD bununla ilgili taleplerini ortaya koyarken,
11:08yani şöyle bir imaj veriyor,
11:10yani Rusya hiçbir şekilde Zelenski ile masaya oturup bu konuda anlaşmak istemiyor.
11:15Ta ki orada kendine yakın bir yönetimin seçimle veya işte son süreç içerisinde olana kadar.
11:21Şimdi hocam, Ali Faik Demir Galatasaray Üniversitesi öğretim üyesi,
11:25Avrupa Birliği'ni çok yakından takip eden bir isim.
11:27Fransa ağırlıklı olmak üzere hocam, bu bütün masalarda böyle Avrupa Birliği bir rol almaya çalışıyor,
11:32etkili olmaya çalışıyor.
11:33İşte Macron biraz daha öne çıkmaya çalışan Avrupa liderlerinden biri,
11:38Fransa Cumhurbaşkanı ama ne Gazze'de ne Orta Doğu'daki diğer olaylarda,
11:42İran meselesinde yani Rusya-Ukrayna konusunda da Avrupa Birliği'ye ne kadar etkili tartışılır.
11:47Siz bu süreçleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
11:50Öncelikle Nobel'le ilgili bir cümle ekleği söylemek istiyorum.
11:53İleride bir komik Nobel barış ödülü verilecekse bence Trump onu almalı.
11:59Yani eğer biz Filistin'deki bu konuyu görerek ve bunun bugünkü halini engellemeyen Amerika'yı görerek,
12:06Ukrayna'da herhangi bir barış olsa bile ki olacağını umuyorum.
12:10Siz de mi umuyorsunuz?
12:11Umuyorum yani bunu çok gerçekçi, hani onun şimdi gerekçesinde Avrupa Birliği üzerinden de anlatabilirim ama,
12:16Nobel barış çok değerli bir ödül ve bu barış sadece birilerinin masaya oturtarak kazanılacak bir ödül değil.
12:24Barış zihniyeti olan ve barışçı bir dili olan lidere verilmesi gereken bir şey.
12:28Yani bu baştan beri hep bir barışçı dil uyguladı diyebilir miyiz Trump'a?
12:33Acaba bunu sıradan bir Amerikan vatandaşı diyebilir mi?
12:36Amerika'daki iç barış da buna dahil olmak üzere.
12:39Bence o yüzden alabilir mi sorusunun cevabı alabilir.
12:42Ama benim verdiğim cevap almalı mı?
12:44Cevabı bana göre almamalı.
12:46Sonuçta bu süreç içerisinde bazı konulara zamanında müdahale edip etmemek,
12:52hatta bu konuları öne çıkartmanın üzerinde çok düşünülmesi gerektiği fikrindeyim.
12:56O yüzden öncelikle bunu vurgulamak isterim.
12:58Başka bir dünya lideri görüyor musunuz?
13:01Sizin aklınıza mesela şu lider,
13:03eğer dünya liderlerinden biri alacaksa,
13:06Nobel Barış Ödülü'ne daha yakın dediğiniz bir lider var mı dünyada?
13:09Ne yazık ki şu nedenle yok.
13:11Şu an lider figürlerinin gerçekten çok farklılaştığı bir dönemde.
13:15Ben lider çalışması da yapan biriyim.
13:17Ne yazık ki bugün liderler üzerine baktığımız zaman 70'lerin, 80'lerin, 90'ların,
13:22hatta 2000'lerin lider figür yerine,
13:25kimi zaman gittikçe otoriterleşen,
13:27hatta seçildiği halkına da meydan okuyan lider figürlerinden bahsediyoruz.
13:32O yüzden acaba bir yere yumruğunu vurup barış imzalatmış olmak bir barış ödülü almayı hak ettiren bir ödül mü diye sorarız.
13:40Yani bir ikna mıdır barışa gelen sonuç,
13:43tehdit midir zorlama mıdır?
13:45O yüzden bir kere bu barışa giden yolun kendi barışçı bir yolu olmalı.
13:50Ve bunu eğer dışarıda bırakırsak çok doğru bir tahlil yapacağımızı düşünmüyorum.
13:54Bu arada dünya liderlerinden bazıları da Beyaz Saray'da bu Rusya-Ukrayna görüşmeleri konusuna bir katkı verebilmek için böyle bir tabiri caizse dizildiler Trump'ın karşısına.
14:04Ve böyle bir fotoğrafta, sevgili Ertan bilmiyorum sana hatırlar mısın?
14:08Ben pek hatırlamıyorum.
14:09Yani çok uzunca bir süredir oturma şekli liderlerin...
14:13Hatta kapıda oturmasıyla ilgili bir canlandırma yapmışlar kapıda beklerken.
14:16Evet evet yani her iki açıdan da...
14:18Zeyniz ki ve mürebbiyeleri.
14:20Evet yani ilginç bir durum gerçekten.
14:23Lütfen siz devam edin.
14:24Ben bir şey katmak istiyorum.
14:25Lütfen buyurun.
14:26Amerika Birleşik Devletleri lideri barış ödülü almak istiyorum derse alır.
14:322007 Al Gore.
14:33Sen kimsin?
14:352009 Obama.
14:37Ne yaptılar?
14:38Savaş yok muydu?
14:40Yani barış ödülü onlar için artık yani Trump için barış ödülü ben de aldım.
14:45Köşeye biten de ben koydum demekten farklı bir şey değil.
14:49Ama ilkesel olarak tabii Ali Faik Demir'in analizi çok yerinde mi?
14:53Yani ben şunu söylemek istedim.
14:55İlkeler çok geçerli mi Nobel'de de onu da tartışmak lazım.
14:58Yine Obama'ya rahatsıyım yani.
15:00Her şeye rağmen Obama'nın dili bir barış diliydi.
15:02Hani onun zamanında savaş oldu hataları oldu ama Trump barış diliğin bir dil kaygısı yok hiçbir şekilde.
15:09Yani Trump'ı anlamak şöyle bir şey belki.
15:11Kanada'yı bile ilahat etmek.
15:13Yani şimdi adamın fantezilerinden bir tanesi de barış ödülü alacağım diyor yani.
15:19Şimdi buna hayır diyecek lider kim?
15:21Doğru hayır şöyle Ertan Özlet'in...
15:23Var mı öyle bir şey?
15:24Şunun altını çizmek lazım.
15:26Ertan Özlet'in söylediği yani Amerika'nın hegemonyası, hakimiyeti o kadar güçlü ki Aylin Hocam.
15:32Dünya'da gerçekten yani istediği herhangi bir şeyi yaptıramama durumu yok gibi.
15:38Birkaç böyle istisnai olay dışında bir tek Netanyahu'yu ikna edemediler.
15:41Beyaz sarıların iç dekorasyonla bile alay ediyor Amerikanlar.
15:44Sarı sarı her şey konmuş.
15:45Baya bir değişik bir şey yapabilir.
15:47Yani 2002'de hani üç tane lider söyledim yine Amerikalı bir şey söyledi.
15:51Jimmy Carter 2002'de barış ödülü aldı.
15:54Evet.
15:55Yani.
15:5576-80 arası olan birinden bahsediyoruz.
15:57Yani onun için bu yani barış ödülü almak almamak falan.
16:01Sembolik.
16:01Yani sembolik şeyler.
16:03Yani şimdi Gazze'de bu kadar hocam dediğiniz çok doğru.
16:06Gazze'de büyük bir soykırım bırakın onu.
16:09Büyük bir açlık, bir sefalet var.
16:12Ve tutuyorsunuz Amerikan başkanı olarak bunun karşısında barış ödülü alayım falan.
16:17Bunlar başka dünyanın şeyleri, cümleleri olsaydı.
16:21Gazze demişken Hollanda'da lütfen siz birazdan kaldığınız yerden devam.
16:25Şişir Bakanı görevi bıraktı.
16:26Sekiz bakan yani değerli izleyicilerimiz belki fark etmemiş olabilirler.
16:30Dünyanın farklı ülkelerinde bu konuya tepkiler büyümeye devam ederken
16:34Hollanda'daki bazı bakanlar dışişleri bakanı dair olmak üzere
16:38ya ben yaptırım uygulamak istiyorum.
16:40Biraz sesimi yükseltmek istiyorum.
16:42Fakat elim kolum bağlandı yapamıyorum dedi.
16:44Ve istifa ettiler Gazze.
16:45Çok saygıdeğer bir şey tabii.
16:46Evet.
16:46İsrail meselesine ötürü yani sanıldığından aslında daha fazla böyle siyasi çalkantıya yol açan bir hadise.
16:52Barış ödülü deyince aklıma hep İzhak Rabin'le Arafat'ın 94'teki gerçek anlamda
16:59hani bir barışla ilgili verilmiş bir adımdır.
17:03O bir gerçek bir barış ödülü olabilir.
17:05Çok doğru. Her şeyle de.
17:06Yani onun dışındaki saydığımız hani çok hani bilhassa Amerikan başkanlarıyla ilgili
17:12yani biraz fanteziden ibaret gibi geliyor var.
17:15Avrupa ile ilgili dediğiniz bence sizin mürebbiyeler demenize katılıyorum.
17:20Ne yazık ki çok acı.
17:21Çünkü orada 7 temsil var belki bakıyoruz Amerikan başkanının karşısında.
17:28O amorf yapı ne bir yerde Avrupa Birliği bir tarafta NATO ve Avrupa Birliği'nden işte 5 lider tırnak içinde ne ifade ediyorsa.
17:37Ama şunu söyleyelim Ukrayna konusunda hem fikiriz deyip hem fikir olmayan bir Avrupa'dan bahsediyoruz.
17:43Hem fikir değiller.
17:44Ukrayna konusu çözülme niyetinde hem fikirler.
17:47Ama şunu soralım asker gönderme ya da güvenlik konusunda Fransa ve İngiltere dışında bir kere ciddi bir problem var.
17:55Almanya'da çok büyük bir tartışma var.
17:58Ukrayna'ya asker gönderilip gönderilmeme konusunda.
18:01Baltık ülkelerinde bile ciddi anlamda ikisi evet derken biri Letonya buna son derece çekinceli davranıyor.
18:08O yüzden Avrupa Birliği içinde Ukrayna konusu çözülsün deniyor.
18:12Fakat bu çözülmede ne kadar garanti verebilecekleri özellikle güvenlik anlamında çok ciddi problem.
18:18Bu arada Türkiye asker gönderebilir mi gibi bir durum da var.
18:22Yani sanki Türkiye bir katkı vermek isteyebilir bir barış gücü askeri gönderebilir gibi.
18:28Çünkü dünyanın bugün farklı yerlerinde bugüne kadar Türk askerleri, Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları görev yaptı.
18:33Ne dersiniz Türkiye'yi gönderebilir mi ve göndermesi yani Türkiye'nin bu coğrafyadaki etkinliği bakımından, duruşu bakımından da yerinde bir hareket olur mu?
18:45Şöyle yapabilir dediğiniz gibi daha önce başka coğrafyalarda hani böyle bir tecrübesi var mı?
18:50Var Türkiye'nin yıllardır.
18:51Fakat burada tabii şöyle bir durum var Rusya-Ukrayna meselesinde.
18:57Bir taraftan evet Avrupa Birliği'nde özellikle bu Willing Coalition içerisinde Fransa ve İngiltere başta olmak üzere.
19:07Bununla ilgili hatırlarsanız Londra'daki toplantıya Türkiye'de çağrılmıştı, davet edilmişti.
19:12Zaten bunun amacı savaş sonrası orada tekrardan bir çatışma olmasını engellemek amacıyla oluşturulacak güçle ilgili bir toplantıydı.
19:22Dolayısıyla burada Avrupa Birliği'nde evet Avrupa'da ülkeler İngiltere'de dahil buna Türkiye'nin yer almasını istiyorlar.
19:29Fakat burada şöyle bir sıkıntı var.
19:32Hatta geçtiğimiz günlerde de davrumun bununla ilgili açıklaması oldu.
19:36Şimdi yakın zamanda tekrardan bununla ilgili görüşmeler yapılıyor.
19:40Washington'daki görüşme zaten bu çatışmaları engellemek amacıyla kurulacak güvenlik garantisi verecek oluşumla ilgiliydi.
19:49Burada Rusya'nın tavrı şu şekilde Avrupa Birliği'nin içerisinde olacağı bir aslında böyle bir oluşumu Ukrayna topraklarında istemiyor.
19:59Yani nasıl NATO üyeliğini istemiyor ise benzer bir oluşumu NATO altında değil ama bu işte bu koalisyon içerisinde Avrupalı unsurların orada bu görevi yerine getirmesini istemiyor.
20:12Türk askerine nasıl bakar Rusya?
20:15Rusya'nın istediği daha çok bu İstanbul 2022'de hatırlarsanız anlaşma vardı.
20:20En çok da hani derçe ettikleri anlaşma olarak sürekli de dile getiriyorlar.
20:25Oradaki süreç içerisinde işletilebilecek şekilde olmasını istiyor.
20:28Biraz daha işin içerisinde Rusya'nın da karar vereceği ve Çin'in gibi farklı unsurların olacağı.
20:35Türkiye'ye de olumsuz bakacaklarını ben çok düşünmüyorum.
20:38Çünkü tahıl anlaşmasında hatırlarsanız güvenlik kısmını Türk donanması gerçekleştirdi.
20:43Hem İstanbul'da koordinasyon merkezi vardı ve çok da başarılı oldu.
20:47Esir değişiminde de öyle değil mi?
20:49Esir takaslarında da öyle.
20:50Sonuçta Rusya-Ukrayna'nın aslında güvendiği bu anlamda bir aktör.
20:56Ama sahada bunu Avrupa ile beraber Türkiye'nin yer almasını ister mi onu bilemiyoruz.
21:01Hatta bu son görüşmelerle de ilgili Rusya'nın olmadığı yerde böyle bir anlaşma veya bir karar verilmesini biz olumlu karşılamıyoruz gibi bir takım açıklamalarda.
21:14Sevgili Ertan sen Türkiye'nin bu konudaki hem Rusya-Ukrayna hem de Gazze konusunda...
21:19Yani çok net konuşalım.
21:21Gerek var mı? Yok.
21:22Türkiye'nin asker göndermesine ne dersiyorsun?
21:25Avrupa Birliği böyle bir şeyi ister mi? İstemez.
21:28NATO'dan dolayı girebilir mi? Evet.
21:30Ama NATO'nun oraya girmemesi lazım.
21:32Hep denklemi şöyle kuruyor.
21:34Hani projeksiyon yapanlar.
21:37Rusya'nın, Ukrayna'nın NATO'ya girmesine acayip karşıydı filan.
21:42Ama bu arada Finlandiya hemen yanında NATO'ya girdi.
21:45Burada bir denklem bozukluğu yok mu?
21:47Finlandiya hatta başbakanı da şeye gitti.
21:50Tabii Washington'a gitti.
21:51Yani burada bir denklem bozukluğu yok mu?
21:53Burada aslında konuyu NATO'yla filan bağlamamamız lazım.
21:57Burada aslında bağlamamız gerekli şey Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya arasındaki derin anlaşmayla birlikte Ukrayna'nın ne yapılıp ne yapılacağı.
22:06Burada Avrupa Birliği'nin burayla ilgili yalnızca söyleminin ötesinde bir eyleme geçme şansı olduğunu tahmin etmiyorum ben.
22:14Öyle bir eylem olsaydı dokuz kişi biraz önce Ali Hoca'nın dediği gibi Trump'ın karşısında mürebbiyeler gibi oturmazlardı.
22:23Yani dolayısıyla buradaki konuyu daha net belirlememiz lazım.
22:28Buradaki netleşecek konu şu.
22:30Avrupa Birliği ya Ukrayna konusu Amerika Birleşik Devletleri ile Rusya arasındaki bir problemdir.
22:36Avrupa'yı hiç ilgilendirmez.
22:38Avrupa'yı ilgilendirecekse bakın iki tane ülke Ukrayna'da özellikle var olmaya çalışıyor.
22:45Bir tanesi İngiltere.
22:46Biliyorsun daha önce seninle konuşmuştuk.
22:49Hem nakdi hem de gayri nakdi yapmış olduğu silah yardımıyla birlikte.
22:54İkincisi de Fransa.
22:55Onların ikisi de İngiltere kökenli operasyonun parçası olduğunu da konuşmuştuk.
23:01Dolayısıyla var olan sistemde hiç konuşulmayan bir konu hep önümüzde duruyor.
23:08O da nedir?
23:09Mart 2014'te başlayan Kırım'ın bir şekilde ilhak meselesi.
23:15Hiç Kırım konuşmuyoruz farkındaysa.
23:17Kırım artık belki bunu çok net Amerika Birleşik Devletleri'nin ünlü siyasetçisi Kissinger'ın Avustralya'da söylediği
23:30Kırım Rusya'nındır bunu konuşmaya gerek yoktur gibi çok net bir laf etti.
23:35Ama Ukraynalılar da buna şiddetle karşı çıkıyorlar.
23:37Yani birilerinin karşı çıkması bir şeyi değiştiriyor mu sizce?
23:40Yani ölen insan sayısına bakın yalnızca 200 bin kişi bir taraftan ölmüş.
23:45Yani dolayısıyla bir şeye karşı çıkmanız bir şeyi değiştirmiyor.
23:49Yani burada yapılacak tek şey şu var.
23:52Ukrayna'nın şunu düşünmesi lazım bence.
23:54Ne kadar toprak verip Avrupa'ya Avrupa Birliği'nin içinde olacağım?
23:58Siz ne dersiniz?
23:59Avrupa Birliği'ne mesela buradan devam edersek Avrupa Birliği'ne üye olabilir mi Ukrayna böyle bir ortamda?
24:05Olsa olurdu zaten yani sonuçta süreç devam ediyor.
24:11Böyle bir açık kapı bırakıyorlar hem NATO için hem AB üyeliği için ama henüz daha böyle bir ortamda böyle bir durumu tamamen evet diyecek Avrupa Birliği'nin olmadığını da söylemek lazım.
24:23Kendi içerisinde de başta Macaristan olmak üzere zaten.
24:25Macaristan zaten Orban.
24:26Yani açıktan bunu hayır diyen itiraz eden ülkelerden birisi.
24:29Çünkü Rusya'ya çok yakın bir lider bu arada Viktor Orban.
24:32Değil mi?
24:32Polonya'nın da Ukrayna'dan toprak istememesi diye bir şey ile ya isterse şaşırmayın.
24:38Bir de şunu eklemek istiyorum.
24:40Anlaşmazlıklar var toprak anlaşmazlıklar var.
24:42Türkiye'yle ilgili sorduğunuz soruyla ilgili hani güvenlik garantisi Ukrayna için bahsederken zaten halihazırda da Karadeniz'in deki güvenli seferi sağlamak adına Türkiye mesela oradaki mayınlarla mücadelede çok önemli bir rol oynuyor.
24:58Yani Ukrayna savaşının bütün yan etkilerinin ve onun güvenlik tehditlerini, unsurlarını ortadan kaldıracak girişimleri zaten hem denizde hem karada hem havada hatta Romanya ve Bulgaristan'ın da hava korumasını yine Türk F-16'larının yaptığı bir süreci de biz geçmişte izledik.
25:15Dolayısıyla Türkiye bu güvenlik garantisini sağlayabilecek bir ülke midir?
25:19Evet sağlayabilecek bir ülkedir.
25:21Ve Avrupa'dan belki de çok daha Türkiye'yi ilgilendiren bir yerdir.
25:25Çünkü Karadeniz'den bahsediyoruz.
25:27Karadeniz'de en büyük kıyısı olan tarihsel olarak da Rusya ile hep karşı karşıya bu açıdan gelmiş olan Kırım meselesi tarihsel olarak Türkiye'nin halen de Rusya'nın mesela orayı işgalin tanınmaması ve tarihsel bağlarının devam etmesi desteğini Kırım Tatarlarına destek veren bir ülke olarak çok daha farklı bir konumu oturtuyor.
25:47Ama tüm bunlara rağmen yine Rusya ile de beraber bir takım halen daha Rusya'nın güven duyduğu bir ülke olarak bu barış konusunda veya en azından teknik bir takım Ukrayna ile Rusya arasındaki anlaşmaların sağlanması konusunda da önemli bir rol oynuyor.
26:03Bu da ayrıca Türkiye'yi Avrupalı ülkelerden de biraz daha farklı bir konuma oturtuyor baktığımızda.
26:09Ve bilmiyorum bu geçen günlerde Foray Nefers sergisinde yine bununla ilgili bir makale yayınlandı.
26:17Karadeniz'deki Ukrayna meselesininle ilgili.
26:20Burada Türkiye'nin öneminin görünmesi gerektiği mevzu bahisi orada da.
26:24Yavaş yavaş bununla ilgili bir takım görüşlerin ortaya konduğunu görüyoruz.
26:28Bunu Amerikan basınında görmek tabii ki daha da ilginç oluyor.
26:32Çünkü hep hani makalelerimizde biz hep anlatıyorduk.
26:35Çünkü merkezinde yer alan bir ülkeyiz.
26:37Doğrudan bir takım durumlardan etkilenen bir ülkeyiz.
26:40Ve burada hakikaten de bir istikrar ve barışı da en çok isteyen aslında ülke olarak duruyoruz.
26:46Ve buradaki çabaları da Türkiye'nin her alanda oldukça fazla.
26:49Yavaş yavaş bunun da görünmeye başlandı.
26:51Türkiye ile Avrupa Birliği arasında bir yakınlaşmaya yol açıyor mu?
26:54Yani maalesef son yıllarda biz artık bu tam üyelik konusunu pek konuşamaz hale geldik.
27:01Birçok nedenden ötürü.
27:02Türkiye'de de galiba biraz heyecan düştü gördüğüm kadarıyla.
27:05Yani sokakta vatandaşlara bir anket yapıp sorsak bilmiyorum.
27:09Üniversitelerde son dönemde yapıldı mı çok da yüksek çıkmayabilir yani Avrupa Birliği.
27:13Avrupa Birliği dersleri kalmadı neredeyse.
27:14Eskiden Avrupa Birliği ile ilgili programlar, master programları falan.
27:18Avrupa Birliği masterı yani benim ilk 1990 yılında ilk heyecanla Avrupa Birliği masterına başlamıştım siyasal bilgiler fakültesinde.
27:26Bugün dediğiniz gibi üniversitelerde şey konuşulmuyor bile.
27:30Sınırlı.
27:31Göç konusu ya da Avrupa Birliği içindeki teknik konularla ilgili.
27:34Göç ve güvenlik konuşuluyor.
27:35Evet Avrupa Birliği'ne Türkiye'de ya da Avrupa Birliği'nin kendi kurumsal kimliğinin tartışıldığı bir dönemdeyiz.
27:44Bence hani sadece Brexit değil ama bugün Avrupa Birliği'nin lokomotifi kim?
27:48Kim?
27:48Fransa gerçekten lokomotif mi?
27:50Bence değil.
27:51Sizce kim?
27:51Almanya değil.
27:52Şu an tek lokomotifi yok.
27:54Hani bugün eş başkanlık sistemi var ya bugün eş iki başkan da diye ancak üç başla bu araç yürüyebilir.
28:01O yüzden de yürümüyor.
28:02Tabii son resme baktığımız zaman Avrupa Birliği diye bir şey yok hocam.
28:06Evet görüyoruz.
28:07Görüyoruz ki dokuz kişi bir tek.
28:09Ama işte düşünün aynı anda eğer tek bir sürücünüz yoksa o çok başlık.
28:14Direksiyon biraz şey gibi yani otonom otomobillerde direksiyonlar gibi ama çok da hata yapıyor.
28:20Meloni böyle arada bir gözleriyle böyle bir.
28:23Meloni Amerika'nın çok işine yarı tabii ulusalcı olduğu için.
28:28Amerika'daki ulusal dalgının Avrupa'nın içine girmesinde Meloni'nin etkisi çok fazla.
28:32Trump hayranında bir kişi bu arada yani.
28:34Ama şöyle düşünün Macron Fransa'da zayıf.
28:36Almanya şansörlüğü Almanya'da zayıf.
28:38İtalya biraz belki burada hafif istisna ve Avrupa'da şu an kim güçlü lider?
28:43Halkı arkasına almış o rüzgarı almış kim var diye.
28:46Yok.
28:47Ama belki bu yani çok güzel bir şey değil mi hocam?
28:50Kurumların öne çıkması için.
28:51Yani kuruma gerek yok zaten diyor ki Amerika Birleşik Devletleri ben Avrupa'yı balk olarak elime geçirdim diyor.
28:58Lidere gerek yok.
28:59Güçlü bir lider olsaydı belki Amerika bugün o resimdeki dokuz kişinin yani NATO genel sekreteri de dahil olmak üzere sayıyorum dokuz kişinin Trump'ın karşısında mürebbiye gibi durmaması lazım.
29:12Yani güçlü bir Merkel gibi bir başkan olsaydı Almanya'nın başında doğru mu hocam?
29:18Kesinlikle.
29:19Yani o senaryo veya o resim başka bir şey olacak.
29:21Oskoca Avrupa Birliği'ni temsilen mesela Bondarlayan vardı hanımefendi.
29:25Evet.
29:25Bir kere yani adı bile geçmedi.
29:27Kimse gülönülte siz ne düşünüyorsunuz hanımefendi demedi.
29:29Fotoğraflarda bile arkada duran figürler yoktu.
29:32Yani yoktu yani kadıncağız orada ve çok bu tabi Avrupa'nın bu kadar etkisizleşmesi bir de onu sorayım size.
29:38Şimdi Avrupa bu kadar eriyor ve etkisizleşiyorken birçok nedenden ötürü yani ekonomi, Çin'le rekabet, strateji, askeri konular.
29:46Bu Türkiye için kötü bir şey mi yoksa bir fırsat yaratıyor mu?
29:50Fırsat penceresinde Türkiye diğer yükselen güçlerle daha yakınlaşabilir mi?
29:55ABD, Çin efendim başka neyse.
29:58Ben buna evet diyeyim ama bir dönüp bir şey demek istiyorum.
30:01İletişim olarak hatırlayacaksınız.
30:03Bülent Ecevit'in yıllar önce Clinton'la bir görüşmesi vardı.
30:06Beyaz Saray'da meşhur.
30:08O fotoğrafta rahmetli Ecevit'in duruşuyla ilgili çok eleştiriler olmuştu.
30:13Clinton ayakta Ecevit niye böyle biraz daha itaatkar gözüküyor gibi bir ifade vardı ki.
30:18Zayıf bir görüntü veriyor.
30:19Zayıf bir görüntü veriyor.
30:21Şimdi o çok tartışıldı ki bunun tersinden de okuyabiliriz.
30:24Hafız Esat zamanı Suriye'de baktığınız zaman Esat'ın oturma şekli bacakların yan yana ve son derece saygılı bir figürdür.
30:30Ama bu Hafız Esat'ın yaptığı siyasetin ne olduğunu tartışma götürmez.
30:35Sadece o başka bir edep ve yaşam formatıyla alakalı.
30:39Peki bu biraz önce bahsettiğimiz Trump'ın karşısında oturan gruba baktığınız zaman sanki bir lider bir şeyleri dikte ediyor.
30:46Ötekiler de kabul ediyor.
30:48Onlar Trump'a soru mu soruyor yoksa Trump mı onlara bir soru soruyor algısı açısından.
30:53Şöyle bir görüntü vardı.
30:54Her birine böyle tek tek söz veriyordu.
30:56Hadi sen de iki cümle söyle bakalım.
30:58Senin söyleyecek bir şeyin var mı?
30:59Bir de sen moderatör gibi adeta.
31:01Hoş bir görüntü değil.
31:03Bir de koskoca Fransa yani bir eşik krallık yani Almanya bunların her biri böyle dördel beşer trilyon dolarlık ekonomiler baktığınız zaman.
31:10Hakan ama şöyle bir şey var şimdi ikimizin de asıl işi iletişim konusu ya.
31:14Şimdi iletişimde çok önemli bir şey var.
31:16Fotoğrafın altına ne yazdığın çok önemli.
31:19Yani şimdi fotoğrafı böyle yazdıysak ve bir akıl bize böyle söylüyorsa öyle bakabiliriz.
31:24Ama ters bir şey de yazmış olabilirdik.
31:27Derdik ki işte dokuz tane lider Trump'a sorguladılar.
31:33Dedi yazabilirdik.
31:34Çünkü güçlü olan.
31:35Trump'ı sıkıştırdılar mesela.
31:37Bakın şimdi iletişim böyle bir şey.
31:38Şimdi biz dünyadaki iletişim bize dediler ki işte bunlar geldi ve Trump da bunlara ödevlerini verdi.
31:47Hadi çocuklar bundan sonra böyle yapın filan diye devam edin.
31:49Çalışın tekrar gelin filan.
31:50Tabii filan.
31:51Şimdi dolayısıyla işi biraz daha tersler okuyabiliriz.
31:55Nasıl lanse edildiği de önemli yani.
31:58Ama Avrupa basını bile böyle lanse etmedi.
32:00Yani herkes.
32:01Fransa'nın yani ki benim çok sevdiğim gazete Liberasyonda bile böyle bir kapak çıktı yani.
32:06Evet ya Fransızlar tamamen burada egoları yüksektir.
32:10Hani Fransa'nın egosu yüksektir.
32:12Ne olursa olsun ulusalcı ve devletini koruma refleksi vardır.
32:15Evet.
32:15Ama kimse buradaki o tabloyu bir olumlamaya kalkmadı.
32:19Liberasyonun belki biraz daha Macron'la olan kavgasından kaynaklanan bir dava da var burada.
32:27Yani çünkü diyor ki Macron gibi bir tane yani eninde sonunda yönetici Fransa'nın başında ve biz bunu istemiyoruz dediğiniz zaman siz de iletişimin altına yazdığınız yazı farklı olabilir.
32:39Yeni zirve yani eğer bir zirve olacaksa Aylin Hanım Zelenski ve Putin bilmiyorum bir gün bir araya geldiklerini biz görür müyüz?
32:47Emin de değilim gerçekten.
32:49Eğer olacak ise bu zirvenin yeri İstanbul olabilir mi?
32:52Türkiye'nin böyle bir niyeti var gayreti var.
32:54Kaç kerede açıkladı.
32:55Cumhurbaşkanı Erdoğan defalarca davet etti her iki lideri de.
32:59Aslında mantıklı da yani İstanbul ihtimali bilmiyorum.
33:02Ne dersiniz?
33:03Şöyleyeyim ben bir önceki aslında resimle ilgili onunla ilgili bir şey söylemek istiyorum.
33:09İngiliz basınında da bununla ilgili haber şöyle çıktı.
33:16Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin tarafından savaş suçu işleyen Rusya Devlet Başkanı Putin kırmızı halılarla Trump tarafından karşılanırken
33:26bu şekilde de Avrupalı liderlerin ağırlanmasına ilgili bir eleştiri vardı.
33:32Çok güzel oldu bunu söylediniz.
33:34Çünkü bunu da niye söylüyorum?
33:36Şöyle bağlamak istiyorum.
33:37Mesela bir önceki Putin Trump zirvesi niye Alaska'da yapıldı?
33:42Niye Amerika Birleşik Devletleri'nde oldu?
33:44Tarihi bir şey ayrı.
33:46Ama bir de şöyle bir özelliği var.
33:47Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne taraf değil.
33:50Ve tarafı olmamasının ötesinde bir de hatta son yıllarda çıkan bazı kararlardan dolayı İsrail ve Amerika ile ilgili
33:59bazı oranın yargıçlarının Amerika'ya girişini yasaklayan da bir ülke bir taraftan da.
34:07Dolayısıyla Putin'in rahatça hani yolculuk edebildiği, girebildiği bir ülke olduğu için orası tercih edildi.
34:12Bizim oradaki zirve için bu Amerika Birleşik Devletleri'nin tabi Rusya ile anlaşarak tercih ettiği bir mekandı görüşme için.
34:20Bir sonraki İstanbul olabilir mi?
34:23Daha önceki, evet daha alt düzeydeki zirvelere üç kere İstanbul'un ev sahipliği yaptı.
34:28Bakanlar geldi.
34:29Bakanlar.
34:30Lavrov geldi.
34:31Bakanlık düzeyinde yapıldı.
34:32İki tarafında güvendiği bir yer olarak, platform olarak Türkiye olabilir mi?
34:38Olabilir.
34:39Fakat burada tabi ICC ile ilgili hani nasıl bir tutum?
34:44Türkiye'nin tutumu nedir orada?
34:45Uluslararası Ceza Mahkemesi kararlarına taraf olup olmaması bir hatırlatalım güncel olarak.
34:51Onu ben de tam olarak bilmiyorum.
34:53Bu durumda nasıl bir karar alabilir?
34:54Çünkü bazen de mesela Macaristan gibi taraf olan ülke ama Netanyahu'yu da ağırladı.
34:59Yani öyle bir durum da olabiliyor.
35:01Şöyle bir şey de oluyor yani şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan seviyesinde bir çağrı yapılıyor ise gelin burada bir zirve yapın diye herhalde hukuki çerçevede Türkiye'nin yani Putin'i tutuklayacak bir durumu olmadığı anlaşılıyor.
35:15Şunu hatırlatalım İsviçre ve Avusturya da bunu açıkladı dedik.
35:18Evet biz tarafız ancak bu bir barış için bir lider geldiğinde bu bir istisna teşkilidir.
35:24Geçen hafta İsviçre açıklama yaptı.
35:26Bir istisna yapmaya hazırız biz dedi bu mahkemeye kararı konusunda.
35:29Çünkü İsviçre'de geçti bu mekanlar içerisinde ama Avrupa'da tercih edilmiyor.
35:33Yani Rusya özellikle Avrupa'da böyle bir görüşmeyi yapmayacaktır.
35:37Çünkü daha önce de İsviçre'de yapıldı.
35:39Yani Ukrayna Rusya ile ilgili.
35:40Arap ülkeleri arasında Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de böyle görüşmeleri aday oluyorlar onu hatırlatalım.
35:46Hatta bazı görüşmelerde orada da gerçekleşiyor.
35:48Yapıldı orada.
35:49Yapılıyor.
35:50Fakat tabi İstanbul burada ağırlıklı ama şimdi en son görüşme Amerika Birleşik Devletleri topraklarında yapıldığı için Rusya'nın tercihinin ben daha çok Rusya toprakları olan bir yerde olacağım.
36:00Zaten Moskola diye de söyledi zaten.
36:03Aylin Hoca'nın dediği tamamen de doğrudur.
36:05Putin'i çok iyi anlamamız lazım.
36:07Onun mantığıydı.
36:08Yani Putin diyor ki Avrupa Birliği benim tarafım değil.
36:11Zelinski kim olası ki diyor.
36:13Yani benim bir tarafım varsa dünyada iki tane büyük liderlik vardır.
36:17Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya'dır.
36:20Biz bu kararı birlikte veririz.
36:21Ne yapacağımızı birlikte çözeriz.
36:23Bunun toplantı yeri de diyor.
36:25Zelinski ile görüşmem bile diyor.
36:27Putin'in bütün tavrı bu doğrultudaydı.
36:28Son dönemdeki okumaları, yaklaşımları, mimikleri, jestleri falan böyle bir yaklaşım.
36:34Yani Zelinski'yi ben kahve bile aldığını sanmıyorum Putin'in hiçbir şekilde.
36:38Zaten o konuşma olmasın diye de her tür oyunu oynadığına dair de hatta en son bu.
36:44Ben Aylin Hoca'ya katılıyorum o şeyde.
36:47Yani eğer bir toplantı yapılacaksa yani çok çok hani nadir olarak İstanbul seçileceğini ama bence Rusya'nın herhangi bir toprağında bu görüşülecektir.
37:00Ama yine de Zelinski'nin karşısına Putin çıkmaz.
37:03Veyahut da Zelinski artık her şeyi bırakıyor.
37:06İstediklerini kabul ediyordur.
37:08Aslan çocuk diye bir de severek gönderirler onu.
37:10Bu arada Ertan Bey'in kayıt dışı programı ne zaman başlayacak diye izleyicilere bir sormuşlar.
37:16Eylül'de.
37:17Nerede yayınlandığını da hatırlatalım.
37:18Tabii tabii.
37:19TYT'de başlıyoruz ZK yeni kanaldı.
37:21Bu arada iki hocalarımızın da tabii akademik çalışmaları, kitap çalışmaları var.
37:26Alif Ayek Demir'in de bir çalışması var.
37:28Ondan da bir bahsedelim.
37:29Evet bu arada yeni bir kitabımız çıkacak Pelin Çift'le beraber Türkler'de kutlamalar, bayramlarla ilgili.
37:35Türkler'de.
37:36Evet İslam öncesi Türkler'de.
37:38Kutlamalar ve bayramlar.
37:39Çok güzel.
37:40Bu benim Şaman ve Türk Dünyası kitabı vardı hatırlarsınız.
37:43Bundan sonra çok fazla talep geldi.
37:45İslam öncesindeki işte bunun içinde birçok bayram algı ve Orta Asya, Kafkaslar ve biz ve Balkanlar olmak üzere.
37:53Çok güzel.
37:53Bu coğrafyadaki çok keyifli bir iki sene süren bir çalışma oldu aslında.
37:58Herkese hitap edebilecek.
38:01Yani bunun içeriği akademik ama dili herkesin anlayacağı şekilde olan.
38:06Ne zaman okuyacağız bu kitabı?
38:07Yani herhalde bir en geç 15-20 gün içinde çıkacağı.
38:11Umuyoruz yani biz her şey bitmiş oldu.
38:13Onu söyleyebilirim.
38:14Tebrikler şimdiden.
38:15Gazze konusuna tekrar ben bir dönmek istiyorum.
38:18Değerli izleyiciler gerçekten görüntüler, karşılaşılan tablo çok vahim.
38:22Ve yani bu savaşın, İsrail'in operasyonlarının bir an önce bitmesi, durdurulması yönünde uluslararası baskılar artmakta.
38:31Bu süreç nereye gidecek diye ben izleyicilerimizin, konuklarımızın yorumlarını merak ediyorum.
38:37Sevgili Ertan ne dersin?
38:38Yani bu süreç devam eder, durmaz.
38:40Yani büyük bir soykırım orada devam edecek gibi geliyor bana.
38:44Ama yani artık yer kalmadı, küçücük yerde yani bu kadar ölüm vesaire.
38:48Yani şimdi tabii burada bir teknik, bir problem var.
38:51O da şu, herhangi bir nüfusa karşı ne kadar soykırım yaparsanız yapın veyahut da bir kritik anlamda bir açlığa bile mahkum etseniz bunu muhakkak bedelini ödersiniz.
39:05Neyi kastediyorsun?
39:06Yani Netanyahu veya İsrail'deki bu sürecin arkasında olanlar yargılanabilirler gibi bir şey.
39:12Çok yanlış, biz Netanyahu diye bir kimlik üzerinden bütün konuyu Netanyahu'nun üzerine yüklüyoruz ve kocaman İsrail'i yok görüyoruz.
39:22Aslında bu konu tamamıyla İsrail konusudur.
39:25Netanyahu yalnızca bir liderdir.
39:28Ama bu konu İsrail istese ve böyle bir soykırıma İsrail'de yaşayan hem muhalefet hem de İsrail'de yaşayan halk buna karşı çıkmak isteseydi çıkardı.
39:39Yani bir takım sesler var ama onları cılız mı görüyoruz?
39:42Ya cılız tabii.
39:43Yani şimdi şöyle düşünebiliyor musunuz?
39:45Hemen yan tarafınızda insanlar, bebekler açlıktan ölüyor.
39:50Yani böyle bir şey insanlık tarihi çok nadir gördü ve tarih 21. yüzyıl Hakan.
39:58Yani şey değil yani biz 18. yüzyılda, 13. yüzyılda değil.
40:0221. yüzyılda böyle bir hani olayın yaşanması insanlık için çok talihsiz bir durum.
40:11Yani şunu yapmamak lazım.
40:12Bence en büyük hata yani bu konuyla ilgili konuşan herkes Netanyahu'yu suçluyorlar ya.
40:19Ya Netanyahu burada yalnızca bir öge.
40:22Biz tamamıyla İsrail'i suçlamamız lazım.
40:25Yani şimdi buradaki yapılan olay İsrail'in ordusu yok mu?
40:30İsrail'de eğitim kurumları yok mu?
40:32İsrail'de kamu kurumları yok mu?
40:34İsrail halkı yok mu?
40:35Hemen yanı başında böyle bir olgunun yaşandığı zaman kimse niye karşı çıkmıyor?
40:40Şimdi Avrupa'da bazı ülkeler ya bir dakika bu korkunç bir görüntü buna itiraz ediyoruz.
40:46Bu işin sürecin durdurulmasında Filistin Devleti'nin tanınması bir etkili bir durdurucu bir rol oynayabilir gibi yaklaşımlar koydular.
40:54Mesela Macron.
40:55Fransa gibi.
40:55Macron bu işin öncülüğünü yaptı.
40:57Önce Avrupa Birliği'nde diğer birkaç ülke dışında yani büyükler arasında söylüyorum.
41:01Dedi ki ben Eylül'de Birleşmiş Milletler'de ki az kaldı Filistin Devleti'ni tanıyacağım.
41:07Sonra bir takım başka bazı ülkelerden Birleşik Krallık'ı şartlı olarak tanıyabilirim dedi başbakan.
41:16Buna benzer adımlar nasıl bir etki yaratabilir?
41:19İki hocamıza da sormak istiyorum.
41:21Almanya'da Merkel çizgisinden çıkıp çıkmama tartışmaları devam ediyor.
41:26Merkel'in açıklamaları ve İsrail'le olan geçmişten gelen farklı nedenlerle bazı sorunları aşamama durumundan bahsedebiliriz.
41:33Ben size katılıyorum Ertan Bey.
41:36İsrail'in ayıbı doğru.
41:39Sadece Netanyahu değil doğru.
41:41Ama bence burada dünya kendini sorgulamak zorunda.
41:44İsrail Devleti Netanyahu kim olduğu önemli değil.
41:48Böyle bir olaya tüm dünyanın bakması sadece bakması üzerinden
41:54BM'nin de misyonu ve anlamı son bulmuştu.
41:57Bir kere bunu kabul edelim.
41:58Yani böyle bir şekilde bu insanlık ayıbının, acısının, trajedisinin gözünüzün önünde olurken sadece söylemler, yaptırımlar, bunu Trump'ı da alarak söylüyorum.
42:08Trump destekleyebilir Netanyahu.
42:10O da bizi ilgilendirmemeli.
42:12Hollanda Dışişleri Bakanı örneğini verdik ya da belli insanlar.
42:16Bakıyoruz ki bu dünya susuyorsa Ukrayna'da bir şey beklemenin bir anlamı yoktur.
42:21Ya da herhangi başka bir yerde.
42:23Şimdi aslında bir takım tepkiler var, açıklamalar var.
42:26Mesela Avustralya Başbakanı bir açıklama yaptı.
42:28Kalktı Netanyahu ona fırça attı.
42:31Efendim Avrupa'da işte İspanya'nın yaptığı bazı çıkışlar var.
42:34İrlanda'nın hep bir duruşu vardır.
42:37Mesela Norveç fonu ben artık orada işlem yapmayacağım dedi.
42:40Böyle bir takım ülkelerden bazı adımlar var.
42:42Ama uluslararası sistemde az önce konuştuğumuz gibi ABD çok hegemon bir güç olduğu için
42:48ABD silah yardımını durdurmadığı ve siyasi desteği kesmediği sürece
42:52İsrail'i durduran bir faktör olmuyor gibi görünüyor.
42:56Hakim Bey, Birleşmiş Milletler kıtlık kararı alıyorsa bitti orada yaşam bitti diyor.
43:01Yani %30'unun evinde yiyecek yok diyor.
43:0610 bin insanda 4 çocuk ya da 2 kişi aç ölmek üzere diyor.
43:10Dünkü raporda Failure of Humanity ifadesi vardı.
43:13İnsanlığın çöküşü, başarısızlığı, insanlığın ölümü diye ifade ediyor.
43:17Gazze boşalacak zaten bu gidişe bir sene daha savaş sürerse.
43:21Gazze'nin kimin olduğunu sormayacağız.
43:22Çünkü Filistinli kanmayacak bu gidişle.
43:25Bunu dürüşe konuyacak.
43:25Bu adımlar yani Avrupa'nın, Türkiye'nin gayretleri nasıl sonuçlanabilir, nasıl gelişebilir?
43:32Şöyle adımlar sadece söylem düzeyinde tamamen sadece İsrail'in yaptıklarını eleştirel düzeyde oluyor.
43:41Yani somut adılan bir adım mevcut.
43:44Hani benim bildiğim yok Türkiye'nin attığı bir takım adımların dışında sürecin başında.
43:49Şöyle bir de bir taraftan da mesela Macron'un açıklaması yine İngiltere'nin şartlı olarak Filistin devletini tanıyacağız açıklamaları.
43:59Önümüzdeki ay biliyorsunuz Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu olacak.
44:04Ben de izleyeceğim.
44:05Sizlik işleki sebebimizin takip edeceği bir şey olacak.
44:08Muhtemelen orada bu açıklamaları yapılacak.
44:10Çok yani orası böyle fokur fokur kaynayan bir zirve olacak.
44:14Zirve olacak gibi gözüküyor.
44:15Fakat şöyle bir taraftan da bu açıklamalar benim gördüğüm kadarıyla İsrail'in Gazze'de bu süreci hızlandırarak,
44:24orayı tamamen işgal ederek, insanları yok ederek artık bir iki devletli çözümü Filistin devletinin tanınmasını,
44:33ortada bir Filistin devleti kalmayacağı için anlamsızlaştıracak bir durumu da hızlandırıyor bir taraftan.
44:40Hani tanıtsanız ne olacak ya neyi tanıyacaksınız gibi ne demek istiyorsunuz.
44:43Bu üçe'den de bakmak lazım.
44:44Yani bu İsrail'i durduracak adım olarak konuşuluyor, söyleniliyor değil mi?
44:50Ama tam tersini ben sağda görüyorum.
44:52Tam tersini İsrail yapıyor.
44:53Daha hızlandıracak bir adım olarak aslında görüyor.
44:57Bir an önce orayı insansızlaştırma ve işgalle beraber iki devletin ortadan tamamen kaldırıp,
45:04tek bir devlet halini getirecek bir aksiyona zaten onay vermiş durumda Netanya.
45:09Zaten hükümet de verdi.
45:10Bunu uygulamaya geçmeye yönelik bir çaba içerisinde.
45:14Fakat biraz önce haber verdiniz husiler, hipersonik hüzeler başlamış.
45:19Görüntüleri verdik tekrar gösterelim arkadaşlar.
45:21O husilerin saldırısını.
45:23Evet, yani bu hani kolayca yapabileceği bir süreç mi olacak?
45:26Bununla ilgili husiler, evet Yemen böyle bu şekilde davranıyor ama İran nasıl bir tepki verecek?
45:31Ama husilerin, husilerin, ona benzer böyle saldırıları yani İsrail'i daha da sertleştiren bir durumda ortaya koymaz mı?
45:41Yani Ertan Özgül'te de sormak istiyorum.
45:42Şimdi her türlü açıklama koyuyor.
45:43Biraz önceki hani iki devlet de tanıyacağız açıklaması da işi hızlandırıyor.
45:49Husilerin saldırısı da evet hızlandırıyor olabilir.
45:52Tam tersi de olabilir.
45:53Tam yani yani husilerin bu saldırısı.
45:55Orada nasıl etkili olduğuna bağlı eğer İran'ın saldırıları değilse.
45:57Yani İsrail'in yaptığı yine mazlumuz bak husiler de bize saldırıyor.
46:01Yaptığımız doğrudur filan gibi.
46:04Ama artık o hani çok fazla da şimdi bebekler ölürken.
46:07Yani şimdi masumiyet kavramını artık kaybetti İsrail.
46:11Geçmiş olsun.
46:12Yani bundan sonra tarih bu görselleri hiçbir zaman unutmaz.
46:16Ama şunu görüyorum ben İsrail şöyle bir yolda.
46:20Kim İsrail devletine karşıysa ben onunla mücadeleimi sonuna kadar yapacağım.
46:25Nereye kadar giderse de gidecek.
46:27Şeklinde bir yola girmiş vaziyette.
46:30Öyle gözüküyor en azından yaptığı bütün hareketler.
46:32Tüm dünyaya karşı tüm uluslararası kurum ve hukuka karşı yaptığı bütün eylemlerle.
46:39Bununla ilgili gözünü karartmış.
46:40Ve sonuna kadar bu Lübnan'da da Suriye'de de Suriye'yi de es geçmeyelim.
46:45Orada da ayrı gelişmeler var bununla ilgili.
46:47Tabii oraya geleceğim şimdi.
46:48İran'la ilişkisinde de işte yani Filistin'in kendi içinde de Yemen, Hüseyin'lerle de.
46:54Yani bölgede kim İsrail'e karşıysa bununla ilgili bir takım adımları var.
47:00Şimdi çok az vaktim kaldı.
47:01Türkiye'yi de yakından ilgilendiren Aylin Hoca'nın bıraktığı yerden devam edelim.
47:04Suriye konusu çok önemli.
47:06Bir taraftan Türkiye'nin içinde bu terörsüz Türkiye denen sürece dair bazı gelişmeler yaşanırken.
47:11Diğer taraftan da gördüğümüz ve anladığımız kadarıyla bu SDG denen yapı veya YPG, PKK'nın Suriye'deki uzantıları silah bırakmama konusunda bir yaklaşım içindeler.
47:22Ve böyle merkezi yönetimde de her an böyle bir çatışmaya girebilecek gibi görünüyorlar.
47:29Bu Türkiye'yi nasıl etkiler?
47:30Türkiye'ye hangi adım atmalı diye soruyorum.
47:33Ama birer cümlelik bir vaktim kaldı.
47:35Lütfen sizden başlayalım.
47:36Suriye ile ilgili Türkiye çok açık tavrını koyuyor.
47:39Biz üniter yapıyı destekliyoruz.
47:42Sonuçta ne kuzeydeki yapının değişmesini ne unutmayalım şu an zürilerle ilgili yaşanan problemler var hatta nussarilerle ilgili.
47:52Bugün Suriye'nin geleceğinde daha bir federal yapının olması hayalini olduğunu görüyoruz.
47:57Bu İsrail'in desteklediği.
47:59Sizce de böyle mi olur?
48:00Yani real politikada bu ihtimal daha mı kuvvetli?
48:03İsrail, Suriye'nin bölünmüş bir şu an merkezi Şam yönetiminde zayıflığından yararlanarak daha bölünmüş.
48:10Zaten haritaya baktığımız zaman göreceksiniz doğu batı kimlere hakim kuzey güne harita bize bir şeyleri gösteriyor.
48:16Bazı ülkeler bazı etnik yapılar ve mezhepler üzerinden bir etkinlik ortaya koymaya çalışıyorlar.
48:21İsrail özellikle bu şunu unutmayalım.
48:24Golan tepeleri ve Şam'a yakın olan kısımda dürzilerin olduğunu hesaplarsanız burası son derece stratejik ve su kaynaklarının olduğu bir yer.
48:32Bazı şeylerin anlamı da var.
48:33Doğru.
48:34Hani bir dakika olduğu için çok uzatmayayım ama kuzey kısmının da unutmayalım.
48:38Bugün Kürtlerin hakim olduğu bölgede su kaynaklarının hakim olduğu.
48:42Ve petrol de var.
48:43Sizle bu programda konuşmuştuk.
48:44Suriye ve Irak'ta su kaynaklarının hakimi Kürtler olacak.
48:48Bakın evvelden hep Türkiye'nin su sorunu vardı bunlarla.
48:52Bizden geçen yer onlardan geçiyor şu an.
48:54Dikkat edin yarın farklı olacak.
48:56Önemli bir noktaya temas ettiniz.
48:58Ben şöyle bakıyorum.
49:00YPG veya SDG bütün bu yapıların hepsi yani istesek de istemesek de Türkiye'nin hamileliğine ihtiyacı vardır.
49:08Bu bölgelerde bu hareketlerin veya bu örgütlerin veyahut da neyse kuruluşların yapmış oldukları hiçbir şeyin bir anlamı olduğunu sanmıyorum.
49:18Uzun vakti de göreceğiz bunları.
49:20Türkiye'nin hamileliğine ve hinterlantının altına gireceklerdir.
49:23Bugün gerginlikler yaşansa da.
49:25Çünkü öyle bir politika veya projeksiyon üzerinden gidiyoruz.
49:30Vaktimiz olsaydı daha açacak.
49:31Bir de coğrafya.
49:32Kuzey Irak'taki bile öyle olur mu?
49:34Tabii tabii.
49:34Yani bunları hatırlıyorsun senle konuştuk.
49:36Dedim ki Irak Suriye göreceksiniz Türkiye'nin hamileliğine bırakılacaktır.
49:42Yani Kürtlere çok yardım etti Amerika Birleşik Devletleri.
49:45Çok istedi Kürtlerin bir şekilde devlet kurması ama beceriksiz çıktılar.
49:50Dolayısıyla Türkiye'nin bir şekilde hamileliğine ihtiyaç var bölgede.
49:54Yine söylüyorum Musu ve Kerkük de aynı şekilde Türkiye'nin kontrolüne bırakılsa hiç şaşmayın.
50:03Son bir dakika lütfen sizden de alalım bir değerlendirme.
50:06Tabii Türkiye'de doğal olarak yakından ilgilendiren bir mevzu.
50:09Çünkü içeride bir barış süreci devam ederken bunun hani oradaki yansımalarının olumsuz olma ihtimali üzerinden Türkiye'nin belli çıkışları var bununla ilgili.
50:18Bu noktada İsrail'in ulusal tehdit algısı ve çıkarları ile Türkiye'ninki çatışıyor diyebiliriz.
50:24Çünkü güçlü bir Suriye'yi, üniter yapıyı hocamızın da ifade ettiği gibi istemeyen bir İsrail var.
50:28Diğer taraftan da üniter, merkezi hükümetin güçlü olduğu bir güçlü Suriye'yi de destekleyen, bunu askeri ve diğer anlamda da tüm desteğini sağlayan bir Türkiye var.
50:38İkisinin bu anlamda çıkarlarının çatıştığını söylemek mümkün.
50:42Çok güzel bir özet oldu.
50:44Önümüzdeki programlarda bu Zengezur koridoru üzerinde de önemli gelişmeler var.
50:50Bir takım demir yollarının ihyası için, geliştirilmesi için atılan adımlar olduğu geçtiğimiz birkaç gün içinde bunu da önemsiyorum.
50:57Çok önemli bir konu.
50:59Yani Kafkaslar da Türkiye'nin güvenliği, stratejisi ve ekonomik gelişim açısından hayati önemli.
51:04Efendim bugünkü yayın sonuna geldik.
51:06Çok da güzel bir sohbet oldu.
51:07Birçok konuyu da konuştuk.
51:08Değerli üç konuğumla birlikte.
51:10Aksime izin verirseniz bir milletvekili öğrencimiz Seda Gören Bülük mesaj atmış.
51:14Hocam izliyoruz.
51:15Diyor ki bu arada biz de bir grup milletvekili olarak çarşamba günü refah sınır kapısına gidiyoruz diye mesaj atmış.
51:22Farkındalık ve yardım çalışmaları katkı.
51:24Onu belirtmiş olayım bende şu anda.
51:26Önemli bir şey Hakan söylediğini iki buçuk milyar dolarlık bir yatırım var şu anda Türkiye ile ilgili.
51:31Çok önemli.
51:31Bölge çok büyük bir yatırım.
51:32Umarım olumlu gelişmeler olmaya devam eder.
51:35Ertan Özyed çok teşekkür ederim.
51:37Teşekkür ediyoruz.
51:37Araştırmacı, yazar ve programı.
51:38Sana da iyi tatiller.
51:39Yani ben yine çalışmaya devam edeceğim ama programı tahtiri alıyoruz birkaç hafta.
51:44Prof. Dr. Aylin Ünver Noy, Uluslararası İlişkiler Uzmanı ve de Galatasaray Üniversitesi'nden Ali Faik Demir, doçent doktor.
51:51Bizimle birlikte olduk.
51:52Değerli izleyiciler 13 Eylül tarihinde cumartesi günü yeniden birlikte oluncaya dek hepinize güzel günler diliyorum.
51:58Hoşçakalın.
Önerilen
1:38
2:45
0:43
8:11
İlk yorumu siz yapın