- 13 saat önce
T24 yazarı Prof. Dr. Ayşe Naz Bulamur ile akademisyen Dr. Cihan Yurdaün’ün dizi ve film gibi yapımları tartıştığı Ekran Aşkına’nın bu bölümünde Gündüz Apollon Gece Athena mercek altında.
Gündüz Apollon Gece Athena, yönetmen ve senarist Emine Yıldırım imzalı, 2024 yapımı ödüllü bir Türk filmi. Film, Defne’nin annesinin hayaletini bulmak için çıktığı yolculuğu, Side Antik Kenti’nin büyülü atmosferinde anlatıyor. Fantastik ve dramatik ögeleri birleştiren yapım, hem bireysel hem de toplumsal hafızaya ışık tutuyor.
Başrolde Ezgi Çelik’in yer aldığı filmde, ona Barış Gönenen, Selen Uçer, Gizem Bilgen, Deniz Türkali ve Lale Mansur gibi deneyimli oyuncular eşlik ediyor. Defne’nin yolculuğunda hayaletler, mitolojik figürler ve politik şiddet mağdurlarının hikâyeleri birbirine karışıyor. Film, annelik, kayıp, travma, kadın hikâyeleri ve kolektif bellek gibi temaları güçlü bir görsel dil ve dikkat çekici senaryo ile işliyor.
Film, 32’nci Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nde Kadir Beycioğlu Jüri Özel Ödülü'ne layık görüldü.
Gündüz Apollon Gece Athena, yönetmen ve senarist Emine Yıldırım imzalı, 2024 yapımı ödüllü bir Türk filmi. Film, Defne’nin annesinin hayaletini bulmak için çıktığı yolculuğu, Side Antik Kenti’nin büyülü atmosferinde anlatıyor. Fantastik ve dramatik ögeleri birleştiren yapım, hem bireysel hem de toplumsal hafızaya ışık tutuyor.
Başrolde Ezgi Çelik’in yer aldığı filmde, ona Barış Gönenen, Selen Uçer, Gizem Bilgen, Deniz Türkali ve Lale Mansur gibi deneyimli oyuncular eşlik ediyor. Defne’nin yolculuğunda hayaletler, mitolojik figürler ve politik şiddet mağdurlarının hikâyeleri birbirine karışıyor. Film, annelik, kayıp, travma, kadın hikâyeleri ve kolektif bellek gibi temaları güçlü bir görsel dil ve dikkat çekici senaryo ile işliyor.
Film, 32’nci Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nde Kadir Beycioğlu Jüri Özel Ödülü'ne layık görüldü.
Kategori
🎥
Kısa filmDöküm
00:00Müzik
00:00Ekran Aşkın'ın yeni sezonuna hoş geldiniz. Ben Ayşen Azbul Amur.
00:13Yeni sezonda şair, akademisyen, sevgili meslektaşım ve edebiyat öğrencilerimizin göz bebeği Dr. Cihan Yurdemin'le her hafta farklı bir dizi ve film tartışacağız.
00:26Peki ilk bölümümüzde hangi yapımı tartışıyoruz Cihan Hocam?
00:30İlk eser olarak Emine Yıldırım'ın Gündüz Apollon, Gece Athena isimli filmini beraber irdeleyeceğiz.
00:36Öncelikle filmi özetlersem Defne, Yetim ve şöyle bir özellik, 35 yaşından sonra şöyle bir özellik elde ediyor.
00:46Hayaletlerle iletişim kurabiliyor. Hayaletlerle iletişim kurarak öldüğünü düşündüğü, öldüğünü sandığı annesinin peşinden bir yolculuğa çıkıyor.
00:54Bu yolculukta yol arkadaşı ise bir başka hayalet, örgüt üyesi, 1993 senesinde ölmüş olan Hüseyin.
01:04Filmde Defne'nin Side Antik Kenti'nin yolculuğunu ve burada diğer hayaletlerle konuşarak başka insanların da hayatına dokunduğu güzel, akıcı bir film izliyoruz.
01:17Tabii şimdi hayaletler deyince insanlar doğaüstü, fantastik öğeler böyle birazcık hani gerçekten farklı, gerçeği çok kıran bir hikaye bekliyor.
01:27Ama bu filmde esasında çok gerçek ilişkiler, insan ilişkileri görüyoruz hayaletler olmasına rağmen.
01:34Bu konuyla başlamak istiyorum. Bu gerçek ilişkiler nasıl, filmdeki ilişkileri nasıl görüyorsun?
01:39Bence özellikle anneler ve çocuklar arasındaki ilişkiler hep kesintide.
01:45Yani gece ve gündüz gibi hem yakınlar hem de bir o kadar uzaklar.
01:50Özellikle ilk sahnelerde bu kameranın odaklandığı antik kapı hani anne ve çocuklarının hep eşikte olduğunu gösteriyor.
01:58Ne kadar kavuşsalar da ayrılık hep kapıda. Mesela Defne onu yetimhanede bırakmış, annesini bulsa da aralarındaki mesafe hep baki, özgür ruhlu tur rehberi anne büyük ihtimalle seyahatlerine devam edecek.
02:15Öte yandan da bir otel işletmecisi var Selma. O da hiç sahip olmadığı çocuğunun hasretini çekiyor.
02:22Ve kim tarafından öldürüldüğü bilinmeyen Hüseyin'in annesi de yıllarca oğlunu aramış.
02:29Yani anne hasreti çeken ölü ve canlı karakterler isteseler de birbirlerine sarılamıyorlar filmde.
02:36Peki Cihan, ölüm ve hayat arasındaki ilişki nasıl işlenmiş filmde?
02:40Bu filmde en çok sevdiğim noktalardan biri bu geçirgenlik ölüm ve hayat arasındaki.
02:45Çünkü ölüm zaten bu ilişkileri sekteye uğran ilerlemesini veya doğal gelişimi engelleyen bir şey olarak zaten bildiğimiz ortaya çıkan bir öğe.
02:56Fakat burada aynı zamanda ölüm birini kaybettikten sonra o kişilerle ilişkilerimiz esasında bitmiyor.
03:04Bu bakımdan bu filmde diyebilirim ki yokluk bir nevi varlık olarak belirtiliyor.
03:10Yokluğu varlık olarak bir hayaletler şeklinde insanın yanında görebiliyoruz.
03:15Bu da güzel işlenmiş.
03:17Özellikle birçok hayalet filminde hayaletler geldiğinde sahne değişir, efektler olur.
03:23Burada bunu görmüyoruz.
03:24Hatta karakterler hareket ederken hani hayaletlere çarpacak mı gibi böyle bir endişe de oluyor bazen.
03:30Ama bu bilinçli yapıldığını hissediyoruz.
03:34Çünkü yani ölüm, kaybettiklerimiz, özlemi duyduklarımız hatta hep derinize bizi koruma içgüdüsüyle annemin hayaleti işte babamın hayaleti beni izliyor gibi bu filmde onu gerçek farklı bir dünyada yansıtmışlar.
03:48Ve burada diğer önemli nokta da buradaki mitolojik elementler.
03:52Yani ölümü getirirken mitoloji de kullanılmış.
03:55Mitolojinin en büyük özelliği de bilirsin tabii ki oradaki tanrıların belli güçleri oluyor.
04:00Ama tanrıların en büyük özellikleri mitolojik tanrıların ölümsüzlükleri.
04:05Onun dışında insan ihtiraslarına sahip bu tür özellikler de taşıyorlar.
04:09Bu yüzden bu hem insandaki tanrısallığı, tanrısallığı da gösterme açısından gayet başarılı olmuş.
04:18Ve Defne ana karakterimiz.
04:21Zaten Apollo, Apollo'un da Defne'nin hikayesini görüyoruz.
04:25Defne doğa öğesi olarak, doğa olarak da yani ağaç olarak da çıkıyor.
04:28Aynı zamanda tabii isim de oradan geliyor.
04:30Mitolojideki Defne, mitolojik karakterden de geliyor.
04:33Bunu da ölümle tabii ki.
04:35Çünkü bir ağaca dönüştürmüş, yaşıyor.
04:37Ama bir nevi bir yere sabitlenmiş.
04:40Bu da bir çeşit ölüm diyebiliriz.
04:42Özellikle bir kadın anlatısı, kadın hikayesi üstünden düşündüğümüzde bu daha bir gerçek oluyor.
04:48Ve bu konuda düşünürken de esasında bunun bir filmin bir kadın anlatısı olduğunu, alternatif bir tarih yazma çabası olduğunu da hissettim.
04:58Bu konuda ne dersin?
04:59Sen de katılır mısın?
05:00Kesinlikle.
05:01Bence kadın merkezli tarih yazımı hayalet görme yetisinin anneden geçmiş olmasından belli.
05:08Ve anneler öldükten sonra kızlar hayaletlerle de vedalaşıyor.
05:12Yani geçmişle bağlantı hep anne üzerinden gerçekleşiyor filmde.
05:17Defne'nin isminin annesinin koymuş olması da böyle bir matri lineer soya işaret ediyor.
05:24Defne ailesini hiç tanımamış ve kendi kimliğini kendi inşa ediyor.
05:28Fakat bu böyle resmi erraklar yerine mitoloji, işte hikayeler ve haber programlarından kesitlerle gerçekleşiyor.
05:37Ve filmde böyle sürekli kıyıya vurup dalgaları da ben çok sevdim.
05:41Yani sanki bu dalgalar hem böyle tarihin kısır döngüsüne hem de anne çocuk arasındaki gelgitli ilişkilere ayna tutuyor.
05:51Bir de antik dönemi ve günümüz Türkiye'sini de bir araya getiren böyle tarih ötesi bir side izliyoruz.
05:58Güneşli sahneler geleceğe ışık tutsa da sanki side kemer mezarlığı hep geçmişi hatırlatıyor.
06:05Bu mezarlık ve side aslında bildiğimiz yaz tatillerinde daha çok gidilen bir anda hep güneşli olarak düşünen.
06:14Bunu zaten Apollon'la ilişkilendirebiliriz.
06:17Diğer yanda mezarlığıyla, Athena'yla bir gece vurgusu ve ölüm ve yine yaşam iç içe geçmiş oluyor.
06:24Side'i tabii ki biz düşündüğümüzde veya aklımıza getirdiğimizde böyle boş bir şekilde yani alternatif bir evren gibi görmüyoruz.
06:32Bu filmde mesela beni etkileyen konulardan bir tanesi de buydu.
06:38Yani side'i bir alternatif bir tarih yazımının veyahut da ilişkilerin böyle hayalet bir şehri gibi gösteriyor.
06:46Zaman iç içe geçmiş, başka dönemden insanlar var, hayalet olarak da varlar.
06:51Ayrıca insan olarak da geride kalmış mesela teknolojiyi daha az kullanabilen otel sahibini görüyoruz.
06:57Bunlar iç içe geçmiş ve bu bence güzel farklı bir estetik yapı oluşturuyor.
07:02Dediğim gibi dalgaların kıyıya vurup gidip o git gel ilişkileri gösterdiği gibi ben en çok orada kıyı sahnelerini çok beğendim.
07:11Yani sahil düşündüğümüzde biz hep denize giren çocuklar eğlence düşünüyoruz ama hep sabah gün doğarken veya gece olarak çekilmiş.
07:19Orada tabii güneşin de uzakta olmasa onu da Apollo ile ilişkilendirebiliriz daha eril erkeksi bir güneş erkekle ay kadınla düşünüldüğünde
07:26orada birer birer insanların hani suya götürülerek öbür dünyaya geçişi.
07:31Bu beni çok etkiledi boş sahilde ve bu yapılırken de gene vurgu herkes öbür tarafa geçiyor.
07:39Yani mitolojiyi düşündüğümüzde Hades yeraltı dünyasında hem tanrısı hem ismi.
07:46Yani bu dünyadan öbür tarafa geçince bütün ruhlar oraya gidiyor.
07:49Farklı bir cennet cehennem algısı yok.
07:52Burada mesela bunun benzeri bir yapı var.
07:54Herkes iyi de kötü de dediğimiz karakterlerin hepsi oraya geçiş sağlıyor.
07:58Ve bunu hani side de yapıyor demek tabii bize komik de gelebilir.
08:01Ama sideyi o şekilde böyle karanlık ve aydınlık beraber gösterebilmiş.
08:06Ayrıca hani suyun ayın hani kadınla ilişkilendirmesi bu bakımdan da etkili oluyor.
08:14Ve tabii suya girmek bir de gene mitoloji üstünden düşünürsek hani öbür dünyaya geçerken bu dünyayı unutmak.
08:22Yani lete dediğimiz hatta böyle unutma iksiri içilip öyle geçiliyordu mitolojik kullanım bakımından düşünürsek.
08:28Burada da yani bu dünyayı unutamayanlar burada kalıyor.
08:31İyi, kötü birçok sebeple burada unutamadıysanız kalıyorsunuz.
08:34Ancak hallettiğinizde öbür tarafa geçebiliyorsunuz.
08:38Problemlerinizden kurtulduğunuzda bu da bence gene mitolojik olarak güzel beslenmiş.
08:43Ve hani bu estetikle birleştirebilmek güzel.
08:46Mesela benim aklımda birçok başka sahne geliyor.
08:48Belki senin de geliyordur böyle etkileyen, sanatla ilişkilendirebileceğin sahneler.
08:53Yani beni en etkileyen sahnelerden biri bu defnenin gece vakti hani kameraya arkasını dönüp böyle dalgalı denize baktığı sahne.
09:02Bana bu 19. yüzyılın meşhur sis denizinde amaçsızca dolaşan adam tablosunu hatırlattı.
09:10Fakat resimde bize sırtını dönmüş iyi giyimli bir adam uçurumun eşiğinde ve kayalarda böyle kayaları yutan sisi izliyor.
09:20Fakat filmde kadın merkezi bir tuval görüyoruz.
09:24Ve defne gözlerini kameradan denize çevirdiğinde de belki de hüznünü ilk defa özgürce yaşıyor kimse görmeden.
09:32Ve yüzünü gizlediği anda da bu savaş tanrıçası Athena'da olmak zorunda değil.
09:37Çünkü bana göre tanrıçalık omuzlarında bir yük.
09:41Tanrıçalık bitti diyoruz ve artık tanrıçalık kalmadı.
09:44Ben de mesela tanrıça demişken gene mitolojik olarak da düşünürsek Medusa aklıma gelen bir sahne.
09:52Defne'nin annesiyle ilgili hayal kırıklığından sonra bu yatağına uzandı.
09:57Ve saçları böyle dağılmış ve teypten kasetler oradan bantlar çıkmış.
10:02Teypleri parçalamış oraya kayıt yapıyordu geçmişiyle ilgili.
10:06Onlarla birlikte hani böyle kafasının karışıklığını aynı zamanda.
10:10Çünkü Defne'de biraz bir böyle Medusa havası da var.
10:13Yani özel hayaletlere bakışında erkeklere bakışında böyle bir sert uzak tutan bir yapı var.
10:18Ben o sahneyi çok beğendim.
10:20Yani hem kendi bir taş kesiliyor hem ona bakanlar korkan hayaletler de şaşırıyor onu gördüklerinde birçok kez.
10:26Öyle bir taş kesme iki taraf için de mümkün.
10:30Bunda da tabii ben de senin belirttiğin gibi ana erkeli toplum ve bir kadın üstünden bir anlatı kurma çabasıyla birlikte müthiş bir erkek egemen toplum, erkek patriyarkiye karşı bir eleştiri de hissediliyor.
10:47Yani bu birazcık da olmamaları üstünden veya hikayeler.
10:51Bu konuda ne dersin?
10:52Bunun dozu nasıl olmuş veya eleştiriye katılır mısın?
10:56Katılıyorum çünkü evlilik filmde tam bir savaş alanı.
11:00Hani bir otel işleten Selma'nın baskıcı kocası ölmüş ama ilişki devam ediyor.
11:06Yani kocanın yokluğunda bile ölmüş koca ona psikolojik şiddet yaşatabiliyor.
11:12Bir yandan bu karakter çiçeklere su veriyor ve kocasının o baskıcı sesini duyuyor.
11:18İşte çok az su veriyorsun hiçbir şey beceremiyorsun diye bağırmasını hatırlıyor.
11:22Hatırlıyor demek ki kocanın ölümü bile evdeki savaşı bitirememiş.
11:27Ama burada tabii burada Hayri'nin biraz polis olması bana klişe geldi.
11:32Çünkü nice böyle yoga ya da reyke öğreten sözde modern babalarının da ne kadar baskıcı olabileceğini görebiliyoruz.
11:41Ama en azından film tanrı çalığında büyüsünü bozuyor.
11:44Bence ailesi için artık kendini sefil eden anneler tapılacak kadın olmak istemiyorlar.
11:51Peki Cihan sen erkek temsilleriyle ilgili ne düşünüyorsun?
11:56En iyi erkek ölü erkek.
11:58Bu filmde bu kadar sert olmasa da biraz hissettiğim oluyor.
12:02Bu şekilde oluyor.
12:04En iyi erkek hayalet olan erkek.
12:06Veyahut en iyi erkek ortada pek dolaşmayan.
12:09Hani şeyde dediğinde evde çok dolaşma dışarıda çok dolaşma.
12:12Ne yapıyorsan yap da biraz evliliğin o tarafını söylediğinde uzak dur benden gibi.
12:17Burada bunu yoğun bir şekilde hissediyoruz ve bu sadece karakterler üstünden değil.
12:23Aynı zamanda işte böyle patriarklı yapıdaki kuvvet noktalarındaki erkeklere olan hani bir öfkedir veya eleştiridir.
12:31O bakımdan mesela bu birazcık hani beni hani şaşırttı da diyebilirim.
12:36Biraz tonu fazla geldi demeyeyim ama mesela Hazar'ın annesi Nazife buradaki ev kocasını öldürüyor.
12:46Ama kocasını öldürme sebebi hani kızını çok spoiler oluyor ama kızını koruma sebebiyle.
12:52Yani burada işte bir tacizci babadan korumak için.
12:56Gene geldiğinde de uyarısı kızına işte o adamdan uzak dur.
12:59Gene bir adamdan uzak durmasını istiyor.
13:01Sonra otel sahibi Selma Hanım.
13:04Selma Hanım da aynı şekilde kocası tarafından sürekli zorbalanıyor.
13:07Onun hayaleti tarafından böyle bir ne denir?
13:11Hep peşinden giderek onu aşağılıyor.
13:13Ve Selma hayalet görmese de onun hayaleti yani duyuyor.
13:16Bunu Defne mesela görüyor ama Defne diğer hayaletlerle daha ne denir?
13:22İyi bir ilişki kurup konuşup onları anlamaya çalışıyor ama bu polis, eski polis olan hani klişe dedim ben de katılıyorum.
13:29Yani hani bir tarafa böyle bir kötülük anlamını yükleyip ondan sonra hani direkt olarak onunla iletişim kurmaya çalışmadan
13:36hani Defne onunla bütün hayaletlerle konuşuyor ama bununla konuşmaması bence o da ilginç geldi.
13:41Dediğim gibi erkekler hayalet olursa iyi bir Hüseyin var ama Hüseyin de şimdi hani tam erkekte demek zor.
13:48Çünkü hep çocuk kalmış.
13:49Tabii o birazcık şeyin anlatısında da var.
13:52Hani cumartesi anneleri bağdaştırıp onu annenin hep o birinin çocuk görmesi gibi.
13:58Ama Hüseyin gel Hüseyin git şeklinde Defne yani ona da esasında kötü davranıyor.
14:03Hani burada bir aşk ilişkisi var mı diye bir düşünüldü sonunda ama o da ona hani arkadaş diyor.
14:08Bu da olmuyor.
14:09Ama bu bağlamda biraz hani bunu hani gerçekliği hafif fazla büken bir şey olarak gördüm.
14:17Yani bu kadar dışlanmalarını.
14:19Ama aşk ilişkisi dersek onun olmaması hoşuma gitti.
14:23Yani çünkü çoğu filmde en son özellikle buram buram hep aşk oluyor.
14:27Yani illa bir aşk sıkıştırabilmek için.
14:29Bu filmde sevdiğim noktalarından biri yani aşkı zorlamamaları.
14:33Evet ama zaten Apollo'nun Defne'yi taciz etmesinin mitolojide aşk olarak meşrulaştırılmasına da karşı çıkıyor film.
14:43Bir tek Hüseyin'e dönecek olursak bana sanki filmde böyle Türkiye'nin tarihi aralara serpiştirilmiş gibi geldi.
14:50Hani film izlerken hep yani bu politik olayları neden Batı medeniyetinin sembolü olan Yunan mitolojisi üzerinden izliyoruz diye sordum.
14:59Yani bir örgüt üyesini, cumartesi annelerini ya da filmde bir televizyon ekranından yansıyan toplumsal kaos neden Apollo ve Athena ile buluşuyor?
15:10Bana göre evet sevgi ve dayanışma karakterleri bir araya getiriyor.
15:15Evet ama bu sırada da bence yaşanan acıların farklı sosyal politik bağlamları da unutulmamalı diye düşünüyorum.
15:24Peki Cihan film neden izlenir?
15:31Aşk yok ve erkeklere saldırmak serbest dermiş.
15:36Şaka bir yana filmde en etkileyici tanıdık mesele yani bildiğimiz meseleleri farklı yaratıcı bir şekilde hayaletler üzerinden ama hayaletleri de böyle doğaüstüden ziyade bir anılarla birleştik.
15:49Hatırlamak üstünden başka bir kadını ortaya koyup önemseyen bir tarih anlatısından söylemesi bunu kurarak bir de böyle Sida gibi farklı bir mekan yaratarak anlatması bu özellikle hoşuma gitti.
16:04Evet ben de yani Sida'nın güneşli bir tatil beldesi olduğu kadar bir hayalet şehre dönüşmesini sevdim filmde.
16:12Yani geçmiş ve günümüz, ölüm ve hayat, anneler ve kızlar arasındaki sancılı ilişki güzel yansıtılmış.
16:21Peki yorumlarınızı bekliyoruz.
16:25Size göre filmde Apollo ve Athena neleri temsil ediyor?
16:30Yorumlarınızı bizimle paylaşırsanız seviniriz.
16:33Haftaya ekran açlığına da tekrar görüşmek üzere.
16:36Görüşmek üzere.
16:37İzlediğiniz için teşekkür ederim.
Önerilen
23:13
|
Sıradaki
41:19
1:15
2:20
2:16
1:24:30
7:28
1:42
2:16
1:30
1:56
1:43
2:30
1:14
1:37
İlk yorumu siz yapın