Ο Πυρομετεωρολόγος, Θεόδωρος Γιάνναρος στο STAR

Star Kentrikis Elladas

Για τον καταστροφικό απολογισμό των φετινών πυρκαγιών και για τα ακραία καιρικά φαινόμενα που ευνοούν την εξάπλωση των πυρκαγιών, μίλησε στα Αναλυτικά Γεγονότα του STAR με την Όλγα Λαθύρη ο Πυρομετεωρολόγος, Θεόδωρος Γιάνναρος.

Transcript

00:00Πάμε σε ένα άλλο τώρα, επίσης πολύ σοβαρό θέμα κυρίες και κύριοι,

00:03γιατί το καλοκαίρι του 2025 μέχρι τώρα σημαδεύτηκε από καταστροφικές πυρκαγιές

00:08και στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες.

00:11Με χιλιάδες τρέματα να γίνονται στάχτη, κοινότητες να εκενώνονται

00:14και το φυσικό περιβάλλον να υφίσταται ανεπανόρθωτες ζημιές.

00:19Οι υψηλές θερμοκρασίες, η ισχυρή άνεμη και η παρατεταμένη ξηρασία

00:23έχουν δημιουργήσει πραγματικά εκρηκτικές συνθήκες.

00:26Στο επίκεντρο της προσπάθειας για κατανόηση και πρόληψη αυτών των φαινομένων

00:31βρίσκεται και η πυρομετεωρολογία.

00:33Είναι ο επιστημονικός κλάδος που μελετά τη σχέση καιρού και πυρκαγιών

00:37και μέσα από αυτή τη συζήτηση που θα κάνουμε τώρα,

00:39με τον ειδικό πυρομετεωρολόγο, τον κύριο Θεόδωρο Γιάνναρο,

00:43θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε τα αίτια της φετινής χρονιάς, μέχρι τώρα τουλάχιστον,

00:51και να συγκρίνουμε και την ελληνική εμπειρία με το εξωτερικό και όλα αυτά που συμβαίνουν.

00:56Γιατί πραγματικά, κύριε Γιάνναρε, σας ευχαριστώ πάρα πολύ που είστε μαζί μας.

01:00Καλησπέρα σας.

01:01Καλησπέρα, εγώ. Ευχαριστώ για την πρόσφαση.

01:03Να είστε καλά. Λίγο πιο δυνατά να σας ακούμε.

01:05Είναι καταστροφικός ο απολογισμός μέχρι τώρα της φετινής χρονιάς.

01:12Πραγματικά, είναι ακόμη μια χρονιά, η οποία όχι μόνο στη χώρα μας,

01:15αλλά στο σύνολο της Ευρώπης και τα γράφει πολύ αυξημένη δραστηριότητα πυρκαγιών

01:20και πάρα πολλές εξ' αυτούν είναι δυστυχώς καταστροφικές.

01:23Αυτή τη στιγμή, αν δεν κάνω λάθος με βάση τα τελευταία στοιχεία

01:26από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για Θεσικές Πυρκαγιές,

01:29μιλάμε για καμένες εξ' εξ' ρεκόρ στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο.

01:34Σίγουρα είναι ένα ακόμη σημάδι, ένα ακόμη καμπανάκι το οποίο χτυπάει

01:38για το πώς έχουν αλλάξει τα πραγματικά στην ευρύτερη περιοχή μας.

01:42Έχουμε πλέον πυρκαγιές οι οποίες και είναι πολύ πιο έντονα,

01:45πυρκαγιές οι οποίες είναι πολύ πιο επιθετικές

01:47και όλο αυτό συμβαίνει διότι έχουμε αλλάξει το περιβάλλον

01:50μέσα στο οποίο εκδηλώνονται οι πυρκαγιές.

01:53Του περιγράψατε ήδη προηγουμένως, υψηλότερες γενικά θερμοκρασίες,

01:56μεγαλύτερα λαστήματα ξερασίας, πιο ενισχυμένη άνοιχη το καλοκαίρι,

02:00στις συνθήκες αυτομερικής ξερασίας, όλα αυτά συνθέτουμε να περιβάλλον

02:04μέσα στο οποίο εάν εκδηλωθεί η πυρκαγιά, η φωτιά είναι πολύ πολύ δύσκολα να ελέγχθει.

02:10Ναι, αυτό. Πάμε εκεί τώρα στο διατάφτα.

02:14Γιατί μια φωτιά έτσι, μάλλον ποιες είναι αυτές οι αιτίες

02:18και πώς μπορούμε εμείς να το προλάβουμε ώστε να μην μια δασική πυρκαγιά καταστεί ανεξέλεκτη

02:24γιατί αυτό το βιώνουμε συχνά πυκνά τα τελευταία χρόνια.

02:28Δυστυχώς, ναι. Να ξεκαθαρούσουμε αρχικά δύο πράγματα.

02:33Έχουμε από τη μία μία νέα πραγματικότητα σε ό,τι αφορά το περιβάλλον μέσα στο οποίο εκδηλώνουν οι πυρκαγιές.

02:38Αυτό είναι το δεδομένο. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε δυστυχώς τη γεγόνωση ότι τα καλοκαίρια μας είναι πολύ πιο θερμά

02:44που το χειμώνα λαμβάνουμε πολύ λιγότερους προχόπτωσης και γενοπτώσης.

02:47Αυτό δυστυχώς δεν μπορούμε να το αλλάξουμε.

02:50Αυτό όμως το οποίο μπορούμε να αλλάξουμε είναι να περιορίσουμε τον κίνδυνο και ο κίνδυνος είναι η ενάρξη στον πυρκαγιού.

02:58Άρα, εκεί όπου πρέπει να εστιάσουμε είναι στο να δούμε τι προκαλεί τις πυρκαγιές στη χώρα μας

03:03και στη συνέχεια να λάβουμε τα αντίστοιχα μέτρα για να μπορέσουμε να τις περιορίσουμε.

03:08Δυστυχώς όμως, μέχρι και σήμερα που κάνουμε αυτήν την συζήτηση,

03:11δεν έχουμε στη χώρα μας μία λεπτομερή, ανοιχτή, δημόσια καταγραφή των αιτιών ένναρξης.

03:17Με βάση μία μελέτη του ΕΦΕΛΑΣ, είναι πολύ χαρακτηριστικό να σας πω,

03:23στις πυρκαγιές της 20ης αιτίας, μόλις το 12,1% είχε τεκμηριωμένη αιτία ένναρξης.

03:29Δηλαδή, τι προκαλεί τις καταστροφικές πυρκαγιές στη χώρα μας?

03:34Δεν μπορούμε έτσι να έχουμε ένα ασφαλές συμπέρασμα?

03:40Δεν μπορούμε να έχουμε, διότι ορίζουμε τις αιτίες.

03:43Από εκεί και πέρα σε ένα θεωρητικό πλαίσιο,

03:45αν υποθέσουμε ότι μία πυρκαγιά ξεσπάει,

03:48έχουμε πλέον πολύ πιο ευνοϊκές συνθήκες για την ίδια τη φωτιά.

03:51Δηλαδή, οι πυρκαγιές που έχουμε τα τελευταία χρόνια,

03:53εκδηλώνονται μέσα σε ένα περιβάλλον το οποίο είναι πολύ πιο φιλικό για τη φωτιά.

03:58Λόγω των υψηλότερων θερμοκρασιών, της χαμηλότερης υγρασίας και των ανέμων,

04:02έχουμε συνθήκες οι οποίες πλέον σήμερα ευνούν πάρα πολύ περισσότερες πυρκαγιές,

04:07σε σύγκριση που συνέβαινε στο παρελθόν.

04:09Οι βασικοί μετεωρολογικοί παράγοντες με τη βοήθεια και της δικής σας επιστήμης

04:19και του δικού σας κλάδου που δημιουργούν, έτσι, προκαλούν,

04:25επηρεάζουν μάλλον την εξάπλωση μιας πυρκαγιάς.

04:28Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες?

04:30Οι βασικές πυρομετεωρολογικές μεταβλητές που εξετάζουμε είναι η θερμοκρασία του αέρα και η γρασία.

04:36Αυτές οι δύο επηρεάζουν πάρα πολύ το πόσο ξερή θα είναι η βλάστηση,

04:41οπόμενο στο πόσο πολύ πιο εύκολα θα παίρνει η φωτιά.

04:45Είναι φυσικά ο άνεμος, ο οποίος δίνει ένα πάρα πολύ καθοριστικό ρόλο

04:48στο πώς θα εξαπλωθεί μια πυρκαγιά.

04:51Ωστόσο, πέρα από αυτές τις βασικές μεταβλητές,

04:53εξετάζουμε και το πώς αυτές μεταβάλλονται καθύψος μέσα στην ατμόσφαιροχη,

04:58δηλαδή μόνο στο ύψος που εμείς ζούμε, στην επιφάνεια,

05:01αλλά και μέσα στην ατμόσφαιρο πώς αλλάζει η θερμοκρασία, πώς αλλάζει η υγρασία, πώς αλλάζει ο άνεμος,

05:06διότι όλα αυτά μαζί θα καθορίσουμε σε αρκετές περιπτώσεις,

05:10αν μια πυρκαγιά για παράδειγμα θα παρουσιάσει ακραία συμπεριφορά ή θα εκραγεί, όπως λέμε.

05:15Εσείς έχετε την εμπειρία και κάθε χρόνο όλα αυτά τα συμβάντα, έτσι τα περιστατικά,

05:21τα σοβαρά που ζούμε, σας δίνουν αυτή την εμπειρία που χρειάζεται.

05:25Οπότε θέλω να μας πείτε κυρία Γιάννερε και ο κόσμος θέλει να ακούσει τι λείπει από τη χώρα μας

05:30και βλέπουμε καταστροφικές πυρκαγιές όπως η πρόσφατη, πριν από λίγες ημέρες,

05:34στην Πάτρα που κατέκαψε τα πάντα.

05:37Τι μας λείπει, η πρόληψη μας λείπει, τα μέσα, ο συντονισμός, η ετοιμότητα,

05:42δεν μπορεί, κάτι δεν πάει καλά σε όλα αυτά.

05:46Ναι, γενικά θα έλεγα ότι αυτό το οποίο λείπει από τη χώρα είναι ένα εθνικό σχέδιο

05:50για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών

05:52και για να το κάνουμε λίγο πιο συγκεκριμένο αυτό το οποίο μας λείπει

05:55και δεν παίρνουμε στην ουσία μαθήματα, όπως λέμε,

05:58ό,τι παίρνουμε μετά από κάθε καταστροφική πυρκαγιά είναι τα δεδομένα.

06:02Χωρίς να έχουμε δεδομένα για τις πυρκαγιές,

06:05όχι μόνο τον αριθμό και τα καμένα στρέμματα,

06:07αλλά με τι ταχύτητα κινήθηκαν, πώς συμπεριφέρθηκαν και τι κάναμε εμείς

06:11για να μπορέσουμε να τις περιορίσουμε,

06:13δεν μπορούμε στην πραγματικότητα να πάρουμε κανένα μάθημα.

06:16Είναι σαν να έχουμε γράψει πέντε στις εξετάσεις

06:18και να προσπαθούμε να καταλάβουμε τι κάναμε λάθος

06:21χωρίς να έχουμε τη δυνατότητα να δούμε το γραπτό μας.

06:24Επομένως, αυτό το οποίο μας λείπει είναι δεδομένα

06:26και μας λείπουν και δεδομένα για τις αιτίες έναρξης

06:29τα οποία αναφερθέκαμε προηγουμένως.

06:31Όλα αυτά εντάσσονται σε ένα εθνικό σχέδιο

06:34για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών.

06:36Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι χρειαζόμαστε ένα τέτοιο σχέδιο,

06:40όχι κυβερνητικό, εθνικό,

06:42ένα σχέδιο το οποίο θα ακολουθήσουμε για τα επόμενα τουλάχιστον 10 χρόνια

06:46εάν θέλουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.

06:48Διαφορετικά, λυπάμαι πάρα πολύ που το λέω,

06:51κάθε χρονιά, κάθε καλοκαίρι θα αντιμετωπίσουμε

06:53τουλάχιστον μία με δύο καταστροφικές πυρκαγιές.

06:56Και πριν την έναρξη πάντα της αντιπυρικής περίοδου

07:00ακούμε ότι είμαστε έτοιμοι.

07:02Κάθε χρονιά είμαστε περισσότερο έτοιμοι

07:04και κάθε χρονιά ο απολογισμός είναι και πιο καταστροφικός.

07:07Δηλαδή...

07:08Ναι, δυστυχώς όπως έγραψα πρόσφατα...

07:10Ναι, ναι, συγγνώμη.

07:11Όπως έγραψα πρόσφατα,

07:13εάν αφρίζαμε όλες αυτές τις δηλώσεις

07:15ετοιμότητας και τους αριθμούς για τα μέσα που έχουμε,

07:18τα τελευταία δέκα χρόνια θα σας πω,

07:20θα έπρεπε θεωρητικά η χώρα μας

07:22να είναι περισσότερο έτοιμη

07:23από όσο έτοιμες είναι μαζί οι Ηνωμένες Πολιτείες,

07:26ο Καναδάς και η Αυστραλία.

07:28Το αποτέλεσμα δυστυχώς όμως μας διαψεύδει.

07:30Μας διαψεύδει λέγοντας μας

07:32ότι όσο έτοιμοι και αν δηλώνουμε

07:33στην αρχή της Αντιπυρικής Περιόδου,

07:35κάτι μάλλον μας ξεφεύγει.

07:38Οπότε θα πρέπει να αναρωτηθούμε ειλικρινώς

07:40τι είναι αυτό το οποίο μπορεί να μας ξεφεύγει

07:42για να αντιμετωπίσουμε καλύτερα το πρόβλημα.

07:45Και βλέπουμε τους ήρωες πραγματικά πυροσβέστες

07:49και θελοντές.

07:50Εκείνη την κρίσιμη στιγμή της μάχης

07:56πραγματικά με αυτοθυσία

07:59να αγωνίζονται για τον περιορισμό των περικαγιών

08:02και τα παθήματα δυστυχώς δεν μας γίνονται μαθήματα.

08:06Κάθε χρόνο, δηλαδή δεν υπάρχει περιοχή της Ελλάδας,

08:09υπάρχει περιοχή και ζούμε και με τον Εφιάλτη

08:11και την αγωνία και εμείς εδώ στη Στερεά

08:12που έχουμε νομούς και περιοχές

08:14με τεράστια δασοκάλυψη, κυρία Γιάννερε.

08:18Και δεν γίνεται κάθε χρόνο να ζούμε με την αγωνία

08:21ότι θα έρθει και η σειρά μας.

08:24Όχι, δεν γίνεται.

08:25Είναι άδικο για όλες τις προσπάθειες αυτών των ανθρώπων

08:27οι οποίοι διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να σώσουν τη δικιά μας ζωή της περιουσίας μας

08:32και το περιβάλλον να μην υποστηρίζονται όπως θα έπρεπε.

08:35Γι' αυτό επαναλαμβάνω ότι είναι επιτακτική ανάγκη

08:37να υπάρχει ένα εθνικό σχέδιο για το πώς διαχειριζόμαστε

08:41τις ζασικές πυρκαγίες.

08:42Ένα σχέδιο το οποίο θα επιστευτούμε

08:44διότι μαγικές λύσεις δυστυχώς δεν υπάρχουν, δεν υπάρχει κανένα σύστημα,

08:49καμία πλατφόρμα την οποία αν την χρησιμοποιήσουμε από αύριο

08:52ως διαμαγείας θα μας λύσει το πρόβλημα.

08:55Χρειάζεται να καλλιεργήσουμε ένα πνεύμα εμπιστοσύνης

08:58ανάμεσα σε όλους εμάς που μπορεί να παράγουμε γνώση, εργαλεία, υπηρεσίες

09:02και σε όλους αυτούς που θα χρησιμοποιούν στο πεδίο.

09:04Και όλο αυτό θα πρέπει να γίνει συστηματικά, με συνέπεια και να έχει συνέχεια.

09:10Διαφορετικά, εάν κάθε νέα χρονιά εφαρμόζουμε νέα μέτρα,

09:13να παίρνουμε νέα μέσα, νέες τεχνολογίες, δυστυχώς πάντοτε η πραγματικότητα

09:18θα έρχεται να μας ξεπέρνουμε.

09:19Το έχουμε διαπιστώσει τα τελευταία λίγα χρόνια στη χώρα μας αυτό.

09:23Μάλιστα.

09:24Οπότε έτσι κλείνοντας, γιατί ξεκινήσαμε με το ότι είναι καταστροφικός

09:29ο απολογισμός μέχρι τώρα και ξέρουμε ότι η αντιπηρική δεν τελείωσε ακόμη.

09:32Το καλοκαίρι είναι ακόμη μπροστά μας με τις καιρικές συνθήκες που διανύουμε

09:38και σήμερα ακόμη και τις επόμενες ημέρες και το επόμενο διάστημα

09:42σε ένα δικό σας συμπέρασμα θέλω να κλείσουμε με αυτό, κύριε Γιάννερε,

09:46σε αυτή την πρώτη επικοινωνία που έχουμε.

09:49Ένα συμπέρασμα με το οποίο θα μπορούσαμε να κλείσουμε

09:52είναι ότι δυστυχώς δεν έχουμε διδαχθεί από το παρελθόν,

09:55ωστόσο έχουμε ακόμη χρόνο να μπορέσουμε να αλλάξουμε τον τρόπο

09:59με τον οποίο διαχειριζόμαστε τις αστικές πρεκαγιές στη χώρα μας.

10:02Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.

10:03Να είστε καλά, καλώς σας βράδει.

Category

Transcript

Recommended