Van'da Urartu Kralı 2. Sarduri tarafından inşa edilen Çavuştepe Kalesi'nde yürütülen arkeolojik kazılarda, savaşlarda kullanılan sapan taşları bulundu.
00:30Bu da hem çakın taşları, yani deri yatağından elde edilmiş taşlar.
00:37Arkadaşlar şu an bulmuş olduğumuz arkeolojik veriler,
00:46bundan sonra hazne kısmına fırlatacağımız sapan taşını bırakıyoruz.
00:53Bu elimizde sabit kalıyor.
00:54Ama fırlatmış olduğum noktada ki bunun menzili...
01:03Doğrusu tabi bu şimdi basit haliyle çakın taşları ama bunun yanısı da çakın taşının olmadığı yerde...
01:11Tamam, sen oradan çekerken ben bunu tam...
01:16Kale'de bizim daha çok çalışmalarımız özellikle depo binalarıyla Uçkale arasındaki mekanlar üzerinde çalışmalar sürdürüyoruz.
01:35Buradaki çalışmalar daha önceki 1961-86 yılları arasında Afif Erzen tarafından kazıları yapılmış ama bir bölümü de eksik kalmış olan bölümlerde kazıları sürdürüyoruz.
01:48Şu anda bizim bulunmuş olduğumuz yerde o dönemler içerisinde orta yere çıkartılmış olan özellikle mekanların duvarlarını koruma altına alıyoruz.
01:58Buradaki ana hedeflerimizden bir tanesi, en önemli hedefimiz daha çok mekanların ayakta kalabilmesi için urartuların yapmış olduğu ölçülerde kerpiç döküyoruz.
02:12Urartular nasıl inşa etmişse kısa da olsa yaklaşık olarak iç tarafta kerpiçleri kalacak şekilde basit bir koruma şeklini aldırıyoruz.
02:23Buradaki hedef mekanların daha anlaşılabilir, teraslama yöntemiyle özellikle bulunmuş olduğumuz mekanlarda odalarını konumlandırdıklarını görüyoruz.
02:37Genelde alt bölümde mutfak bölümü bulunuyor ama ikinci ve üçüncü odalarda hem yatma mekanları olarak muhtemelen değerlendiriliyor.
02:47Kalenin ucuna daha doğrusu surlara, sura yaklaştıkça ise burada çanak çömlek parçaları, hayvan kemikleri tabii yaşadıkları alanda uzun süre kaldığı için mekanların içerisinde çanak çömlek parçaları kırılmış halde ele geçiyor.
03:06Bunun yanı sıra bronzdan o kuşları bazen demirden o kuşları aynı şekilde de bronzdan aletlerde bulabiliyoruz.
03:13Ama bizi bu yıl şaşırtan en önemli bulgu diğer Urartu merkezlerinde tek tek bazen bulunan sapan taşlarının yığıntı halinde bulunması.
03:25Bu yığıntı halinde dört nolu oda diye adlandırdığımız üç yapının dördüncü odasında yani en uç noktadaki, en yüksek noktadaki odada sapan yığını ile karşılaştık.
03:38Bu sıra hemen yakın bölümde bulunuyor. En önemli özelliği sapan taşlarının. Urartu'da ilk defa bulunması bizim için çok değerli.
03:49Çünkü şimdiye kadar tek tek bulunan kilden o topaklar sapan taşı olarak genelde değerlendirilmemişti.
03:58Farklı amaçlarla değerlendirildi ya da işte damga basmak için kil olarak değerlendiriliyordu.
04:05Ama şimdi bulmuş olduğumuz yığıntı hem dere yataklarından düzgün toplanmış çakıl taşları hem de kilden yapılmış yumurta büyüklüğüne yakın sapan taşları oluşturulmuş.
04:18Sapan taşları bu yığıntı halinde olması, süre yakın olması düşmanların ya da savaş esnasındaki çok rahat kullanılabilecekleri bir türde bulunduğunu da bize gösteriyor.
04:30Bizim için önemli olan sapan taşlarının adeta bir cephanelik şeklinde odanın bir köşesinde yer alması. Bu bizim için çok değerli.
04:39Filistin sapanı diye de hatta bu geçer.
04:47İşi iki eşit ipin orta noktasına bir haznesi bağlanır.
04:53Bir tanesi bileğe dolanır, biri serbest bırakılır.
04:57Orta noktaya ise sapan taşı bırakılarak çevrilerek daire çevrilerek düşmana ya da avlanacak ava hedef alınır.
05:05Hedef alındıktan sonra da fırlatılır.
05:07Yaklaşık olarak 200 metreye kadar çok isabetli atışlar da yapılabiliyor.
05:14Bunun yanı sıra menzili 400 metrenin üzerine de taşıyor.
05:24Zırh delici olarak da biliniyor.
05:27Sapan taşlarının biz nevletikten itibaren biz bunların kullanıldığını biliyoruz.
05:31Hem kil şeklinde hem de taş şeklinde olduklarının günümüze kadar da geldiğini görüyoruz.
05:40Halen bizim için önemli olan bir Urartu Kalesi'nde böyle yığıntı halinde bir cephanelik oluşturması.
05:46Bu bizim için ilk olarak karşımıza çıkıyor.
05:52İlk olarak Çavuştepe Kalesi'nde sapan taşlarının yığıntı halinde bulunması Urartu Arkeolojisi açısından ilk olarak karşımıza çıkıyor.
06:02Bu bizim için Çavuştepe Kalesi için gerçekten çok önemli.
İlk yorumu siz yapın