🔴Diyarbakır’da Zazaca’nın resmi dil olması için stand açan Demokrasi Zamanı Partisi (DezaPar), “Zazalar ayrı bir halktır” açıklamasıyla tartışma yarattı.
🔴Kürtçenin, Zazaca lehçesi ile konuşan bir grup parti kurup “Zazalar ayrı bir halktır” açıklaması ile imza kampanyasıyla anadil hakkı istedi.
00:00Şu an aktif Demokrasi Zamanı Partisi eş genel başkanım Haletti, başındayım efendim.
00:10Bu arada Amel Times'e teşekkür ediyoruz.
00:14Biz teşekkür ederiz.
00:15Partimize, standımıza katlediğiniz bu ilginizden dolayı hoş geldiniz.
00:21Demokrasi Zamanı Partisi hangi koşullarda ortaya çıktı?
00:24Biliyorsunuz Cumhuriyet Devleti süreci var yüz küsur yıldır.
00:32Anadolu çok renkli, çok milletli bir gerçeği var.
00:37Dolayısıyla ulus devlet projesi içerisinde diğer bütün halkların konuştuğu dili tek bir potada, resmi dil potasına eritme sürecini yaşadık.
00:48Buna halklar itiraz etti.
00:50Bizler de itiraz ettik.
00:52İtirazımız devam etti.
00:54Diyasporada başlayan dil, kültür, sanat, edebiyat, grammer, elfaba çalışmaları.
01:00Daha sonra demokratikleşme süreçleri içerisinde 2011 yılında İstanbul'da Zaza Dernek kuruldu.
01:11Daha sonra Bingöl, Diyarbakır, benzeri Mersin dernekleri kuruldu ve devam etti.
01:16Demokrasi Zamanı Partisi fikriyatı esas olarak üniversitede gençlerin başlatmış olduğu bir hareket olarak başladı.
01:252017 yılında Zaza Halk Partisi kuruldu.
01:28Bu Yargıtay tarafında reddedildi.
01:31Daha sonra Evrensel Yol Partisi'ni aldık.
01:35Evrensel Yol Partisi bizden önce kurulmuş bir partiydi.
01:37Kongre yaptık.
01:40Haklar, Zaza Halklar Partisi'ni kurduk.
01:42Zaza Halklar Partisi de Yargıtay tarafında reddedildikten sonra Yenilçi Değişim Partisi olarak isim aldık.
01:492019 yılında yaptığımız büyük kuruldayla Demokrasi Zamanı Partisi ismini aldık.
01:54O tarihten bu yana devam ediyoruz efendim.
01:56Demokrasi Zamanı Partisi esas olarak insan hakları bildirgesini, merkezini alan bir dünya görüşüne sahiptir.
02:03Bu çerçevede Türkiye gerçeğinin bir parçası olan, üçüncü büyük halk kitlesi, etnik kitle olan Zaza Halkı'nın da kendi dilini, kendi tarihini, kendi kültürünü yaşabilmesi için
02:17az önce bahsettiğim gibi uzun zamanda faaliyetleri yürütüyor ama biz daha sonra şunu görüyoruz ki Türkiye gerçeğinde
02:25bürokrasi üzerinde etkili olabilmenin tek yolu siyasi parti kurmaktır.
02:31Dolayısıyla Demokrasi Zamanı Partisi bu anlamda Zaza dilini, kültürünü, tarihini, geleneklerini yaşaması için, gelecek kuşaklılığa taşıması için yoğun bir faaliyet içerisindedir.
02:41Ne yazık ki biz mevcut sistemin antidemokratik yaklaşımlarından dolayı biz Zaza dilini merkezine alan bir parti olma durumunda kaldık.
02:52Bugün de TRT Zaza ki yani bizim vergilerimizle yayın yapan TRT İngilizce, Arapça, Kürtçe ve şimdi de İranca, Farsça TRT tartışmaları sürüyor.
03:09Daha bilmediğim birçok dilde yayın yapan TRT bünyesinde biz TRT Zaza ki kanalı talebimiz var.
03:18Bir de Milli Eğitim Mürfetatı'nda Zaza'ca bütün dil otoriteleri UNESCO'da dahil tarafında kabul ettiği müstakil bir dil oluşunu devlet tarafında da kabul edilmesi için
03:30bu iki faaliyetli partimizin merkezine almışız ama bir bütün olarak Türkiye'nin barışını, demokrasini, eşitliği, eşit vatandaşlığı, doğrudan demokrasi, çoğulcu demokrasi bunlar hepsi bizim ana hedeflerimizin içerisinde.
03:47Biz gerçek anlamda dünyada halkların barış içerisinde yaşayabileceğine inanıyoruz.
03:54Bu anlamda dezaför olarak biz dünyada ve bölgede bütün gerici, bütün emperyalist savaşlara da karşıyız.
04:02Şimdi örgütsüz bütün topluluklar, bütün sınıflar, bütün kesimler ilk başta örgütlendiğinde mahallesindeki güçlü taraflar hep itiraz ederler.
04:10Yani sen de mi nereden çıktın gibi yaklaşımlar olur.
04:14Bu Demokra Zamanı Partisi, Zaza hareketi de böyle maalesef yaklaşımlara maruz kaldı halen de öyledir.
04:21Ama bu mücadeleden aşılır yani, mücadeleden aşılır.
04:26Şu an Türkiye'de yeni bir yumuşama sürecini yaşıyoruz.
04:29Mecliste komisyon kurulmuştur.
04:31Zaza halkının örgütlü yapısını görmemezlikten gelmek son derece yanlıştır.
04:36Türkiye'ye böyle üçüncü büyük etnik grubu olan Zaza'ları dışarı tutarak demokrasiyi getiremezsiniz.
04:44Dolayısıyla meclise, hükümete çağrımız, yine Kürt siyasi hareketlerine de çağrımız.
04:50Birlikte gerçekten renklerimizle birlikte eşit bir şekilde var olabiliriz.
04:56Varlığımızı eşit bir şekilde sürdürebiliriz.
05:00Türkiye hepimize yetiyor.
05:02Yani bu ülkenin coğrafyası hepimize yetiyor.
05:05Yeter ki biz birbirlerimizin kimliklerini baskılamak değil, baskı altına alarak, yok sayarak değil.
05:11Sadece ulusal birlik projeleri çerçevesinde diğer halkların dillerini, kimliklerini yok saymak değil.
05:18Sağduyu'ya herkesi çağırıyoruz.
05:19Demokrasi Zamanı Partisi Zaza halkı adına Türkiye'de muhatap bir adrestir.
05:25Biz muhatap arıyoruz.
05:26Türkiye'nin bir rengi olan Zaza'ların dilini resmileştirmek, resmiyete kazandırmak.
05:32Toplumsal eşitliği savunduğumuz için Zaza'lar da Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde yaşayan,
05:39kendi bölgesinde bulunan bir halk ve biz bu dilin gelecek kuşaklara aktarılması için gerekli devlet güvencesini istiyoruz.
05:48Yaşlı kesim oranda kullanımı çok yüksek.
05:50Orta kesim alanda yüzde 60-70'lerde ama genç nesillerde bir asimilasyon politikasına maruzen kaldıkları için başkalaşıyorlar.
06:01UNESCO 2009 yılında açıklamasında Zaza'nın iki nesil sonra yok olacağını belirtmişti.
06:11Resmi kurumlar başta olmak üzere, sokak diliyle diyebiliriz yani, pazar dili, onu ve genelleştirmek yani.
06:21Zaza'yı tanımaları ilk olarak, ilk adım Zaza'yı müstakli bildiri olarak tanımaları.
06:26Zaten ondan sonraki müfredat ona göre şekillenir.
06:30Bu konudaki talepleri öncelikle bir TRT Zaza'kinin açılmasıdır.
06:35Çünkü bugün Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde TRT Arabi, TRT İspanyol, TRT İngilizce, TRT Kurdi var.
06:42Ama bugün sayıları 10 milyonla 15 milyona aşkın bir Zaza halkına bir ambargo sayılır.
06:50Yeni yeni örgütlendiğimiz için şu anda ileriye dönük büyük projelerimiz yok.
06:58Şu anda tek amacımız Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin resmi bir şekilde Zaza'yı tanıması ve bunu yaygınlaştırması.
07:06Geride bıraktığımız 50 yıllık sorunun ana teması, ana kolonu Zaza diyebiliriz.
07:13Bundan sonra dezapar olarak 41 ilde örgütleneceğiz.
07:21Seçimlere hazırlanıyoruz.
07:23Bunu da Zaza'ca söylemek istiyorum, değinmek istiyorum.
07:26Yani tüm Zaza halkından ve Zaza dostlarından isteğimiz odur.
07:4550 taşın altına atmaları bulundukları yerlerde.
İlk yorumu siz yapın