Altın bugün tarihinin en sert düşüşlerinden birini gerçekleşti. Gram altın şu an 5500 lira seviyesinde islem görüyor. Peki altında gidişat ne yönde olacak? Altında düşüş alım fırsatı mıdır? Ekonomist Mert Başaran altındaki dalgalanmayı CNN TÜRK'te değerlendirdi...
00:00Şimdi şöyle ilk önce altında neler olduğunu bir anlamak lazım.
00:04Altında bu son bir yılda neredeyse dolar bası %50 hatta bir dönem %60'a yakın bir getiri oldu.
00:11Bu dolar bası inanılmaz bir rakam.
00:12Son iki yılda %150'ye yakın yani 1700 dolarlardan işte şu anki gördüğümüz 4200'lere kadar neredeyse %150-160 bir artış oldu.
00:23Bunlar yani çok çok çok büyük rakamlar.
00:25Biz şimdi Türk insanı olarak tabii çok önemsemiyoruz bu rakamları.
00:28Biz TL ile bakıyoruz.
00:29Ama dolar bası baktığınızda bu rakamlar enteresan.
00:32Şimdi bir grafik var.
00:32Bu grafik benim için çok kıymetli.
00:34Bu grafiği ben başka epey çalışarak uğraşarak çıkarmıştım.
00:38Çünkü bir şey anlatmak lazım.
00:40Vatandaşın bilmediği bir konu var.
00:42Türk halkının bilmediği, dünyada herkesin aslında bildiği bir konu var ki altın her zaman kazandırmamıştır.
00:48Türk halkı her zaman altın kazandırır.
00:50Altın her zaman artar diye bir yanılsama içerisinde.
00:53Bunun nedeni tabii Türk halkının biraz olayları TL olarak bakmasından.
00:57Yani benim babam örneğinden vereyim.
00:59Babam araba alırdı 30 bin liraya.
01:013 yıl sonra 40 bin liraya satardı.
01:03Bak nasıl para kazandım derdi.
01:04Aslında para kazanamazdı.
01:06Ya da telefon alıp 15 bin liraya.
01:08İşte 3 yıl sonra 16 bin liraya sattığımızda para kazandık diye düşünenler var.
01:11Bunlar tabii para kazanması değil.
01:13Para kazanmak dolar bazındadır.
01:15Şimdi baktığınızda da bu kript o yüzden çok çok önemli.
01:18Özellikle bilmeyenler için.
01:19Bakın 1977 ile 78'den 80'e kadar altın çok ciddi bir rally yaptı.
01:25O rally'in nedeni tabii çoğunuz gençsiniz hatırlamazsınız ama bizim gibi biraz daha yaşayileri olanlar hatırlar.
01:31Bir tek bana diyorsun herhalde Mert Hocam.
01:34O zaman herkes petrol krizi olduğu için böyle şarkılar bile Hacda Pekkan tarafından yapılmıştı.
01:49O zaman bu krizde altın dolar bası bakın 6 kat artmıştı.
01:54150 dolardan 800 küsur dolarlara kadar çıktı.
01:57Daha sonra bakın bu da çok trajikomik ve çok ilginç.
02:00Daha sonra oradan öyle bir düştü ki yaklaşık 20 yıl boyunca 20 yıl boyunca altın %60'a yakın düştü dolar bası ve 200 küsur dolarlara kadar geldi 270-300 lira ve orada 20 yıl yattı.
02:15Biz ama Türk halkı olarak bu dönemi hiçbir şekilde altın kaybettirdi diye yaşamadık ama aslında altın kaybettirdi.
02:21Niye yaşamadık derseniz bir de dolar her zaman arttığı için vatandaş demin size ilk başta programın başında anlattığım gibi para kazandım diye düşündü.
02:29Ama aslında orada ciddi bir kayıp oldu.
02:31Sonra bakın yine burası çok enteresan.
02:33Daha sonra tekrar bir artış oldu bu şey kriziyle beraber 2009 Lehman Brothers kriziyle beraber vesaire.
02:392011'e kadar altın yine altı kata yakın arttı.
02:43Bu sefer de 1900 dolara geldi.
02:45Ondan sonra orada hatta o günleri ben 2011 yılıydı şöyle anlatayım size.
02:50Kuyumcuların önünde kuyruk oluyordu.
02:52Kuyumcuların önünde inanılmaz kuyumcular iş yapıyordu ve altın bulamıyorlardı.
02:56O günlerde inanılmaz şekilde talep oluştu.
02:59Herkes altını konuştu.
03:01Sonra ne oldu?
03:02Sonra yine büyük bir çöküş oldu.
03:03Yine yaklaşık altın %40-45'e yakın dolar bazı büyük bir kayıp yaşattı.
03:09Orada da 1050 dolarlara kadar geldi.
03:11Yine bizim Türk halkı orada çok fazla bunu yaşamadı.
03:13Niye?
03:13O zaman da dolar arttığı için Türk lirası olarak bakınca gram olarak arttı.
03:18Ama aslında bakarsanız bir bir kere 1.6 yaptı.
03:21Sonra %50'ye yakın düştü.
03:22Sonra bir daha 1.6 yaptı.
03:24Sonra bir daha %50'ye yakın düştü.
03:25Sonra çok enteresan bir şekilde yaklaşık 11-12 yıl boyunca altın kıpırdamadan durdu.
03:322012'ye kadar yani bakın 2011'deki altın alan kişinin zararını dolar bazı çıkarması 2022'ye kadar sürdü.
03:4011 yıl boyunca inanılmaz para kaybetmiş oldu.
03:43Sonra bir anda sert bir artış yaptı ve tekrardan şu an yaklaşık 1000 dolardan 4200'leri gördüğü için 4 kata yakın bir prim yapmış durumda dolar bazı.
03:51Dolayısıyla bakarsanız burada çok enteresan bir örüntü diyoruz biz buna ekonomide.
03:55Paten veya örüntü İngilizcesi patendir.
03:58Bir davranık kalıp görüyorsunuz.
03:59Yani çok sert çıktığı bir dönem oluyor.
04:01Bu bazen 2-3 yıl ve krizlerde çıkıyor.
04:03Bazen petrol krizi, bazen savaşlar, bazen başka durumlar.
04:07Sonra çok ciddi düşüşler oluyor.
04:08Sonra çok ciddi çıkışlar oluyor.
04:10Şu an çok çok ciddi bir çıkış yaptı.
04:13Daha önceki çıkışı 6 kattı.
04:15Şu an 4 kata yakın bu çıkışını yaptı.
04:17Bundan sonra o 6 kat hedefini daha önceki yaptığı yere gelir mi bilemeyiz soru işareti.
04:22Ama şu bir gerçek ki bu çıkışlar çok hızlıdır ve çok risklidir ve çok tehlikelidir.
04:27Kimler için?
04:27Burada çok önemli bir uyarı yapacağım.
04:29Ayşe teyzeler ya da Mahmut amcalar için çok önemli olmayabilir.
04:32Çünkü onları altına alıyorlar köşeye koyuyorlar.
04:34Ama Türkiye'de kaldıraçlı işlem yapan veya böyle alsat yapan veyahut da kısa vadeli bakan
04:40daha çok üzülerek söylüyorum krediyle son dönemde alım yapan insanlar görüyoruz.
04:45Bunlar için bu %5 düşüşler, %4 düşüşler, %8 düşüşler hayati derecede önemli.
04:50Allah korusun çok çok büyük paralar kaybedilebiliyor.
04:53Çünkü olmayan parayla yapıyorlar bazı insanlar bu fırsattan dolayı.
04:57Bu çok risk gelir.
04:58Dolayısıyla böyle büyük düşüşler, %8'lik, %5'lik düşüşler bile çok ciddi kayıplar oluşturabiliyor.
05:02Dolayısıyla altında biraz tedbirli olmak, biraz önümüzü görmek lazım.
05:08Biraz dikkat zamanı.
05:09Herkesin bu kadar çok konuştuğu dönemler daha önce iki kez olmuş.
05:13Onların sonunda büyük düşüşler olmuş.
05:15Bu yarın sabah olur diyemem.
05:17Üç gün sonra olur diyemem.
05:18Ama geçmişte bunlar olmuş.
05:20Varın Bafat'ın çok güzel bir sözü vardır.
05:22Herkes bir varlığı çok iştahlı şekilde alıyorsa ben korkak olurum diyor.
İlk yorumu siz yapın