07:25çatışmayı bitirmenin gereklerini yerine getirecek tedbirleri siyasal ve hukuksal zeminde almak.
07:35Burada şiddet siyaset denkleminin önem taşıdığını vurgulamak isterim.
07:46Bir sorun yüz yıldır devam ediyorsa, kırk yılı aşkın bir süredir şiddetle iç içe geçmişse bu sorunu dönüştürmek için ciddi çalışmalar yapmak gerekiyor.
08:03Öncelikle çatışmayı sonlandıracak yöntemler ve düzenlemeler titizlikle ele alınmalı ve sürecin doğasına uygun bir şekilde yapılmalıdır.
08:21Şiddet bitiyorsa yerine siyasetin geçmesi gerektiği bu alanda yapılan çalışmalarda sürekli vurgulanan çok önemli bir noktadır.
08:38Şiddet siyaset denklemi dediğimiz ya da şiddet siyaset diyalikliği olarak da adlandırabileceğimiz bu nokta şiddetin yerine siyasetin,
08:54siyasetin talepleri sinahla gerçekleştirme çabası yerine demokratik siyasetle hayata geçirme isteğinin ve çalışmasının öne çıkmasını gerektirir.
09:09İkinci unsuru, barış hukukunun ikinci unsuru çatışmayı doğuran sorunu çözmeye yönelik yöntemler geliştirmek ve düzenlemeler yapmaktır.
09:27Çünkü çatışma kendiliğinden doğmaz, temelinde sorunlar vardır, çatışmayı yaratan sebepler mevcuttur.
09:43Çatışmayı bitirme konusunda sağlam bir yol oluşturmak için çatışmanın temelinde yatan sorunu da çözecek yolları açmak gereklidir.
10:02Biz bu soruna açıkça tabi ki Kürt sorunu diyoruz.
10:07Kürt sorununun bu çatışmanın kaynağı olduğu konusunda doğrudan dolaylı, açık, örttük, neredeyse geniş bir fikir birliği vardır.
10:24Bazıları bunu böyle adlandırmak istemeyebilir ama meselenin gerçeği budur.
10:31Üçüncü boyutu, barış hukukunun üçüncü boyutu, bu iki aşamayı bütünsel barışa dönüştürecek ve kalıcı hale getirecek çalışmaları yürütmek, düzenlemeleri yapmak, tedbirleri almaktır.
10:53Bunun da temelinde demokratikleşme ya da demokratik toplumun inşası yer alır.
11:04Bu üç aşamanı, bu üç unsurun da ki bunlara başkaları eklenebilir tartışmamızda bu konuda yine dire getirilecek fikirler bize ufuk, bizim ufkumuzu da açacaktır.
11:20Bize yol gösterecektir.
11:22Hukuk ve demokrasi bu üç unsurun birbiriyle bütünleşmiş önemli boyutlarıdır.
11:33Vazgeçilmez boyutlarıdır.
11:37Hukuksal güvenceler oluştukça sürece güven de artar.
11:44Sadece beyanlarla ve sözlü taahhütlerle toplumda güveni büyütmek ya da geliştirmek mümkün olmaz.
11:59Güvenin temeli güvencelere dayanır.
12:03Öte yandan demokrasi konusunda ciddi bir plan, bir program hazırlayıp bunu hayata geçirmek de hem toplumsal katılımı büyütür,
12:20büyütür, süreci farklı toplum kesimlerinin sahiplenmesini sağlar,
12:28aynı zamanda itirazları, kaygıları ve tereddütleri gidermeye de büyük ölçüde yardımcı olur.
12:37O nedenle bu çerçevede de çalışmalar yürütmek sürecin ve barış hukukunun bir parçasıdır.
12:47Daha doğrusu önemli bir ayağıdır.
12:49Bütün bunları içeren bir barış planına ihtiyacımız var.
12:58Amacımız barışı birlikte inşa etmek ve kalıcı hale getirmekse,
13:04bu barış planını toplumun farklı kesimleriyle ve mümkün olan en geniş katılımla oluşturmamız ve işletmemiz gerekiyor.
13:16Mecliste yürütülen çalışmalar bu açıdan değerlidir.
13:21Komisyonun varlığı, katılımı, teşvik etmekte toplumla iletişimi ve sürecin toplumda kabul görmesine katkı sunmaktadır.
13:36Bu katkı önemlidir, ciddidir.
13:38Ancak komisyonun bu işlevini gerçek anlamda sürdürebilmesi için barış planı ve barış hukuku üzerinde de somut ve doğrudan çalışmalar yapmasına acil ihtiyaç vardır.
14:00Bir sorunu çözmenin sadece siyasal alanda değil, kişisel ilişkilerde, toplumsal meselelerde de bir sorunu çözmenin en önemli gereği o sorunun adını koymaktır.
14:19Adını koymadığınız zaman neyi nasıl çözeceğiniz konusunda da bir karmaşa yaratırsınız.
14:29Bir çatışma var mı, yok mu sorusuna doğrudan adını koyarak cevap vermek gerekiyor.
14:37Evet, bir çatışma var.
14:43Ve bazı kesimler bu çatışmanın savaş olarak adlandırılmasını kabul etmiyor olabilirler.
14:51Bu gerekli de değildir.
14:53Çünkü barışın karşıtı yeni çalışmalarda, son 30-40 yıllık çalışmalarda ısrarla vurgulandığı üzere barışın karşıt kavramı savaş değil, şiddettir.
15:10Bütün boyutlarıyla şiddet.
15:12Doğrudan fiziksel şiddet, ana sorunun ifade edildiği yapısal şiddet ve bu ikisini besleyen kültürel şiddettir.
15:25Şimdi, şiddetin bütün bu boyutlarını hep birlikte ele almadan ve bunları sonlandıracak yöntemler geliştirmeden, barışı inşa etmekte de çok büyük zorluklarla karşılaşırız.
15:45Tarihi bir fırsat yakaladık.
15:47Bu tarihi fırsatın gereklerinin bilincinde olma sorumluluğu toplumun bütün kesimlerinde, bütün kesimlerindedir.
15:59Şüphesiz elindeki imkanlar güç ve yetki dolayısıyla iktidarın, hükümetin sorumluluğu özel bir yerde durmaktadır.
16:17Parlamento, bu sürecin canevi işlevini görmelidir.
16:26Elbette.
16:30Ama aynı zamanda toplumun bütün kesimlerinin de burada rol oynayacağı yöntemlerin geliştirilmesi gerekmektedir.
16:42Bu çalıştayda adını koyarak ilerleme ekseninde tartışmaları yürütmeyi hedefliyoruz.
16:52Mesela çatışmayı sonlandırdığınızda ne olacak?
16:59Bugüne kadar silahlı mücadele yürütmüş insanların silah bıraktıklarında siyasal, toplumsal ve hukuksal konumları ne olacak?
17:15Biz bu sorunu entegrasyon başlığı altında ele alıyoruz.
17:24Aslında bizim yarattığımız bir kavram değil.
17:28Uluslararası literatürde özellikle Birleşmiş Milletler metinlerinde bunu görebilirsiniz.
17:34Entegrasyon bu sürecin silah bırakma sürecinin silahsızlanma sürecinin ayrılmaz unsurudur.
17:42Demokratik entegrasyon diyoruz çalıştayımızın başlığında da ve alt oturum başlıklarında da bu kavramı kullanıyoruz.
18:00Çok kısa neden bu kavramı kullandığımızı biraz önceki atıf dışında şöyle açıklayabilirim.
18:07Çatışmayı bitirmek ve sorunu çözmek demokratik entegrasyon gibi kilit bir kavramla mümkün olacaktır.
18:20Bunu iki boyutta ele alabiliriz.
18:23Dar anlamda entegrasyon, demokratik entegrasyon.
18:28Geniş anlamda demokratik entegrasyon.
18:31Dar anlamda demokratik entegrasyon silahın yerini siyasetin alacağı, demokratik zeminde çalışma yürütmenin şartlarının yaratılacağı bir duruma işaret ediyor.
18:50Dolayısıyla bugün tartışacağımız konulardan biri silahsızlanma ve silah bırakma sürecinde demokratik entegrasyonun bu boyutudur.
19:02Geniş anlamda demokratik entegrasyon elbette daha uzun vadeli ve aşamalı çalışmalar gerektirir.
19:14Bu da çatışmanın temelinde yatan sorunu çözecek yolları açmak ve bütün bunları kalıcı hale getirecek demokratikleşme programlarını hayata geçirmektir.
19:31Böylece insanların kimliklerini özgürce yaşadığı, eşit yurttaşlığın gerçek anlamda yerleştiği bir süreci işletmemiz de mümkün olacak.
19:49Hukuk komisyonumuz diğer birimlerimizle birlikte uzun süredir bu çerçevede çalışmalar yürütüyor.
19:59Bizlerin hazırlıkları var sürecin başından beri hatta süreç başlamadan çok önce bu çalışmaları hayata geçirecek mekanizmalarımızı kurmuştuk.
20:18Özellikle hukuk komisyonumuzun öncülüğü ve birlikte çalıştığı farklı birimlerimiz ve toplum kesimlerinin katkısıyla önemli bir külliyat oluşturduk.
20:33Bu külliyat bizim tek yanlı ve mutlak bir şekilde hayata geçmesini dayatma düşüncemize dayanmıyor.
20:46Tam tersine biz çalışmalarımızı yaptık.
20:50Bunları şimdi olduğu gibi sizlerle ve toplumun farklı kesimleriyle tartışarak olgunlaştıracağız.
20:59Bugün burada biraz önce barış hukukunun unsurları olarak adlandırdığım başlıklar altında sizlerin değerli görüşlerini, katkılarını, önerilerini varsa bugüne kadar yaptıklarımıza yönelik eleştirilerinizi dinlemeyi çok değerli buluyoruz.
21:24Ben konuşmayı daha fazla uzatmadan barış hukuku, barış planı ve kalıcı barışı demokratik temelde oluşturmanın hayati önemine bir kez daha vurgu yapmak istiyorum.
21:43Hepinizin ve farklı çevrelerin bu konuda sorumlulukla, sorumluluk bilinciyle hareket edeceğine inanıyorum.
21:56Hukukun ihlal edildiği ortamda, hukuk devletinin askıya alındığı şartlarda, demokrasinin en temel gereklerinin yok sayıldığı uygulamalar altında.
22:12Bunları tartışmanın bir anlamı olup olmadığı sorusuyla da sıkça karşılaşıyoruz.
22:18Ama unutmayalım, evet bütün bunlar yaşanıyor şu an, bütün bunlara karşı yine tavrımız barış ve demokrasi, hukuk ve hukuk devleti gereklerine sahip çıkmak,
22:37bu zeminde mücadeleden asla taviz vermemek ve barış yolunun, barış fırsatının bu konuda bize büyük imkanlar sunduğunu da aynı zamanda aklında tutmaktır.
22:55Bu ikisini karşı karşıya getirmek, her ikisinden de vazgeçme gibi bir algı yaratabileceği gibi, barış ve demokrasiyi bütünleştirerek yürütmek,
23:11bizim nihai hedeflerimize ulaşmamızı çok daha kolaylaştıracaktır.
23:17Ben hepinize katılımınız için çok teşekkür ediyorum.
23:21Hukuk komisyonumuzun ve diğer birimlerimizin, parti çalışanlarımızın ve dışarıdan destek veren diğer bütün kuruluşların emeklerine sağlık diyorum.
23:33Yorumumuz barış olsun, yorumumuz demokrasi olsun, yorumumuz açık olsun.
İlk yorumu siz yapın