Ne olursa olsun kazanalım anlayışı mı? Saha yetmez, masada da çalışalım söylemleri mi? Endüstriyel futbolda gelinen nokta mı? Çok para, çok iyi futbol adaleti getirmedi... Türk futbolunu ne zehirledi? İnceleme haberimizde uzman isimlere sorduk.
00:15Şu an Türk futbolundaki bariz çikesi oluşturmasında
00:18%20'lik, %25'lik bir dilimi ulaştığımızda
00:21hala %75'lik bir dilimin aydınlanması gerektiği kanaat.
00:25Hakem, futbolcu, bariz oynayamaz.
00:31Zaten bu söz konusu olmamalı.
00:32Ve bunu bilmeme durumları da olamaz.
00:38Yasa dışı bariz iddiaları, şike, kara para fonları,
00:42adil olmayan futbol görselleri.
00:44Türk futbolu şu anda bir deprem yaşıyor. Neden?
00:47Dünyada en büyük endüstri futbol.
00:49Futboldaki en büyük sorunlarından biri de
00:50match fixing dediğimiz aslında bariz şikesi.
00:54Savcılığın soruşturması sonucunda
00:56gözaltına aldığı isimlerin de
00:58odak noktası yasa dışı bayis ve şike.
01:02Ama işin içine yasa dışı bayis ve şike girdiği zaman ne oluyor?
01:06Futbolun hiçbir güvenilirliği kalmıyor.
01:08Bu kadar büyük paranın olduğu yerde
01:09işte sadece spor dünyasından değil
01:12çok farklı alanlardan da karşımıza insanlar çıkabilir.
01:15Bu kadar gelin olduğu, yurt dışındaki bu kadar
01:17suç örgütlerinin bu olayla ilgilendiği durumda
01:20yeni bir düzenleme yapmadan, yeni bir denetim mekanizması oluşturmadan
01:24mücadele etmek çok zor.
01:25Endüstriyel futbol dünyada futbolu çok değiştirdi.
01:28Futbol kitlelere yayıldı, toplumları etkiledi ama
01:31Türkiye'ye gelince durum biraz karışık.
01:34Şimdi para futbola huzur değil, kaos getirmiş durumda.
01:37Çok para, çok adil bir yönetim getirmemiş gibi görünüyor.
01:40Bir maç izlerken, bu maçın önceden kurulmuş olabileceği ihtimaliyle
01:45sen maç izler misin?
01:46Sen maç takip eder misin?
01:48O maç için vaktini, paranı harcar mısın?
01:52Harcamazsın.
01:53Dolayısıyla bu dünyada zaten çok büyük bir sorunken
01:56maalesef ülkemizde de bu sorunun ne kadar aslında ciddi boyutlara ulaştığını
02:03bu son birkaç aydır yapılan operasyonlarda görüyoruz.
02:07Futbolda ne olursa olsun kazanalım anlayışımı şu anda.
02:10Türk futbolunu bu duruma getirmiş durumda
02:12kara paranın futbolun içerisine dahil olması mı?
02:15Ne oluyor?
02:16Bu bahis şike, tüm dünya futbolunun problemi.
02:19Bugün Türkiye'nin yaptığı operasyonu İngiltere, Fransa gibi
02:23önemli futbol ülkeleri destekliyor.
02:25Hatta kendi ülkelerinin de yapılması gerektiğini söylüyorlar.
02:28Çünkü bahis ve şike, dünya futbolunun en büyük kanayan yaralarından biri.
02:34Bunu da şöyle rakamlarla açıklayayım ki
02:36dünyada 4 trilyon dolar seviyesinde yıllık bahis kumar ajmı var.
02:40Bunun 1.9 trilyon doları yasa dışı oynanıyor.
02:44Yasa dışı bahis dolayısıyla futbolu çok kirleten bir alan haline geldi.
02:49Sadece futbolda da yaşanmıyor bu, onu da belirtelim.
02:52İşte basketbolda, NBA'de, dünyanın en üst düzey liginde Miami kulübünün başkanı ve oyuncusu hapis ceza saati.
02:59Neden? Bahis şikesi.
03:01Yani çok ciddi paraların döndüğü, maçların manipüle edildiği.
03:05Aslında buradaki en kritik konu şu.
03:08Maçların manipüle ediliyor olması.
03:10Manipüle edilmesi ne demek?
03:12Maçların skorlarını tayin ediyorsun.
03:13Maçta olacak olayları tayin ediyorsun.
03:16Bu korkunç bir şey.
03:18O zaman nerede kaldı o oyunun temizliği?
03:22Nerede kaldı oyuna olan o ilgi, alaka?
03:24Gidiyorsun, statları dolduruyorsun.
03:2650 bin seyirci geliyor, heyecanlı, izliyor, takip ediyor.
03:28O maçta bir kurgu varsa nesini takip edeceksin, o maçı edemezsin.
03:32Türk futbolu yasal ışı bahis depremiyle sarsılıyor.
03:35Futbolcular, yöneticiler gözaltına alınıyor.
03:38Peki durum nasıl böyle bir hale geldi?
03:40Daha önce hiçbir futbolcu neden ceza almadı?
03:43Hakemler neden mercek altına alınmadı?
03:45Bu soru kamuoyunun gündeminde.
03:47FIFA'nın, UEFA'nın ve birçok ülke futbol federasyonunun bu konu hakkında ciddi çalışmaları var.
03:54Ama Türkiye Futbol Federasyonu da dünya futbolunda bir örnek oldu.
03:59Bir başlangıç aşamasında çok değerli bir yol gösterici oldu.
04:04İlerleyen günlerde biz bu soruşturmaların daha genişleyerek devam edeceğini görebiliriz.
04:09Yasa dışı bahis statlara yansıdı.
04:23Görseller ekranlara verildi.
04:25O ekranlar üzerinden yasa dışı bahis milyonlarca insanın evine kadar girdi.
04:29Buna nasıl engel olunamadı, neden beklendi?
04:32Futbol aslında 2000'li yıllardan sonra ciddi bir endüstriyel alana geçiş yaptı.
04:38Gelirler çok arttı.
04:39Sponsor gelirleri, yayın gelirleri, forma satışı, reklamlar derken bambaşka bir hal aldı.
04:48Ve para büyüdükçe, pazar büyüdükçe futboluna bu kirlenmeye tanıklık ettik aslında.
04:54Kara para futbolcu-menajer ilişkisini de bozdu.
04:56Futbolcuların aldığı maaşlarla iddia edilen maaşlar arasında uçurum olduğu söyleniyor.
05:02Bu durum neden engellenmedi?
05:04Koskoca büyük kulüpler buna nasıl engel olamadı?
05:06Yasa dışı bahis firmalarının reklamları Türk futbolunun tarihi takımlarında yer aldı.
05:11Futbolu bu duruma cezasızlık ve kabul edilebilirlik algısımı getirdi.
05:15Futbolculara verilen paraları konuşuyoruz.
05:18Sadece dilimize rakam olarak kolay geliyor.
05:20O paralara normal bir çalışanın, bir şirket sahibinin, bir patronun, bir sürü şirketlere olan insanların bile ulaşması kolay olmayan paralara siz futbolculara yıllık olarak ödeme yapıyorsunuz.
05:31Ciddi rakamlardan bahsediyoruz.
05:33Artık milyon euroları geçtik, çift rakamda 10 milyon, 15 milyon, 20 milyon eurolardan bahsediyoruz.
05:39Bir futbolcuna yıllık ödenen paralar.
05:41Şimdi bu rakamlara çıkıldığı zaman bu çok anormal bir rakam.
05:45Bence işin sorunlarından biri de bu.
05:47Bu kadar da yüksek olmamalı.
05:49Bu kadar da kopuk olmamalı.
05:50İşte buralara çıkıldığında işin içine bence, benim gördüğüm bu yasa dışı bahis, baronlar bunlar giriyor.
05:57Ve bunların belki paraları giriyor.
05:59Bilemiyorum.
06:00Yani şu anda bunların hepsinin bütün dünya genelinde araştırılması lazım.
06:03Sadece Türkiye için değil.
06:05Çünkü öyle paralar, öyle şeyler konuşuluyor ki bunları siz ürün satarak, bilet satarak, lojayı satarak, onu satarak, bunu satarak elde edebileceğiniz paraların artık dışına çıkıyor.
06:15Korkunç paralar bunlar.
06:16Öncelikle bir kanunlu düzenleme yapılması gerektiği net.
06:19Çünkü bu kanuni düzenlemelerle yasa dışı bahisin önüne geçilmesi çok zor.
08:07Çünkü bahis baronları sürekli maç olsun istiyor dünyada.
08:10Her gün maç oynansın.
08:12Çok büyük rant sağlıyorlar.
08:14Ben burada futbolu yöneten kurumların da, FIFA ve UEFA gibi kurumların da,
08:18bu futbolun kirlenmesine büyük rol öndeferini düşünüyorum.
08:22Burada aracılar ya da alttaki kişileri yakaladığınız zaman ve yaptırım uyguladığınız zaman,
08:27tabii ki bu sorunu ortadan kalkıramıyorsunuz.
08:30Ama esasına baktığınız zaman,
08:32öncelikle bunun oynamasını yasaklatmak gerekecek.
08:35E nasıl yasaklayacaksınız?
08:36Nasıl oynanıyor?
08:37Mobil cihazlar internet.
08:39Bunun denetimi,
08:40özellikle bu hosting firmalarının denetimine ya da içerik kaldırılmasına ilişkin yetkilerini geliştirmek gerekebilecek.
08:47Veya buna ilişki olarak hemen şikayetle birlikte bu sistemin kapatılması ve bir fitre uygulaması ile belli kelimelerle ilgili olarak bu sistemlerin açılmasının önüne geçilmesi gerekecek.
08:58Ödeme yöntemlerine ilişkin kuruluşlarda da şikayet olduğu zaman,
09:02bu ödeme yöntemi kuruluşlarını burada hemen bloke kararlarını uygulayıp,
09:06itiraz veya buna benzer savcılık ve mahkeme kararlarıyla beraber ortak bir hareket etkile mekanizması belirlenebilecektir.
09:13Şimdi yasadışı Bayis ve Şike her yerde konuşuluyor.
İlk yorumu siz yapın