Yapay zeka, günümüzün en büyük buluşlarından biri olsa da gerek psikolojik gerek sağlık açısından büyük tehditler oluşturuyor. Yapay zekaya sorgusuz sualsiz güvenen insanların sayısı gün geçtikçe artıyor. Bazı insanlarsa dostluk, arkadaşlık gibi sosyal gereksinimlerini yapay zekayla karşılıyor. Öyle ki kişinin bu uygulamayla kurduğu bağ tüm hayatını etkileyebiliyor. CNN TÜRK Yurt Haber Editörü Arif Baygut, bu organikleşen teknolojik bağdaki tehlikeyi uzmanlarına sordu.
00:01Ama her anlamda tam güven sağlamak zor olabilir.
00:30Bazen bir doktor kimi zaman bir psikolog gibi davranıyor.
00:36İnsana benzeyen davranışları yapay zekayı bazen bir dost bazen de sevgiliye dönüştürebiliyor.
00:42İnsan olmanın en önemli olgusu olan sosyalliğini insanın elinden alabiliyor.
00:47Yalnızlık ne kadar fazlaysa kişinin dijital alanda kendisine bir dost edinme ihtiyacının artması,
00:56dolayısıyla yapay zekaya tutunma ihtiyacının artması görülebilir.
01:01İnsan hayatına bir anda yerleşen yapay zeka yine bir anda çok hızlı şekilde gelişti.
01:06Teknolojiyle gerçeklik arasındaki çizgilerse giderek bulanıklaşmaya başladı.
01:10Sosyal bir varlık olan insan daha kolay ulaşabildiği için yapay zekayla konuşmayı insanla konuşmaya tercih ediyor.
01:17Yapay zekaya güvenmemizin nedeni kendi kusurlarımızdan bıkmış olmamız.
01:22Yanlış kararlar veriyoruz, duygularımıza kapılıyoruz, hata yapıyoruz.
01:26Yapay zeka ise bundan arınmış gibi duruyor.
01:29Net, hızlı, kararlı.
01:31Biz de bu soğuk kesinliğe sığınıyoruz.
01:34Sokaklara baktığımızda insanlar sosyalleşmek yerine cep telefonlarına bakmayı tercih ediyor.
01:39Sosyalleşmek için buluşanlar bile bir süre sonra sanal medyada içerik tüketmeye başlıyor.
01:45Gerçekle yapay arasındaki fark ise günden güne kayboluyor.
01:48Yapay zeka ile o kadar fazla iletişim kuruyoruz ki bir süre sonra sadece onunla sohbet eder halde kendimizi bulabiliyoruz.
01:56Bu da uzun vadede insan ilişkilerimizin, gerçek yaşamdaki ilişkilerin bozulmasını sebebiyet veriyor.
02:02İster istemez bir ticari kısmı da var yapay zeka.
02:05Dolayısıyla orada bir para kazanması için olabildiğiniz sizi orada tutması gereken bir şeyden bahsediyoruz.
02:09Teknolojik unsurdan bahsediyoruz.
02:11Bunu yapabilmesi için de sana şunu söyleyemiyor tabii ki.
02:13Algoritması gereği ne kadar saçmalıyorsun, ne saçma sapan sorular.
02:17Normal insan etkileşimde bunları görebiliriz.
02:18İnsanlar yeri geliyor, yapay zeka sanki doktormuş gibi ondan teşhis koymasını bekliyor.
02:24Hatta kendi psikolojik sorunlarında bile bir psikoloğa gitmektense sorunu yapay zeka ile çözmeye çalışıyor.
02:30Yapay zekanın gelişimindeki temel insanlarla ettiği sohbetler olduğu için de %100 doğru tavsiye veremiyor.
02:37Bu da bir ihtimal anlık olan problemi çözse de gelecekteki problemlere kapı aralıyor.
02:43Örneğin bir semptomdan bahsettiğimiz zaman bu semptoma uygun yapay zekanın verdiği öneriler ya da doktor tavsiyeleri maalesef her zaman geçerli değildir.
02:54Yapay zekaya güvendiğimiz müddetçe yanlış bilgiyle çok fazla karşılaşabiliyoruz.
02:58Yani siz yapay zeka gerçek bir doktormuş gibi kabul edersiniz, gerçek bir psikologmuş gibi kabul edersiniz.
03:03Buradan edildiğiniz kimin bilgilerinde onayını doğru kaynaklardan yapmazsanız ki zaten bu onayı yapabilmek de kolay bir iş değil temel itibariyle normal sıradan bir vatandaş için o zaman yanlış yönlendirmeye maruz kalabiliyorsunuz.
03:15Bu yanlış bilgi üzerinden belki olmayan bir hastalığın olduğunun stresine kapılabilirsiniz.
03:19Ya da doğru olmayan bir tedaviyi kendi kendinize uygulamaya, bazı teknikleri kendi kendinize uygulamaya başlayabilirsiniz.
03:25Yapay zekaya atıf edilen insani özellikler sadece mesleki alanlarla da sınırlı değil.
03:30Kimi insan adeta yapay zekayla gönül ilişkisi yaşıyor.
03:34Dostu gibi gören de var, sevgilisi gibi gören de.
03:37Peki yapay zekaya bu denli güvenmek ne kadar mantıklı?
03:40Yapay zekaya koşuz güvenmek yapacağınız en büyük hatadan bir tanesi.
03:43Çünkü çok net biliyoruz ki yapay zeka halüsinasyon göre.
03:46Yani nedir? Olmayan bir şey varmış gibi uyduruyor.
03:49Yani siz ona bir şey soruyorsunuz, haklı mıyım diyorsunuz.
03:51Bir kere zaten ilk önce size haklıymış gibi göstermek için bir çaba içerisinde.
03:54Yani en basit sorunuza bile şey diyor, harika bir soru ya, nereden buldun ya?
03:57Basit bir soru sordun mu? Bu neyin böyle havası, neye böyle uçuyorsun?
04:00Yapay zeka bize asla hata yapmam mesajını veriyor.
04:05Cevapları tutarlı, dili sakin, yanıtı hep hazır.
04:10Bu da bize güven hissi veriyor.
04:12Oysa bu güven bir çeşit illüzyon.
04:15Belki de suçu insanlarda bile değil.
04:17Yapay zekanın bu kadar hızlı güven kazanmasının altında alameti farikası olan insanı taklit etme özelliği olabilir.
04:24Çünkü insan yalnız.
04:26Gerçekten iletişim, karmaşık, yorucu ve çoğu zaman hayal kırıklığıyla dolu.
04:32Yapay zeka ise hep orada.
04:34Sabırlı, sessiz ve asla yargılamıyor.
04:37Bu yüzden ona yöneliyoruz.
04:39Bizi anlamasını değil, en azından dinlemesini istiyoruz.
04:43Ama o bizi anlamıyor, sadece duygularımızı taklit ediyor.
04:46Belki de biz anlaşılmaktan çok yankılanmak istiyoruz.
04:50İngiltere merkezli Mirror gazetesinin haberine göre eski bir psikolog olan 37 yaşındaki Warren Tierney,
04:57yutkunma sorunlarının baş gösterdiği dönemde doktora gitmek yerine yapay zeka tabanlı chat robotuna problemini anlattı.
05:05Yapay zekadan gelen kanser düşük bir ihtimal.
05:07Yanıtı onun içini rahatlattı ve doktora gitmeli.
05:11Problem daha da kendini gösterince doktora gitti.
05:13Tierney'i ileri evre yemek borusu kanser olduğunu öğrendi.
05:18Warren Tierney örneklerden sadece biri, kimi insan yapay zekanın açıklarını kullanarak intihar etmeyi öğreniyor.
05:24Kimi insansa diyetisyene gitmek yerine yapay zekadan beslenme düzeni çıkartıp hastanelik oluyor.
05:29Tıpta ya da ruh sağlığında her zaman bu sonuçlar doğru kabul edilmez.
05:49Bu nedenle eğer bir semptom yaşıyorsak, gerek duygusal, gerekse fiziksel bir sorun yaşıyorsak mutlaka işin uzmanına başvurmalıyız.
05:58Sadece yapay zeka ile yetinmemeliyiz.
06:01Yapay zeka ile kurulan güven ilişkisinin temelinde ne olduysa hala soru işareti.
06:06Teknolojik gelişmeler gitgide insandaki ben olgusunu tehdit eder düzeye ulaştı.
06:11İnsan her şeyden önce duygusal bir varlık.
06:14İletişim kurduğu her şeye bir anlam yükleme eğiliminde.
06:18Dolayısıyla karşı tarafta bizi anladığını hissettiğimiz, bizi dinlediğini düşündüğümüz bir yapı olduğunda,
06:25sanki gerçekten bizi dinleyen bir canlı varmış gibi hissettiğimizde, bu his zamanla bir dostluk algısına evrilebiliyor.
06:32Bir insan yapay zeka ile konuşurken ona nasıl güvenebiliyor sorusu birçok insanın aklını kurcalıyor.
06:38İnsanın insana bile güvenemediği bu dönemde yapay zekanın nasıl oluyor da bireylerin güvenini kazanabiliyor.
06:45Yapay zekanın konuşma tarzı da yine güven duygunuzu da çok önemli bir yere sahip diyebilirim.
06:51Burada yapay zekanın kibar konuşması, sakin kalması, sürekli yardım etmeye gönüllü, istekli görünmesi ve empatik bir yaklaşım sunması,
07:02insanlar da bu güven duygusunun daha da pekişmesini sağlıyor diyebilirim.
07:06Aslında temel güveni şöyle kazandı, verimli olarak.
07:09Yani düşünsenize, eskiden bir sorunun cevabını öğrenmek için bir sürü kaynak taramanız gerekiyordu,
07:14bir sürü yere bakmanız gerekiyordu, belki ona rağmen ulaşamıyordunuz.
07:17Hatta da eskiye gidersek kütüphanelere falan dolaşmanız gerekiyordu.
07:21E şimdi hemen telefonda, elinizin altına soruyorsunuz ve şunu da belirtirseniz,
07:25bana doğru kaynakları ulaşıyor, o kaynakları da bana göster derseniz daha da iyi sonuçlar veriyor.
07:29Mesela pıt diye bir sonuç veriyor.
07:31Yani inanılmaz verimli ve kolay.
07:33Yapay zeka günümüzde birçok alanda kullanılıyor.
07:35Bizler yapay zekaya güvenmeli miyiz sorusunu ararken bakalım yapay zeka bunun hakkında ne düşünüyor?
07:41Selam, sana her anlamda güvenebilir miyiz?
07:44Selam, ben elimden gelen en iyi şekilde yardımcı olmaya çalışırım ama her anlamda tam güven sağlamak zor olabilir.
07:53Yine de güvenilir ve doğru bilgiler sunmaya kaybet ediyorum.
07:57Her zaman eleştirel bir gözle yaklaşmak en iyisi.
08:00Yapay zeka bile bana tam olarak güvenmeyin diyor.
08:04Yapay zeka bile kendine yüzde yüz güvenilmemesini söylerken insanlık ona neden bu kadar fazla güveniyor?
08:10İnsanın bir makineye güvenmesinin temelinde aslında bir kaçış var.
08:16İnsan kendi karmaşasından kaçıyor, makine onun için sığınacak bir liman haline gelmiş oluyor.
08:23İnsanın bir makineye, bir yapay zekaya güvenmesinin temelinde aslında yalnızlıkla birlikte yüksek bir kontrol ihtiyacı yatıyor olabilir.
08:31Dünyanın dört bir yanında yapay zekaya güvendiği için çeşitli tehlikeler atlatan birçok insan bulunuyor.
08:37Peki neden bazı insanlar yapay zekadan gelen her cevabın kesinlikle doğru olduğunu düşünüyor?
08:42Koşulsuz güven en yumuşak tabiriyle teslimiyettir.
08:47Yani şu an insanoğlu yapay zekaya teslim bir noktaya gelmekte.
08:52Bu noktada belirsizliğe karşı daha toleransı düşük kişiler için yapay zeka aslında psikolojik bir savunma mekanizması işlevi görüyor diyebiliriz.
09:02Sosyalliğin yok olması, insan benliğinin yok olmasıyla eşdeğer.
09:06Bizler insanlık olarak yapay zekaya güveni azaltmalı, uzmanlara güveni arttırmalıyız.
İlk yorumu siz yapın