- 2 months ago
Category
📚
LearningTranscript
00:00KONIEC
00:30Ale zimno.
00:34Mówiłam, żeby zabrać kurtki?
00:36Przeżyję.
00:37Trzęsiesz się.
00:41Idę do kolejki.
00:44Jeśli nie masz siły czekać, nie przychodź.
00:48Oby udało się do okulisty.
00:51Nie badałam się od 82 roku.
00:55Czekają godzinami.
00:56Wczoraj zjawiłem się o czwartej rano.
01:02Przybywają z odległych o setki kilometrów miejsc.
01:07Nie zabraknie lekarzy?
01:11Większość spędziła tę noc w samochodach.
01:17Dzień dobry.
01:20Proszę o spokój i cierpliwość.
01:23Będę wywoływała numerkami.
01:26Gdy usłyszą państwo własny, proszę podejść, pokazać bilet i kierujemy dalej.
01:35Jedynka, dwójka.
01:40Za czym ta kolejka?
01:42Za darmową wizytą lekarską.
01:45Poproszę bilet.
01:47Dzięki.
01:49Stomatolog czy okulista?
01:51Okulista.
01:52Dentysta.
01:5365 lat?
01:56Do kogo?
01:57Do dentysty.
01:59Zęby czy oczy?
02:02To nie bezdomni, lecz amerykańska klasa pracująca.
02:09Mimo to opieki zdrowotnej szukają w improwizowanych klinikach.
02:14Wejdź.
02:15Uważaj.
02:2226-letnia Allison nie ma ubezpieczenia zdrowotnego, a kilka dni temu została mamą.
02:29Jack ma dopiero cztery dni, a to jego czteroletni brat.
02:35Nie podoba mi się, że musiałam przyjechać tu z niemowlakiem i to w sezonie grypowym.
02:45Wszędzie są zarazki, ale nie miałam wyboru.
02:48Musiałam zabrać dzieci.
02:50Te same okulary noszę od szkoły średniej, czyli od 10 lat.
03:02Przyjechałam, żeby za darmo zbadać sobie wzrok i jeszcze tego samego dnia wyrobić nowe okulary.
03:11To takie uwłaczające, że nie ma innej instytucji, która mogłaby nam pomóc.
03:20Moja kolega.
03:21Chodźmy.
03:25Dwa.
03:29Nie widzę.
03:32Allison, tak jak 28 milionów Amerykanów, nie ma ubezpieczenia zdrowotnego.
03:39Lepiej?
03:39O wiele.
03:43Mobilny szpital powstał z myślą o niesieniu pomocy w krajach rozwijających się.
03:49Dziś funkcjonuje głównie w Stanach Zjednoczonych.
04:02Lekarze wolontariusze pracują w terenie 100 dni w roku, zwykle w weekendy.
04:07W wiodącej potędze gospodarczej podstawowa opieka zdrowotna to luksus, na który stać tylko nielicznych Amerykanów.
04:18Jesteśmy w tyle za wszystkimi państwami europejskimi w kwestii opieki zdrowotnej.
04:31Każdy Amerykanin ma prawo do przystępnej opieki zdrowotnej.
04:35Obamacare to kompletny niewypał.
04:43W Stanach Zjednoczonych opieka zdrowotna to biznes.
04:54Człowiek nie ma wyboru.
04:56Dajesz im pieniądze albo umierasz.
04:59No i się płaci.
05:00To nieuczciwy system.
05:10Amerykański system opieki zdrowotnej zabija ludzi.
05:15Trzymałam w ramionach umierające dziecko tylko dlatego, że odmówiono mu pomocy.
05:20Każdy człowiek ma prawo do opieki zdrowotnej.
05:29Musimy walczyć o rozszerzenie programu opieki Medicare.
05:34Pieniądze albo życie.
05:36Czyli jak się leczyć w USA.
05:42Ze wszystkich form nierówności społecznej najbardziej bulwersuje nieludzkie traktowanie człowieka w opiece zdrowotnej.
05:49Martin Luther King, marzec 1966 roku.
05:54Jackson, Georgia.
05:58Codziennie rano uprawiam jakiś sport.
06:01Biegam, jeżdżę na rowerze.
06:06Nie po to, żeby schudnąć.
06:09Po prostu muszę.
06:12W ten sposób pobudzam do pracy serce, żeby wydłużyć sobie życie.
06:19Prawidłowy poziom cukru we krwi nie powinien przekraczać 100 jednostek.
06:38U mnie jest 405, czyli niebezpiecznie wysoko.
06:47Żeby to zbić, przyjmuję insulinę.
06:51Insulin jest dla mnie równie ważna jak woda i powietrze.
06:56Wybór jest oczywisty.
06:57Życie albo śmierć.
06:59Jeśli nie wezmę insuliny, umrę w ciągu kilku dni.
07:0630-letnia Karen z cukrzycą zmaga się od 12 roku życia.
07:11W Stanach Zjednoczonych jej leczenie jest wyjątkowo drogie.
07:14Gdy w aptece słyszę 1000 dolarów za insulinę, już nie robi to na mnie wrażenia.
07:21Po prostu kupuję mniej i dawkuję minimalnie, żeby przeżyć.
07:27Wiem, że nie powinnam tak robić.
07:29W Stanach Zjednoczonych inaczej niż w innych, wysoko rozwiniętych państwach
07:40nie ma darmowej opieki zdrowotnej.
07:43Do podstawowych świadczeń, i to w ograniczonym zakresie,
07:47uprawnieni są tylko Amerykanie o najniższych dochodach
07:50i seniorzy po 65 roku życia.
07:54Pozostali albo mają pracownicze plany ubezpieczenia zdrowotnego,
07:57albo sami wykupują pakiety, tak jak Karen wraz z mężem Erykiem.
08:07Przeglądam strony pod kątem ubezpieczenia na przyszły rok.
08:12Choć oboje pracują, z trudem starcza im na comiesięczną składkę ubezpieczenia.
08:19W moim przypadku miesięczna składka to 695 dolarów.
08:27W Stanach Zjednoczonych należy uiszczać comiesięczną składkę ubezpieczenia zdrowotnego.
08:37Nie jest to mały wydatek.
08:39Czteroosobowa rodzina musi wydać na ten cel średnio 15 tysięcy dolarów rocznie.
08:45A i tak nie oznacza to, że gwarantujemy sobie pokrycie wszystkich kosztów leczenia.
08:50Zawierając umowę ustalamy wysokość udziału własnego w kosztach leczenia.
08:56Pokrywamy go z własnej kieszeni do ustalonego progu.
09:00W przypadku Karen to 8 tysięcy dolarów.
09:03Wciąż płacimy comiesięczną składkę, lecz kosztami dzielimy się z ubezpieczycielem.
09:08Udział własny wynosi średnio 20% kosztów leczenia.
09:12To nie pokrywa insuliny. Niestety.
09:20Ubezpieczenie zdrowotne Karen pokrywa tylko podstawowe świadczenia.
09:27Polisa nie obejmuje tego, co dla mnie najistotniejsze, czyli insuliny i badań wzroku, tak ważnych dla diabetyków.
09:35Ubezpieczenie jest niemal bezużyteczne, dopóki nie osiągniemy w roku 15 tysięcy dolarów.
09:45A i wtedy mogą nie zwrócić za część leków.
09:49Wydajemy niemal połowę dochodu na ubezpieczenie, które niczego nie pokrywa.
09:54Jak się tu nie denerwować.
09:55Ale i tak wykupujemy na wypadek najczarniejszego scenariusza, gdyby któreś z nas trafiło do szpitala.
10:07Głodny?
10:08Tak.
10:12Młodego małżeństwa nie stać na własne cztery kąty.
10:16Dziewięć lat po ślubie wciąż mieszkają u matki Karen.
10:19W Stanach Zjednoczonych insulina to luksus, na który stać tylko zamożnych Amerykanów.
10:39Moje towarzystwo ubezpieczeniowe skrupulatnie sprawdza, co robię i jakie leki przyjmuję.
10:49Ten człowiek należał do kadry kierowniczej Dużego Towarzystwa Ubezpieczeniowego.
10:57Ale zrezygnował z niesmaczony jego praktykami.
11:01Po 20 latach Wendell Potter rzucił branżę oburzony cynicznym modelem systemu ubezpieczeń zdrowotnych
11:07i postanowił nagłośnić problem.
11:12Moim zadaniem, tak jak innych zatrudnionych w firmie, było pomnażanie pieniędzy akcjonariuszy.
11:19Oni liczą się przede wszystkim, a nie zdrowie przeciętnego człowieka.
11:25Jeśli odmawiamy zapłaty za czyjeś leczenie, to w istocie decydujemy o życiu i śmierci.
11:33Dla mnie to jak nieudowodniony współudział w zabójstwie.
11:37Zysk ponad życie.
11:51System służy garstce kosztem krzywdy większości Amerykanów.
11:55W Stanach Zjednoczonych na opiekę zdrowotną wydajemy 3,5 biliona dolarów rocznie.
12:08Tyle wynosi cały PKB Francji.
12:12Czy to nie zwariowane?
12:13Mimo najdroższego systemu opieki zdrowotnej na świecie, mamy niską, średnią długość życia.
12:23Wyższą umieralność niemowląt i wyższy poziom umieralności na choroby uleczalne.
12:30Amerykanie cierpią codziennie z tego powodu.
12:32Gdzie sięgają początki tego systemu?
12:41Po drugiej wojnie światowej większość krajów Europy przyjęła model państwa opiekuńczego
12:51i stworzyła ogólnokrajowe systemy opieki zdrowotnej.
12:56Prezydent Stanów Zjednoczonych Harry Truman złożył projekt systemu wzorowanego na europejskie.
13:02Ale pomysł Trumana nie spotkał się ze zrozumieniem.
13:11Amerykańskie Towarzystwo Medyczne oprotestowało go, nazywając uspołecznioną opieką zdrowotną.
13:20Pamiętajmy, że były to wczesne lata zimnej wojny, pełne lęku, przed komunizmem.
13:25Na początku lat 60. XX wieku, po odzyskaniu władzy, amerykańscy demokraci podjęli kolejną próbę
13:38utworzenia systemu opieki zdrowotnej na wzór europejski.
13:42Lecz ich plan znów spotkał się z ostrą krytyką.
13:46Ruszyła kampania ostrzegająca Amerykanów przed groźbami wynikającymi z bezpłatnej opieki zdrowotnej.
13:52Propaganda mająca zasiać panikę zatopiła plan demokratów.
13:58Sukces przyszedł dopiero w roku 1965.
14:03Prezydent Lyndon Johnson zdołał przepchnąć dwa programy publicznej opieki zdrowotnej.
14:08Medicaid, dla ludzi poniżej progu ubóstwa i dla niepełnosprawnych.
14:13Oraz Medicare, dla seniorów po 65-tce.
14:18Rozpacz Amerykanów, których nie było stać na świadczenia zdrowotne, poruszyła do żywego Wendela Pottera,
14:43byłego przedstawiciela branży ubezpieczeniowej.
14:4910 lat wcześniej, jadąc do rodziców, Wendel minął mobilną przychodnię działającą niedaleko miejsca, w którym dorastał.
14:57Serce mi pękło na widok tych ludzi.
15:06Żeby ich tak los potraktował, nie mieli środków na niezbędną opiekę zdrowotną.
15:12Tak, jakby w ogóle się nie liczyli.
15:19Widok improwizowanej kliniki robił przygnębiające wrażenie.
15:28Jakbym wszedł do obozu dla uchodźców.
15:32Gdyby moje losy potoczyły się inaczej, byłbym jednym z pacjentów stojących w kolejkach do specjalistów.
15:42W 2008 roku Wendel Potter zaalarmował media o praktykach branży ubezpieczeń zdrowotnych.
15:53Panie przewodniczący, dziękuję za zaproszenie.
15:57Rok później Potter zeznawał przed komisją kongresu.
16:00Patrzyłem, jak oszukują klientów i odwracają się od chorych, byle zaspokoić inwestorów z Wall Street.
16:11Waszyngton.
16:20Wendel Potter toczy batalię w stolicy Stanów Zjednoczonych.
16:25Znam mechanizm, bo sam w to grałem.
16:29Tyle, że w drużynie przeciwnej.
16:31Odszedłem, żeby pomóc słabszym i po to by uzdrowić system.
16:35Dobrze mi z tym.
16:37Lepiej sypiam.
16:38Wendel Potter połączył siły z innymi walczącymi na rzecz poprawy systemu.
16:52Wszyscy oni pragnęli uczynić kwestię opieki zdrowotnej głównym punktem wyborów prezydenckich w 2020 roku.
16:59Grunt to wyczulić społeczeństwo na problem.
17:08Demokraci i republikanie od zawsze różnili się głęboko w kwestii opieki zdrowotnej.
17:16Republikanie chcą, żeby sprawy zostawić wolnemu rynkowi.
17:20Demokraci mówią, że to nie wystarczy.
17:23Trzeba się przebić z postulatem ponad głosy opozycji.
17:29Kierowałem działaniami propagandowymi, które były wyjątkowo skuteczne.
17:39Agresywna propaganda to główny oręż branży.
17:43Pracując w firmie ubezpieczeniowej, Wendel Potter uczestniczył w kluczowej kampanii.
17:50Był rok 1992, tuż po wygranej Billa Clintona w wyścigu do Białego Domu.
17:57Rok później prezydent wraz z żoną wysunęli projekt ustawy o powszechnym dostępie do opieki zdrowotnej.
18:04Widząc, co wyprawia Clinton, robiliśmy co w naszej mocy, żeby projekt przepadł.
18:13Spędziłem dużo czasu w Waszyngtonie obmyślając kampanię propagandową.
18:17Chodziło o wywołanie ogólnego lęku i poczucia niepewności wobec proponowanych zmian i zakwestionowania intencji pomysłodawców.
18:29Kampania wykoleiła Clintonowski plan reformy opieki zdrowotnej.
18:35Późniejszy kandydat odrobił lekcję.
18:42Barack Obama, wybrany na prezydenta w 2008, postawił sobie za cel nadrzędny reformę systemu opieki zdrowotnej.
18:50W ostatnim stuleciu niemal każdy prezydent, demokrata czy republikanin próbował stawić czoło reformie opieki zdrowotnej.
19:02Nie jestem pierwszym prezydentem, który zapłaci za to polityczną cenę, ale pragnę być ostatnim.
19:08Obama wiedział, że oberwie ze wszystkich stron, ale się nie ugiął i do stołu negocjacyjnego zaprosił trzech głównych graczy.
19:20Firmy ubezpieczeniowe, szpitale i koncerny farmaceutyczne.
19:30Dostali miejsce przy stole w zamian za współodpowiedzialność przy tworzeniu nowych przepisów.
19:38Obama poświęcił wiele kwestii istotnych z osobistego punktu widzenia na rzecz czegoś doprawdy ważnego.
19:54Kompromis w ramach tak zwanej ustawy Obamacare bazuje na trzech filarach.
20:01Obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne miało naturalnie podnieść liczbę ubezpieczonych Amerykanów.
20:06W zamian towarzystwa ubezpieczeniowe obiecały obniżyć koszty POLIS.
20:17Ponadto program Obamacare rozszerzał grupę uprawnionych doświadczeń w ramach Medicaid o ludzi żyjących tuż nad progiem ubóstwa.
20:25Trzecim istotnym krokiem wymierzonym w praktyki ubezpieczycieli był zakaz dyskryminacji ze względu na stan zdrowia, alergię, astmę, cukrzycę.
20:41Dotychczas każda choroba przewlekła stanowiła pretekst do podniesienia składki, a nawet odmowy ubezpieczenia.
20:4723 marca 2010 roku ustawa reformująca system opieki zdrowotnej weszła w życie.
20:55Gotowe.
20:59Nowe rozwiązania zostały ciepło przyjęte.
21:02Ustawa znacząco poprawiła sytuację.
21:0620 milionów ludzi zostało objętych ubezpieczeniem, którego wcześniej nie miało.
21:12Obamacare to był historyczny krok naprzód.
21:15Liczba nieubezpieczonych Amerykanów spadła do poziomu najniższego od 40 lat.
21:20Ale reforma miała także ograniczenia.
21:22Co roku 45 tysięcy nieubezpieczonych Amerykanów umierało z powodu braku ubezpieczenia zdrowotnego.
21:34Amy Villela straciła córkę w 2015 roku.
21:44Kipiał we mnie gniew tak gwałtowny, że musiałam go jakoś rozładować.
21:50Ale życia córce nic już nie wróci.
21:54Nie żyje.
22:07Las Vegas, Nevada.
22:15Wszystko wokół przypomina mi szalin.
22:20Pamiętam, jak po przeprowadzce cieszyłam się, że będziemy miały blisko do nowego szpitala.
22:36Wtedy jeszcze nie wiedziałam, jakie to będzie miało skutki dla rodziny.
22:41Teraz budynek kojarzy mi się z bólem i stratą.
22:45Przyjechałyśmy do izby przyjęć, bo córce spuchła noga.
23:04Pierwsze, o co spytali, to czy ma ubezpieczenie.
23:06Nie miała.
23:07Zaczęło się od recepcjonistki.
23:14Powiedziała córce, że będzie ją to słono kosztowało.
23:17Chyba, że sobie pójdzie.
23:19Tak będzie najtaniej.
23:21Spytała, czy obejmuje ją polisa rodziców.
23:24Szalin miała wtedy 22 lata.
23:29Właśnie zmieniała pracę i nie miała ubezpieczenia.
23:34Trzy tygodnie po pamiętnej wizycie w izbie przyjęć, kobieta dostała zapaści.
23:39Amy pojechała do szpitala.
23:42Jej siostra już stała przy łóżku Szalin.
23:44Biegłam korytarzem, zobaczyłam siostrę i krzyknęłam, czy ona jeszcze żyje.
24:00Żaden rodzic nie powinien widzieć tego, co zobaczyłam.
24:05Siedziałam i błagałam Szalin, żeby była silna, żeby się nie poddawała i żeby nie umierała.
24:14Dopiero potem usłyszałam, że córka miała zator płucny.
24:23Nie znałam przyczyny.
24:26Lekarz powiedział, że jej noga jest spuchnięta, bo w żyłach wciąż tkwił duży skrzep.
24:34I to dało mi do myślenia.
24:35Przecież była w szpitalu.
24:37Jak mogli przeoczyć coś tak oczywistego?
24:40Trzymałam córkę na rękach, tak jak wtedy, gdy była maleńka.
24:48Nociłam jej tę samą piosenkę, co wtedy.
24:51A gdy już mieli odłączyć ją od aparatury, poprosiłam o jeszcze chwilę.
24:56Gdy na monitorze zobaczyłam płaski wykres,
25:08tak wygląda bezsensowna śmierć.
25:13I dlaczego?
25:14Dlatego, że
25:15córka nie była ubezpieczona.
25:26W Stanach Zjednoczonych szpitale przyjęły biznesowy model funkcjonowania.
25:55I stawiają na maksymalne zyski z wypłat od towarzystw ubezpieczeniowych i pacjentów indywidualnych.
26:04Dlatego amerykańskie szpitale zawyżają koszty świadczeń.
26:09Szpital za swoje usługi, czas na bloku operacyjnym,
26:18prace specjalistów, leki itd.
26:23nalicza maksymalne stawki.
26:26Znacznie wyższe od faktycznie ponoszonych nakładów finansowych.
26:30Każda placówka samodzielnie i dowolnie wycenia świadczenia.
26:42Szpitale kasują pacjentów za dodatkową opiekę używając niejasnych dla pacjenta kodów.
26:57Ten nie zdołał ustalić za co właściwie płaci.
27:00Duże kliniki zatrudniają koderów do otworzenia kodów dających jak największy zysk.
27:14Nierzadko przez naciąganie zakresu świadczeń.
27:19Jeśli pacjent wymaga wycięcia wyrostka,
27:22robi się tak, żeby na papierze jego stan wyglądał gorzej niż w rzeczywistości
27:28albo uwzględnia się powikłania, żeby otrzymać większy zwrot od ubezpieczyciela.
27:36To tylko nakręca drożyznę.
27:44Człowiek idzie do szpitala i nie ma pojęcia, ile ani za co zapłaci.
27:49Skandal.
27:56Donald Trump podpisał rozporządzenie obligujące szpitale do ujawniania cen.
28:07Choć to poprawiło transparentność,
28:10nowy prezydent chciał zreformować opiekę zdrowotną,
28:13wyrzucając do kosza ustawę Obamacare.
28:16Taką obietnicę złożył przed wyborami.
28:21Wprowadzę nową ustawę,
28:23byle jak najszybciej zażegnać skutki katastrofy,
28:27zwanej Obamacare.
28:31Prezydent Trump dążył do pozbycia się całej spuścizny poprzednika.
28:36Czynił to kawałek po kawałku,
28:40nie oszczędzając także ustawy o reformie opieki zdrowotnej.
28:45Donald Trump pozbył się Obamacare,
28:48przypinając jej łatkę socjalistycznej
28:51i zastąpił programem Trumpcare.
28:54W ten sposób podtrzymał republikański zwyczaj
28:57ucieczki od państwa socjalnego.
29:00Po objęciu urzędu nowy prezydent ruszył z ofensywą,
29:04by przekonać kongres do własnej reformy.
29:12To nie wybór, lecz konieczność.
29:16Wzywam wszystkich kongresmenów,
29:19zarówno demokratów, jak i republikanów,
29:21do wspólnego ratowania Amerykanów
29:24od klęski Obamacare.
29:35Projekt reformy autorstwa Trumpa
29:38przeszedł przez zdominowaną przez Republikanów
29:40Izbę Reprezentantów.
29:44Została ostatnia przeszkoda.
29:47Głosowanie w znacznie bardziej podzielonym Senacie.
29:51Liczył się każdy głos, żeby odrzucić Obamacare.
29:56John McCain, konserwatywny republikanin,
29:59głosował ostatni.
30:01Podniósł rękę z kciukiem skierowanym w dół.
30:04Tak, 49 głosów, nie 51.
30:22Wniosek przepadł.
30:23Senat odrzucił poprawkę.
30:25Zagłosował inaczej, w porządku, wciąż mamy szansę.
30:28I tak postawimy na swoim.
30:34Skoro nie udało się odrzucić Obamacare
30:37za jednym posunięciem,
30:38administracja Trumpa przyjęła taktykę
30:41stopniowego jej demontażu.
30:44Donald Trump podjął szereg zabiegów legislacyjnych
30:48wymierzonych w ustawę Obamacare.
30:50Administracja Trumpa wyzerowała licznik.
31:10Zlikwidowano obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.
31:12Zdrowi przestali się ubezpieczać.
31:15W rezultacie podwyżki cen dotknęły wszystkich.
31:20Kpina w żywe oczy.
31:21Rozmontować system byle dopiąć swego.
31:26Koniec z Obamacare.
31:28Jestem bardzo dumny.
31:29To wielki krok naprzód dla naszego państwa
31:32i dla obywateli.
31:34Dziękuję.
31:34Dziękuję.
31:38Zmotywowany własnym sukcesem Trump
31:40kontynuował działania przeciwko Obamacare.
31:44Liczba nieubezpieczonych Amerykanów
31:45znowu wzrosła.
31:50Kosztem życia chorych.
31:53San Antonio, Texas.
31:55Jak Szalin, córka Amy.
31:59To dla mnie?
32:03Dziękuję.
32:05Chodźcie do lekcji.
32:07Nic nam nie zadali.
32:08Zawsze tak mówisz i zawsze coś jest.
32:11Przynieście plecaki.
32:15Po śmierci Szalin,
32:16Amy popadła w depresję.
32:20Siostra Ellie pomogła jej się pozbierać.
32:27To dla wegetarian.
32:29Żartujesz.
32:30Bardzo się starałam.
32:39To była długa, bolesna droga.
32:45Nie wiedziałam, co począć.
32:48Może to zabrzmi samolubnie,
32:50ale po tym, jak straciłaś Szalin,
32:53bałam się, że i ty odejdziesz.
32:56Drżałam ze strachu,
32:57bo nie wychodziłaś z łóżka,
32:59jakbyś czekała na śmierć.
33:01Wtedy chciałam umrzeć.
33:02Wiem.
33:06Posłuchałam Ellie i zaczęłam myśleć,
33:08co mogę zrobić.
33:09Miała rację.
33:10Szalin była fajterką,
33:11więc i ja postanowiłam walczyć.
33:13Sytuacja się wyklarowała
33:17cztery miesiące przed wyborami.
33:20Po spotkaniu z Bernie Sandersem,
33:23podczas którego mówił
33:24o powszechnej opiece zdrowotnej,
33:25nareszcie wiedziałam,
33:26co robić.
33:32Chłopcy,
33:33Antonio, Sebastian,
33:35chodźcie.
33:35Włóżcie koszulki.
33:41Rozumiecie, za czym dziś maszerujemy?
33:43Nie wiedziałam tylko,
33:46jak to ugryźć.
33:48Buty i wychodzimy.
33:51Wciąż chodziłam w żałobie,
33:52płakałam.
33:56Potrzebuję mikrofonu ze statywem
33:59i stojaka do tła.
34:00Gotowi?
34:05W drogę.
34:07Tak zaczęła się moja praca
34:09na rzecz upowszechniania programu Medicare.
34:20Jedziesz do nas?
34:22Odechciało mi się i zostałam w domu.
34:24Jasne, że jadę.
34:28Wieziemy cały sprzęt
34:29i od razu się rozłożymy.
34:36Na razie.
34:40Nie sądziłam, że zacznę się udzielać politycznie.
34:50Przed państwem Amy Willela,
34:52aktywistka i była kandydatka do kongresu.
34:54Witam, Amy Willela!
34:59Patrzymy na bezsensowną śmierć naszych bliskich i sąsiadów.
35:06Jak politycy mogą przejść nad tym do porządku dziennego?
35:11Ale razem jesteśmy silniejsi,
35:13a nasz głos donośniejszy.
35:15Możemy walczyć, żeby tamci w końcu zrobili coś
35:18z korzyścią dla nas.
35:20Program Medicare to dobry początek.
35:23Nie doceniali kobiet,
35:24ale my się za nich weźmiemy.
35:26Będziemy walczyć.
35:27Coraz więcej Amerykanów żąda bardziej przejrzystego
35:43i uczciwszego systemu opieki zdrowotnej.
35:46Człowiek ponad zyskiem.
35:48Wśród postulatów są także żądania cięć
35:51przybujących cen leków.
35:54Te w ostatnich pięciu latach
35:56podrożały średnio o 30%.
35:58W tym okresie cena Adveru,
36:00leku na astmę,
36:01wzrosła o blisko 200 dolarów.
36:11Stany Zjednoczone to kopalnia złota
36:13dla koncernów farmaceutycznych.
36:15Amerykanie wydają rocznie
36:17500 miliardów dolarów
36:19na leki na receptę,
36:21a firmy mogą same
36:22dyktować ceny detaliczne.
36:27Ceny leków w naszym kraju
36:29są najwyższe na całym świecie.
36:32Za ten sam lek,
36:33często w tym samym opakowaniu,
36:35zapłacimy znacznie więcej.
36:38W większości państw europejskich
36:40rządy negocjują
36:41ceny leków z producentami.
36:43Ale nie w USA.
36:45Gdzie koncerny robią
36:46co w ich mocy
36:47dla zachowania
36:48lukratywnego status quo.
36:51To z uwagi na brak
36:54stosowanych przepisów.
36:56A dlaczego ich nie ma?
36:58Bo koncerny farmaceutyczne
36:59mają najbardziej
36:59wpływowe lobby
37:01w Waszyngtonie.
37:02I nie chodzi tu o miliony,
37:09ani o dziesiątki,
37:11czy setki milionów dolarów.
37:13W ostatnich dwudziestu latach
37:15firmy farmaceutyczne
37:16wydały miliardy dolarów,
37:18żeby przeciągnąć kongres
37:19na swoją stronę.
37:20Sektor farmaceutyczny
37:27wydaje na lobbying
37:28najwięcej ze wszystkich
37:29branż przemysłu.
37:31Tylko w 2019 roku
37:33było to
37:33295 milionów dolarów.
37:36Wszyscy wybrani
37:37przez społeczeństwo
37:38politycy, demokraci,
37:40jak i republikanie
37:40biorą od nich pieniądze.
37:43Praktyka zakazana
37:44w wielu krajach europejskich
37:45jest integralną częścią
37:47amerykańskiej gry politycznej.
37:50Koncerny farmaceutyczne
37:53wydają krocie tylko na to,
37:55by osłonić rynek leków
37:56przed regulacjami.
38:05Utarło się,
38:06że amerykański system
38:07opieki zdrowotnej
38:08działa na zasadach
38:09wolnej konkurencji,
38:11lecz owa konkurencyjność
38:12działa zupełnie inaczej
38:14niż w handlu spożywczym.
38:17Weźmy ceny leków.
38:18Można by sądzić,
38:20że trzej rodzimi producenci
38:21insuliny będą ze sobą
38:23konkurować na niższe ceny.
38:25Ale skoro wszyscy
38:27świetnie na niej zarabiają,
38:29to gdy któryś koncern
38:30podniesie cenę
38:31z 50 dolarów do 100,
38:32ale i tak się sprzedaje,
38:34to pozostałe dwa uznają,
38:35że skoro tak,
38:37to i my podniesiemy.
38:38I tak cena insuliny
38:40rośnie z roku na rok.
38:42wszystko złożyły do tego
38:43sticznego zbawienia.
38:44I prezys
38:45złożył się
38:46w tym roku,
38:46w tym roku.
38:52Amerykańscy producenci insuliny,
38:54wśród nich farmaceutyczny gigant
38:56Eli Lilly,
38:57znalazły się w ogniu krytyki.
39:00W ciągu pięciu lat
39:01koncern podwoił cenę insuliny.
39:06Prezesem firmy był wtedy
39:08Alex Azar.
39:09Mimo to,
39:12Donald Trump
39:13powierzył Azarowi
39:14funkcję ministra zdrowia,
39:16urzędnika mającego
39:17za zadanie
39:17obniżyć ceny leków.
39:19Alex, zapraszam.
39:22Alex,
39:23zajmie się tymi cenami.
39:25Spadną na łeb na szyję.
39:30To jakby
39:31postawić lisa
39:32na straży kurnika.
39:34Kiedy człowiekowi pokroju Azara
39:37powierzasz funkcję
39:38szefa Departamentu Zdrowia,
39:39to dla ludzi
39:41nic dobrego z tego nie wyniknie.
39:43Ktoś taki
39:44będzie pilnował
39:45interesów firmy
39:46oraz branży,
39:47z których się wywodzi.
39:53Jackson, Georgia.
40:00Karen przestała
40:01chodzić do apteki
40:02po insulinę.
40:04Nie chce przepłacać.
40:05znalazła inne źródło.
40:12Cześć.
40:14Fajnie, że przyszłaś.
40:15to humalog.
40:21To humalog.
40:23W aptece za tę insulinę
40:26zapłaciłabym 500 dolarów.
40:28Nie wiem, jak mam dziękować.
40:31Na stole leżą
40:32leki warte
40:33tysiące dolarów.
40:34Znalazłam na Facebooku
40:39wpis Karen.
40:41Chciała
40:41odsprzedać
40:42nadwyżkę
40:43insuliny
40:43komuś w potrzebie.
40:45Zgłosiłam się
40:46dwie minuty
40:46po tym,
40:47jak umieściła post.
40:48Od razu się
40:49skontaktowałyśmy.
40:50Tak się ucieszyłam.
40:55Powiedziałam mężowi,
40:56że Karen ma
40:57tę samą insulinę.
40:59Zadzwoniłam do niej,
41:00żeby zarezerwować.
41:03Często
41:03miewa nadwyżki?
41:05Lekarz
41:05przerzucił ją
41:06na nowy rodzaj
41:07insuliny
41:07i w lodówce
41:08ma cały zapas.
41:10Zamiast wyrzucać,
41:11woli się nią podzielić.
41:13Znaczyła
41:14znaleźć
41:15ktoś,
41:17kto
41:17podejmuje
41:17to.
41:18Tak.
41:20Czuję się
41:23jak
41:23handlarz
41:24narkotyków.
41:25Insulina
41:26i pieniądze
41:26przechodzą
41:27szybko
41:27z rąk do rąk.
41:34Poznałam
41:35wiele osób,
41:36które
41:36oddają
41:37nadwyżki.
41:42Robimy to,
41:44żeby przeżyć.
41:50choroba przysparza
42:00wielu lęków.
42:02Żyję tak
42:02od lat.
42:05Sama cukrzyca
42:06jest niezwykle
42:07męcząca.
42:09Nawet gdybym
42:09miała pod ręką
42:10wszystko,
42:11czego potrzebuję,
42:12to i tak
42:13chodzę wyczerpana.
42:14przepraszam,
42:23nie mogę się
42:23powstrzymać.
42:27Jeszcze zanim
42:30insulina
42:31podrożała,
42:32było mi ciężko.
42:33za szybującymi
42:43cenami leków
42:44stoi
42:44trzygłowa
42:45hydra,
42:47koncerny
42:47farmaceutyczne,
42:49towarzystwa
42:50ubezpieczeniowe
42:50i mało
42:51komu znane
42:52spółki
42:52nadzorujące
42:53refundację
42:54leków,
42:54tak zwane
42:55PBM.
42:58To
42:59one
43:00w imieniu
43:01ubezpieczycieli
43:01i dużych
43:02pracodawców
43:03negocjują
43:03ceny leków
43:04na receptę
43:05z ich
43:05producentami.
43:07Niejasna rola
43:07tego pośrednika
43:08leży
43:09u podstaw
43:09systemu.
43:11Innymi
43:12słowy,
43:14koncerny
43:14farmaceutyczne,
43:15towarzystwa
43:16ubezpieczeniowe
43:17i spółki
43:17regulujące
43:18refundację
43:19leków
43:19umawiają się
43:21co do ich
43:21cen
43:21i wysokości
43:22refundacji.
43:25A my
43:25nie znamy
43:26elementów
43:27składowych.
43:28Skoro to
43:30biznes,
43:31ceny są
43:31objęte
43:32tajemnicą
43:32handlową.
43:34Nawet nie wiemy,
43:34kto mówi
43:35prawdę.
43:37Cała trójka
43:37działa
43:38niezależnie,
43:39wprowadza
43:40chaos
43:40i zrzuca
43:41odpowiedzialność
43:42na innych.
43:44Trudno
43:45cokolwiek
43:45załatwić,
43:46bo
43:46wszyscy
43:46przyznają,
43:47że
43:47bałagan
43:48owszem
43:49jest,
43:49ale
43:50z winy
43:50tamtych.
43:51sektor
43:56farmaceutyczny
43:57przyjął
43:58jednolitą
43:58strategię.
44:01Robić
44:01wszystko,
44:02byle
44:03utrzymać
44:03udziały
44:03w rynku
44:04poprzez
44:04dławienie
44:05konkurencji
44:05produkującej
44:06leki
44:07generyczne.
44:08Pomaga
44:08im w tym
44:09amerykańskie
44:10prawo
44:11patentowe.
44:11Innym
44:17przykładem
44:18blokady
44:18wprowadzania
44:19na wolny
44:19rynek
44:20tańszych
44:20leków
44:20generycznych
44:21jest
44:21przedłużanie
44:22okresów
44:23ochrony
44:23patentowej
44:24przez
44:24duże
44:25koncerny
44:25farmaceutyczne.
44:29Takie
44:30zabiegi prawne
44:31uniemożliwiają
44:32producentom
44:33zamienników
44:34wprowadzanie
44:34na rynek
44:35własnych
44:36środków.
44:41Humalog
44:47to jeden
44:48z najlepiej
44:48sprzedających
44:49się
44:49leków
44:50przeciwcukrzycowych.
44:51W Stanach
44:52Zjednoczonych
44:53chronią go
44:53254
44:55patenty.
44:56Dlatego
44:57niezwykle
44:57trudno
44:58będzie
44:58wprowadzić
44:58na rynek
44:59leki
44:59generyczne.
45:01Insulina
45:02to
45:02najbardziej
45:03rażący
45:03i
45:04bulwersujący
45:05przykład.
45:08Seattle
45:09w stanie
45:10Waszyngton.
45:11dawno
45:14tak
45:15długo
45:15nie leciałam.
45:16Jeszcze
45:17ile do
45:17Vancouver?
45:20Trzy
45:20i pół
45:21godziny
45:21samochodem.
45:29Część
45:30Amerykanów
45:31podróżuje
45:32za granicę
45:32po leki
45:33ratujące
45:34życie.
45:36Karen
45:36i Eric
45:36pierwszy raz
45:37jadą do
45:38Kanady,
45:38gdzie
45:39insulina
45:39jest
45:40znacznie
45:41tańsza.
45:41jednak
45:45to
45:46robimy.
45:47Nie sądziłam,
45:48że do tego
45:48dojdzie.
45:51Szkoda,
45:52że nie możemy
45:53przedłużyć
45:53sobie
45:54urlopu
45:54i zwiedzić
45:55Vancouver.
45:56Kupujemy
45:57insulinę
45:57i od razu
45:59powrót.
45:59mam tylko
46:02siedem dni
46:03urlopu.
46:04Wkurza
46:04mnie,
46:05że muszę
46:06zużyć
46:06wolne
46:07na podróż
46:07za granicę
46:08po podstawowy
46:09lek.
46:11A mówią,
46:12że
46:12Stany
46:13to rozwinięty
46:14kraj.
46:17Podróż
46:18męcząca,
46:19ale cieszę się,
46:20bo w Kanadzie
46:20jest o wiele
46:21taniej.
46:21taniej.
46:26Vancouver,
46:27Kanada.
46:29Wwożenie
46:29leków kupionych
46:30za granicą
46:30z powrotem
46:31do USA
46:32jest bezprawne,
46:33lecz tolerowane.
46:35Karin bez trudu
46:36realizuje
46:37receptę w Kanadzie.
46:38To ta
46:44apteka.
46:47Zawrócić?
46:48Tak.
46:49I zaparkuj.
47:08Dzień dobry.
47:12Po zamówienie
47:13na nazwisko
47:14Karen Wuford.
47:16Lantus
47:17i Humalog.
47:20Recepta
47:21się zgadza.
47:24Niecałe
47:25700 dolarów
47:26za insulinę.
47:28Wspaniale.
47:30Wystarczy
47:30na rok.
47:31Są dziś
47:39państwo
47:39czwartymi
47:40Amerykanami.
47:44Różnica
47:45w cenie
47:46jest
47:46kosmiczna.
47:48Zamiast
47:492700 dolarów
47:51jedyne
47:52700
47:52za taką
47:53samą ilość.
48:00Celnicy
48:01pytają,
48:01czy
48:01zawsze
48:02przeszukują.
48:05Mogą
48:06spytać,
48:06więc lepiej
48:07powiedzieć,
48:07że to
48:08na użytek
48:08własny.
48:10Przymkną oko,
48:11jeśli nie
48:12przewozi się
48:12na handel.
48:16Brak mi słów.
48:16To tyle
48:17dla mnie
48:17znaczy.
48:19Dziękuję.
48:22Na pewno
48:22jeszcze tu
48:23wrócimy.
48:25Miło było
48:25poznać.
48:26Jeszcze raz
48:27wielkie dzięki.
48:29To
48:29jest
48:29tak wygląda
48:31jeden ze
48:32szczęśliwszych
48:33dni w życiu
48:34diabetyka.
48:41W Stanach Zjednoczonych,
48:45inaczej niż w
48:46większości krajów
48:47europejskich
48:47czy Kanadzie,
48:49dostęp do opieki
48:50zdrowotnej
48:50nie należy
48:51do katalogu
48:52praw człowieka.
48:53przeszliśmy
48:55do porządku
48:56dziennego
48:56nad tym,
48:57że w jednej
48:57z najbogatszych
48:58gospodarek
48:59świata
49:00człowieka
49:01może nie być
49:02stać
49:02na wykupienie
49:03leków cukrzycowych.
49:04ustawa o doraźnej
49:21opiece
49:22medycznej
49:22i okołoporodowej
49:23osoba przyjęta
49:24na szpitalny
49:25oddział ratunkowy
49:26zostanie
49:26poddana
49:27leczeniu
49:27bez względu
49:28na rodzaj
49:28posiadanego
49:28ubezpieczenia
49:29bądź zdolności
49:30do jego
49:30wykupienia.
49:31Ustawa
49:33Mthala
49:33to ostatnia
49:34deska ratunku
49:35w Stanach
49:35Zjednoczonych.
49:38Szpitale
49:39utrzymywane
49:39ze środków
49:40publicznych
49:40mają obowiązek
49:41zająć się
49:42każdym
49:42przyjętym
49:43w stanie
49:43zagrożenia
49:44życia.
49:45Ale prawo
49:46to
49:46nie zawsze
49:47się respektuje.
49:53Zdaniem
49:53Amy
49:54jej córka
49:55Shalin
49:55wciąż
49:56by żyła
49:56gdyby
49:57szpital
49:57wywiązał
49:58się z obowiązku
49:59i udzielił
49:59jej pomocy.
50:01To wszystko
50:10co mi po niej
50:11zostało.
50:14Czy wciąż
50:15pamiętam
50:15po co to robię
50:16o co walczę
50:17i czemu się
50:18poświęcam?
50:21Oczywiście
50:21nigdy nie zapomnę.
50:23Właśnie
50:23to mnie nakręca.
50:29Sąd
50:30w Las Vegas
50:31Dziś
50:33nasz wielki
50:33dzień.
50:34Pragnę
50:35tylko
50:35sprawiedliwości.
50:39Amy
50:40chce pozwać
50:41szpital
50:42za złamanie
50:42ustawy
50:43Mthala.
50:44Dziś
50:45się okaże
50:45czy sąd
50:46nada
50:47sprawie bieg.
50:50Wendell
50:50toczy własną
50:51bitwę
50:51o poprawę
50:52systemu.
50:53Wiedziałem, że to będzie
51:02długi marsz
51:03i nie mam pojęcia
51:04kiedy się skończy,
51:05ale to kwestia czasu.
51:07I dopóki nie dopniemy swego
51:09dopóty będę walczył,
51:10żeby kongres
51:11przegłosował projekt,
51:12a prezydent
51:13podpisał ustawę
51:14gwarantującą nam
51:15niezbędną
51:16opiekę zdrowotną.
51:17Dzień dobry,
51:22nazywam się
51:23Wendell Potter.
51:24Mam dla Państwa
51:25dobrą wiadomość.
51:27Jesteśmy na dobrej drodze
51:29do przyjęcia
51:29projektu
51:30Medicare dla wszystkich.
51:43Cześć.
51:45Stoję przed sądem
51:46w Las Vegas.
51:47Pragnę poinformować
51:52przyjaciół,
51:53braci i siostry
51:54walczących
51:54o naszą sprawę,
51:56że
51:56odnieśliśmy
51:57pierwsze zwycięstwo.
52:02W wyroku
52:03wydanym zaocznie
52:03w sprawie o złamanie
52:04ustawy Mthala
52:05sąd podzielił
52:06nasze argumenty.
52:08Pozywamy szpital.
52:11Proces
52:12ruszy
52:12za kilka miesięcy.
52:17Nie odzyskam
52:19szalin,
52:20ale przynajmniej
52:21zawalczę o to,
52:22żeby przestali
52:23krzywdzić innych.
52:26Cieszę się
52:27i już nie mogę
52:27doczekać, aż
52:28spotkamy się w sądzie.
52:34Byłaby z nas dumna.
52:35Lekarstwa dla ludzi,
52:48nie dla zysku.
52:49Także Karin
52:55pragnie wymóc
52:56reakcję
52:57koncernów
52:57farmaceutycznych.
52:59Wraz z grupą
53:00aktywistów
53:00prowadzi akcję
53:01przed siedzibą
53:02jednej z firm.
53:04Insulina
53:05dla wszystkich.
53:06Chcemy,
53:07żeby ci
53:07w Eli Lilly
53:08nas usłyszeli
53:09i w końcu
53:09zrozumieli,
53:10że przez ich praktyki
53:11ludzie umierają.
53:12Będę walczyła
53:24do końca życia,
53:25dopóki to się nie zmieni.
53:27Nie poddamy się
53:28przez pamięć
53:28dla zmarłych
53:29w imię diabetyków,
53:31własnym
53:32i każdego chorego
53:34potrzebującego
53:35leków ratujących życie.
53:41Zwyciężymy.
53:42Opracę
54:10Zwyciężymy.
54:12Zwyciężymy.
54:13Zwyciężymy.
54:14Zwyciężymy.