Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, politika faizini değiştirmeyerek yüzde 9 düzeyinde tuttu. https://haberglobal.com/ekonomi/son-dakika-merkez-bankasi-faiz-kararini-acikladi-220856
00:00alarak lütfen Merkez Bankası'nın kararına geçelim.
00:03Şimdi Senem Hanım, limitli sürede bir sürü şeyi aslında konuşmamız lazım.
00:09Hani dilim döndüğünce, suç lisan edersem hafif ol ama dilim döndüğünce şöyle bir özet yapmaya çalışayım.
00:13Şimdi öncelikle tabii ki asgari ücretle ilgili olarak gönüllerden geçen hani herkesin tabii ki daha fazla para kazanabiliyor olması,
00:21gelirinin fazla olması, daha fazla kar etmesi.
00:23Yani buralarda herhalde kimse kimsenin hani ekmeğiyle oynamak istemez.
00:27Ama bir de tabii işin realite boyutu var yani günün sonunda ekonomiyi sizin hem bir yandan canlı tutmanız gerekiyor,
00:34hem rekabetçi tutabiliyor olmanız gerekiyor ve bunu da mümkünse serbest piyasa koşullarında yapabiliyor olmamız gerekiyor.
00:39Hem içerisi açısından hem de dışarısı açısından.
00:42Dolayısıyla bir de hani hayatın böyle bir gerçeği var.
00:44Şimdi hani Türkiye İstatistik Kurumu'nun istatistiklerine baktığımız zaman bu hani ben kendimi bildim bileli böyle.
00:51Yani son 2-3 yıldır işte enflasyonu dünyada ya da biz de yaşıyoruz diye değil ama uzun zamanda bu böyle.
00:56%20'lik gelir dilimlerine baktığımız zaman son %20'lik gelir dilimi nüfusun neredeyse kabaca yarısına tekabül ediyor.
01:05%46 ile 48 arasında yıllar itibariyle gidiyor geliyor.
01:08Fakat dediğim gibi bunun aslında enflasyona doğrusal bir bağı yok.
01:12Biz enflasyonu 2013'lü yıllarda %5-6 seviyelerine düşürdüğümüzde de bu son %20'lik dilim hani bu şekildeydi.
01:20Yani %46-48 bandında gidiyordu.
01:22Şu anda enflasyonumuz %85 şu anda da hani benzer seviyelerde gidiyor.
01:26Dolayısıyla bu dünyanın da sorunu olan aslında bizim de en temel sorunlarımızdan bir tanesi olan gelir dağılımı eşitsizliği.
01:33Ama onu hani özetlemek bir örnek vermek gerekirse şöyle örnek verebilirim.
01:37Mesela bu sene bankacılık sektörümüzün karı yaklaşık %500'lerde.
01:41Yani dediğimiz gibi kimsenin ekmeğinde gözümüz yok.
01:43Yani %500'i 5 bin kar etsinler orada bir sıkıntı yok.
01:46Ama personelle yapılan zam oranı hani baktığınız zaman şu anda işte asgari ücret seviyesinde yıllık bazda %100 veyahut da işte ara dönem zamlarını da koysanız bugüne kadar herhalde %150'nin üstüne çıkmış olan herhangi bir firma olduğunu sanmıyorum.
01:59Yaklaşan bile çok fazla olduğunu sanmıyorum.
02:01Dolayısıyla bu bir süre sonra gelir dağılımı eşitsizliği yaratıyor ya da satın alma gücünde bir kayıp yaratıyor.
02:06Üstüne de enflasyon gelince zaten.
02:07E işte bizde de asgari ücret siz demin söylediniz 7 milyon yani önemli bir kesim onun yanındaki çarpan etkisiyle diğer sektörlerde ona yakın ünvanlarda ya da pozisyonlardaki etkisiyle aslında birçok kişiyi ilgilendiriyor.
02:19O yüzden birazcık enflasyon da üstüne geldiği zaman bu gelir dağılımı eşitsizliğiyle maalesef biz bunu dünyaya paralel olarak daha derin bir şekilde hissediyoruz.
02:28Peki.
02:28Buyurun size oradan bir şey soracağız.
02:30Şimdi şöyle tabi yani asgari ücret işte çalışanların maaşı enflasyona göre belirleniyor.
02:38Çok da yüksek bir enflasyon var şu anda Türkiye'de.
02:41Enflasyonla mücadelede de özellikle merkez bankalarının ortaya koyduğu tavır aldığı kararlar önemli.
02:48Tüm dünyada bunun zaten farklı şekilde yansımalarını görüyoruz.
02:51Önemli ölçüde de eğilim faizi yükseltmek yönünde olduğu dünyada.
02:55Türkiye bunun tersi bir modelle bu mücadeleyi yürütmek istedi.
02:59Ve işte geçen ayki yüzde dokuza düşürmesinden sonra yüz elli bas puan.
03:06Şimdi merkez bankasının faizi sabit tuttuğunu görüyoruz.
03:09Zaten beklenti de bu yöndeydi.
03:11Cüneyt Bey isterseniz şöyle yapalım.
03:13İlke de karar metnine baktı.
03:15Siz asgari ücretle ilgili değerlendirmenizi yaparken.
03:18Bir hızla bize böyle dikkat çekici noktalar ne?
03:22Çünkü o karar metnindeki ifadeler de sizlerin yorumlarında etki ediyor biliyorum.
03:27Dolayısıyla ilke ne diyor karar metni?
03:31Şöyle diyor merkez bankası.
03:35Diğer merkez bankalarının faiz arttırım döngüleri yakında sonlandırılacak.
03:40Bu beklentilere yansımaya başladı diyor.
03:42Dolayısıyla buna özellikle vurgu yapmış.
03:45Bunu söyleyelim.
03:46Şimdi diyor ki merkez bankası sanayi üretiminde yakalanan ivme istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi ki bunlar biliyorsun faiz indirimlerine gerekçe olarak gösteriliyordu önceki aylarda.
04:00Dolayısıyla bunların sağlandığına işaret ediyor.
04:04Ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesiyle arz ve yatırım kapasitesindeki yapısal kazanımların sürekliliği finansal koşulların destekleyici olması gerekir diyor.
04:12Yani bu seviyelerde durmamın sebebi hala aynı sanayi ve istihdam diyor.
04:19Bu önemli.
04:20Yani buradan bir çıkış yok.
04:23Peki şimdi bizim geçen ayki metinde beklediğimiz bu aya artık bir açıklanma gelir mi diye merakla beklediğimiz bir bölüm vardı.
04:33Onu göremiyorum.
04:34Uygulanacak politikalar ki yeni bir araç seti işte liralaşma hedefleriyle uyumlu hale getirilebilecek destekleyecek araçlar parasal aktarım mekanizmasına açıklayacağım demişti Aralık ayında.
04:47Hiçbir açıklama yok.
04:49Ben şahsen bu metinde bir açıklama bekliyordum.
04:52Yani yeni uygulanacak politikalarla ilgili ama herhangi hiçbir şey bahsedilmemiş.
04:56Belki de Ocak ayına bırakıldı diye düşünmekte fayda var.
04:59Bilmiyorum Cüneyt Bey ne diyecekler.
05:01Ve yani dediğim gibi diğer merkez bankalarını da dikkate aldıklarını ifade etmişler.
05:08İlk gördüğüm notlar böyle.
05:09Peki.
05:10Peki şimdi Cüneyt Bey mesela bugün asgari ücret açıklanırken Cumhurbaşkanı Erdoğan 2023 için yıl ortasında %30'lar yıl sonunda da %20'ler seviyesinde bir enflasyon öngördüklerini söyledi.
05:22Çok özür dilerim.
05:23Şimdi onu söyleyecektim dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörüyor diyor hala merkez bankası için.
05:32Ama baktığımız zaman ekonomi yönetimi cephesinden gelen açıklamalar bunun başladığına işaret ediyor.
05:38Yani biz artık işte enflasyonda düşüşü görüyoruz.
05:42Gerek Cumhurbaşkanı Erdoğan gerekli bakan Nebahat'in açıklamaları biz artık düşüşü görmeye başladık.
05:48Bu böyle devam edecek.
05:49Düşüş trenine girdi diyor.
05:50Ama merkez bankası bunu söylemiyor.
05:53Belki biraz daha temkinli bir açıklama.
05:55Merkez bankasının bunu söylememesine vurgu yapmamasına biz özel bir anlam yükleyelim mi Cüneyt Bey?
06:01Ve işte Cumhurbaşkanı'ndan, Ekonomi Bakanı'ndan gelen o enflasyon beklentileri ne kadar gerçekçi sizce?
06:08Ya şimdi sanıyorum böyledir diye tahmin ediyorum.
06:11Şimdi bir işin ekonomik boyutu var bir de siyasi boyutu var.
06:15Tabii ki siyasi taraftan resme baktığınız zaman yani o koltuktaki motos'a benzer şeyleri temenni edecektir ya da hedefleyecektir.
06:22Haliyle temenniler ya da hedefler başka bir şeydir.
06:25Gerçekleşecekler başka bir şeydir.
06:27O yüzden arasındaki o ufak makas farkı sanıyorum oradan kaynaklanıyor.
06:34Tabii ki %20'lere geliyor olması hepimizin arzu ettiği veyahut da hani istediği bir senaryo veyahut da durum.
06:41Ama onun üstünde şu anda işte beklenti anketinde 30-35-37 bandı işte her ay gelişmelere göre biraz daha aşağıya düşüyor.
06:49Mesela geçen ay biraz daha yukarıdaydı.
06:50Şu anda bu ay beklenti anketinde Merkez bankasında biraz daha aşağıya geldi.
06:54Muhtemelen önümüzdeki ay biraz daha aşağıya gelecektir.
06:57Dolayısıyla %20'yi tutmasa da 30'larda bir yerlerde olacağız.
07:00Ama 5 puan yukarı ama 5 puan aşağı.
07:02Tabii orada bir sürü dinamik var.
07:04İşte Zelenski malum şu anda ABD kongresinde dün itibariyle bir konuşma yaptı.
07:09Oranın hani ne tarafa meyilleneceği, oradaki füzelerin işte Rusya tarafında nasıl karşılanacağı vesaire.
07:14İşte ne bileyim Belarus'ta ikinci bir cephe açılıp açılmayacağı gibi hani sıkıntılar.
07:19Bu arada Avrupa Birliği'nde tabii durgunluk emareleri artık kendine fazlasıyla göstermeye başlattı.
07:25Dün ABD'de mesela konut kredi, düzeltiyorum konut satışlarıyla ilgili olarak hani veri geldi.
07:3110 aydır düşüş trendinde ve aynı perspektif koyuyor.
07:34Aynen 2008 öncesi gibi.
07:36Dolayısıyla dışarıdaki dinamikler ve bizdeki başta üretici fiyatları endeksi ki o da aslında dışarıdan ağırlıklı olarak etkileniyor.
07:42Çünkü şu anda Türk Lirası genelde sabit bir bantla gittiği için ya da kontrollü bir hani şeyde gittiği için, güzergahta gittiği için hani kurudan daha çok şu anda biz hani dışarı o anlamda emtiyalar tarafında bağımlıyız.
07:55O yüzden hani iç ve dış etkenlerle büyük olasılıkla üretici fiyatları hani bir değişken bizim özelimizde.
08:00Ve küreseldeki değişken de bu dediğim gibi 5 puan aşağı, 5 yukarı puan yukarı olabilir.
08:05Veyahut da hani hiç beklemediğimiz bir senaryolarsa aşağı ya da yukarı yönlü başka şeyleri de konuşuyor olabilir.
08:10Çünkü küreselde bir resesyon var. O resesyon bir tarafta hani çok ciddi sıkıntı ama bir taraftan da şu anda petrolün varil fiyatı ve küreseldeki emtiyalar fiyatları üzerinde çok ciddi baskı yani olumlu anlamda baskı koyuyor.
08:21İşte 120 dolarlardan petrolün varil fiyatı şu anda 70'leri, 75'leri gördü.
08:25Tekrar 80'ler bandına geldi.
08:27Bu haliyle bizde benzinin pompa fiyatı dahil olmak üzere bir sürü enerji, elektrik fiyatlarına da yansıyor.
08:32O yüzden aşağısında da görebiliriz, yukarısında da görebiliriz.
08:35Sizin sorunuzun cevabı 20 bence bir temenni, sözlü bir hedef yönlendirme diye düşünürseniz siyasi açıdan.
08:42Merkez Bankası ya da anketi ya da onun dışındaki rakamlarda genelde aslında hani piyasadaki bu dinamiklere ve değişkenlere bağlı olarak
08:49hani olmasını beklediğimiz bugünkü STS paribus şartlara göre hani büyük olasılıkla 30'un yakınlarında bir yerlerde olacaktır diye hedeflediğimiz rakamsal yaslanıyor.
08:59Farkı bu şekilde açıklayabiliriz diye düşünüyorum.
09:01Bu arada şöyle yani mesela işte bugün asgari ücretin arttırılması, genel olarak çalışan maaşların artması.
09:10Şimdi bununla birlikte mesela bugün bile işte çevremde konuşulurken her şeyin fiyatı artacak.
09:16Dolayısıyla alalım şimdiden.
09:18Yine o eğilimi gördüm ben Cüneyt Bey.
09:20Yani enflasyonist bir baskı yaratacak mı?
09:23Evet bir enflasyonist baskı da yaratacak.
09:26İşte hem işte yurt dışı riskleri de sizler vurguladınız.
09:29Başta enerji olmak üzere.
09:32Bir de yani işte %30'lara %20'lere düşmesi de yani sonuçta %30 yine o hayat pahalılığı değil mi?
09:39Fiyat artışlarının devam ettiği anlamına geliyor.
09:41Yani hani o fiyat artışları durmuyor baktığımızda.
09:45Hali hazırda zaten yüksek olanlar korunuyor.
09:48Sadece artış hızı düşüyor.
09:51Şimdi orada dezenflasyonla deflasyon arasındaki fark tabii.
09:55Dezenflasyon enflasyon oranında geri çekilme.
09:58Deflasyonun ise fiyatlar genel seviyesinde geri çekilme.
10:01O yüzden ikisi aynı şeyi değil.
10:02Zaten muhtemelen kafaları karıştıran kısım da orası.
10:04Ama her halükarda enflasyon sizin söylediğiniz baştaki cümlenizdeki beklentilerin hani netleşmesi,
10:11biraz daha duranlaşması ve olumlu yöne sirayet etmesi nedeniyle şimdi tüketici güven endeksi ve benzerleri gibi.
10:17O anlamda aslında enflasyonun oranının da düşüyor olması çok anlamlı ve aslında...
İlk yorumu siz yapın