00:19Çok küçük olmalarına karşılık, örneğin sivrisinekten 6 kere daha küçük olmalarına karşılık,
00:26birçok hastalığı taşımakta, bunlardan en önemli ve dünyada da oldukça yakından ilgilendiren ve oldukça yaygın olan
00:34kutonöz değişmanyaz ve visceral değişmanyaz hastalıkları, bu hastalıkları sağlam kişilere kolaylıkla yakarcalar bulaştırabilmektedir.
00:56Hava sıcaklıkları günümüzde artmaya başladı.
01:04Özellikle yazın başındayız.
01:06Bunun yanı sırada küresel ısınmanın artmasıyla beraber her geçen yıl sıcaklıklar daha yüksek seyretmekte.
01:15Manisa'nın durumu da çok özel.
01:18Etrafındaki dağlar belli bir sıcaklığın üstüne çıkmayı, Manisa'da çıktığı Manisa'da sıcaklığı belli bir derecenin üstüne çıkarıyor.
01:27Bu da Manisa için vektörlerle bulaşan tropikal hastalıkları karşı bir risk oluşturmayı sağlıyor.
01:36Yani Manisa vektörlerle bulaşabilecek hastalıklar riskine karşı daha açık hale getiriyor bu küresel ısınma ve sıcaklıkların yükselmesi.
01:48Burada kenelerle, sivrisineklerle, yakarcalarla bulaşan değişik hastalıkların bu bölgede artması,
01:59hatta bütün Türkiye'de artması yükselen hava sıcaklıklarıyla beklenmekte.
02:03Bunlardan birisini söyleyecek olursak, yakarcalarla özellikle visaral değişmanya ve kutanoz değişmanya dediğimiz iki türü yayılma ihtimali var.
02:15Yakarcalar bu hastalığı rezervuar dediğimiz köpek veya farelerden alıp insanlara verebilirler.
02:22Ki bütün ülkemizin her yerinde bu yakarcalar oldukça yaygın bulunmakta.
02:26Bunlardan şartçıvanı da diyebileceğimiz kutanoz değişmanyatı deride yaralarla kendini gösteriyor.
02:35Diğeri ise dalak hastalığı olarak da biliniyor visaral değişmanya.
02:40Bu da karaciğer dalakta büyüklük, kansızlık, zayıflama gibi belirtilerle ortaya çıkıyor.
02:46Özellikle ikinci türlü değişmanyaz tedavi edilemediğinde veya edilmediğinde bu hastalık kişiyi öldürebilmekte.
02:56Tüm bunlar için Manisa Celal Bayer Üniversitesi tüm tanı tetkiklerini uygulayabilecek bir kapasiteye sahip.
03:05Belki de bu tür tanıyı uygulayan Türkiye'deki tek büyük laboratuvar olarak söyleyebiliriz.
03:13Bunun yanı sıra Sağlık Bakanlığı da bu hastalıkların takibi, bu hastalıkların tedavisi ve bu hastalıklarla mücadeleyi başarıyla ülkemizde sürdürmektedir.
03:26Yakarcalar sivrisineklerden farklı.
03:29Sivrisineğin yaklaşık 5'de 1 hatta 6'da 1 büyüklüğünde sineklerdir.
03:34Ve saman sarısı renginde olup çok zor görünür ve kolayca insanlara ulaşıp ısırmakta ve hastalıkları bulaştırabilmektedir.
03:44Onlarda da belli korunma yöntemleri var.
03:47Bu da başta cibindirikler, çevrenin ilaçlanması, özellikle çöpler ve gübrelerin ilaçlanması, onu sayabiliriz.
03:57Yakarcalar gerçekten büyük risk oluşturmakta.
04:00Özellikle ülkemizde değişmanyaz konusunda.
04:03Diğer bir risk de rezervuarlar.
04:06Rezervuarlardan özellikle köpek sahipleri, dertametrimli tasmaları köpeklere takarak hem hastalıklı sineğin köpeği ısırarak hastalandırmasını
04:17veya hasta köpekten normal sineğin ısırarak, diğer bir yönde hastalıklı köpekten sineğin hastalığı alarak insanı ısırarak hastalandırmasını engellemekte.
04:34Dertametrimli tasmalar.
04:36Yani köpekle sinek bağını koparmakta.
04:39Bu da iki türlü olmakta.
04:41Hasta köpekten parazite alıp sağlıklı insanı hastalandırmaz veya hastalıklı sinek gidip köpeği ısırarak köpeği hastalandırmaz.
04:54Bu şekilde iki türlü de korunmayı sağlamakta bu koruyucu tasmalar.