Toprak Kaynaklarının Korunması Gerekiyor

Haberler.com

23.01.2025

Harran Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, nüfus artışı ve kontrolsüz yapılaşmanın tarım topraklarını tehdit ettiğini vurgulayarak, bu durumun gelecekte sağlıklı gıdalara erişimi riske atabileceğini ifade etti.
(ŞANLIURFA)- Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Beslenme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, "Ne yazık ki son yıllarda yapılan hatalar ve yanlış politikalar sonucu toprak kaynaklarımız alan olarak azalıyor. Nüfus artışı, yapılaşma, fabrikalar ve kentsel yerleşim alanları nedeniyle verimli tarım topraklarımız giderek yok oluyor. Bu gidişat, gelecekte sağlıklı gıdalara ulaşma konusunda bizi büyük risklerle karşı karşıya bırakabilir" dedi.
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Beslenme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, tarım topraklarının önemine dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

hbrlr1.com/ctfdliwlkckckl

Kategori

🗞

Haberler

Döküm

Tüm video dökümünü görüntüle

00:00Şu anda ekranda Harvanovası yaklaşık Şanlıurfa'ya 10 kilometre uzaklıktaki bir bölge.

00:072006 yılında görüldüğü gibi bu verimli tarım toprakları kendisini korumuş ve

00:12tarımsal faaliyet yapılmakta hemen gelelim 10 yıl sonraya

00:19görüldüğü gibi aynen fabrikalar yapılaşma devreye girmiş durumda.

00:25Normalde bunların çoğunun burada olmaması gerekiyor.

00:28Hemen yakın mesafelerde 10 kilometre yakın mesafelerde tarım dışı araziler var.

00:34Böyle giderse de bu tür alanlar bu şekilde hızlı bir şekilde devam etmektedir.

00:39GAP projesinde Atatürk Barajı'ndan 2 tünel buradan yaklaşık 27 kilometre suyu getirmekte

00:47ve Harvanovası dediğimiz şu bölgeyi sulamaktadır.

00:511995 yılında başlatılan sulamadan sonra önemli derecede tarımsal üretim yapılmaya başlandı.

00:59Türkiye pamuğunun yaklaşık %30-40'ı sadece bu ovada üretilmekte.

01:05Tabii ki mısır ve buğday da var.

01:08Suyun etkisi sonucu ve bu toprakların güçlülüğü olması nedeniyle

01:13bu bölgede önemli tarımsal gelir elde edilmeye başlandı

01:18ve bölgenin geliri arttı.

01:22Ancak son zamanlarda yapılan bazı hatalarımız da var.

01:26Aşırı sulama çoraklaşmaya neden olmakta.

01:29Ayrıca diğer önemli bir konu kaçak yapılaşma dediğimiz

01:35biraz sonra ekranda göstereceğim sizlere.

01:38Kaçak yapılaşma dediğimiz bu şekilde son yıllarda kontrolsüz bir şekilde

01:44yapılaşma bu tarım toprakları üzerinde şu şekilde yapılaşmalar var.

01:50Üniversite olarak biz bunların haritasını yapıyoruz görüldüğü gibi.

01:55Normalde bu evlerin bu bölümde tarım toprakları yerine

01:59hemen yakın mesafede olan bu bölgede yapılması gerekirken

02:03çiftçiler kendi arazileri üzerine bu şekilde yapılaşmalar yapmakta.

02:14İnsan beslenmesi çok önemli.

02:42Yani günlük işlerimizde hayatımızın sağlıklı yürümesinde beslenme.

02:46Bu nereden gelecek? Besin elementlerinden, gıdalardan, sebzelerden, meyvelerden gelecek.

02:52Bu da doğrudan topraktan gelen üretimler, gıdalar sağlıklı olabiliyor.

02:57Son yıllarda dünya bilimi, EFO, Birleşmiş Milletler ve diğer dünya liderleri

03:03artık sağlıklı beslenmenin çok önemli olduğunu

03:06hatta son yıllarda açlık olayı tehlike göstermeye başladı.

03:10Bu açıdan toprak kaynakları bizim için vazgeçilmez kaynaklarımızdır.

03:15Önümüzdeki bir milyon yıl içinde önemlidir.

03:18Ama artan nüfusun baskısı sonucu topraklarımız kirlenmekte

03:22ve alansal olarak daralmakta.

03:24Bu bilim insanlarını, toplum liderlerini, yöneticileri endişelendirmektedir.

03:30Biz de üniversite araştırıcıları olarak bu toprak kaynaklarının çok önemli olduğunu

03:35sadece karın doyurma değil, sağlıklı beslenme açısından

03:39toprak kaynaklarının önemli olduğunu söylüyoruz.

03:42Tabii ki su kültüründe, topraksız kültürlerde, dikey seralarda üretim yapılabilir.

03:49Ama oralardaki besin elementi dengesi topraktaki gibi değil.

03:53Mutlu olmak için toprak kaynaklarımızı iyi korumamız gerekiyor

03:58ve oradan üretilen ürünleri tüketmemiz gerekiyor.

04:01Son yıllarda yapılan bazı hatalar, bazı yanlışlardan dolayı

04:04toprak kaynaklarımız alansal olarak azalıyor.

04:07Bir yandan nüfus artıyor, bir yandan yapılan yapılaşma, fabrika,

04:12kentsel yerleşimden dolayı verimli tarım toprakları alansal olarak azalıyor.

04:18Bu ne demek?

04:19Önümüzdeki yıllarda sağlıklı gıdaları bulabilmemiz için bazı risklere gireceğiz.

04:26Bu açıdan biz istiyoruz ki oluşumları binlerce yıl süren toprak kaynaklarını daha hassas yönetelim.

04:33Özellikle belediye başkanlarımız, valilerimiz, kaymakamlarımız

04:37toprakla ilgili kararlar alırken daha dikkatli, hassas bir şekilde karar almalarına yarar var.

04:43Bu çok çok önemli.

04:45Biz şu anda GAP alanında bulunuyoruz.

04:48GAP alanı toprakları Türkiye'yi besleyecek bir pozisyonda.

04:52Burada maalesef bazı hatalarımız var.

04:55Kaçak yapılaşma denilen ve kontrolü zor alan bazı hatalar var.

05:01Bu da verimli olan yukarı mezopotamya topraklarının alansal azalmasına neden oluyor.

05:08Biraz daha bu konulara dikkat etmek gerekiyor.

05:11Şimdi tabii GAP alanında yaklaşık 3.2 milyon hektar tarım arazisi var.

05:19Bunun en önemli ovalarından bir tanesi de Haran Ovası.

05:22Haran Ovası da tabii GAP'ın merkezi dediğimiz en verimli yukarı mezopotamyanın toprakları.

05:29Burada çiftçilerimiz buğdayda ortalama 700-800 kilogram dekara verip alıyor.

05:36Ama son yıllarda yapılan kaçak yapılaşmadan dolayı sıkıntı var.

05:41Bizim yaptığımız, Üniversite GAP Kalkınma İdaresi ile yaptığımız çalışmalarda

05:45yaklaşık 100 bin dönüm, 100 bin dekarlık alanda günümüze kadar bir kaçak yapılaşma sorunu var.

05:53Bizim üniversite ile ondan sonra alanla ilgili değerli hocalarımıza

05:583-4 akşamalı bir çalıştay hazırlıyoruz şu anda.

06:02Birinci çalıştayımızı yaptık.

06:05İkinci çalıştayı da bütün kamu kurumlarıyla alakalı hepsini davet edip

06:10Şanlıurfa'mızın Haran Ovası, Ondan sonra Baziki Ovası, Suluç Ovası

06:18ve hepsinin şu anda Atürk Barajı ile sulanma sonucunda hepsinin bir tarım arazisi alanı olduğunu

06:24ama maalesef son 5-20 yıl arası, yani 20 yıl geçmişe dönerekten

06:34arazinin çoğunun kaçak yapılaşmasıyla betona dönüşmesi,

06:42tarım arazisinin geleceğe dönük,

06:45yani yapılan bazı çalışmalardan neredeyse 2050-2060'larda

06:50tarım alanında 50-100 dönümlük boş alan kalmayacak.

06:56Parsel olarak tabi.

06:59Şu anda 2000'lerde başlayan sulanma bölgelerinde %1 betonlaşma varken,

07:10şu anda kaçak yapılaşmalardan, kontrolsüz bir yerleşim alanların açılmasından,

07:16bunlar küçük işletmeler de dahil, şu anda neredeyse %20'lere ulaştı bu.

07:22Çok ciddi bir kaçak betonlaşma, kontrolsüz betonlaşma.

07:28Bunlarla ilgili kurumların hepsinin bir farkındalık oluşturması için

07:33bu çalışmalarımız olacak.

07:36Bütün yeredeki kamu kurumlarımızın, idari amirlerimizin, mülki amirlerimizin de

07:42bilgilerinin olması ve farkındalık oluşsun diye de üniversiteyle çalışmalarımız olacaktır.

Önerilen