Την αναπαράσταση της ιστορίας του ξεριζωμού των Ελλήνων του Πόντου αναβίωσε μέσα από τη θεατρική παράσταση «Αυτό κυρία δεν είναι γενοκτονία;» η Ένωση Ποντίων Φθιώτιδας. Η αφήγηση ξεκίνησε από μία σχολική τάξη με τους μαθητές να διηγούνται ιστορίες από τον διωγμό των προγόνων τους οι οποίες ζωντάνεψαν στη συνέχεια στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Λαμίας.
00:00Σε μια σχολική τάξη του σήμερα οι μαθητές ρωτούν, αυτό κυρία δεν είναι γενοκτονία και εκεί αρχίζει η εξιστόρηση των τραγικών γεγονότων της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
00:11Σε αυτή τη σχολική τάξη και στη συνέχεια πίσω στον χρόνο, στην τραγική ιστορία του Πόντου μας ταξίδεψε η μουσικοθεατρική παράσταση που παρουσίασε η Ένωση Ποντίων Φθιώτιδας το βράδυ της Τετάρτης στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας.
00:27Μέσα από αναπαραστάσεις, ήθη και έφημα, τραγούδι και χορό, αλλά και αληθινές μαρτυρίες και αφηγήσεις, οι συντελεστές της παράστασης δίδαξαν από αυτή την τάξη στο κοινό την ιστορία του ξεριζωμού, κρατώντας τη μνήμη Ζωντανή.
00:45106 χρόνια έχουν περάσει, μα ο χρόνος αντί να σβήνει βαθαίνει την ανάγκη μας για μνήμη, για αλήθεια και δικαίωση.
00:52Η γενοκτονία δεν είναι μια ιστορική λεπτομέρεια. Είναι μια ανοιχτή πληγή και ένα ηθικό χρέος που περνά από γενιά σε γενιά.
01:01Ποιος μπορεί να μου πει τώρα τι είναι η γενοκτονία, αν έχετε καταλάβει.
01:06Εγώ, κυρία, δεν είμαι πόντιος, αλλά ρώτησα μια αγριά γειτόνισσα, χείρα, μόνη και ένα παιδί ορφανό.
01:14Μου είπε ότι ζούσε ευτυχισμένη με την πολυμελή οικογένειά της, τα πέντε αδέρφια της, τη μητέρα της και τον πατέρα της.
01:22Το χειμώνο του 1916, στον αραβόνα της, και ενώ λεντουσαν τα στεφαλώματα, μπήκανε μέσα στο σπίτι τους, άρπαξαν τον αδερφό της, τον πατέρα της και τον άντρα της, οι Τούρκοι, και τους σκότωσαν στο χωριό.
01:38Μέσα στο κυνηγητό χωριστήκανε με τη μάνα της και δεν ξαναβριθήκανε ποτέ.
01:43Μόνο τη μικρή της αδερφή κατάφερα να προστατεύσει.
01:45Τότε μέχρι το 1922, βασαρισμένες και ταλαιπωλημένες ήσαν στη Ελλάδα χάνοντας τα πάντα.
01:52Αυτό κυρία δεν είναι γενοκτονία.
01:55Και τότε γιαγιά, γιατί φύγατε από την πατρίδα σας.
01:59Αχ, κουλώ, εχάτεψανε μας.
02:02Με το ζόρε στήρανε μας και απαίξατε στο σπίτι αμούνε.
02:07Να έξερες το πολλά έσυραμε.
02:11Καλονινάσαι το να τότε θυμούμαι.
02:14Ε, κι από οικοκυραίοι βέβαιες, ένονες περισσάντσες.
02:20Πάμε τώρα σε ένα από τα έθιμα του πόντου.
02:24Σουμάδαμαν.
02:25Ή Αραγώνας.
02:27Αφού έδιναν τον λόγο τους και ορίζαν την ημέρα Αραγώνα,
02:30συνήθως Σαββατόβρανο γινόταν αυτό,
02:32η οικογένεια του γαμπρού με όργανα, λίρα, ταούλη, ζουρνά,
02:35πήγαινε στο σπίτι του κοριτσιού, όπου γινόταν ο Αραβώνας.
02:39Πρώτα μιλούσαν σχετικά με το Σουμάδεμαν και το Σουμαδεμέντι
02:42και ύστερα προσέφεραν τα Σουμάδεα, δηλαδή τα πρώτα δώρα,
02:46δαχτυλίδι, τσιτή, φωτοδέμια και κατόπιν χόρευαν.