Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz sevgili seyirciler, resmi gazetede yayımlanan bildiriyle yeni vergi paketi yürürlüğe girdi, peki nedir bu yeni vergi paketi, neleri öngörüyor, bize neleri gösterecek konuğumuza soracağız.
00:25Ekonomist Onur Çanakçı konuğumuz hoş geldiniz.
00:29Hoş bulduk, iyi yayınlar diliyorum, teşekkür ederim.
00:31Teşekkür ediyorum. Onur Bey, öncelikle bu yeni vergi paketi neyi öngörüyor, neleri gösterecek bize?
00:38Şimdi şöyle, öncelikle biz filmin bir sonundan başlayalım, başa doğru gelelim.
00:46Bu vergi paketi Türkiye'yi içinde bulunduğu sıkıntıdan, sorundan kurtaracak yapısal bir reformu işaret etmiyor bir kere, onu söyleyeyim bir.
00:56İkincisi, bu vergi paketi dediğimiz sistem, vatandaşın cebindeki iki kuruşa göz dikmenin bedeli, bütçenin binde bir buçuğu.
01:08Bak, bütçemizin binde bir buçuğu.
01:11Yani bunun için bu kadar insanı zorda bıraktığına, bu kadar insanın cebindeki iki kuruşa çöktüğüne değmez.
01:21Başka bir şey söyleyeceğim, şimdi biz 20 yıldan beri AKP iktidarına 17.8 trilyon dolar bir para emanet etmişiz.
01:3217.8 milyar dolar.
01:3517.8 trilyon dolar, bak rakama bakar mısın, ne kadar büyük bir rakam.
01:39Ve bu rakamın yaklaşık olarak gelir dağılımı olarak baktığında, şu anda ülkemizdeki %1 nüfusun %1'i, %40'ının sahibi, %10'u nüfusun %10'u, milli gelirin %70'inin sahibi.
02:02Şimdi bu kadar adaletsiz bir gelir dağılımı varken, siz kalkıp da vergiyi tabana yayıyorum dediğinizde içinde bulunduğunuz durumdan kurtulamazsınız, bu kadar net.
02:16Şimdi, geçenlerde bir vergi listesi açıklandı.
02:22Türkiye'de sıfır vergi çeken firmalar, bunların hepsi zaten biliyorsun belli başlıyor.
02:28Özellikle kamu özel işbirliği projelerinden ihale alan 44 tane firma var içlerinde ayrıca, 1 lira vergi vermemişler.
02:36Şimdi şöyle bir şey var, bugün 14 trilyon, 14 trilyon bankaların kredi hacmi var toplamda 14 trilyon, bunun %40'ı kamu bankalarından verilmiş durumda.
02:50Tamam mı? %40'ı yani 5.6 trilyonu kamu bankalarından veriliyor bu paraların.
02:56Şimdi dönüyorum geriye, bu kamu bankalarından, kıymetli izleyenlerimiz mutlaka burada dikkat kesin, sizler çok önemli çünkü, buranın ikil bankanın birden %30'u, kredinin %30'u aynı yüzer firmaya verilmiş.
03:12Bak, aynı yüzer firma. Hani bu NAS dedik ya, NAS, NAS nedir? NAS nedir? İşte NAS budur.
03:21Oligarkları zengin etmenin bambaşka bir yoludur.
03:25Kamu bankalarından politika faizi yani referans faiz artı %2 ile %60, %70, %100 olan enflasyon olan bir dönemde oligarklarını böyle zengin etmektir işte.
03:38Kamu arazisini yandaşlarına verip, kamu bankasından finanse edip, orada bir AVM yaptırıp veya bir konut projesi yaptırıp veya hastane yaptırıp, neticesinde bizlerin parasıyla ona bir servet kazandırmaktır.
03:55Vergi ilizyonu, işin bambaşka bir boyutu, dostlar alışverişte görsün, faydası olacak mı? Olmayacak. Bu kadar basit.
04:04Sen bugün yaklaşık olarak kamu özel işbirliği projelerine, hazine garantisine 168 milyar lira para ödüyorsun senede, 2024 senesinde.
04:15Bak şimdi, 168 milyar lira bu geçen arabaların ödediği para hariç.
04:23Sadece devletimizin, bizlerin vergilerinden alarak ödediği para 168 milyar lira.
04:30Bir de geçenlerin ödediği para var. Bunların hepsini alt alta üstte koyduğun zaman, kamu özel işbirliği projeleri, hazine destekli kamu özel işbirliği projeleri zenginliğe bir kaynak aktarımıdır fakirden.
04:43Yani fakirden zengine bir kaynak aktarımıdır, servet aktarımıdır.
04:47Şimdi bu bağlamda, Türkiye'de Mehmet Şimşek'in geldiği günden bugüne kadar, herhangi bir şekilde, ya kardeşim ben tabana değil biraz tabana bakacağım, çok kazanandan çok vergi alacağım, evi çok olandan çok vergi alacağım diye bir şey duyduk mu?
05:04Hayır. Vatandaş sabır göstersin, vatandaş kemer sıksın, vatandaş boğazını tutsun, vatandaş porsiyonunu küçültsün, vatandaş şunu yapsın, vatandaş bunu yapsın.
05:18Kardeşim artık vatandaşın bir şey yapacak durumu kalmadı. Vatandaşın zaten yaşadığı şeyler burasında. Artık ekstradan yapabileceği bir şey kalmadı.
05:27Siz bugün milletin bilmem neresinde, bilmem ne yapacağız diyen adamı 10 sene kurumlar vergisinden muaf hale getirmişsiniz.
05:35Adam hem bilmem ne yapıyor, hem bilmem ne yapıyor, bize 5 buçuk para vermiyor. Böyle bir şey olabilir mi?
05:41Bak 2023 bütçesinin vergi dağılımını söylüyorum sana. Şimdi ne kadar, kıymetli izleyenlerimiz ne kadar önemli bir detay olduğunu anlayacaklar.
05:50Vergi dağılımının %1'i beyana dayalı 2023 senesinde toplanan vergilerden bahsediyorum.
05:572023 senesinde toplanan vergi %17'si kurumlar vergisiydi. Ve geriye kalan %82 de dolaylı vergi.
06:06Yani adaletsiz bir vergi, yani insafsız bir vergi. Bugün OECD ülkelerinin yaklaşık olarak 2 katı neredeyse bir dolaylı vergi oranımız var.
06:21Şimdi şöyle açıklayayım, 20 seneden beri AKP iktidarında her sene ortalama 2.2 trilyon lira vergi silinmiş. 2.2 trilyon lira vergi silinebilir, evet bu çok normaldir.
06:37Diğer ülkelerde de var, OECD ülkelerinde de var, şimdi anlatacağım ondan.
06:42Fakat bunu niye keserler, vergiyi niye silerler, niye affederler, niye muafiyet gösterirler? Bunların bir tane sebebi vardır.
06:51Bunlar teknoloji ağırlıklı sanayi geliştirsin, ülkeye katma değer sağlasın, ARGE çalışmalarını yapabilsin ve ülkeye istihdam sağlayıp bir fayda sağlasın, katma değer sağlasın diye ödenecek vergilerden vazgeçer devlet.
07:08Der ki tamam sen bana vergi verme, sen kendini geliştir, sen kendini büyüt ve bu ülkeye bir faydan olsun derler.
07:16Ama bu şey olarak mı kullanılıyor yani yandaş firmalara bir ayrıcalık olarak mı kullanılıyor, suistimal mi ediliyor daha doğrusu?
07:23Şimdi onu söyleyecektim, şimdi kalkıp da gıda marketlerinin, nasıl bir şey olabilir ki gıda zincir marketlerinin kalkıp da 10 yıllık vergi muafiyetinden faydalansa, nasıl böyle bir şey olabilir?
07:37OECD ülkelerinin ortalamasından, yani 38 tane OECD ülkesi var, bu OECD ülkelerinin ortalamasından daha fazla bir muafiyet getirmişiz.
07:47Ama bunun karşılığında sağladığımız verime baktığında 38 tane ülke arasında 36. sıradayız.
07:57Şimdi bunlar bile aslında bu çıkan vergi paketinin hiçbir şey olmadığını, hani daha gene fare doğurdu, hiçbir işe yarayacak bir sistem içinde yok.
08:07Sadece ve sadece fakiri biraz daha bunaltacak, fakirin canını biraz daha sıkacak, fakirin geçimini sağlaması için zorlanmasının biraz daha levelini artacağı bir döneme giriyoruz.
08:23Ve en başında söylediğim gibi bunun karşılığında bu ülkenin bütçesine girecek olan para toplam bütçemizin binde bir buçuğu.
08:34Yani şöyle düşünün, binde bir buçuğu. Siz bugün yaklaşık olarak ne kadarlık? Aşağı yukarı 600 milyarlık bir vergi af etmişsiniz.
08:4549 tane holdingden 600 milyar liralık bir vergi afı olmuş.
08:54Bu kadar böyle bir sistemde siz kalkıp bu kadar büyük paralar varken sen bu vatandaşın hala 90 milyar lira için bu kadar gırtlağına bastığına değer mi?
09:05Bu kadar canını sıktığına değer mi? O kadar vergi paketi içerisinde vergileri toplayabilecekleri bir tek yer var, o da yurt dışına çıkış harcı.
09:15Onun dışında bu filan başka şekilde yürümez zaten.
09:18Vergi paketinde yurt dışına çıkış harcının 500 lira olduğunu da gördük.
09:23Buna da değineceğim ama anlattıklarınıza nazaran şunu sormak geliyor içimden.
09:28Bu yeni vergi paketinden sonra oradaki paketi çıkarıp biz yeni vergiler ve yeni zamlar da görecek miyiz önümüzdeki dönemlerde?
09:36Çünkü iki gün önce Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan kararla doğal gaza %38'lik bir zam yapıldı.
09:45Bu da tabii herkesi telaşlandırdı.
09:48Yeni zamlar kapıda, elektriğe, suya, telekomünasyona, yeni zamlar mı gündemde, gelecek mi, görecek miyiz diye endişelendirdi insanları.
09:57Siz neler düşünüyorsunuz?
09:59Ama çok istikrarlılar yani doğal gaza %38, elektriğe %38, beklenen enflasyon %38.
10:07Bence bunların tuşu basılı kalmış, takılı kalmış %38'de.
10:10Yani öyle bir sıkıntı olmuş.
10:12Zaten bunun geleceği elektrik ve doğal gaza zam geleceği belliydi.
10:17Hatta Fatih Karahan, Merkez Bankası'nın yeni başkanı ilk basın toplantısında bunu ağzından kaçırdı.
10:23Dedi ki bir düzenleme yapılacak.
10:25Şimdi en basit örneğini söyleyeyim.
10:272 liraydı elektriğin maliyeti, 2 TL.
10:312 TL'li elektriğin maliyeti varken biz bunu 40 kuruşa kullanıyorduk.
10:352 TL elektriğin maliyeti varken biz 40 kuruşa kullanıyorduk.
10:39Neden? AKP seçim kazansın diye.
10:42Seçimi bir şekilde kazanabilmek için bizim vergilerimizle o aradaki 1.6 kuruşluk fark sübhanse ediliyordu.
10:51Artık gerek kalmadı çünkü AKP seçimi kaybetti.
10:53Onun için de seçim sonrasında söylediğimiz gibi zamlar gelmeye devam ediyor.
11:01Ve Türkiye'deki enflasyon, talep enflasyonu değildir.
11:04Yani bir şeyi birden fazla alalım da evimizde stoklayalım deyip bunun fiyatı artmıyor.
11:09Bu tamamıyla maliyet enflasyonudur başımıza gelen.
11:12Onun için de herhangi bir şekilde Türkiye'nin bu vergi paketi önünü açmayacağı gibi maliyet enflasyonuna neden olacağı için
11:20enflasyonla mücadelemizi daha da zorlaştıracaktır.
11:24Çok teşekkürler değerli görüşleriniz için.
11:27Ben teşekkür ediyorum.
11:29Vergi paketinin içeriğine de değinecektim ama siz gayet net bir biçimde özetlediniz.
11:34Bunun bir yani halkın yararına bir vergi paketi olmadığını yine zengini daha da zengin edip halkın sırtına daha çok binileceğini ifade ettiniz.
11:44Eklemek istediğiniz bir şey yoksa dilerseniz burada noktalayalım programı.
11:49Çok teşekkür ediyorum. İyi yayınlar diliyorum. Kendinize dikkat edin.
11:53Sağ olun sizler de.
11:55Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri ekonomist Onur Çanakçı konuğumuzdu.
12:01Çok çarpıcı açıklamalarda bulundu.
12:04Yeni vergi paketinin halkın yararına bir şey değil de daha çok zengini zengin fakiri de daha çok fakirleştirmek üzere kurulu olduğunu söyledi.
12:13Bugünlük aktarabileceklerimiz bu kadar.
12:15Burada noktalayalım başka bir programda görüşmek üzere diyelim.
12:18İzlediğiniz için teşekkür ederim.