- 2 gün önce
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İNTRO
00:00Sevgili izleyenler, hoş geldiniz yayınımıza.
00:15Bildiğiniz üzere Cumhurbaşkanı Erdoğan, 80. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için ABD'de.
00:21Son günlerde önemli temaslarda bulunuyor.
00:24Dün bir konuşma da yaptı.
00:25Konuşmasında ağırlıklı olarak Gazze'de devam eden soykırıma dikkat çektiğini ve İsrail'deki hükümeti eleştirdiğini söyleyebiliriz.
00:33Bunun yanında elbette Kıbrıs'a yönelik de mesajları oldu.
00:36Dün en çok konuştuğumuz belki de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın New York'ta Fox News'a verdiği bir röportajda Trump eleştirmesi üzerine ABD Dışişleri Bakanı'nın vermiş olduğu yanıttı.
00:46Orada Trump'la görüşmek için Türkiye'de dahil tüm liderlerin yalvardığını söyledi Rubio.
00:51Hepsini konuşacağız sizler için. Bugün emekli büyükelçi ve gazetemiz yazarı Ahmet Süha Umar'ı ağırlıyorum.
00:57Hoş geldiniz.
00:59Hoş bulduk. İyi yayınlar diliyorum Yürem Hanım.
01:02Şimdi Rubio'nun ifadeleriyle başlamak istiyorum. Elbette dün çok tartışma yarattı ve Muhalefet Partisi tarafından da eleştirildi.
01:09Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump hangi savaşı bitirmiş ki?
01:12Rusya-Ukrayna savaşını bitiririm dedi, bitiremedi.
01:15Şeklinde bir röportaj vermişti. Gazze savaşını da aynı şekilde örnekleyerek.
01:20Rubio'nun yanıtı biraz sert oldu. Rubio diyor ki sonunda bir çözüm gerektiğinde Beyaz Saray'a gelmek isterler.
01:28Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu hafta başkanla görüşmek için Beyaz Saray'a geliyor.
01:33Bu toplantıların parçası olmak için yalvarıyorlar.
01:37Başkanın elini sıkmam için 5 dakika verir misiniz diyorlar.
01:40Nasıl değerlendirirsiniz hem diplomasi dilini hem de bu yanıtı?
01:46Diğer hanım önce diplomasi dili, davranış biçimi, o noktadan başlayalım.
01:57Rubio terbiyesizlik etmiş.
02:00Kısaca söyleyeyim.
02:02Neden terbiyesizlik etmiş?
02:05Söylediği doğrudur, yanlıştır o ayrı bir konu.
02:07O ayrıca tartışılır.
02:10Ama uluslararası ilişkilerde, insanlar arasında ilişkiler de aynı şekildedir.
02:17Hele diplomaside, her şeyi söyleyebilirsiniz.
02:22Bakın bunun altını çiziyorum.
02:23Her şeyi söyleyebilirsiniz.
02:26Muhatabınıza çok kötü laf edebilirsiniz.
02:30Onu hatta aşağılayabilirsiniz.
02:32Ancak bunun bir yolu yordamı usulü adabı vardır.
02:37Öyle sözcükler kullanırsınız ki, diplomasi diline aşina olmayan kişiler, hatta karşı tarafı yücelttiğinizi bile düşünebilirler.
02:49Bu çok önemlidir.
02:50Ama Rubio'nun geçmişini bilmiyorum doğrusu.
02:54Ama şu anda Amerika Birleşik Devletleri gibi bir devletin dış işleri devlet sekreteri, onlar bakan değil biliyorsun, state sekreteri, devlet sekreteri.
03:08Bunu mahsus söylüyorum.
03:10Bu işte diplomasi dili budur.
03:12Yani bir kişiye onun hak ettiği bir sözü söylerken bunun bir usulü adabı vardır.
03:23Ona devlet sekreteri demekle bakan demek arasında benim gözümde bir fark var.
03:29Bunlar ikisi eş değerli görevler ama bizde bakan deyince çok daha farklı bir şey anlaşılır.
03:35Böyle bir yüce makam gibi bir şey anlaşılır.
03:39Orada nihayet sekreteri işte, sekreter demek istiyorum.
03:44Bunu örnek olarak verdim.
03:46Söyleyin, ne istiyorsanız söyleyin de ama usulüne göre söyleyin.
03:51Her mesleğin bir tabir caizse amiyane olacak mı?
03:57Raconu vardır, dili vardır.
04:00Buna dikkat etmek zorundasınız.
04:02Ha diyeceksiniz ki peki onların devlet sekreteri buna dikkat etmiyor da Ankara'daki büyük elçileri dikkat ediyor mu?
04:11Etmiyor, daha da ileri gidiyor.
04:13Türkiye'nin nasıl yönetilmesi, hangi sistemle yönetilmesi gerektiğine burnunu sokuyor tabir caizse.
04:20Onun için yani Amerikalıların bu kovboy yönlerini unutmamak lazım.
04:26Köylüdürler, kovboydurlar ama tabii iyi kovboylarla kötü kovboylar var bir de böyle bir ayrım yapmak lazım.
04:33Şimdi işin esasına gelince, bence bizim üzerinde durmamız gereken husus, Rubia'ya bu lafı söyleten görüntüdür.
04:46Yani Türkiye Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı, biz severiz, sevmeyiz, eleştiririz, eleştiririz bunlar ayrı konulardır.
04:56Ama eğer birilerine böyle konuşmak için fırsat vermişlerse, böyle bir görüntü vermişlerse bizim asıl üstünde durmamız gereken husus budur.
05:13Bunu tartışmalıyız.
05:14Ve böyle bir görüntü yoksa ona göre davranmalıyız.
05:19Böyle bir görüntü varsa bu görüntünün nereden kaynaklandığını ve nasıl ortadan kaldırılabileceğini konuşmalıyız.
05:26Tamamladıysanız bir yandan tabii Erdoğan'ın mesajları da önemli.
05:34Çünkü Gazze'deki soykırım artık bir insanlık dramı haline gelmiş durumda.
05:39Çeşitli ülkelerde bazı inisiyatifler alıyorlar.
05:41Ona ayrı bir başlık açalım.
05:43Ama Erdoğan'ın konuşmasının ağırlığı Gazze'de devam eden soykırıma ilişkindi.
05:48Çeşitli fotoğraflar da göstererek konuşmasını sürdürdü.
05:51Bir de Kıbrıs sorununa değindi elbette.
05:53Her seferinde yaptığı gibi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda.
05:57Bir oraya dair değerlendirme alayım.
05:58Çünkü Erdoğan elbette önemli mesajlar verdi Gazze'ye ilişkin.
06:02Ancak süreçte Gazze'deki soykırım devam ederken bir yönüyle de biz biliyoruz ki
06:08orada İsrail'in dayandığı en büyük kuvvet aslında Amerika Birleşik Devletleri ve oradan aldığı destekti.
06:15Oraya dair bir eleştiri gelmediğini gördük.
06:17Siz ne dersiniz?
06:20Doğru söylüyorsunuz.
06:21Ondan başlayalım.
06:23Sorunu yaratana hiçbir şey söylemeyen ama sorunun yaratılan sorunun uygulayıcısı öyle söyleyeyim.
06:33Uygulayıcısı olan, sahadaki uygulayıcısı olan devlete ve onun yöneticisine her şeyi söyleyen bir bakış açısı veya tutum
06:44inandırıcı olmaktan uzak kalabilir.
06:49Bu sözcükleri kesin ifadelerle söylemek istemiyorum.
06:56Çünkü diplomaside zaten biliyorsunuz evet ve hayır yoktur belki ile idare edersiniz.
07:03Hem onu dikkate alın hem de yakıştırmak istemiyorum.
07:09Bu sözleri, bu davranış biçimini yakıştırmak istemiyorum Cumhurbaşkanı ve Türkiye'ye.
07:14Bir yandan Gazze'de olup biten hakkında söyledikleri doğrudur.
07:20Bunları söylemesi de doğrudur.
07:23Bunları söylemekte geç kalmıştır.
07:27Bunları Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda söylemesinin bir anlamı vardır.
07:31Daha geniş yayılması ve bilinmesi, duyulması açısından.
07:37Bütün bunlar doğrudur.
07:39Ancak iki başka husus var.
07:42Birisi dediğim gibi sorunun asıl arkasındaki güç ziyaret etmeye gittiği ve ziyaret etmek için büyük çaba gösterdiği düşünülen
07:53dışarıdaki, dışarıdan bakanların böyle değerlendirdikleri bir ülkeye ve bir devlet başkanına gidiyor.
08:01Ona hiçbir şey söylemiyor.
08:02Ki o devlet başkanının devleti daha üç gün önce çok insancıl, ateşkes ve açlıktan ölen insanlar ölmesin diye yardımların derhal başlatılması kararını
08:18Güvenlik Konseyi'nde tek başına veto etmiştir.
08:22Şimdi o zaman sizin bu söylediklerinizin ağırlığı tartışılır hale gelir.
08:29Ve karşı tarafta bunu çok da önemsemeyebilir.
08:34Yine aynı şekilde bütün bunların sorumlusu olan kişi, bir de Trump'ın böyle bir kişisel sorumluluğu var, kişisel bir tutumu var Trump'ın.
08:43Amerikan devletinin tutumundan da ileri.
08:48Bu kişi daha hemen arkasından Birleşik Aynı Genel Kurulu'ya çıkıyor ve yapılanları alay ederek küçümsüyor.
09:03Bu kişi, İsrail'in yapmakta olduğu bu soykırımı açıkça destekliyor ve bunu teşvik ediyor.
09:17Bunun devam etmesi gerektiğini söylüyor.
09:19Ne diyor?
09:20Bütün rehineleri geri alıncaya kadar.
09:23Öte yandan ne diyor?
09:24Filistin devletini tanımak, Hamas terörüne onay vermektir, onu desteklemektir diyor.
09:31Evet, ödüllendirmektir dedi.
09:33Evet, ama Hamas'ı ben yaratmadım ki.
09:37Hamas'ı siz yarattınız.
09:40Amerika ile İsrail yarattı.
09:42Niçin yarattı?
09:44Filistin devletinin yönetimini bölmek, Filistin'i bölmek ve bundan yararlanmak için nitekim şimdi onu yapıyor.
09:53Gazze'yi ayırıp şimdi de Gazze'yi ele geçirmeye çalışıyor.
09:57E bütün bunlar ortada dururken dediğim gibi yani söylediklerinizin inandırıcı olabilmesi için benim şimdi gündeme getirdiğim, dile getirdiğim soruların gündeme gelmesini, dile getirilmesini önlemeniz lazım.
10:15Ona göre davranmamız lazım.
10:16Bu bir ikincisi, siz Cumhurbaşkanı işte Filistin devleti, iki devletli çözüm, Filistin devletinin tanınması bu konuda ettiği sözler doğrudur.
10:29Tonu da gayet uygundur.
10:32Talebi de uygundur, çağrısı da uygundur.
10:34Evet ama sonra birisi kalkıp da oradan, iyi de siz İsrail'le şu ticareti, hatta İsrail'in Gazze'de yaptıklarını yapmasına yardımcı olan yakıt ikmali, işte bir takım silahların yapılmasında kullanılan malzeme ikmali bunu durdurdunuz mu derse bir soru sorarsanız ne cevaplereceksiniz?
10:56Yani ben tabii devletin belgelerine sahip değilim ama konuşulan, tartışılan, ısrarla vurgulanan Türkiye'nin bu ticareti, bu bağlantıyı kesmediğini söylüyor.
11:12Ya onun için burada söylediklerinizle yaptıklarınız birbirini tutmalı.
11:19İnandırıcı olabilmek için de bu tür sorulara yol açmayacak şekilde davranmış olmanız ve davranmanız gerekir.
11:25Diye düşünüyorum.
11:26Evet.
11:27Bir yandan şeyi de konuşmak isterim.
11:29Bugünkü yazınızda siz de değinmiştiniz.
11:32Hemen bu görüşmenin öncesinde, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun da öncesinde Bahçeli'nin bir çıkışı olmuştu.
11:38Çok tartışıldı.
11:39TRÇ İttifakı dediği, Türkiye-Çin-Rusya İttifakı'ndan söz etti.
11:43Atlantik Kutbu'na karşı.
11:45Bunun yanında Bahçeli'nin son bir mesajı da var.
11:47Az önceki konuyla ilgili Bahçeli de şunu savunuyor.
11:50Artık İsrail'e askeri de dahil olmak üzere bir ultimatom verilmeli.
11:55Böyle bir müdahaleye de artık yeterince olanak sağlanmıştır.
11:59Aslında durum o noktaya kadar gelmiştir şeklinde.
12:02Bu Bahçeli'nin çıkışlarını da bir değerlendirmenizi isteyeyim bitirmeden.
12:07Edem Hanım, Bahçeli'nin çıkışları ucu açık sözlerden ibaret.
12:12Ne için söylediği, ne anlama geldiği en azından benim bilgim dahilinde değil.
12:20Ben bunu bir türlü çıkaramıyorum.
12:22Kimle konuştuysam, kim beni aradıysa onlar da aynı düşüncelerler.
12:26Şimdi bakın, İsrail'e ultimatom, askeri yönü dahil.
12:30Yani dur yoksa ben senin hakkından geleceğim.
12:34Veya biz senin hakkından geleceğiz.
12:37Peki, kim verecek bu ultimatomu?
12:39Bir, kim uygulayacak?
12:42Siz, Suriye'de SDG'ye müdahale edemeyecek bir konumdasınız.
12:49Gerçekleri konuşmak lazım.
12:51Kendi durumumuzu, kişi kendini bilmek gibi irfan olamaz demişler.
12:55Yani önce kendimizi bilmemiz lazım.
12:57Biz ne yapabiliriz?
12:59Bugünkü ekonomik, siyasi, iç siyasi, dış siyasi ve askeri açıdan bulunduğumuz konumu
13:09doğru değerlendirmezsek, bu tür laflar ederiz ve herkes bu tür lafların hiçbir anlama gelmediğini,
13:18bir yaptırımının takibinin olmayacağını bilir ve işte o zaman devletin itibardan tasarrufu olmaz diyoruz ya,
13:27asıl itibardan böyle tasarrufu diyoruz işte.
13:31Ondan sonra sözü dinlenmeyen bir, sayılmayan bir devlet haline gelirsiniz.
13:36Şimdi burada, Çin-Rusya-Türkiye ittifakı, ittifak lafı tabii hangi anlamı onu da bilmiyoruz.
13:44Hiç bilmeden konuşuyoruz.
13:46Şöyle bir hani, sözcük anlamından hareket edelim.
13:49Hirem Hanım, ittifak kurmak öyle, yani ne diyeyim, neye benzeteyim?
13:58Bu şeyden, İskambil'den şatolar kurmaya benzemez.
14:03İttifak kurmak için sizin önce bir temel tercih yapmanız lazım.
14:08Bu temel tercihi Türkiye o zamanki şartlarda ve haklı gerekçelere dayanarak,
14:15Batı'dan ve NATO'dan yana yapmıştı.
14:18Ha şimdi yazımda ona da biraz değindim.
14:20Bu NATO'nun da genişlemesini özellikle yarattığı bir takım sorunlar var.
14:24Bunları bile öngörmek gerekirdi ittifaka girerken.
14:28Ama şimdi Türkiye'nin biraz evvel söylediğim ekonomik vesaire vesaire durumunda
14:35böyle abartılı, yepyeni ittifaklar oluşturmak bir gücü var mı?
14:42İki, bunun değerlendirmesi yapılmış mıdır?
14:46Neden vazgeçeceğiz?
14:48Karşılığında ne kazanacağız?
14:51Kimle beraberdik?
14:53Kiminle beraber olacağız?
14:54Kime karşıydık?
14:56Kime karşı olacağız?
14:58Böyle soruların, temel soruların yanıtları doğru verilemediği sürece, verilmediği sürece
15:05bu sözlerin hiçbir anlamı yoktur.
15:08Ha bu sözlerin zaten Suriye'de uzun vadede Türkiye'nin ülke ve ulus bütünlüğünü
15:15tehlikeye sokacak gelişmeleri önlemek açısından da böyle bir ittifak kurulsa bile bir faydası yoktur.
15:23Ha Bahçeli şunu söylemek istiyorsa,
15:26biz ekonomik açıdan perişan bir durumdayız, kendimizi toparlamamız lazım,
15:31bu açıdan Çin'i örnek almamız lazım, o nasıl yapmıştır 80'lerden bu yana,
15:37nasıl gelişmiştir, bu açıdan Çin'le ve hatta Rusya'ya da enerji alıyoruz, veriyoruz filan,
15:43bir yerde bağımlılığımız var, işbirliği yapmamız gerekir,
15:48Şangay İşbirliği Örgütü'ne, BRICS'e üye olmamız gerekir,
15:52bunlara biraz daha gayret edelim diyorsa, o açıdan doğru bir değerlendirme yapılabilir.
15:58Ha burada da bir soru sormak istiyorum izninizle fazla vaktinizi almayayım.
16:03Cumhurbaşkanı Amerika'ya giderken, Amerika'dan yapılacak ithalata,
16:08fındık fıstık otomobil dahil büyük vergi indirimleri yaptı.
16:13O kararname vardı, kaldırdılar onu yürürlükten.
16:17E güzel, herhalde bunun bir gerekçesi var da, bir şey bekleniyor.
16:23İki şey söyleyeceğim.
16:25Amerika bize hala katsa dediğimiz hasımlarıyla, yaptırımlar yoluyla mücadele yasasını uygulamıyor mu?
16:35Uyguluyor.
16:36Peki Amerika bundan bir şey geri alacak, dönecek diye bir izlemimiz veya böyle bir söz var mı?
16:42Yok.
16:44Şimdi ikinci husus, siz bir yandan Şangay İşbirliği Örgütü, BRICS üyeliği için uğraşacaksınız,
16:52bir yandan Çin ve Rusya ile ittifak, neyse yani ittifak, işbirliği falan bunu önereceksiniz.
17:00Öte yandan Amerika'ya büyük indirimler yaparken, vergi indirimleri,
17:05tam da Amerika'nın istediği gibi Çin'e büyük vergi bindirimleri getireceksiniz.
17:11Eğer kusura bakmasın kimse ama ben bunu savrulmak olarak tanımlıyorum.
17:18Türkiye Cumhuriyeti maalesef ne yaptığını, niçin yaptığını bilmeden oradan oraya rüzgara kapılmış savruluyor.
17:29Ve bu çok tehlikeli bir durum.
17:30Hem iç politikaya hem de dış politikaya dair verilen mesajlar aslında nereye vardığını,
17:36neyi hedeflediğini çok kavrayamadığımız bir noktaya geldi.
17:40Zaman zaman komik olarak bile nitelenebiliyor.
17:44Çok teşekkür ederim.
17:45İyi ki katıldınız.
17:46Çok sağ olun.
17:48Ben teşekkür ediyorum.
17:49İyi yayınlar diliyorum.
17:50Hoşçakalın.
17:52Sevgili izleyenler, sizler için emekli büyükelçi ve gazetemiz yazarı Ahmet Süha Umar'ı ağırladık efendim.
17:58Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için Amerika'da birkaç gündür önemli gündemler var bu konuda.
18:04Hem Birleşmiş Milletler'deki konuşmasına dair,
18:07hem vermiş olduğu bir röportajda Trump'a eleştirmesi üzerine,
18:11ABD'li Dışişleri Bakanı'ndan almış olduğu yanıta dair konuştuk.
18:14Elbette dış politikadaki gelişmeler önemli.
18:17Yeni şeyler oldukça sizler için konuşmayı, analiz etmeye devam edeceğiz.
18:21Şimdilik hoşçakalın.
Önerilen
0:27
|
Sıradaki
1:02
0:25
0:44
5:37
2:42
İlk yorumu siz yapın