“Özgür Suriye” sloganlarıyla meydanları dolduran milyonlarca Suriyeli, Beşar Esad rejiminin devrilmesinin birinci yılını kutlarken, ülke halkı yıllar süren iç savaşın ardından yeniden umut mesajları veriyor. Yeni Şam yönetimi ise geride kalan bir yılı, uluslararası normalleşme girişimleri ve ülkenin istikrarını sağlamaya yönelik yoğun bir diplomasi trafiğiyle geçirdi. Ancak SDG ile yaşanan çözüm çıkmazı ve İsrail’in bölgede sürdürdüğü müdahaleler, Suriye’nin toparlanma sürecini sekteye uğratan iki temel başlık olarak öne çıkıyor.
00:00Bu bir yılı Suriye'nin en uzun zamanlarından biri olarak adlandırıyorum.
00:03Az öncesen kırılganlıklarla, uluslararası tanımlılık ve iç gerginliklerle tam 365 günü geride bırakan bir Suriye halk devrimi.
00:13Yani sağdaki diliyle söylüyorum Suriye halk devrimi.
00:16Neler yaşandı?
00:18İlk önce SDG ile olan bir entegrasyon anlaşması var ki bugün Suriye için en önemli gündemlerden biri.
00:27Bu ay onun nereye evrileceği belli olacak.
00:30Çünkü 31.12.2025 tarihinde süresi duruyor.
00:34Neler yaşandı?
00:34İsrail'in yıkıcı etkisini gördük.
00:37Az önce sen de söyledin.
00:38Süveyda'da dürzüler üzerinden bir etki oluşturarak orada kısmi çatışmaların yaşandığını gördük.
00:46Neler gördük?
00:47Ahmet El Şahra'nın Birleşmiş Milletler Genel Kurulda konuştuğunu gördük.
00:51Ahmet El Şahra'yı Beyaz Saray'da gördük.
00:53Ve en fazla ziyaret ettiği ülke Türkiye.
00:56Yani Suriye'nin uluslararası tanınılık ve diplomasisini gördük.
01:00Neler gördük?
01:00Sayıcıları 1.5 milyona yaklaşan, Suriye dışında yaşayan Suriyelilerin geri döndüğünü gördük.
01:06Bunlardan 550 bin Türkiye'deki geçici sığınmacılar.
01:10Neler gördük Kaan Temeltaş?
01:14Bölgesel olarak Suriye'nin yeniden ayağa kalkması için Suriye'nin dostları grubunun çalışmalarını gördük.
01:22Tabii bunları alt alta koyduğumuzda birçok şeyi sayabiliriz.
01:25Ama her şeyden önce, sen de ekranların ortasında az önce verdiğinde Suriyelilerin özgürlüğü, özgür Suriye'yi, esassız Suriye'yi yaşadığını gördük.
01:35Bu çok önemli.
01:3561 yıl bir Bağız diktesi altında yaşayan ülke, cezavelerini gördük, işkencehaneleri gördük, katliamları gördük.
01:45Şu anda Suriye'de her evden, her aileden ya bir ölü var, ya bir yaralı var, ya da bir kayıp var.
01:53Evlerinin yıkıldığını, yıkılan insanların tekrar o tuğlaları üstüne koymaya çalıştığı bir Suriye gerçekliğini gördük.
02:0213 yıl Kaan, tam 13 yıl Dilek Olay.
02:06Sedneya Hapishanesi, 13 yıl diyorsunuz ya Güngör Bey, Sedneya Hapishanesi'ndeki o görüntüleri muhtemelen izleyenlerimiz de unutamıyordur, ben de unutamıyorum.
02:15Bütün dünyanın Suriye'de ne yaşandığı, çünkü o hapishanedeki görüntüler çıktıktan sonra ya da bilgiler çıktıktan sonra Suriyeliler içindeki o duyguyu da aslında bir yerde döktüler.
02:27Ve neredeyse hepsi şu ifadeleri kullandı, bakın biz bunları yaşıyorduk, bunu anlatamıyorduk ama biz bunları yaşıyorduk, şimdi hepiniz görmeye başladınız, bu ifadeleri de hatırlarsınız.
02:37Burada çok ciddi bir dönüşüm söz konusu son bir yılda, hem Suriyeliler açısından hem Suriye açısından.
02:42Siz Ahmet Şaran'ın diplomatik temaslarını söylediniz, bence çok önemliydi.
02:48Çünkü bu bir yıllık süreçte Türkiye ile olan iletişimi nasıl olacak bu da merak konusuydu Ahmet Şaran'ın.
02:54Ki artık bir yılda sona erdi, en çok ziyarete gittiği ülke, geldiği ülke diyelim daha doğrusu Türkiye oldu.
03:00Ve bu konuda ilişkiler sıcak tutuldu Türkiye ile Suriye arasında.
03:04Fakat şimdi güneye geldiğimizde, Suriye açısından söylüyorum, güneye geldiğimizde çeşitli saldırılar, iç savaş girişimleri gibi gibi işte ülke bütünlüğünün sarsılabileceği bazı sınavlarla da mücadele etti Suriye.
03:20Evet, ilk sınavlarını Tartus ve Laski'ye de verdiler 8 Aralık'tan sonra.
03:26Burada Esad artıkları dediğimiz bazı unsurların terör eylemlerine karşı yeni Suriye yönetimleri, yeni Şam yönetimi, ilgi imtihanını sahilde, sende çok yayın yaptığın ödemli de onlara karşı verdi.
03:38Bana göre ikinci en büyük ciddi sınavları Süveyda'da oldu.
03:42Çünkü İsrail'in fiili müdahalesi, Şam'ın güneybatı hattında ayrılıkçı, dürzy grupların da fakta bir durum oluşturduğunu gördük.
03:50Bir anlaşmayla orası geçici olarak dondurulmuş durumda.
03:53Ama en büyük yeni Suriye halk devriminin, yeni yönetiminin en büyük sınavı SDG ile yaptığı mutabakat.
03:598 Mart'ta gerçekleşen, bakın Mart ayı yaklaşık 7 aydan fazla, 8 aydır ortada bir mutabakat var.
04:06Ve bununla ilgili sürekli müzayikareler yapıyorlar.
04:09Bana göre 8 Aralık tarihindeyiz.
04:12Devrimin birinci yılında, yine Aralık ayında olduğu için söylüyorum, bu entegrasyon anlaşması bu ay bitecek.
04:19En ciddi sınavları bu ay.
04:21Bu uygulanacak mı?
04:22SDG nereye evrilecek?
04:23ABD ile nasıl tavır alacaklar?
04:25Ve Şam yönetiminin tutumu ne olacak?
04:27Sahada herkesin konuştuğu bir gerçeklik bu.
04:31Çünkü Suriye'nin %22'sinde ABD destekli unsurlar hala fiili bir alan kontrolü gerçekleştiriyorlar gayrimeşru bir şekilde.
04:40Ekranlarda izlediğimiz yeni Suriye ordusu.
04:42Bunlar eski görünümlü.
04:45Şimdi daha nizami bir duruma evrildiler.
04:47Buna karşı Türkiye ile birlikte bir adım atacak, atmayacak mı?
04:51Bütün sahanın konuştuğu gerçeklik bu.
04:53Diğer de sahanın konuştuğu diğer konu bir yılda Suriye dışında sayıları 8 milyonla ifade eden, değişik ülkelerde yaşayan Suriyelilerin 2026'da tekrar geri dönüşüyle ilgili evlerine atılacak adımlar.
05:08Suriye'de o kadar çok şey var ki Kağan konuşulacak.
05:12Yani 13 yıl iç savaş yaşayan, yerle yeksan olan ve adeta bir travma geçen bir ülkenin, ülkenin yeniden ayağa kalkmasını konuşuyoruz.
05:21Ama bir Suriye fotoğrafı çekelim bir yılda.
05:25Rusya ve ABD üstlerinin olduğu, PKK'nın uzantısı olan terör örgütü yapısı, SDG'nin ala sahada bir şekilde faaliyet gösterdiği,
05:34İsrail'in yıkıcı etkisinin altını çizerek söyleyeyim, Şam'ın güney batısında olduğu bir ülkede Ahmet Şahra ve ekibi Suriye halkı ile birlikte yeni bir devleti, yeni bir milleti inşa etmeye çalışıyor.
05:45Peki biraz da son olarak Ahmet Şahra'nın bu Suriye'nin ve kendisinin uluslararası sistemdeki yerine dair konuşsak.
05:53Yani nasıl dizayn ediyor bu yeri Ahmet Şahra?
05:56Onlar için en büyük kırılgan nokta Riyad'daki Trump'la olan görüşmelerdi.
06:01Cumhurbaşkanı da online katıldığı zirve, dörtte zirve.
06:05Onlar için çok ciddi bir kırılma noktası oldu.
06:08Ve uluslararası tanınılığı hızlı bir şekilde arttı.
06:10En sonunda Beyaz Saray'da ABD Başkanı Trump'la görüşmeye kadar ilerledi.
06:15Bu onlar için Suriye için büyük bir başarı.
06:17Altını çizerek burada iki ülkeye özellikle teşekkür ediyorlar.
06:21Başta Türkiye, Suudi Arabistan yani Ahmet Şahra defaatle bunu söyledi.
06:26Ülkenin uluslararası tanınılığı onlar için çok çok önemliydi.
06:29Moskova ziyareti var, Avrupa ziyareti var Ahmet Şahra'nın.
06:33Çünkü diktatör sonrası ülkenin bütün dünya tarafından kabul edilmesi lazım.
06:39Diğeri de ABD'nin başını çektiği batı yardımları, sezar yaptırımları, sezar kanunlarıyla çıktığı için
06:44sezar yaptırımlarından kurtulmak.
06:47Bu onlara ciddi anlamda bir nefes aldırdı.
06:50Çünkü ülkenin ticaret yapması lazım ve uluslararası ablukadan kalkması lazım.
06:55Bana göre en önemli konu Suriye için Türkiye ile yaptıkları savunma anlaşması.
07:00Biliyorsunuz Milli Savunma Bakanlıkları arasında yapılan anlaşmayla yeni Suriye ordusunun inşası.
07:05Onlar için olmazsa olmaz yeni ordundan da Suriye savunma güçleri olarak tanımlıyorlar.
07:10Eğer Suriye normalleşecekse ve güvenlik iklimi oluşacaksa orta vadede güçlü bir ordusunun olması lazım.
07:17İsrail 8 Aralık'tan sonra özellikle ilk günlerde yoğun bir şekilde binlerce kez Suriye'yi vurdu.
07:24Askeri tesisleri ve altyapıyı vurdu.
07:27İşte Dera, Kuneitra ve Süveyda da saldırganlık ve kısmı işgaller gerçekleştirdi.
07:32Onun için ordu olmazsa olmaz.
07:34Şimdi yeni Suriye ordusu inşa etmeye çalışıyorlar.
07:37İki ayağı var yeni Suriye ordusu.
07:38İdlib'de Ahmet El Şahra'nın başını çektiği HDS'nin uzantıları ve Türkiye'nin Eğit Donat çerçevesinde destek verdiği Suriye Milli Ordusu.
07:48Bu iki ayağı üzerine Suriye ordusu inşa ediliyor.
07:51Eğer bu ay ya da önümüzdeki ay SDG'nin entegrasyonu gerçekleşirse Türkiye'nin ortaya koyduğu çerçevede,
07:58yeni bir ordusu, ordunun en azından altyapısı oluşmuş olacak.
08:04Bana göre Suriye'nin nereye edileceğinin en önemli noktası bu.
İlk yorumu siz yapın