Çanakkale Savaşı'nın ilk saldırısı olan 3 Kasım 1914'te 5 subay ve 81 erin şehit olduğu, İngiliz ve Fransız donanmalarına ait gemilerin boğazın girişini bombalama anına ilişkin detaylar harp raporlarında yer alıyor. https://www.timeturk.com/kultur/canakkale-savasi-nda-ilk-sehitlerin-verildigi-saldirinin-detaylari-ortaya-cikti/video-1823961
01:49Amiral Limpos'un önerilerini ve tavsiyelerini dinlemeden verilen bu emir karşılığında Çanakkale Boğazı'nın giriş istikamları yani hem Anadolu yakası hem de Rumeli yakası mütevik filosu tarafından bombardımana tutulur.
02:03Ve o gün burada yaşananları yani 111 yıl önce burada yaşananların anlatıldığı raporda müstahkem mevkii ceredeleri içerisinde karşımıza çıkar.
02:12Beşinci alay komutanı binbaşı Macit Bey'in vermiş olduğu rapora göre sabah saat 6.15'te mütefik 18 parçadan oluşan mütefik filosu Boğaz'a doğru yaklaşmaktaydı.
02:22Bunun üzerine bataryalar derhal faal bir hale getirilir.
02:26Binitekim saat 6.55'te amiral gemisinin 14 kilometre mesafeden açtığı ateşte bombardıman başlar.
02:3410 dakika sonra Anadolu yakasındaki Orhaniye tabyasıyla Rumeli yakasındaki Ertuğrul tabyası bu bombardımana karşılık verir.
02:41Ancak atılan mermilerin çoğunun kısa düştüğünü ve gemileri hesap etmediği görülür.
02:46Tam bu esnada arkamızda bulunan Settürbayır istikamatı içerisinde yoğun bir patlama yaşanır.
02:53Ortalığı kesip bir duman kaplar ve saat 7.12'de mütefik filosu 17 dakika süren ve 81 arve 5 subayın ölümüyle şehadetiyle neticelenen bombardımanı keserek geri çekilir.
03:06O gün burada yaşananlara baktığımızda görgü tanıklarından biri de daha sonra Çanakkale'de belediye başkanlığı da yapacak olan Şemsettin Çamoğlu'dur.
03:19Kendisi bombardıman başladığı esnada kulede bombardımanı yani harekatı izlemektedir.
03:24Fakat kısa bir süre sonra yaklaşan tehlikeyi fark eder yani isabet alacaklarını hisseder.
03:30Ancak bulunduğu kule ile sığınak arasındaki masrafı uzak olduğu için kemerlerden birinin altına sığınır.
03:37O esnada şiddetli bir sarsıntı yaşanır.
03:39Şemsettin Çamoğlu bu sarsıntının kaynağı olarak bulunduğu kemerin isabet aldığını düşünür.
03:46Bunun üzerine burada göçük altında kalmaktansa yani taş ve moloz arasında ölmektense göz göre göre açıkta ölmeyi tercih ederek kemer altından kendisini bataryasına gitmek üzere dışarıya atar.
03:57O esnada ortalığı yoğun bir zifiri karanlık kaplar.
04:00Göz gözü görmez olur yani kendisinin ifadesiyle bir metre ilerisi bile görünmez olmuştur.
04:06Genzi tıkanmış gözleri yanmaktadır.
04:09Hatta havasız kalmamak için elini ağzıyla kapatmaya çalışmaktadır.
04:13Fakat sol kolundan ve sağ ayağından almış olduğu yaralar nedeniyle kendisi de yuvalanarak düşer.
04:19Kendisine geldiğinde aslında bu patlamanın ya da sarsıntının sebebinin biraz önce altında bulunduğu kemere isabet eden bir top mermisinin değil merkez cephaneliğine isabet eden bir merminin merkez cephaneliğine havaya uçurmasıyla meydana gelen infelak olduğu anlaşılır.
04:36Ortalığı ölüm sessizliği kaplamıştır.
04:3881'er ve 5 subayı içerisinde parçalanan yani uzuvları etrafa saçılan şehitler olmuştur.
04:44Ve o günkü raporlara yine baktığımızda sıhiye neferlerinin öncelikle yaralıları sargı mahallene taşıdığını ardından enkaz altında kalanları kurtarmaya çalıştıklarını görmekteyiz.
04:55Hatta bu çalışmaları nedeniyle sıhiye neferleri dahi daha sonra madalya ile taltif edilmişlerdi.
05:01Ve daha sonra şöhedanın toplanmasına geçilir.
05:04Ve raporlara baktığımızda örneğin Hasan Efendi namında bir askerin çeket parçasıyla bir bacağının enkaz arasından çıkarıldığını görmekteyiz.
05:12Saldırıdan bir gün sonra yani 4 Kasım 1914 tarihinde bu şehitler için resmi bir dören ve defin merasimi yapılarak buraya defnedilirler.
05:23Aslında burası şu an Çanakkale mücadelesinin Çanakkale kahramanın timsali olabilecek anıtlardan biri olma hüviyetine sahiptir.
05:31Burası Çanakkale Muharebeleri esnasında ilk şehitleri verdiğimiz nokta olması açısından oldukça önemli bir noktadır.
05:38Ve buraya geldiğimizde aslında Biga şehitliğinde gelen ziyaretçileri karşılayan kitabı metnindeki sözlerin de anlam kazandığını görmekteyiz.
05:47Şöyle yazar.
05:48Ey Zahir sen bugünkü hayat ve saadetini burada metfun şöhedaya medyulsun.
05:54Onlara minnet borcunu unutma.
05:55Yani günümüz Türkçesiyle söyleyecek olursak.
05:58Ey ziyaretçi sen bugünkü hayat ve mutluluğunu burada gömülmüş halde bulunan şehitlere borçlusun.
06:04Onlara minnet borcunu unutma.
06:06Aradan 111 yıl geçti ruhlarını şad eder ve minnette yad ederiz.
İlk yorumu siz yapın