- 3 ay önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet, az önceki haberimizde de sizlere aktarmıştık.
00:03Google hizmetleri yarım saat boyunca çöküntüye uğradı.
00:07Google ve Türevleri bu manada ulaşım sağlanamadı.
00:11Avrupa ve Türkiye'de olmak üzere, başta olmak üzere dünyanın çeşitli noktalarında kesintiler gerçekleşti.
00:18Bu konuyu şimdi bilişim uzmanı Burak Bozkurtlar'la konuşacağız.
00:22Sayın Bozkurtlar, hoş geldiniz yayınımıza.
00:26Merhabalar, iyi yayınlar diliyorum.
00:27Teşekkür ediyorum, ben de size iyi yayınlar diliyorum.
00:30Evet, Google hizmetleri çöküntüye uğradı bu manada.
00:34Yarım saatlik bir süre zarfında Google'a ve onun hizmet verdiği altyapılara, uygulamalara erişim sağlanamadı.
00:44Yarım saatin ardından kısıtlı ve yavaş bir şekilde de olsa bu hizmetler tekraren açıldı.
00:50Avrupa ve Türkiye, Türkiye daha da ağırlıklı olmak üzere bu çöküntünün yaşandığını biliyoruz.
00:55Dünyanın çeşitli noktalarında da yaşanmıştı.
00:59Bu veri kaybı veya çöküntü, hizmetsizlik neden kaynaklandı diye sorarak başlamak isterim.
01:06Tabii ki şimdi Doğu Avrupa ülkelerinin etkilendiği ile ilgili bilgi Reuters'a düşen bir haberdi aslında.
01:15Bunun da sebebi sunuculara, yani Google'ın sunucularına olan bir erişim engeli.
01:20Daha doğrusu Google'un sunucularında yapıldığı düşünülen bir bakım, teknik destek bakım hizmeti olduğu ile ilgili söyleniyor.
01:27Ama Google bunu doğrulamadı henüz.
01:29Sizin de haberde de zaten az önce belirttiğiniz gibi, ulusal siber olaylara müdahale merkezi bu konuyla ilgili bilgi talep etti, rapor talep etti.
01:40Yani aslına bakarsanız durum şu, yerli ve milli teknolojilerden bahsediyoruz sürekli ama yerli ve milli teknoloji olmayışından kaynaklı işte bu dışa bağımlılık Google'ın servisleri bir kesintiye uğradığı zaman işte yarım saat, bir saat Reuters'a göre de dört saat süren bir kesintiden bahsediyoruz.
01:58Etkilenen ülkeler arasında da işte Gürcistan, Ermenistan, Türkiye, Almanya gibi ülkelerin olduğu söyleniyor.
02:06Bu da tamamen Google'ın aslında bir sunucularında yapmış olduğu bir çalışmadan kaynaklı olduğu düşünülüyor.
02:13Yani bir siber saldırı veya bir kasıtlı bir kesintiden bahsetmiyoruz.
02:17Aynı zamanda Android kullanıcıları da tabii ki etkilenmiş oldu.
02:20Yani bizim de edindiğimiz bilgi bu tamamen bir bakım çalışması, planlanmış bir bakım çalışması gibi söyleniyor ama doğrulayamıyoruz tabii ki bu bilgiyi.
02:32Yerli ve milli işte bu 5G haberde geçen konuda da hakikaten bu çok önemli bir konu ama yerli ve milli teknolojilerin tanımını iyi yapmak gerekiyor.
02:42Burada siz kendi bilgisayar mimarinizi çıkartmazsanız ortaya o zaman mevcut bilgisayar mimarisi üzerinden 5G'de olsa 6G'de olsa %100 yerli ve milli demek söz konusu olmayacak.
02:55Bunun da altını ben özellikle çizmek istiyorum tabii ki.
02:57Geçtiğimiz aylarda da aslında Avrupa'da ve ülkemizde etkilenmişti bunlar.
03:01Yine büyük bir çöküntü yaşamıştı Google.
03:04Metrolara kadar hayat durmuştu.
03:06Yani bu kesintilerle aslında bu hizmetlere ne kadar bağımlı hale geldiğimizde açığa çıkmış oluyor.
03:14Ve sanki gitgide bu çöküntüler veya sızmalar veya hizmetsizlikler daha da artıyor gibi.
03:21Biz gelecekte bunların çoğaldığını mı göreceğiz acaba?
03:26Doğru söylüyorsunuz.
03:27Bir de şöyle bir durum var.
03:28Biliyorsunuz yakın zamanda Milli İstihbarat Akademisi tarafından yayınlanan bir rapor vardı.
03:33İran ve İsrail arasında geçen bu 12 gün savaşı üzerinden bir değerlendirme yapılıyor.
03:38Bu değerlendirme üzerinden de dışa bağımlılığın, internet ve bilişim teknolojilerinde dışa bağımlılığın ne kadar kritik olduğunun altı çiziliyor.
03:47Bununla ilgili önlemler alınması gerektiğini vurguluyordu bu raporda.
03:50Hatta İran hükümeti tarafından kullanıcıda yani vatandaşlarına lütfen sakın Whatsapp kullanmayın.
03:58Çünkü işte yöneticilerin üst kademelerine kadar biliyorsunuz operasyonlar düzenlendi İsrail tarafından nokta atış.
04:05Lütfen bunu kullanmayın, Whatsapp'ı kullanmayın.
04:07Bu ulusal güvenliğimiz için çok önemli denildi.
04:10Yani bu demek oluyor ki bir devlet erişime engel getirse bile, yasal olarak buna hakkı olsa bile aslında teknik olarak erişime engel getiremiyor.
04:19Yine kullanıcılar Whatsapp'a ve türevlerine bir şekilde erişebiliyor.
04:22Bunların da tamamı tabii ki beş göz dediğimiz istihbarat servisleri tarafından geliştirilen teknolojiler.
04:31Yani şimdi siz Google'a sadece bir teknoloji firması olarak bakamazsınız veya Whatsapp'a sadece bir bedava mesajlaşma uygulaması olarak bakamazsınız.
04:38Bunlar yabancı ülkelerin istihbarat servisleri tarafından geliştirilen devlet politikaları.
04:45Bunun da tabii ki meyvesini topluyorlar şu an.
04:47Bütün ülkelerin vatandaşları tarafından bu uygulamalar kullanılıyor.
04:52Hatta hükümet yetkililerine kadar kullanılıyor.
04:55Bu da demek oluyor ki anlık olarak kim nerede ne zaman ne yapıyor bilgisine edinmiş oluyorlar.
05:01Bu tabii ki ulusal güvenlik konusu ve dediğim gibi Milli İstihbarat Akademisi'nin bu son yayınladığı raporda.
05:07Bunun altı özellikle çiziliyor.
05:08Yani 5G teknolojilerinde de evet %60'ın üzerinde bir millilik yerlilik oranından bahsediliyor ama ben özellikle vurgulamak istiyorum.
05:17Eğer siz bilgisayar mimarisini kendi patentinizle yeniden yapılandırmazsanız mevcut bilgisayar mimarileri ve bilgi teknolojileri mimarileri üzerinde çırak çıkarsınız.
05:28Peki bu ne kadar zor bir olay aslında şimdi yerli ve milli otomobil diyoruz yeni işte en sosyal sosyal medya platformumuz ortaya çıktı.
05:39İşte yerli mesajlaşma uygulamalar var ama bunlara rağbet ne yazık ki az oluyor diğerleri gibi WhatsApp veya türevleri gibi olmuyor.
05:47Peki bilgisayar altyapısı bilgisayar dediniz mesela Windows şu anda tüm dünyada kullanılıyor veya iOS var bu ikisi sadece işletim sistemi olarak.
05:58Yani bizim bunu çıkartıp ortaya koymamız ve kullandırmamız sorunsuz şekilde ne kadar zor?
06:05Mesela şöyle sormak istiyorum bu zorluğu tanımlamanız için yerli ve milli otomobil yaptık şu anda nükleer bir tesis yapma eğilimindeyiz bu manada.
06:13Yani bunlar kadar zor bir olay mıdır bu veya daha mı zordur aslında?
06:19Şimdi yerli ve milli otomobili aslında şöyle bir irade göstergesiyle yerli ve milli bir otomobil diyebiliyoruz.
06:26Teknolojik olarak buna baktığımız zaman yüzde yüz yerli ve milli diyemeyiz ve global teknolojilerde zaten bunu demek mümkün değil.
06:32Yani arabanın içerisindeki yazılımın yüzde yüz yerli olduğunu da söyleyemeyiz.
06:37Şimdi böyle de bir durum var.
06:38Dolayısıyla ne yapmak gerekiyor derseniz üniversiteler mesela şimdi Massachusetts Institute yani MIT biz şu anda MIT'nin geliştirmiş olduğu lisanslı tarayıcılar üzerinden işte bu çerezler vesaire biliyorsunuz.
06:54Bunlar en basiti çerez lisansı bile MIT tarafından üretilirken bizim işte ODTÜ İstanbul Teknik Üniversitesi gibi üniversitelerimizde TÜBİTAN iş birliğiyle bir tane çerez lisansı çıkaramamışken
07:05şu an ben sizin bu sorunuza yani bu kadar zor mu sorunuza tam olarak yanıt veremiyorum.
07:11Aslında evet çok zor değil ama bununla ilgili sadece irade yeterli değil teknik yetkin ve yeterliye sahip kişilerin yani liyakat sahibi kişilerin ve kurumların desteğiyle bu tip çalışmaların planlanması gerekiyor.
07:28Yine altını çiziyorum bakın Milli İstihbarat Akademisi bununla ilgili rapor yayınladı ve işte orada sığınaklara vesaire de vurgu yapıldı.
07:37Eğer siz kendi teknolojinizi tam anlamıyla geliştirmezseniz mesela Rusya bunu yaptı bakın.
07:43Evet.
07:43Rusya nasıl yaptı biliyor musunuz?
07:45Evet Rusya şunu yaptı Rusya mesela dedi ki ben hem global teknolojilerle haberleşebilen hem de kendi ülkemde intranet gibi kullanabileceğim bir internet altyapısına geçiyorum dedi.
07:56Yurt dışından gelen telefonlara tıpkı bizim işte TRT bandrolüne benzer bir mantıkla bir yazılım yükletip dışarıdaki o nasıl diyelim yani dışarıdan gelen telefonların üreticileri teknoloji firmalarına aslında bir çengel takmış oldu.
08:15Siz ne alıyorsanız ben de onu görmek istiyorum dedi devlet olarak ve bunu da başardı yapıyor.
08:20Keza ulusal işte bilgi sistemi uyarı sistemi gibi kavramlar sayesinde telefonlara girmiş oldu.
08:27Yani bu şu demek oluyor bence ben buradan Ömer Fatih Sayın da ekranda görüyorum.
08:32Mesela kendisinin şöyle bir çağrı yapması lazım tavsiyede bulunuyorum.
08:36Mesela diyebilir ki yurt dışından gelen bütün telefonlarda ve ülkemizde kullanılan bütün elektronik cihazlarda ve yazılımlarda geliştirdiğimiz şu tip regulasyonla uygun olarak bizimle haberleşsinler.
08:49Ve bize anlık olarak bilgi göndersinler diyebilir.
08:53Bir de yine yerli mesajlaşma uygulamalarından bahsediyoruz.
08:56Neden rağbet görmüyor dedik mesela az önce siz sordunuz.
09:00Çünkü %100 anlamda yerli ve mindi olduğu düşünülmüyor.
09:05Dediğim gibi global teknolojilerde bu pek mümkün değil.
09:08Onun için burada yani maalesef yabancı servisler tarafından geliştirmiş olan mesajlaşma uygulamalarına vatandaş güveniyor.
09:16Ama işte Türkler tarafından ya da milli yerli diye bildiğimiz kişiler tarafından geliştirilen uygulamalar güvenilmiyor.
09:24Bunu da herhalde bunu artık politikacıların çözmesi gereken bir güven bunalımı diye düşünüyorum.
09:30Yoksa yapabilecek yetkin ve yeterliğimiz ülke olarak var.
09:34TÜBİT'a'nın da çok ciddi bilgi birikimi var.
09:36Mesela şimdi biliyorsunuz kurumlarda işte yapay zekalar kullanılıyor.
09:40İşte chat GPT kullanılıyor.
09:41Bununla ilgili yönergelerin kurum içinde yayınlanması lazım.
09:45Yani hangi kurumlar chat GPT'yi kullanabilir?
09:47Hangi düzeyde kullanabilir?
09:49Bunlara kadar aslında yapılması gerekiyor.
09:52Dediğim gibi ben buradan Ömer Fatih Sayın'a da tavsiyede bulunuyorum kendisine.
09:56Yani teknik rapor talep etmek tabii ki önemli.
09:59Ama bir teknik raporda çıkartırlarsa çok güzel olur bu konuyla ilgili.
10:03Peki bu Rusya'nın haricinde bir de Çin var değil mi önümüzde?
10:08Çin'de de aslında mesajlaşma yani yasaklı uygulamalar var.
10:11Dünyadan teknoloji olarak kendini soyutlamış bir Çin'de görürüz.
10:16Çin'in politikası bu manada nasıldır peki?
10:19Çin'de aslında şöyle NATO standartlarına entegre olabilen, NATO standartlarının dışında kendi teknolojilerini geliştirebilen,
10:27yine global teknolojilerle haberleşebilen bir teknik altyapısı var.
10:31Hatta bir dönem NSA yani National Security Agency rapor yayınladı ve bütün paydaşlarına yani NATO ülkelerine,
10:39Türkiye'ye de aynı şekilde dedi ki Rus ve Çinli hackerlar bize çok ciddi saldırılarda bulunuyor.
10:45NATO standartlarında olduğumuz için işte bu Windows altyapısı vesaire buradaki açıklarımızı tespit ettiler.
10:52Açıklarımız bunlar, bunları bizim bütün paydaşlarımız kapatsın diye Türkiye'de bunlar etkilenmişti bu güncellemelerden.
11:00Bu da demek oluyor ki Çin hem NATO standartlarındaki teknolojilerin ucuz teknoloji üreticisi olarak ciddi anlamda sahada ben varım diyor.
11:08Rusya'da kendi bağımsız teknolojilerini geliştirerek NATO standartlarındaki teknolojileri de vatandaşlarımız kullanırken ben bakın size çengel atıyorum diyebiliyor.
11:20E tabi şimdi Çin dediğimizde de bütün Avrupa ülkelerinin yani şimdi isim vermeyeceğim ama IOS dediğiniz için söylüyorum.
11:29IOS işletim sistemini kullanan telefon ve bilgisayarların aslında üretildiği yer.
11:35Dolayısıyla buradaki bilgi birikimine sahipler.
11:38Hatta yine Çin bir dönem ya biz sadece bir eternet çıkışını sadece biz verelim.
11:44Onun dışındaki teknolojiler zaten size ait diyorlar üreticilere.
11:48Amerikalılar da bunu kabul ediyor.
11:50Ama sonrasında o ufacık bir eternet kablosundan pardon eternet girişinden çok ciddi derecede veri alındığı, istihbarat toplandığı bilgisi elde ediliyor.
12:04Ya bu da ne demek? Çin hem donanım üretiyor hem de donanım üzerinde çalışan yazılımları geliştirebiliyor.
12:11Bizim de bu yeteneklere sahip olmamız lazım.
12:13Yani şimdi işte 5G, 6G dediğimiz zaman biz şöyle bir tercihte kalıyoruz.
12:18Ya Çin teknolojisi daha doğrusu Çin'in kullanmadığı bir teknoloji ya da işte MIT gibi global anlamda ciddi derecede lisans üretimi yapan, patent alan
12:30işte batı dünyasının üniversitelerinin teknolojilerini kullanmak zorunda kalıyoruz.
12:37Bence biz bunun yerine jeostratejik konumumuzu çok iyi kullanarak burada hem batıya hem doğuya yani hem Çin'e hem Avrupa'ya Amerika'ya regulasyonları uygulayabiliriz.
12:47Yani sizin ürünlerinizi evet yazılımlarınız bizim vatandaşlarımız kullanıyor ama kullanırken de Rusya'nın uyguladığı modele benzer bir model, Çin'in uyguladığı benzer bir modelle biz de onların teknolojilerine kanca takarak biraz daha onları denetim altına alabiliriz.
13:04Çünkü beş göz dediğimiz bir kavram var.
13:07Bu beş göz Amerika, İngiltere, Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada arasında geliştirilen teknolojiler başka ülkelere kullandırılır ve buradan elde edilen istihbarat da kendi ülkeleri için bu beş ülke arasında kullanılır.
13:22Bizim de hem Türk dünyasında hem de kendi içimizde bunları artık ciddi anlamda yapmamız gerekiyor.
13:29Yani sadece böyle rapor işte talep ederek veya işte açıklama yaparak değil konunun uzmanları ya da kurumların başındaki kişiler de bu anlamda somut adımlar atmalı.
13:43Yani ben açıkçası bir vatandaş olarak çok tatmin olmuyorum bu tip açıklamalardan onun için bunun da altını çizmek istedim.
13:48Aslında Savunma Bakanlığı dediniz bu manada WhatsApp'ın kullanılmaması gerektiği yönünde telkinlerde bulunduğunu söylediniz ama
13:58bu bir yani beka meselesi haline gelecek bir durumsa ki öyle bunu sadece bir telkin değil de bir yasaklama söz konusu olamaz mı bu noktada?
14:08Devlet kurumlarındaki kritik noktalardaki kişilerin WhatsApp kullanmasının yasaklanması gibi bir şeyi konuştuğumuz takdirde
14:13bu çok mu aslında ütopik veya zor veya bu yapıldığı takdirde özgürlüklerin kısıtlanması adı altında gibi anlaşılma olasılığı olabilir mi?
14:25Şimdi şöyle Savunma Bakanlığı değil onu düzeltelim.
14:28Milli İstihbarat Akademisi'nin yayınladığı rapordan bahsetmiştik.
14:32Evet orada da yani şöyle WhatsApp'ın yasaklanması yani şimdi teknik olarak mümkün değil.
14:38Yani nasıl mümkün değil bunu İran da başaramadı.
14:41Neden? Çünkü siz bir şekilde yasa çıkartırsınız.
14:44Kanunen dersiniz ki bunun kullanımı yasak ama kullanıcı sonuçta elinde bir teknolojik cihaz var ve VPN aracılığıyla yine WhatsApp kullanabilir.
14:54Dolayısıyla bu yasayı çıkarttık biz yasakladık artık girilmiyor demek çok mümkün değil.
15:00Bir de zaten mevcutta şu anda yani hali hazırda devam eden mevzuatlar var.
15:08Yayınlanmış olan genergeler var.
15:10Özür diliyorum düzeltiyorum genergeler var.
15:13Mesela milletvekillerinin de WhatsApp kullanımı aslında yasak.
15:17Yani genelgeyle yasak kullanmayın deniyor.
15:20İşte kamu kurumlarında WhatsApp'ın kullanımı normalde yasak.
15:24Ama öyle bir imkan veriliyor ki bedava mesajlaşma uygulamaları hiçbir şekilde yani mesela bir Gmail'den bahsediyoruz.
15:33Siz şimdi Gmail üzerinden mailleştiğiniz zaman herhangi bir ücret ödemiyorsunuz.
15:37Ama kendi sunucunuz kendi alan adınız olursa ve burada bir mail servisi kullanırsanız ücret ödeyeceksiniz.
15:43Şimdi kamu kurumlarında da mesela işte emniyet mensubu arkadaşlarımız da kullanıyor.
15:48Ama genelgesi var kullanmamaları gerekiyor.
15:50Yani emniyet müdürlerinin de memurların da aslında kullanmaması gerekiyor.
15:54Burada bir tezat var.
15:55Yani kanun çıkıyor, mevzuat var, genelge yayınlanıyor.
15:59Ama ücretsiz olduğu için ve çok gelişmiş teknolojiler olduğu için bunun da gerçek anlamda alternatifi olmadığı için bu sefer mecbur kalıyorsunuz kullanılıyor.
16:09Bu da işte ulus devletlerin bağımsızlığıyla ilgili bir konuya gidiyor.
16:15İşte hep bu tartışılan tek devlet mantığı işte aslında teknik olarak teknolojik olarak acaba oluşturuldu mu gibi bir duruma çıkıyor.
16:23Bu çok tabii uzun uzadıya belki de konuşulacak bir konu ama sadece şunu söyleyebilirim.
16:28Siz istediğiniz kadar yasaklayın.
16:31Yasağı çıkaran işte milletvekilleri bile bu yasağa uymuyorsa vatandaşın bunu uymasını bekleyemezsiniz.
16:37Bunun yerine işte Rusya'daki gibi, Çin'deki gibi hatta ben daha çok Rusya'daki modeli örnekleyerek söylemek isterim.
16:46Yabancı teknolojileri ülkemizde kullanıyorsanız bizim vatandaşımız size bunun parasını ödüyor.
16:52Vergisini de ödüyor bununla ilgili.
16:54Ama siz bizim vatandaşımızın verilerini kullanıyorsunuz, işliyorsunuz.
16:57Bunlarla ilgili işte şu şu şu regulasyonlar ve çıkarttığımız mevzuat ve kanunu uyarınca bu ödemeleri ve şu koşulları yerine getirmeniz gerekiyor diyerek hem gelir modeli haline getirilebilir hem de teknoloji transferi noktasında ciddi şeyler yapılabilir.
17:13Ben yine tabi buradan ekranda gördüğüm için söyleyeceğim teknik rapor talep etmekle bu işler olmuyor.
17:21Ciddi anlamda teknik çalışmalar yaparak benim bu söylediğim önerileri hayata geçirecek diyaloğu.
17:29Mesela Google'dan teknik rapor istenirken aslında Google'a böyle bir teknik rapor iletilerek bakın bizim mevzuatımızda böyle bir güncelleme oldu.
17:36Bu güncellemeler uyarınca siz de artık bundan sonra ülkemizde faaliyet gösterirken bunlara dikkat edeceksiniz diyerek o kancayı atmak gerekiyor.
17:45Aksi halde biz bununla hep konuşuruz.
17:48Çin'deki durumda yasaktan katı bir yasaktan bahsediyoruz değil mi?
17:51Zira Çin'dekilerin WhatsApp veya herhangi bir uygulamaya erişimleri yok diyebilir miyiz şu anda?
17:58Var, hayır.
17:59Yine VPN'in üzerinden yapabiliyorlar değil mi?
18:01Tabi ki, tabi ki yapabiliyorlar.
18:03Burada bir, yani teknik olarak bunu Çin'de yasaklayamaz, Amerika'da yasaklayamaz, İsrail'de yasaklayamaz.
18:09Çünkü bu bir internet protokolü.
18:12Bu internet protokolüne uygun olarak geliştirmiş olan teknolojilerde tabi biz şu anda normal internet altyapısını konuşuyoruz.
18:19Bir de bunun derin veya işte Darknet dediğimiz kısımları da var.
18:22Buralardan da tabi ki haberleşiliyor.
18:24Yani şu anki yaşadığımız dünyada teknoloji kullanan herkes her an sesi işleniyor.
18:31Yani sizin kullandığınız telefonda istediğiniz kadar mikrofonu kapatın.
18:35Bir defa telefonu daha yeni aldığınızda açtığımızda hiç okumadan kabul ettiğimiz o kullanıcı sözleşmelerinde bu telefonların ve teknik cihazların, teknolojik cihazların ses işleme özelliğini aktif ediyorsunuz.
18:49Yani biz mesela şu anda sohbet ederken işte ayakkabı diyelim, işte bir pizda diyelim, pide diyelim, bir şey diyelim.
18:56Onunla ilgili reklam geliyor.
18:57Bu ses işleme özelliğinin aslında dijital pazarlama tarafı.
19:01Bir de bunun siber istihbarat boyutu var ki en önemli konu bu.
19:05Bence dediğim gibi yani böyle işte teknik rapor istiyoruz, işte şu kadar saat erişime engeli oldu, daha doğrusu erişilemedi gibi durumları böyle sözlülük yapmak yerine daha somut, daha teknik anlamda kanca atabilecek şekilde çalışmaların yapılması gerekiyor.
19:25Evet, peki bu manada aslında KC'mizde de yer alıyordu, yerli yazımların neden olduğunu sorduk, konuştuk ama şöyle bir de çarpıcı bir sorumuz daha var aslında.
19:37Türkiye ve Türkiye gibi diğer ülkeler Google'a ve türevlerine, Google'ın ağababalarına daha doğrusu mecbur muyuz, muhtaç mıyız?
19:46Biz boyunduruk altında mıyız?
19:48Yani şöyle, bu soruyu fırsatınız olursa ekrandaki Ömer Faiz sayını da sormanızı çok isterim ama ben kendimce tabii ki yanıt vermeye çalışayım.
20:01Yani teknolojik olarak sadece biz değil, bu teknolojileri kullanan tüm ülkeler ve tüm vatandaşlar evet bu teknik, bu teknolojik olarak boyundurluk altında diyebiliriz.
20:12Çünkü bir şekilde yani Google dediğimiz veya işte Windows dediğimiz hani bu tip teknolojiler Amerikan hükümetinin Prism programının bir parçası.
20:24Yani belki siz işte vatandaşlar işte Facebook'un kurucusu Zuckerberg olarak görüyor, işte Elon Musk olarak görüyor vesaire falan ama bunlar tamamen devlet politikaları ve şimdi mesela CHPT gibi ya da Grok gibi yapay zekaların ne kadar gelişmiş olduğunu
20:41ve bunların aslında öğreticilerinin de bizler olduğumuzu vatandaşlarımızın da fark etmesi gerekiyor.
20:47Biz ne kadar kullanırsak o kadar öğreniyorlar.
20:50Dolayısıyla boyundurluk, hani onu tırnak içinde söyleyelim, boyundurluk ya da işte gözetim diyelim.
20:57Gözetim altında mıyız? Evet gözetim altındayız diyebiliriz.
21:01Bunun alternatifini çıkartmak için de dediğim gibi eğer siz bir internet tarihçısının lisansını bile MIT'nin lisansı olarak kullanıyorsanız,
21:11sizin ODT'ünüz, IT'ünüz veya diğer üniversiteleriniz TÜBİTAK'la iş birliği yapıp bunlara bir alternatif çıkartamıyorsa
21:17ve mevcut olan teknolojik patentleri kullanıp siz kendiniz yeni bir bilgisayar mimarisi çıkaramıyorsanız
21:25veya mevcut olan bilgisayar mimarileri, bilgi teknolojileri üzerinde siber güvenlik anlamında siber güvenilir olamıyorsanız
21:34hatta şöyle bir örnek daha verelim, yani siz bir füze yaparsınız, bir başka bir teknoloji o füzeyi işte farklı yere yönlendirebilir.
21:44Bu teknolojileri biz geliştirebiliyoruz.
21:46Yani izleyicilerimiz de şöyle bir karamsarlığa kapılmasın, onu da özellikle altını çizeyim.
21:52İstedikleri kadar teknoloji geliştirsinler, o teknolojiyi kontrol edebilen, yönlendirebilen teknolojiler geliştirebiliriz.
21:59Bu anlamda çalışmalar var ama bu siyasi ya da işte politik tarafta böyle konuşulacak konular değil.
22:07Daha çok işte savunma sanayinde veya Milli İstihbarat Akademisi'nin bu son raporunda dikkat çektiği gibi
22:13konular özelinde çalışılması gereken, yetkin ve yeterliye sahip kişiler tarafından yapılması gereken konular.
22:22Yani el cümle şunu söyleyeyim, boyundurluk altındayız diyemeyiz ama gözetim altındayız diyebiliriz.
22:28Her an, her saniye o eskiden istihbaratın saha elemanlarının yerine aslında tüm telefon ve bilgisayar kullanıcıları geçmiş durumda.
22:39X diyoruz, Instagram diyoruz, yani Batı menşeili uygulamalar diyoruz.
22:45Bunlar da gözetim altında olduğumuz aşikar diyoruz.
22:48Peki şu anda çok konuşulan yerli ve milli sosyal medya uygulamamız en sosyalde.
22:53Sadece biz mi, bizi bizimkiler mi dinliyor sadece diye sorayım yani.
23:00Yani şöyle söyleyeyim, burada tabii bu savunma sanayi konusu olmadığı için bunu rahatça konuşabilirim.
23:06Geliştiren kişi ya da kurumun da zaten %100 milli ya da yerlilik iddiası kariyeri açısından mümkün değil.
23:17Yani böyle bir iddiada bulunamaz.
23:19Hayır, sadece bizimkiler dinliyor, izliyor gibi bir kavram yok.
23:23Mesela şöyle soralım, bu uygulama nerede çalışıyor?
23:26İşte Android telefonlarda veya iOS telefonlarda çalışıyor.
23:31Nereden indirilebiliyor, hangi marketlerden indirilebiliyor?
23:34İşte Google Play'den indirilebiliyor, App Store'dan indirilebiliyor.
23:37Ve siz zaten buraya paketleyip yükledikten sonra onların marketinde, onların platformu,
23:42yani onların pazarında siz bir tezgahı açtıysanız, sizin tezgahınıza gelenler sizin tezgahınızdan alışveriş yapar.
23:49Kimin yaptığını bilirsiniz.
23:51Ama onun üzerinde o pazarı kuran kişiler ya da kurumlar zaten bunu izlerler.
23:57Onun için eğer böyle bir iddiaları varsa, ben buradan o iddiası olanları da yalanlamak zorundayım.
24:04Bu işin bilirkişisi uzmanı olarak söylüyorum bunu.
24:08Yani sadece işte %100 yerli milli, bir tek bizde başka kimse bunu göremiyor, gözetleyemiyor gibi bir kavram söz konusu değil.
24:15O yani geliştirdikleri yazılımın çalıştığı teknolojiler bir defa zaten.
24:21Global teknolojiler ve yabancı servislerin çok rahat erişebildiği.
24:26Hani arka kapıya da gerek yok yani bildiğiniz bir WhatsApp kullanıcısının, kullanıcıların nasıl işte bir WhatsApp'ın üreticisi görebiliyorsa,
24:35uçtan uca şifreleme dense bile ve o ülkenin istihbarat servisi herkesin işte her kullanıcının bir avatarını yapmış ve kim kimlerine yazışmış görebiliyorsa,
24:45onu üreten yerliyim diyen de bunu görür.
24:49Onun üzerindeki o pazarın sahibi de yani marketin sahibi de görür.
24:52Dolayısıyla %100 yerli ve milli diyemeyiz.
24:54Sadece kuralları, içerideki kuralları biz koyarız, sansür politikalarını vesaireyle biz uygularız galiba.
25:01Doğrudur evet, evet doğrudur.
25:02Yani internet protokolü içerisinde biz mesela kendiniz bir internet sayfası yaparsanız,
25:07buradaki bütün değişikleri kendiniz yaparsınız.
25:10Bunun bir üst kademesinde sunucu dediğimiz yani o bilgisayar mimarisini tamamen kendiniz,
25:15kendi patentinizle yaparsanız işte o zaman diğer ülkelerde bu bilgisayar,
25:21patentli bilgisayar mimarisini kullanmak isterlerse o zaman siz farklı pozisyona geçmiş oluyorsunuz.
25:28Ya bunun için aslında tüm bu dediğiniz şeyleri ben sonucunda ilk başlık sorumun kendimce çıkarırımımı söylemek istiyorum.
25:37Ütopik şeyler bunları başarabilmemiz gibi gözüküyor.
25:40Yani İngilizce nasıl global bir dilse bu da onların elindeki böyle bir güç globallik olarak algılıyorum.
25:48Ve siz globale hitap etmediğiniz zaman tüm bu kısıtlamaları veya kendi içinizde bunu başaramayacağınızı anlıyorum.
25:55Çok mu karamsar oldum?
25:57Yani biraz karamsar oldunuz ama tabii mevcut duruma baktığımız zaman şimdi işte bu sahte diplomaların oluşturulması,
26:03elektronik imzaların sahipleri vs. falan hani bunlara baktığımızda yani düşünün yani şöyle açık söyleyeceğim bunu.
26:11Şu anda mesela Google'dan teknik raporu talep eden kişinin sahte imzası kullanılarak ya da taklit edilerek,
26:18sahte diplomalar üzerinden tartışmalar varken burada karamsar olmamak çok da mümkün değil ama ben en azından sizi karamsarlığınızı gidermek adına Türk gençliği siyasi ve politik süreçlerden bağımsız olarak çok ciddi çalışmalar yapıyor.
26:36Çok da uzak değil, yakın gelecekte bunların sonuçlarını göreceğiz.
26:40Yani hem globale hitap edebilen hem de Türk ve Türk yani hem ülkemizde hem de tüm Türk dünyasında işlevselliğini kanıtlamış olan birçok çalışmayı göreceksiniz.
26:50Ama dediğim gibi bu siyasi ve politik yani birilerinin konuşabileceği konular değil.
26:55Biz teknoloji geliştiricileri olarak bunları yapıyoruz, kulağımızı tıkıyoruz siyasi ve politik etkilere, etkenlere.
27:02Biz geliştiriyoruz, hiç karamsar olmayın.
27:05Kadim Türk devleti dün de vardı, bugün de var, yarın da var olacak.
27:09Teknolojik anlamda da hatta şöyle söyleyeyim işte barutun, silahın kullanımı noktası nasıl Türkler bir çığır açtıysa,
27:17teknolojik anlamda da global teknolojiler anlamında da söylüyorum bunu.
27:20Bizim birçok yerde yetkin ve yeterliğimiz var.
27:26Bunu da söylemek lazım.
27:28Yani çok da karamsar olmayın.
27:29Bu söyleminiz gayet rahatlattı bizi tabii ki de bu karamsarlığımız gitti.
27:34Bu manada yolunuz bahtınız açık olsun tabii ki de.
27:36Sizlerin varlığı bu manada.
27:38Yani ne kadar beka olarak, güç olarak, askeri olarak güçlü olmaktan bahsedilse de,
27:45işte askeri açıdan da teknolojiler gelişiyor, savaş stratejileri gelişiyor.
27:51Ki bu manada bulunduğunuz noktada da bir er olarak kendinizi görüyorsanız ve ülkemiz adına çabalıyorsanız ne mutlu size.
27:59Bu manada tüm karamsarlığımız kaybolur tabii ki de tüm desteğimiz sizinle olur.
28:03Peki şimdi bir de kendi içimizdeki bu fırsatçılık soruna değinmek istiyorum.
28:08Yarım saat dahi olsa aslında bu bilgilerini, beyinlerini doğruya, iyiye, güzeliyorsalar ülkemize faydalı olacak kişiler fırsatçılığa, dolandırıcılığa evirip çevirdiği zaman ne yazık ki mağduriyetler ortaya çıkıyor.
28:23Hemen bu yarım saatlik dilimde dahi işte link yollamışlar bazı vatandaşları.
28:28Bu linke tıklayıp Google hizmetleri üzerinden işte farklı bir noktadan Google'a girebilirsiniz tarzında.
28:34Bunlardan bir mağduriyet var mıdır? Nasıl bu süreç işliyor peki?
28:40Yani bunu afet döneminde de yaşadık.
28:43Hatta bizim bu konuda da çalışmalarımız da var.
28:47Kritik altyapılı tesislerde ve işte çağdaş yaklaşımlar olarak çalışmalarımız da var.
28:53Burada özellikle değindiğimiz konu işte bir afet anında ki bu bir siber saldırı da olabilir, işte bir internet erişiminin engellenmesi de olabilir.
29:04Evet sesiniz geliyor.
29:09Sesimi alabiliyor musunuz?
29:12Evet Burak Bozkurtlar'la bağlantımızı tekrarlayacağız, tekrar edeceğiz bağlantımızı kıymetli izleyiciler.
29:19Google üzerinden hizmetler çöküntüye uğramıştı yarım saat boyunca.
29:24Bu manada çok derin konulara girdik aslında Burak Bey'le, bilişim uzmanıyla ülkemizdeki bu gidişat nasıl olacak diye.
29:32Burak Bey'ini şu anda duyabiliyor musunuz?
29:35Evet şu anda duyabiliyorum.
29:36O kadar derin konulara girdik ki herhalde dış güçler müdahale etti bir şekilde.
29:42Bu da işin tabii ki esprisi olsun.
29:45Evet.
29:45Son olarak en son nerede kalmıştı?
29:48Dolandırıcılardan bahsediyorduk aslında linkler yollanıp.
29:52Evet şöyle bu en son işte deprem yaşadığımız deprem felaketinde de olmuştu.
29:59İşte siber saldırılarda da sonrasında da oluyor.
30:02Mesela işte bir internet bankacılığının taklit sayfası yapılarak da yapılabiliyor.
30:07Burada vatandaşlarımızın tabiri caizse uyanık olması gerekiyor.
30:13Bunun için de Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından siber ayın çalışmalarını takip etmelerini öneriyorum.
30:19Bu anlamda çok ciddi farkındalık çalışmaları yapıyorlar.
30:23Milli Eğitim Bakanlığı'nda Veli Akademileri var.
30:26Burada da yine siber güvenlik farkındalığı noktasında çalışmalar yapılıyor.
30:29Yani siber vatan savunmasında en önemli konu en önemli konu farkındalık.
30:36İşte birçok saldırı türü var.
30:39Bunlardan bir tanesi de sizin bahsettiğiniz gibi işte hem sosyal mühendislik de hem de oltalama yöntemiyle insanları kandırmak.
30:47Şu anda Google'a erişim olmuyorsa Google'ın işte bir harfini değiştirerek Google'a giriyormuş gibi kendi hesabınıza giriyormuşsunuz gibi hesaplar çalınabilir.
30:58Bunlara da dikkat etmek gerekiyor tabii ki.
31:00Peki bu manada uyarmış da olalım.
31:03Atladığımız önemli değinmek gereken noktalar varsa lütfen belirtiniz.
31:08Yoksa eğer konu tamamen değilse teşekkür edebilirim sizlere.
31:12Evet ben de teşekkür ederim.
31:13Benim yani tekrar altını çizmek istediğim konu ben özellikle şu an ekranda olan ulaştırma ve altyapı bakan.
31:21Evet benim için özellikle getiriyorsunuz.
31:25Ulaştırma ve altyapı bakan yardımcımızın böyle raporlar talep etmek yerine kendisinin veya ekibiyle beraber bir rapor çalışması yapıp tıpkı Milli İstihbarat Akademisi'nin yaptığı çalışmaya benzer.
31:37Hatta onu da referans alarak çünkü orada bir çalışma var.
31:40Bu çalışmada da dikkat edilmesi gereken hususların muhatabı olan kurum ve kuruluşlar var.
31:45Orası da ulaştırma ve altyapı bakanlığı mesela bir tanesi.
31:49Dolayısıyla oradaki raporu bir okuyup okuduktan sonra bununla ilgili somut adımların neler olabileceğiyle ilgili ve işin uzmanlarıyla yani yetkin ve yeterliye sahip uzmanlarıyla bir araya gelerek çalıştaylar düzenleyerek topluma da açık bir şekilde bunların yayınlanmasını ben buradan son sözü verdiğiniz için söylüyorum.
32:11Artık böyle nasıl diyelim yani şunu yaptık şunu yapıyoruz böyle oldu şöyle oldu diyerek sözcülük değil somut net adımlar atılmalı ve sadece yasalar çıkartmakla da bu iş olmuyor.
32:25Teknik olarak altyapınızı güçlendirmelisiniz.
32:28Bunun için de Türk gençliği olmazsa olmaz diyorum.
32:30Peki evet bilişim uzmanı Burak Bozkurtlar bizlerleydi.
32:33Önce bizi karamsarlığa sonra da umuda sürüklediniz.
32:37Teşekkür ediyoruz.
32:38Ben teşekkür ederim iyi yayınlar diliyorum.
32:41Hoşçakalın.
32:41Evet kıymetli izleyiciler az önce ya daha doğrusu şimdi Burak Beledi'ye değindiğimiz üzere teknoloji ne kadar önemli.
32:48İsrail'in İran'a saldırıları üzerinden konuşmuştuk mesela.
32:52Biliyorsunuz telsiz patlatmaları vardı Lübnan'da öyle yüzlerce kişi hayatını kaybetmişti.
32:58Bu saldırılar neticesinde teknolojinin siber güvenliği ne kadar önemli olduğuna değindik.
33:05İşte oradan bu bağlamda Siyonist İsrail'in elindeki bu güçle birlikte saldırıları devam ediyor.
33:14İsrail işgal devleti Lübnan'ın güneyini de vurdu kıymetli izleyiciler.
33:19İzlediğiniz için teşekkür ederim.
33:20Hoşçakalın.
33:21Hoşçakalın.
33:22Hoşçakalın.
33:23Hoşçakalın.
İlk yorumu siz yapın