İstanbul’da “Gıda ve Su İsrafını Önlemek, Geleceği Sahiplenmek” temasıyla düzenlenen Yüksek Düzeyli Tarım ve Orman Bakanları Paneli’ne katılan Emine Erdoğan, dünyaya çarpıcı mesajlar verdi.
En dikkat çeken rakamlar ve uyarılar:
- Her yıl 1,3 milyar ton gıda çöpe giderken, 700 milyondan fazla insan açlık çekiyor. -190 milyon çocuk açlıktan gözü kararıyor, beş yaş altı ölümlerin neredeyse yarısı açlıktan! - İsraf edilen gıdanın sadece dörtte biri bile kurtarılsa, dünyadaki tüm aç insanlar doyurulabilir. - Çöpe giden gıdalar için temiz su kaynaklarımızın %25’ini harcıyoruz. - Bir dilim ekmeği çöpe atmak = 40 litre, bir elmayı çürütmek = 822 litre su israfı demek!
Emine Erdoğan: “Bugün sofrada yer kalmadığı için çöpe attığımız yemek, Gazze’de, Yemen’de, Sudan’da bir çocuğun hayalini çalıyor. Bu artık bireysel değil, sistemsel bir sorundur. Değişim evlerde, sofralarda, alışkanlıklarda başlayacak.”
Türk mutfağına övgü: “Geleneksel Türk mutfağı başlı başına atıksız bir manifesto. Yere düşen ekmeği öpüp başa koymak, kırıntıya basmamak bizim medeniyetimizin şifresidir. Bu mirası dünyaya örnek gösteriyoruz.”
Sıfır Atık hareketinin geldiği noktayı da vurgulayan Emine Erdoğan, 2026’da Türkiye’nin ev sahipliği yapacağı COP31’in küresel dayanışmanın dönüm noktası olacağını söyledi.
Panele 14 ülkeden 16 bakan, 36 ülkeden 143 temsilci ve FAO, IFAD gibi kuruluşlar katıldı.
Bir lokma ekmek, bir damla su… Geleceği kurtarmak bizim elimizde! ♻️🇹🇷
01:06Ekim ayında gerçekleştirdiğimiz Uluslararası Sıfır Atık Forumunun ardından bugün insanlığın geleceğini doğrudan ilgilendiren gıda ve su israfı meselesine odaklanan bu anlamlı panelde sizlerle bir araya gelmekten büyük bir memnuniyet duyuyorum.
01:28Panelimizi teşrif eden tüm katılımcılara teşekkür ediyor yurt dışından gelen misafirlerimize, ülkemize ve İstanbul'a hoş geldiniz diyorum.
01:41İstanbul artık sıfır atığın başkenti insanlığın sürdürülebilir gelecek vizyonunun merkezidir.
01:52Bugün burada gıda ve su israfının ulaştığı kritik boyutları konuşacak ve birlikte çözüm yolları arayacağız.
02:02Ümit ediyorum ki geleceğimizi sahiplenmek için burada ortaya koyacağımız irade en başta çocukların yüzlüğüne güldürsün ve büyük bir uyanışın inşallah başlangıcı olsun.
02:20Sayın Tarım ve Orman Bakanımızın şahsında, bakanlığımızın tüm mensuplarına, Sıfır Atık Vakfı'na ve programda emeği geçenlere şükranlarımı sunuyorum.
02:35Değerli misafirler, adil bir dünya tüm insanlığın ortak ideali, hayali ve özlemidir.
02:44Ne var ki bizler bugün her yıl 1.3 milyar ton gıdanın çöpe atıldığı, buna karşın 700 milyondan fazla insanın bir lokma ekmeğe muhtaç olduğu,
03:00190 milyon çocuğun açlıktan gözünün karardığı bir dünyada yaşıyoruz.
03:06Dünyanın bir ucunda sofralarda yemekleri koyacak yer bulamazken, Sudan'da, Yemen'de, Gazze'de ve daha birçok coğrafyada milyonlarca çocuk sağlıklı büyümeleri için gerekli olan en temel gıdalara dahi ulaşamıyorlar.
03:28Beş yaş altı çocuk ölümlerinin neredeyse yarısı açlıktan kaynaklanıyor.
03:39Küresel olarak israf edilen gıdanın sadece dörtte birinin, dünyadaki tüm aç insanları doyurabilecek olması, vicdanlarımızı paramparça eden çok acı bir gerçek.
03:53Henüz raf ömrü dolmadan çöpe atılan yiyecekler, estetik kriterleri karşılamadığı için elenen tarım ürünleri, restoran ve otel gibi yerlerde oluşan atıklar ve niceleri gıda ısrafının artık sistemsel bir sorun olduğunu gösteriyor.
04:16Gıda ısrafı endeksi raporuna göre bu ısrafın yüzde altmışı evlerde gerçekleşiyor.
04:26Üstelik sadece gıdayı değil, ısraf ettiğimiz her lokmayla beraber su, enerji ve insan emeği gibi kaynakları da boşa harcıyor.
04:38Doğanın kendini yenileme kapasitesini elinden alıyoruz.
04:43Hiç yenilmeden çöpe giden gıdaların yetiştirilmesi için temiz su kaynaklarımızın yüzde yirmi beşini harcıyor, Çin'in yüz ölçümünden daha büyük bir alanı kullanıyoruz.
05:00İşte bu da bize değişimin önce evlerimizde, sofralarımızda ve alışkanlıklarımızda başlaması gerektiğini gösteriyor.
05:11Bizler sıfır adık prensibini uygulayarak kendimizi ve hayatlarımızı değiştirmeye başladığımızda göreceğiz ki dünya da bizimle birlikte değişecek.
05:25Çünkü bir dilim ekmeği çöpe atmadığımızda kırk litre suyu, bir yumurtanın bozulmasına izin vermediğimizde yüz doksan altı litre suyu, bir elmayı buzdolabında çürütmediğimizde sekiz yüz yirmi iki litre suyu kurtaracağız.
05:48Evimizdeki organik atıkları kompostladığımızda çöp miktarını azaltacak, çöplerin taşınması ve işlenmesi için gereken maliyetleri düşürecek, ayrıca karbon emisyonlarının azalmasına katkıda bulunacağız.
06:08En önemlisi de bu çabamız tüm insanlığa ulaşan büyük bir iyilik etkisine dönüşecek.
06:19Kronik açlığın pençesindeki çocuklara sağlıklı büyüyebilme ve ekmek kırıntılarından başka hayaller de kurma hakkını teslim edeceğiz.
06:30Afrika'da su kaynaklarına erişebilmek için her gün kıyametrelerce yol yürüyen kadın ve çocukların yorgunluğunu alacağız.
06:43Unutmayalım ki dünyanın içinebilir tatlı su miktarı yeryüzünün toplam su varlığının sadece yüzde birini oluşturur.
06:53Mevcut şartlarda dünyada yaklaşık dört milyar insan yılda en az bir ay su kıtlığı yaşıyor.
07:06Ve maalesef önümüzdeki yüz yıl içinde su kaynaklarımızın yüzde yirmi beşe varan oranlarda azalabileceği öngörülüyor.
07:17Dolayısıyla gıda ve su ısrafı meselesi insanlık için artık bir beka meselesidir.
07:28Kıymetli konuklar, yemek kültürü toplumların kültür dünyalarının ve milli kimliklerinin en önemli parçasıdır.
07:38Tüm inançlarda, tüm medeniyetlerde gıda ilahi bir nimet sayılır.
07:47Yiyecekle hürmet ekseninde bir ilişki kurulur.
07:58Mesela Türk kültüründe yere dökülen kırıntılara basılmaması, yere düşen ekmeğin öpüp başa konarak kaldırılması,
08:08nimete duyulan derin saygının en güzel ifadesidir.
08:13Ancak son zamanlarda televizyon, sosyal medya ve dijital platformlarda gıda ısrafını özendiren ve hatta meşrulaştıran reklam ve içeriklerin arttığını görüyoruz.
08:46atığı önlerken insanlığı kurtaran en güçlü formül olduğunu anlatmalıyız.
08:54Bilhassa atıksız mutfak pratiklerinin yaygınlaşması, gıda ısrafıyla mücadelede en etkili ve sürdürülebilir çözümdür.
09:07Bu noktada her toplumun geleneksel mutfağının başlı başına bir rehber olduğu kanaatindeyim.
09:15Ve bu mirası araştırmanın, görünür kılmanın ve yeniden yaşamın merkezine taşımanın hayati bir önemi olduğunu düşünüyorum.
09:28Biz, sürdürdüğümüz geleneksel Türk mutfağı araştırmalarıyla tüm dünyada çok sevilen mutfağımızın atıksız ve doğal ustu karakterini ön plana çıkardık.
09:41Gündelik hayatta nasıl kolaylıkla uygulanabildiğini, Türk Mutfağı Haftası etkinlikleri kapsamında farklı ülkelerde anlattık.
09:54Böylelikle sıfır atığı bir yaşam modeli olarak benimsemek isteyen insanlara, medeniyetimizin kalemiyle çizilmiş bir yol haritası sunmuş olduk.
10:07Ayrıca 2017'de ülkemizde başlattığımız sıfır atık yolculuğumuza her kilometrede yeni bir boyut ekledik.
10:19Mesela Gıdanı Koru Sofrana Sahipçik kampanyasını düzenleyerek gıda ısrafı konusunda büyük bir farkındalık oluşturduk.
10:31Su stresi altında bir ülke olarak ulusal su verimliliği seferberliğini başlattık.
10:39Tüm bunların yanında başkanlığını yürüttüğüm Birleşmiş Milletler Sıfır Atık Danışma Kurulumuzla da dünyadaki en iyi sıfır atık uygulamalarını uluslararası gündeme taşıyoruz.
10:53Bu süreçte gördüm ki dünyanın her yerinde insanları harekete geçirecek ve değişimin aktörü haline getirecek nice ilham verici sıfır atık örnekleri var.
11:10Bizim tek yapmamız gereken bu örneklerin sayısını çoğaltmak ve uluslararası işbirliklerini arttırmaktır.
11:19Çünkü farklı ülke ve kültürlerin insanlığın ortak geleceği için el ele vermesinden daha güçlü bir mesaj olmadığını düşünüyorum.
11:31Bildiğiniz gibi önümüzdeki yıl düzenlenecek COP31 Taraflar Konferansı Türkiye'nin ev sahipliğinde gerçekleşecek.
11:41Sıfır atık girişimini küresel bir harekete dönüştürmüş bir ülke olarak bu sonuçtan büyük bir memnuniyet duyduğumuzu ifade etmek istiyorum.
11:54196 ülkenin bir arada olacağı tarihi zirvenin insanlığın en büyük dayanışmasına vesile olmasına temenni ediyorum.
12:03Bu duygu ve düşüncelerle sözlerime son verirken bir kez daha katılımınız için sizlere teşekkür ediyorum.
12:13Panelimizin tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum.
İlk yorumu siz yapın