Tüketici Fiyatları Endeksi(TÜFE) haziran ayında aylık yüzde 3,92, yıllık ise yüzde 38,21 olarak gerçekleşti. Böylece enflasyon beklentilerin altında gerçekleşti. Aylık bazda beklentiler yüzde 4,02 düzeyindeydi. Bu rakam enflasyonda son 18 ayın en düşük seviyesini ifade ediyor. https://haberglobal.com/ekonomi/son-dakika-enflasyon-rakamlari-aciklandi-261470
00:00Seyyanen zamda işte herkese belli bir ölçüde belli bir nominal artış yapılması.
00:04Bunu bir kez daha hatırlatalım.
00:05Mesela işte herkese bin lira, herkese iki bin.
00:08Neyse, hatta seyyanen bu anlama geliyor.
00:11Bu arada veriler geldi.
00:12Yıllık enflasyon yüzde 28, yüzde 38, 21.
00:16Aylık 3.92.
00:18Eklentiler zahiline değil mi? 3.92.
00:20Evet aslında buradan dolayacağınız zaten 3.91'di.
00:22Hatırlarsan oraya çok çok yakın bir enflasyon gelmiş durumda.
00:26Bu açıdan çok büyük bir sürpriz yok.
00:28Böyle olduğu zaman da işte tabii bunun az önce bahsettiğimiz gibi
00:33şimdi sitenin açılmasıyla birlikte oradaki son veriyi de paylaşacağım ama
00:36hani Anadolu Ajansı'na tahminine yakın bir tablo gelirse
00:406 aylık enflasyon farkı 19,75 civarı olur diye konuşuyorduk hatırlarsan.
00:46Biraz sonra TÜİK'in internet sitesine ulaşmam halinde oradaki ayrıntı vereceğim.
00:51Şu an tabii ki yoğunluk var.
00:52Veri açıklandığında bazen erişmekte zor oluyor ama
00:55burada da en azından şunu söyleyelim.
00:58Tabii ayrıntılar da yer alacak konuda %19,77'lik bir seviye görüyorum.
01:06Enflasyon farkı şu an evet site önümde açıldı.
01:09%19,77'lik bir enflasyon farkı oluştu.
01:14İlk 6 ay itibariyle yapılacak zamlar için.
01:18Ama tabii bu nihai değil.
01:20Zam oranını belirlemek aslında nihai değil.
01:22Onu zaten önümüzdeki dakikalarda ilerleyen saatlerde konuşuyoruz.
01:25Bu konuda gün içerisinde nasıl bir zam politikası izlenecek?
01:29Bunun için açıklama gelme ihtimali üzerinde duruyoruz farkındaysan.
01:33Orayı da izliyoruz.
01:34Enflasyon tarafındaki gelen veriler bize enflasyon açısından ne anlatıyor diye baktığımızda
01:39zamlar tarafında verebileceğiniz bilgi bununla sınırlı.
01:41Ama enflasyon tarafında şunu söyleyelim.
01:44Bir kere işin aylık tarafındaki enflasyon değişimine baktığımda
01:47burada ulaştırma tarafının çok büyük bir etkisi var.
01:52%7,96 gelmiş.
01:54Biliyorsun İstanbul Ticaret Odası'nın verisinde özellikle bilet fiyatlarında
01:58ciddi artışları olmuştu.
01:59O yansıtılmıştı.
02:00Burada da ulaştırma tarafında o biraz daha öne çıkmış.
02:03Alkol içecekler tarafında %11'lik artış var.
02:06Fiyat artışı var.
02:07Alkol içecekler ve tutum var.
02:08Evet ama bu tüf ve endeksi üzerindeki etkisi biraz daha zayıf.
02:12Çünkü onun payı biraz daha düşük.
02:14Evet oranı daha yüksek belki ama oran açısından yani etki alan açısından
02:18ulaştırmanın etkisi çok daha fazla olduğu için
02:20%7,96'yı enflasyon ana manşet enflasyonu tarafı için daha kritik.
02:25Onu söylemek lazım.
02:26Hemen gıdaya bakıyorum.
02:28%3,02'lik aylık bir artış var.
02:31Düşük değil.
02:32Ama hani genel olarak baktığımızda
02:33fiyatın gerilediği bir nokta yok.
02:35En düşük artış aylık bazı sağlıklı olmuş.
02:381,21 oda.
02:39Orada ondan sonra da sıralanıyor.
02:41Lokanta otellerde %4,32'lik bir enflasyon var.
02:45Yani aylık enflasyon...
02:46Bazı ayı şaati nedeniyle değil mi?
02:47Onun da görüyoruz.
02:47Onun da etkisi olabilir tabii.
02:49Tam da turizm sezonu.
02:51Fiyat artışları da buraya yansıyor.
02:53Aylık taraftaki genel durum bu.
02:56Peki yıllık taraftaki genel durum ne diye bakarsak?
02:59Orada da TÜF'e 38,21 yıllık tarafta en büyük artış enflasyonu da lokanta otellerde.
03:05%67'nin üzerinde bir artış var.
03:07Sağlık %65'den fazla artmış.
03:09Son bir yılda gıda tarafındaki enflasyon en üçüncü sırada.
03:12%53.
03:13Zaten bu sepetteki enflasyon sepetindeki en büyük ağırlığa sahip olan alan, ana harcama grubu.
03:21%53, 54'lük bir enflasyon var yıllıkta.
03:23Eğitimde %50,70'lik bir enflasyon olduğunu gördük.
03:28En düşük burada 14,76 yıllık.
03:30Ama o da tabii ki bu doğalgazın biraz daha etkisinden kaynaklı gibi görünüyor.
03:35Şimdi biraz daha ayrıntıya bakalım.
03:36Mesela biliyorsun %25'lik kira zam sınırı var.
03:41Konutlar için bu ve bu uzatıldı.
03:42Yani bir yılda devam edecek ama iş yerleri hiç herhangi bir sınırlama yok.
03:46Orada halen 12 aylık ortalamanın değişimine bakıyoruz.
03:50Orada da şu anda Haziran ayında %59,95.
03:53Yani bu ay bir sözleşme yenilemesi varsa ticariye tarafta en fazla yapılabilecek zamanla %59,95.
04:01Yani orada herhangi bir sınır olmadığı için halen orada.
04:03Ama orada da bir düşüş var.
04:04Yani aydan aya bu enflasyonun yıllık tarafta düşmesiyle çok daha yüksekti.
04:08Kademeli olarak bir gerileme olduğunu gördük.
04:10Ama son 12 ayın ortalamasını aldığın için daha yavaş bir gerileme oluyor.
04:13O da kademeli bir tablo.
04:15Sonuçta 60'a yakın bir sınır oluşmuş durumda.
04:18Peki fiyatı en çok artanlar, hazırlanlar hangileri?
04:22Biraz daha onu erişmeye çalışalım.
04:25Sitede hala yoğunluk var ama şunu da söylemek lazım.
04:27Yaz ayları biraz daha tabii ki nispeten gıdanın daha yumuşak seyretmesini beklediğim, enflasyon baskısı açısından beklediğim bir dönemdir.
04:38Tabii Haziran ayı tabii ki bu dönemlerden bir tanesi.
04:41Ürün bolluğu olur ama bu şu an çok fazla direkt işlemiyor.
04:45%3'lük bir gıda enflasyonu olması da bunun göstergesi.
04:48Tabii gıda enflasyonu etkileyen faktörler bir ulaştırma işte örneği veriyoruz.
04:52İşte dolar kurundaki hareket, işte bir yanda sabit giderlerinin artıyor olması, asgari ücreti vesaire yapılan zamlar, işletme maliyetlerinin artması bunlar.
05:01Bu tip mevsimsel etkileri tabii ki etkisi vardır.
05:03Belki bir kış ayında bunlar olsa daha yüksek gıda enflasyonu görebilirdik ama o etkiyi azaltan konular.
05:08Yani bu yumuşak olan mevsimi gıda tarafındaki biraz daha sakin geçmesini beklediğiniz mevsimi biraz daha aslında zorlaştıran, onun sakin geçmesinin ihtimalini azaltan faktörler diyebiliriz.
05:20Burada tabii şunu da söylemek lazım, fiyatı en çok artanlar listesinde çay ve diğer nemlendiren içecek çeşitleri diyor.
05:29Çay %14,93 ile fiyat artışında ilk sırada.
05:34İşte bu oteller, konaklama meselesi vardı ya, oteller, pansiyonlar ve diğerleri buradaki fiyat artışı %12,37 ile ikinci sıraya gelmiş.
05:42Bir yandan tütün ürünlerine baktığımızda 12'nin üzerinde bir artışı var.
05:47Taze meyveler %11,74, havayolu yolcu taşımacılığı %11,73.
05:51Yani çok fazla mesela benzinli otomobil, kişisel ulaştırma harcamaları, yakıt harcamaları böyle çok fazla.
05:57Ulaştırma kalemini çok zorluk.
05:58Ulaştırma, evet yani 10 tane madde varsa şu anda burada önündeki listede, bunun yarısı neredeyse ulaştırma kaynaklı değişimler.
06:06Peki fiyatı en çok azalanlar ne?
06:08Yumurta %6,14 düşmüş, çocuk bebek ve ayakkabısı %1,81 ama daha sonra da çok çok yeter.
06:15Yani fiyatı çok çok düşen, çok önemli bir kalem yok.
06:18Bir tek yumurta farkı var bu da %6,14 ile.
06:21Orada bunu söylemek lazım.
06:21Sonuç olarak toparlamak gerekirse, enflasyon verirse tamamen beklentiye paralel geldi.
06:26Piyasa üzerinde çok fazla aslında etki yaratacak, işte borsa tarafında veya dolar tarafında çok ekstra etki yaratacak bir gelişme değil bu açısından.
06:35Ama geçtiğimiz günlerde Merkez Bankası'nın biliyorsun bir tutanakları açıklaması, tutanak açıklaması vardı.
06:46Yani halen enflasyonda, her ne kadar yıllık enflasyon düşüyor olsa da, sonuçta aydan ay olan enflasyonda halen bir yükseliş eğilimi var.
06:54Bunun kırılması, bunun yumuşaması son derece elzem.
06:58İşte memur emekli zamı vs. ara zam yapma ihtiyaçlarını ortadan kaldıracak konuların başında da bu geliyor.
07:03Umarız yıl sonuna kadar bu biraz sakinler.
07:05Zam tabii ki yapılsın gerektiği takdirde ama hani ortam öyle bir biraz daha sakinleşsin ki bu kadar büyük zamlara gerek kalmasın.
07:11Aslında işin ideali bu.
07:12Çünkü bütün dengeler bu sefer değişiyor.
07:14Bu da enflasyonun düşmesi, enflasyonun beklentilerinin de bir yandan öncelikle düşmesinden kaynaklı.
07:20Buradaki tabloyu izliyoruz.
07:21O yüzden gün içerisinde artık enflasyonu öğrendik, farkı da öğrendik.
07:24Ve bundan sonra işte özellikle memur, memur emeklisi ne kadar zam olacak, kademeli zam olacak mı, seyyahına zam olacak mı ona bakacağız.
07:31Bunun dışında SSK, Balkon emeklilerinin de nasıl bir zam oranına karşı karşıya kalacağını da gün içerisinde takip edeceğiz.
07:37Peki, Murat Özel teşekkürler verdi bilgiler için ama şu memur emekli zamına dair şimdi baktığımızda ortalama 19.75'lerde ama bunun üzerine bir refah payı eklenmesini bekliyoruz.
07:48Ama şu kademeli meselesi, kademeli zam olursa mesela buna dair bir bilgimiz var mı?
07:53Evet, yani orada tabii kademeli şunu söylemek lazım.
07:56Şimdi bir kere seyyahinen zam olacak mı?
07:59Son derece önemli.
08:01Olma ihtimalinden bahsediliyor.
08:03Beklenti biraz daha buna evrilmiş durumda.
08:06Seyyahinen zam olursa işte önce seyyahinen zam üzerine bir enflasyon farkı mı eklenecek?
08:14Bir yandan yoksa enflasyon farkı üzerine seyyahinen zam mı yapılacak?
08:18İşte bu formülleri biraz değiştiriyor, zam oranı değiştiriyor.
08:20Ama sonuç itibariyle şunu görüyoruz, aynı geçtiğimiz dönemde emekliler doldu gibi yani 7.500 lira çıkarıldı ya en düşük emekli maaşı.
08:29Şimdi de en düşük memur maaşı 22.000 olacak o cepte artık onu biliyoruz.
08:33Ama tabii çalışanlar arasındaki o en yüksek maaş alan, en düşük maaş arasındaki o makasın daraldığı bir dönem.
08:41Bir süredir asgari ücret sürecinde de bunu gördük, asgari ücret artıyor ama özel sektörde çalışan en üst düzeydeki kademenin maaşı aynı yüzdeyle artmıyor.
08:51Bu makasın daralması demek.
08:52İkinci konu işte emekliler arasındaki makasın daralması, en yüksek maaşla en düşük maaş arasındaki makasın daralması.
08:59Memurlar tarafında da böyle.
09:00O yüzden bunları nasıl atlatabilirsin?
09:01İşte bu seyyane zam denen şeyle öncelikle atlatabilirsin.
09:04Sadece yüzdesel zamlar yapmak burada yetmeyebiliyor.
09:07Yani öncelikle diyeceksin ki işte herkese ben ki hangi statüde olursa olsun, hangi kademede olursa olsun işte 1000 lira, 2000 neyse artık onun karşılığı bir zam.
09:17Ama hani burada biraz daha 5000 lira üzerinde bir seyyane zam olur mu tüm kademelerde memurlar tarafında?
09:23Yine biraz daha beklendiysen ki 5000 ve 5000 üzeri bir olursa seyyane zam olma ihtimalinden biraz daha bahsediliyor.
09:30İşte bunlar olursa biraz daha bu aradaki makasın en azından korunması.
09:35Bunlar şu açıdan önemli.
09:38Çünkü en düşük çalışan diyor ki yani en düşük emekli maaşı ve en düşük normal memur maaşı alanlar ve oraya yakın alanlar diyor ki yani bu kadar oldu ben en düşük değildim.
İlk yorumu siz yapın