Çizgi filmler ve animasyonlar… Çocuklar bu içeriklere fazlasıyla maruz kalıyor günümüzde. Maalesef izledikleri karakterleri kolayca örnek alıyor. Şiddet, saldırganlık, saygısızlık gibi davranışlar eğlence görünümünde sunulunca, küçük izleyiciler bunu gerçek hayatla karıştırabiliyor. Peki nasıl yapıyorlar bunu ve aileler ne gibi bir önlem almalı? Detaylar, CNN TÜRK Muhabiri Yağmur Yılman'ın Vizör haberinde...
00:30Bu değerleri bozuyor, suça teşvik ediyor. Uygunsuz davranışları normalleştiriyor.
00:34Hem eğlence hem de öğrenme kaynağı çizgi filmler, animasyonlar yanlış şeylerde adeta bir silah olarak kullanılıyor.
00:42Artık neredeyse kör göze parmak şeklinde tokuyorlar.
00:45Çocuklar için çizgi filmler ve animasyonlar yıllardır hem eğlence hem de öğrenme kaynağı.
00:50İçerikleri yaparken siz nelere dikkat ediyorsunuz? Neye dikkat edilmeli?
00:54Yani biz firmamızı da kurma amacımız kötü içeriklerden uzaklaştırıcı, onları koruyucu, temiz içerik üretmek mottosuyla bu şirketleri ve bu mesleği seçtik.
01:06Amacımız da kendi çocuklarımıza nasıl davranıyorsak bütün çocuklara da aynı şekilde eğitici, öğretici ama bunları yaparken de eğlendirici işler yok.
01:14Araştırmalar bu tür içeriklerin empati ve paylaşma davranışını arttırdığını, arkadaşlık becerilerini güçlendirdiğini, problem çözme stratejilerini geliştirdiğini, duygularını tanıma ve kendimi ifade etme becerilerini geliştirdiğini gösteriyor bize.
01:32Çocuklar genelde günün çok büyük bir kısmını ekran başında geçirebiliyorlar ve bu bazen çocuk yaramazlık yapmasın diye, uslu dursun diye olurken bazen de gerçekten faydalı olabilir inancıyla aileler çocuklarına çizgi film izletebiliyor.
01:47Ancak bunun çeşitli olumsuz yan etkileri olabilir.
01:50Netflix, YouTube gibi herkesin kolaylıkla erişebileceği platformlarda kötü niyetli toplumun yapısını bozmaya göre verilmiş kişiler bu içerikleri eğlence ve bilgi için değil, çocukları gençleri yoldan çıkarmak için kullanıyor.
02:04Günümüzde neredeyse her çocuk tablet, televizyon ve bilgisayar ekranlarıyla büyüyor.
02:09Ancak buradaki içerikler bazen Türk örf ve adetlerine uymayan içerikler olabiliyor.
02:16Öyle ki kimi zaman şiddete, kimi zaman da yasaklı maddelere teşvik ediliyor.
02:21Hem batıda hem de doğudaki içeriklerde çok sıkıntılı, çocuklar için çok olumsuz öğeler mevcut.
02:28Bu içerikler sıklıkla, özellikle cinsel yönelimle ilişkili ya da madde kullanımı buna bağlı olarak yönlendirmeleri içeren içerikler olabiliyor.
02:38Uluslararası araştırmalar çocuğun ruh halini bozan şeyin aslında süre değil, ekran karşısında maruz kaldığı içerikler olduğunu ortaya koyuyor.
02:48UNICEF'in 2025 raporunda araştırmaya katılan 19 ülkenin 18'inde çevremiçi zorbala ve zararlı içeriklere maruz kalan çocukların duygusal iyi oluşlarının belirgin ölçüde düştüğünü,
03:03kaygı ve kendine zarar verme eğilimlerin arttığını ortaya koyduğunu görüyoruz.
03:08Bu tablo uzun vadede der erozyonuna ve aile duygusunun zayıflamasına yol açabilir.
03:15Küçücük çocuklar bu içeriklerle kirletilmeye çalışılıyor.
03:18Adeta hem Türkiye'nin hem dünyanın ahlaki değerlerini toplumsal yapısını bozmaya görev ediniyorlar.
03:24Bu dünya cümle bir süper kahraman çizgi filminde de görüyoruz.
03:29Mesela duvarda trans çocuklara özgürlük, trans kids free artık afişlerini görüyoruz.
03:34Özellikle okul öncesi dönemde çocukların henüz soyut düşünme becerisi gelişmediği ve her şeyi sorguladıkları için
03:41gördükleri içerikleri ve görselleri gerçek algılama eğilimindedir.
03:45Bu nedenle çocuğun bu yaş grubunda ne izlediği, neye maruz kaldığı bizim için çok kritiktir.
03:50Tütün kullanımı, uyuşturucu kullanımı apaçık bir şekilde gösterilebiliyor.
03:55İşte bu K-pop kültürüyle beraber çocuklarda aşırı şekilde şiddet, kesme, kan, bu tarz artı 18 gibi gördüğümüz
04:04hiç pedagojik şekilde kabul edilemeyecek içerikleri biz özellikle uzak doğu çizgi filminde görüyoruz.
04:14You will have justice.
04:16Bugün en çok satanlar serisinde, en çok izlenenler serisinde Japon animelerini siz de araştırırsanız fark edersiniz.
04:28Bazı animasyonlarda yer alan şiddet sahneleri çocukların davranışlarında taklit etme eğilimini artırıyor.
04:34Peki gelişim çağındaki çocuklar her gördükleri karakteri kendine rol model alır mı?
04:39Özellikle okul öncesi dönemde çocukların henüz soyut düşünme becerisi gelişmediği ve her şeyi sorguladıkları için
04:45gördükleri içerikleri ve görselleri gerçek algılama eğilimindedir.
04:50Bu nedenle çocuğun bu yaş grubunda ne izlediği, neye maruz kaldığı bizim için çok kritiktir.
04:55Çocuğa bir şey yap, et demek yerine çocuğa örnek bir kahraman yaratırsınız.
05:00Çocuk ona öykünür.
05:01Çocuk ona özenir ve doğru içirgi, doğru ahlakı, doğru davranışı da ona öykünerek sağlar.
05:07Siz karakteri olumsuz olarak çocuğun önüne getirirseniz çocuk da olumsuz karakterin olumsuz haklarına öykünmeye başlıyor.
05:14Annesini ihsan eden bir karakter gördüğü zaman kendi annesini ihsan ediyor.
05:18Çok küçük yaşta tütüne başlıyor.
05:20Erken yaşta yoğun şiddet içeren, toksik ilişki örneklerini normalleştiren,
05:25karmışık kimlik ve cinsellik temalarını çağrıştıran işeliklerle karşılaşmak,
05:31çocuktaki kaygıyı arttırabilir, güvenlik algısını zayıflatabilir
05:35ve çocuğun henüz gelişmemiş kavramlar için aceleci ve sağlıksız çıkarımlar yapmasına ve yanlış kararlar vermesine sebebiyet verebilir.
05:45Kontrolsüz ekran süresi çocukları yalnızca suça meyilli davranışlara değil, öfke kontrol sorunlarına da itebiliyor.
05:52Yani özellikle çok hızlı bir uyarana maruz kalmak, çok fazla şiddet içerikli görsele maruz kalmak,
05:58sorunları böyle çözebilirim inancına çocuğu götürebilir.
06:01Yani LGBT'den tutun da küçük yaşta cinsel hayata giriş yapan bir karaktere dönüşüyor
06:07ve bunların hepsi maalesef aile yapısını, anne babayla, ebeveynle çocuk arasındaki ilişkiyi bozan ve zedeleyen konular oluyor.
06:15Çocuk animasyonundaki bir davranışı çözüm yolu sarıp günlük hayata taşıyabiliyor.
06:19Bilinç altına mı işliyorlar çocuklarımı?
06:21Yani vallahi bilinç altına diyeceğim ama artık neredeyse kör göze parmak şeklinde sokuyorlar.
06:26O kadar büyük bir sayıda üretim var ki klasik denetim mekanizmalarının bunların üretim hızına yetişemiyor aslında.
06:36Bir diğer eksiklik de denetimin çoğunlukla hukuki ve teknik perspektiften yapılıyor olması.
06:43Çocuk gelişim ve psikolojisi perspektifinden bir değerlendirme sistemine ihtiyaç duyuyoruz.
06:49Buradaki değerlendirmenin zayıf olduğunu düşünüyorum.
06:51Önemli bir unsur da koruyucu tedbir yerine müdahalenin olay olduktan sonra şikayet üzerine yapılıyor olması.
06:59Biz ise yayına girmeden önce rehberlik yapan bir değerlendirme sistemine ihtiyaç duyuyoruz.
07:06Çözümse tamamen ekranı yasaklamak değil.
07:09Ne tavsiye edersiniz ailede?
07:11Ailedenin özellikle çocuklar eğer ekran başında vakit geçirecekse izlediği içerikleri kontrol etmesini öneriyoruz.
07:17Çünkü bazen çok güvenileri gibi gözüken, çizgi film gibi gözüken, animasyon gibi gözüken filmlerde bile bu tarz içeriklerle karşı karşıya kalabiliyoruz.
07:27O yüzden çocuğumuzu ekran başında saatlerce yalnız başına bırakmamak, ne izlediğini, izlediği çizgi filmlerin içeriğini mutlaka kontrol etmek gerekir.
07:36Kötü bir şey çok iyi bir pakette sunuluyor yurt dışında. Bizim de o kaliteye getirdiğimiz, o eğlenceli, o kadar komik ve o kadar kaliteli içerikleri doğru mesajlar üretmek mükellefetimiz var.
07:48Ebeveynlere düşen doğru ürünü ve doğru kaliteli ve çocuklar için olumsuz içerikleri üretmeyen işleri seçmelerini tavsiye etmemiz olacaklar.
07:56Öncelikle, nitelikle yerli içerik üretimini güçlendirmemiz gerekiyor.
08:01Çocuğun dünyasını, dilini, değerlerini anlayan senaryolarda şiddet ve cinsellik temalarını çocuklar üzerinde oluşturacağı olumsuz etkileri göz önünde bulunduran
08:13ve çocuğun merak ve öğrenme duygusunu besleyen çizgi filmlere ve animasyonlara ihtiyaç duyuyoruz.
08:21Çocuklara yönelik içerikler, şiddet, dil, rol modeller, değer aktarımı açısından puanlanmalı ve aile çocuklarıyla birlikte ekran karşısına geçtiğinde neyle karşılaşacağını biliyor olmalı.
İlk yorumu siz yapın