#KuyaKimAnoNa? Express - Bumubulusok at nag-aapoy na bagay, namataan sa kalangitan ng Palawan; atbp.

Bumubulusok at nag-aapoy na bagay, namataan sa kalangitan ng Palawan; maliwanag na bagay, namataan sa South Cotabato; 82 bahay sa Kabankalan City, nasira dahil sa malakas na ulan at hangin; Mahigit P31M halaga ng lapnisan o agarwood, nakumpiska ng Customs sa NAIA; Rare "corpse flower" na masangsang ang amoy, namukadkad sa isang botanical garden sa Poland; Malakas na buhawi, nanalasa sa Inner Mongolia sa China; debris sa palibot nito, kitang nagliparan. (Aug. 5-10, 2025)

24 Oras is GMA Network’s flagship newscast, anchored by Mel Tiangco, Vicky Morales and Emil Sumangil. It airs on GMA-7 Mondays to Fridays at 6:30 PM (PHL Time) and on weekends at 5:30 PM. For more videos from 24 Oras, visit http://www.gmanews.tv/24oras.

#GMAIntegratedNews #GMANetwork #KapusoStream

Breaking news and stories from the Philippines and abroad:
GMA Integrated News Portal: http://www.gmanews.tv
Facebook: http://www.facebook.com/gmanews
TikTok: https://www.tiktok.com/@gmanews
Twitter: http://www.twitter.com/gmanews
Instagram: http://www.instagram.com/gmanews

GMA Network Kapuso programs on GMA Pinoy TV: https://gmapinoytv.com/subscribe

Transcript

00:00Good evening, guys!

00:05I'm your Kuya Kim,

00:07and I'm giving you a trivia

00:08on the trending news.

00:10A lot of the residents of Palawan

00:13are looking at some of them

00:16while in South Cotamato,

00:18there is a lot of people

00:20who have fallen asleep

00:22with this incident.

00:23Is there any connection

00:24to this incident?

00:25Let's give it a little.

00:27Ayan o, can you please?

00:31Napatingala kahapon ang maraming residente ng Puerto Princesa City

00:34at ilang karating bayan sa Palawan

00:36nang sa kalangitan itong kanilang naispatan.

00:39Halabi? Bracket?

00:41Isang bumubulusok at tag-aapoy pang bagay.

00:43Parang usok lang talaga siya. Gumuhit lang po siya.

00:47Nabulabog din daw sila ng ilang malalakas na pagsabog.

00:50Naramdaman po yung pagminig ng pat.

00:53Pasado alas 6 ng gabi naman,

00:55nagliwanag ang kalangitan ng South Cotabato.

00:57Sa pagdaan ng isang maliwanag na bagay,

00:59ang tila bituwing gumagalaw

01:01na saksiyanismo ni na Charlene sa kanilang bayan sa banga.

01:04Brown out po kasi sa amin kagabi.

01:06May nag-sabi na mixture shower.

01:10Paglabas ko, may nakita kaming parang flash night.

01:14Sa isang Facebook post,

01:16kinumpirman ng FILSA o Philippine Space Agency

01:18na ang tila apoy sa kalangitan ng Palawan

01:21konektado sa nilaunch na Long March 12 rocket

01:24sa Hainan International Commercial Launch Center sa China.

01:27Yung purpose to is to bring an internet satellite into orbit.

01:32Kasunod ng rocket launch,

01:34naglabas ang FILSA ng advisory.

01:35Hinggil sa inaasang pagbagsak ng mga rocket debris

01:38sa katubigan ng ating magsa.

01:40Ang drop zone,

01:4121 nautical miles mula Puerto Princesa

01:43at 80 nautical miles mula Tumataa Reef Natural Park.

01:46Ang report naman tukul sa namataan kagabi

01:49na liwanag sa South Cotabato.

01:51Nakarating na rin daw sa pamunuan ng FILSA.

01:53Mahirap sabihin kung ano nga ba talaga itong mga nakita

01:56sa South Cotabato.

01:58Kasi during sunsets,

01:59nagiging visible yung mga ibang satellites that are in orbit.

02:03Naglireflect din sila ng ilaw papunta sa atin.

02:05Paalala naman ang FILSA sa publiko.

02:08Sakali mang may namataang mga suspected rocket debris,

02:11ipagbigay alam agad ito sa otoridad.

02:12When our citizenry do find yung mga rocket debris,

02:17pagbigay alam na lang po sa mga kinaukulan

02:19for appropriate actions.

02:21Wasap po natin na magiging in contact with this debris.

02:26Pero may ideya ba kayo kung paano nasisigurado

02:28na ang mga debris mula sa isang nilaunch na rocket

02:31ay hindi ba magsak sa isang mataong lugar?

02:33Uyakim, arano na!

02:35Para walang mapinsala o maapektuhan sa mga debris

02:42ng isang nilaunch na rocket,

02:43sinisigurado ng mga eksperto na babagsak

02:45ang mga ito sa karagitan,

02:47lugar na walang tao o di kaya sa mga designated drop zones.

02:50Para magawa nila ito, bago pa man ang launch,

02:53masusin ang pinag-aaralan ng mga eksperto

02:55ang flight path ng rocket sa tulong ng siyensya

02:57at ilang computer programs at simulations.

03:00Naglalabas din ang notice to airmen at navigation warning

03:03para maiwasan ang pagkakaroon ng barko

03:05o aeroplano sa lugar kung saan babagsak ang debris.

03:08Sakali namang pumalya ang rocket,

03:10meron itong self-destruct mechanism

03:12na sisira rito bago pa man ito magdulot ng pinsala.

03:16Samantala, para malaban ng trivia sa legundang viral na balita

03:18ay post o ay comment lang

03:19Hashtag Kuya Kim! Ano na!

03:21Laging tandaan, kimportante ang may alam.

03:24Ako po si Kuya Kim, at sagot ko kayo,

03:2624.

03:27Magandang gabi mga kapuso!

03:34Ako po ang inyong Kuya Kim na magbibigay sa inyo ng trivia

03:36sa likod ng mga trending na balita.

03:38Hindi bababasa o alumpot dalawang bahay

03:40sa Kabangkalan City, Negros Occidental ang nasira

03:43matapos bayuhin ang napakalakas na hangin.

03:46Pero hindi daw ito buhawi,

03:47kundi ang tinatawag na downburst.

03:49Wala namang bagyo,

03:56pero itong eksenang gumulantang

03:57sa mga residente ng Barangay Bantayan

03:59sa Kabangkalan City, Negros Occidental.

04:02Napakakapan lang buhus ng ulan

04:04na sinabayan pa ng napakalakas na hangin.

04:06Na ayon sa ilang residente,

04:08mistulan na raw itong isang buhawi.

04:11Ang pinaniniwalaan nilang dumaang buhawi,

04:13tumagal lang daw ng mahigit 15 minuto.

04:15Pero ganito kalala ang iniwang pinsala nito.

04:17Hindi bababa sa walumpot dalawang kabahayan

04:20ng nasira.

04:21Ang bubong ng isang bahay,

04:22sumabit pa sa kable ng kuryente.

04:24Hindi naman nasaktan yung mga tao,

04:27pero yung mga bahay na giba.

04:29Inabigyan naman sila ng mga ayunda.

04:31Pero ayon sa pag-asa,

04:33ang bumayo sa Barangay Bantayan,

04:34hindi isang buhawi,

04:35kundi ang tinatawag na downburst.

04:37Ito yung biglaan at matinding pag-ulan

04:39sa isang partikulan na lugar

04:40sa loob na maikling panahon.

04:42Ang downburst ay dulot ng intens

04:44o matinding moisture sa isang lugar.

04:45During that time,

04:46kasi makamunsoon break tayo dito

04:48sa may negros

04:48at meron na mataas na moisture content.

04:51So yun yung dalawang mahalagang recipe

04:54para magkaroon tayo ng

04:55pimulinimbus clouds

04:56na eventually nagiging mga thunderstorms nga.

04:58And kapag naging mas malala pa,

05:01yung pag-format is naging makapal

05:02at mas deep pa yung pamumuo

05:04ng pimulinimbus clouds,

05:05doon tayo nagkataroon

05:06ng mga severe thunderstorms.

05:08Na yun nga,

05:08isa sa mga consequence niyan

05:09is yung napakalakas na ulan

05:10at napakalakas na hangin,

05:12which includes downburst.

05:13Ang downburst, delikado.

05:15Ang malakas kasi nitong ulan

05:17ay maaaring magdulot

05:17ng flash flood at landslide.

05:19Habang nakakapinsala naman

05:21ng mga ari-arian at kapaligiran

05:22ang dala nitong malakas na hangin.

05:24Paano ba natin mapoprotektahan

05:26ang ating mga sarili

05:27sakaling may humagupit na downburst?

05:29Kuya Kim, ano na?

05:34Kapag may downburst,

05:36importanteng manatiling kalmado.

05:38Huwag nababas ng bahay

05:39kung hindi kailangan.

05:40Isara din ang mga bintana at pinto

05:42para maiwasan ang pagpasok ng tubig.

05:44Lumayo sa mga ilog, bundok

05:46o matatalik na lugar

05:46dahil maaaring ang magkaroon

05:48ng baha o landslide.

05:50Kung nasa kalsada ka,

05:51iwasan muna ang pagmamaneho

05:52lalo na kung mahina ang visibility.

05:55Ang paghagupit ng downburst,

05:56hindi natin kontrolado,

05:58pero kaya natin maghanda

05:59at magingat

06:00para makaligtas sa panganib.

06:02Samantala,

06:03para malaban ng trivia

06:04sa likod ng viral na balita

06:05ay post,

06:05toy comment lang,

06:06hashtag Kuya Kim,

06:07ano na?

06:08Laging tandaan

06:09kimportante ang may alam.

06:11Ako po si Kuya Kim,

06:12at sagot ko kayo,

06:1324.

06:19Mga kapuso,

06:20nasa batang Bureau of Customs,

06:22sa linggong ito

06:22ang isang kargamento

06:23na ang laman,

06:24mga pira-pirason

06:26ang itinuturing na

06:26pinakamahal na puno

06:28sa buong mundo.

06:29Anong puno ito

06:30at magkano

06:31ang halaga nito?

06:32Kuya Kim,

06:33ano na?

06:33Ito ang kahong

06:38na kumpis kakamakailan

06:39ng Bureau of Customs

06:40Ninoy Aquino International Airport.

06:42Ang laman nito,

06:43mga pira-pirason kahoy

06:44na ang halaga

06:45tinatayang

06:46mahigit 31 million pesos.

06:49Ang laman kasi nito,

06:50ang tinuturing

06:50na pinakamahal na puno

06:52sa buong mundo.

06:54Ang agarwood

06:55o lapnisan

06:56Ang agarwood

06:57o lapnisan

06:58ay isang mahalimuyak

06:59at mamahaling uri

07:00ng kahoy.

07:01Indiman dito

07:02sa buong mundo.

07:03Ginagamit kasi ito

07:04sa paggawa ng mga pabango,

07:05insenso,

07:06pati mga gamot.

07:09Kaling ang mga kahoy na ito

07:10sa mga puno na akwilaria

07:11na karaniyong matatagpuan

07:13sa Southeast Asia

07:13kabilang ang Pilipinas.

07:15Kapag ang puno

07:16ng akwilaria

07:17ay nasugatan

07:17o natamaan ng fungay,

07:20naglalabas ito

07:20ng mabangong dagta

07:21o resin

07:22bilang pandepensa.

07:23Kapag kapumasok po

07:24at tumubo yung fungay

07:26sa loob,

07:27nagproproduce po

07:27ng dagta.

07:28Nagpoform siya

07:29ng agarwood

07:30na matigas na matigas

07:31na maitin na

07:32mabango na kahoy.

07:35Hindi po yun biglaan.

07:36Matagal po na

07:37reaksyon ito

07:39ng puno

07:39so hindi po ito

07:40mabilisan na.

07:42At kaya naman ito

07:43tinuturing na

07:43pinakamahal na puno.

07:45Dahil ang halaga

07:45ng isang kilo

07:46ng magandang kalidad

07:47ng agarwood,

07:48maaaring umabot

07:49na mahigit

07:49isang milyong piso.

07:51Kaya po siya mahal

07:52kasi kakaunti lang po

07:53ang meron sa mundo nito.

07:55Kaya marami

07:56ang nagkaka-interes dito.

07:57Pero ang pagputo

07:58ng mga puno

07:59ng akwilaria

08:00at ang pagbenta

08:00ng agarwood

08:01labag sa batas.

08:02Kaya maraming mga

08:30poachers at traders

08:31na nagtangkang magbenta nito

08:32ang nahulit na kulong.

08:34May involve

08:36imprisonment

08:37of up to 12 years

08:38pag pinatay mo po yan

08:39without securing

08:41the necessary permit

08:42from the DNR.

08:43And that would also

08:45involve fine

08:46up to 1 million pesos

08:47plus yung forfeiture

08:49and confiscation.

08:51Ang ating mga batas

08:52ay strict

08:52sa conservation

08:53at protection

08:54ng ating wildlife natin.

08:56Malaki pong

08:57kabawasan

08:58sa kagubatan natin

08:59kapag hinayaan po natin

09:01yung indiscriminate

09:02na pagputol

09:04ng lapisan.

09:05Hindi lang po yung

09:06namunutol

09:06yung kailangan po din.

09:08Kailangan din po

09:08i-enforce

09:09yung batas

09:10sa mga bumibili

09:11ng lapisan

09:13illegally.

09:15Nakakasilaw man

09:16ang halaga

09:16ng mga lapisan

09:17pero mas malaki

09:19ang magiging kabayaran

09:20kung tuluyan

09:20itong mawawala

09:21sa ating kalikasan.

09:23Ito po si Kuya Kim

09:24masagot ko kayo

09:2424 oras.

09:34Ipinasilip

09:34sa mga taga-Poland

09:35ang pagsibol

09:36ng isang pambihirang bulaklak

09:38na ang amoy

09:38maayahalin tulad daw

09:40sa isang

09:40nabubulok na bangkay.

09:42Kuya Kim,

09:43ano na?

09:44Dito sa University of Warsaw

09:50Botanical Garden

09:51sa Poland

09:51na mukadgan sa linggong ito

09:53ang isang napakapambihira

09:55at napakalaking bulaklak.

09:56Nasa 122 centimeters

09:58ang lapad nito.

09:59180 centimeters

10:00naman ang taas.

10:01Mas matangkad pa ito

10:02kesa sa akin.

10:04Pero maliban sa kulay,

10:05itsura at laki,

10:06ang kakaibaraw

10:07sa nato ng bulaklak

10:08ang amoy nitong

10:09nakakasulasok.

10:11Kaya kilala din ito

10:12sa tawag na

10:13corpse flower.

10:14Ito ang amorphophallus titanum,

10:16ang corpse flower,

10:18native sa Sumatra,

10:19sa Indonesia.

10:20Napakadalang daw

10:20nitong mabukadkad.

10:22Minsan,

10:22inaabot pa

10:23ng ilang taon.

10:24Ang corpse flower

10:25sa University of Warsaw

10:26Botanical Garden

10:272021 pa raon

10:28ang huling mag-bloom.

10:30Kaya ang mga bisita,

10:31hindi na pinalipas

10:32na masinaya nito ngayon.

10:34It smells like rotten corpse,

10:36like something like this,

10:37but, you know,

10:38I haven't really

10:39smelled rotten corpses before.

10:41Rotting meat

10:42or some other

10:43rotting food,

10:44it would smell like that.

10:47Dito naman sa Pilipinas,

10:49meron din tayong mga bulaklak

10:50na kakaibang amoy.

10:51Gaya na lang ng reflesya,

10:53ang isa sa pinakamalaking

10:54bulaklak sa buong mundo.

10:55Ang amoy daw nito

10:56parang bulok na karmi.

10:58Dahil ito sa mga kemikal

10:59na dimethyl-dibisulfide

11:01at dimethyl-trisulfide.

11:03Pero alam nyo ba

11:04nang masangsang nitong amoy?

11:05Paraan ng reflesya

11:06para akitin

11:07ang kanilang mga pollinator?

11:09Laging tandaan

11:10kaimportante

11:11ang may alam.

11:12Ako po si Kuya Kim

11:13at sagot ko kayo

11:1324 horas.

11:21Hindi na lang po sa Amerika

11:22may makikita

11:23mga dambuhalang buhawi.

11:25Nananalasan na rin yan

11:26sa iba pang bansa

11:27gaya po sa

11:28Inner Mongolia

11:29sa China

11:30kamakailan.

11:31Ano nga ba

11:32ang dapat gawin

11:33sakaling makaranas nito?

11:35Kuya Kim,

11:37ano na?

11:37Abot langit

11:43ang takot

11:43ng mga nakasaksi

11:44sa pananalasa

11:46ng isang napakalakas

11:47na buhawi.

11:49Malapit sa isang

11:49geological park

11:50sa Inner Mongolia

11:51sa China.

11:52Sa lakas ng buhawi,

11:53nagliparan ng mga debri

11:54sa palibot nito

11:55habang kita naman

11:57kung paano nito

11:57tila hinihigot

11:58ang ulap sa kalangitan.

12:00Ayon sa ulat

12:01ng state media,

12:02wala daw nasaktan

12:02sa insidente.

12:03Ang buhawi

12:06o tornado

12:06ay sirkulasyon

12:07ng hangin

12:07na mapaminsala

12:09at tabubuo sa lupa.

12:10Resulta ito

12:10ng isang thunderstorm

12:11o malakas na bagyo.

12:13Madalas nangyari ito

12:14sa mga patag na lugar

12:15at maaaring tumagal

12:16ng ilang minuto

12:16o di kaya ilang oras.

12:18Ang mga buhawi

12:19maaaring magdulot

12:20ng pinsala

12:20kaya sakali man

12:21makakita nito.

12:22Huwag na huwag

12:23ito lalapitan

12:23o hahabulin.

12:25Sahalip,

12:25magtago o sumilong

12:26sa isang matibay

12:27na struktura

12:28o gusali.

12:29Laging tandaan,

12:30kiimportante

12:30ang may alam.

12:31Ito po si Kuya Kim

12:32at sagot ko kayo

12:3324 Horas.

#KuyaKimAnoNa? Express - Bumubulusok at nag-aapoy na bagay, namataan sa kalangitan ng Palawan; atbp. | 24 Oras

Category

Transcript

Be the first to comment

Recommended