00:00Merakla beklediğimiz veriler açıklandı. Hemen aktaralım biz de. Şimdi tüketçifiyet endeksine bakalım.
00:05Aylık bazda %2,04'lük bir artış oranı gözlemliyoruz. Bir önceki aya baktığımızda ise %2,06'ydi.
00:15Çok küçük bir miktar bir düşüş görüyoruz aylık bazda. Şimdi bakalım yıllık bazda ne oldu?
00:20Yıllık bazda da %32,95'lik bir rakam görüyoruz. Bir önceki 33,52'ydi.
00:27Şimdi beklentiler 1,79'lu Sayın Bayram. 1,5 olabilir dedi altında olursa şaşmam dedi ama biz beklentiye göre bir miktar yüksek bir aylık enflasyonu gördük tüfede.
00:39Bunun sebeplerini sorarız konuklarımıza hem Sayın Develi'ye hem Bayram'a.
00:43Şimdi geçelim yurt içi üretici fiyat endeksine. Orada da şöyle geldi rakamlar.
00:48Yıllık bazda %25,16 aylık bazda ise %2,48 oranında bir artış gözlemliyoruz.
00:56Şimdi iki veriyi karşılaştırdığımızda yani yurt içi üretici fiyat endeksine baktığımızda biz daha düşük olduğunu görüyoruz tüfeden.
01:07Bu noktada değerlendirme yaptığımızda yıllık bazda olanı söylüyorum aylık bazda ise üretici fiyatları bir miktar tüfenin üzerinde.
01:15Şimdi bu ne demek oluyor?
01:18Yıllık bazda üretici fiyatlarının, tüketici fiyatlarının altında gelmesi bir sonraki aydaki veriler daha doğrusu enflasyonun seyrine ilişkin nasıl mesajlar verecek bize?
01:29Yani tüketici fiyat endeksine baktığımızda düşüş olur mu?
01:33Merkez Bankası'nın tahmin aralığında gelir mi?
01:36Buna bakacağız.
01:37Merkez Bankası ne demişti?
01:38Yıl sonu enflasyon tahminini değiştirmemişti.
01:41%24'te tutmuştu.
01:43Ama 2026 ve 2027 için bir miktar yükseliş vardı.
01:46%16, %9'du.
01:48Merkez Bankası Başkanı da demişti ki geçtiğimiz günlerde biz bu aralıkta geleceğini düşünüyoruz.
01:56Sayın Bayram dedi ki az önce Merkez Bankası'na da tabii elini nasıl etkileyecek bu enflasyon rakamları ona bakacağız dedi.
02:05Bu rakamlar bugün mevcutta gelen rakamlar Merkez Bankası'nın elini 11 Eylül'de bir toplantı olacak çünkü para politikası kurulu güçlendirir mi?
02:14Yoksa bu rakamlara bakıldığında farklı bir tablo mu görüyoruz?
02:17Çünkü bir miktar beklentilerin üstünde aylık enflasyon demiştik.
02:20Ona bakarız çünkü bu merakla beklenen bir detay.
02:23Bunun dışında şimdi tüketici fiyat endeksi deyince kiralar da çok merak ediliyor Kaan.
02:28Malum onu da bir aktaralım istersen.
02:30Eylül ayına ilişkin olarak kirası özleşmesini yenileyecek olanlar.
02:33Hem iş yerinden bahsediyorum hem de konuttan bahsediyorum.
02:36Ne kadarlık bir tavan artışı olacak ona bakalım.
02:4012 aylık ortalamaya göre bakıyoruz ve %39,62'lik oranda bir tavan artış kiralara zam olarak yansıyacak.
02:49Buna baktığımızda geçtiğimiz dönemlerde %25 sınırı vardı.
02:52O kalkmıştı tekrar biz TÜFEDEK 12 aylık baz almıştık ortalamaları.
02:5739,62 tekrar bir hatırlatalım.
03:00Şimdi biraz detaylara bakalım sonra konuklarımıza sözü bırakayım istersen.
03:04Evet.
03:04Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık olarak %33,28 bir artış görüyoruz.
03:11En yüksek aralığa sahip olan 3 ana harcama grubuna baktığımızda gıda, alkolsüz içecekler ve ulaştırmaya baktığımızda %24,86'lık bir artış ve konut diyelim.
03:20Konut fiyatları her zaman zaten özellikle son dönemde enflasyonu tetikleyen kalemlerin başında gelen kira fiyatları, konut fiyatları.
03:29Burada da %53,27'lik bir artış görüyoruz.
03:32Diğer gruplarla piyasadığımızda oldukça yüksek.
03:35İlgili ana grupların yıllık değişimi olan etkilerine bakıldığında ise %7,97 alkolsüz içecekler ve gıda.
03:41Ulaştırma 4,10, konutta ise %8,12.
03:45Burada yine konutun yüksek olduğunu görmüş oluyoruz.
03:48Yurt içi fiyat endeksine de bir kez daha bir tekrar bakalım, hatırlatalım.
03:52Yıllık bazda %25,16, aylık bazda ise %2,48 olarak geldi.
03:57Şimdi bundan sonrasına ilişkin olarak sorularımız şunlar.
04:00Birincisi enflasyonun seyri ne olur, bu veriler bize ne diyor?
04:04İkincisi Merkez Bankası 11 Eylül'de bu verilere bakarak ne karar verir?
04:09Çünkü aylık bazda verileri temel alıyor Merkez Bankası.
04:12Ve bu enflasyon rakamları bizim hayatımızın başka hangi alanlarına ekonomik açıdan etkeder?
04:22Şöyle ki aslında Gülşen seninle de bu yayını devam ettirmekte fayda var.
04:25Senin de soruların çok değerli.
04:27Uzmanlık alanında olduğu için bir gazeteci olarak.
04:30Senin de sorularını bekliyorum yayının ilerleyen dakikalarında.
04:33Ama dilersen bu sorularla gerçekten başlamış olalım ki Gülşen'in yayının başında ifade ettiği detay çok önemliydi Sayın Bayram.
04:39Sonra da Sayın Develi ile devam edelim.
04:41Çünkü tahmini de siz bulunmuştunuz.
04:42Bir buçukluk bir tahminde bulunmuştunuz ama daha yüksek bir.
04:45Beklentilerin bir hayli üzerinde.
04:47Nasıl geçtiğimiz ay beklentilerin çok daha altına geldiyse bu sefer de beklentilerin bir hayli üzerine gerçekleşti.
04:52Ki %2'lik psikolojik sınırı aştı.
04:552.04.
04:55Eğer bundan sonraki aylarda %2 ve üzerinde gelirse zaten yıllık enflasyon hedefimiz tutmaz.
05:03Ve bununla beraber de bu ay içerisinde orta vadeli program biliyorsunuz bir revize geçirecek.
05:0917 Ekim ile de meclisin açılmasıyla beraber bununla kavramlaşacak.
05:12Yani burada baktığımda verilere benim için sürpriz oldu.
05:16Yani piyasa katılımcı olarak da 1.63'lük bir tahmin vardı.
05:20İstanbul enflasyonu bile 1.84'tü.
05:24Ki 2.04 bütün tahminlerin üzerinde.
05:26Şimdi baktığımızda bütün kalemlerde düşüş var.
05:30Sadece gıdada yükseliş var.
05:31Yani geçen ay gıdadaki artış 0.07 iken bu ay gıda ve alkol içecekler %3.02.
05:38Alkol içeceklere baktığımızda geçen ay 5.49 iken bu ay 6.04.
05:43Yani gıda bazlı, gıda temelli bir artış olduğunu görebiliyoruz.
05:46Özellikle eğitim kendi açıdan da merak ettiğim ve seyircilerimize merak ettiği bir dönem.
05:51Çünkü eğitim harcamaları geçtiğimiz ay ve bu ay içerisinde Ağustos ve Eylül ayı içerisinde yoğun bir şekilde yapılan harcama.
05:58Yani Ağustos ayında eğitimin bir önceki aya göre düştüğünü görüyoruz.
06:02Yani Temmuz'da %2.57 idi aylık artış.
06:06Şu anda aylık artış %2.07 oldu.
06:09Konukta da yine dikkat çeken bir artış, azalış oranı var pardon.
06:12Konukta geçen ay 5.78 iken aylık artış, yüksek bir artış.
06:18Yarı yarıya gerilerek neredeyse %2.66 olmuş.
06:22Yani burada asıl artış bir miktar giyim ve ayakkabı da olmuş.
06:28Çünkü giyimde ayakkabı da geçtiğimiz ay eksi 5.57 yani fiyatların geri gelmesi durmuş söz konusuydu.
06:34Bu sefer de eksi 0.71 olmuş yani %5'lik bir artış olmuş giyim ve ayakkabı da dediğim gibi gıda fiyatları ve giyim ve ayakkabı burada öncü lokomotif olarak görülüyor.
06:45Ama bu denli enflasyon sepetine yansıması ve hissedilen enflasyon düşündüğümüzde eğer tüyin sepetine gıda ve alkolsü içecekler bu kadar etki ediyorsa hissedilen enflasyon olarak adlandırdığımız dar gelirli ve orta gelirlinin en fazla harcama yaptığı kalem olan gıda enflasyonunda demek oluyor ki Ağustos'ta bir hayli değişim var.
07:07Nitekim şimdi baktığımızda tabii emeklilerimiz memurlarımız geçtiğimiz ay biz hem kamu işçilerini konuştuk hem memurların zamlarını konuştuk.
07:15Asgari ücreti ara bir zam yapılmadı ama şu anda birikimli olarak 7 ayın enflasyonuyla %19.08'lik bir artışı garantilemişlerdi.
07:26Şu anda %21.5'luk bir artış cepte diyebiliriz yani emekliler için SSK Bağkur emekliler için %21.5'luk bir artış var.
07:35Konutta kısmı da olsa bir düşüş var Kağan Bey.
07:38Yani geçen ay konut kira yenileme oranları %41.13'tü bu ayda %39.62 oldu.
07:45Peki bunu ne değiştirecek?
07:46Tabii beklentinin üzerine bir enflasyon açıklandı.
07:4911 Eylül'e çok kritik bir karar var.
07:51Çünkü bu kritik karar da biz bütün dünya merkez bankaları faiz indirmeyi konuşurken özellikle FED ki altın bundan dolayı rekor kırıyor.
07:59Biz acaba faizi indirmeyecek miyiz ya da pas mı geçeceğiz?
08:03Şimdi geçtiğimiz ay zaten bir PPK toplantısı yoktu.
08:07Ağustos ayında yapıldı.
08:08Yani 3 ayda 2 defa yapılmış olacak.
08:11Eğer biz bu PPK toplantısında faiz indirimi yapmazsak pas geçersek ekonomideki kısmı sorunların daha da derinleştiğini görebiliriz.
08:22Ve nitekim işte dün İstanbul İl Başkanlığı'nın şu anda işgal edilmesiyle diyelim.
08:27Tebligatlar belki yapıldı belki yapılmadı.
08:28Çünkü şu an İl Başkanı artık İl Başkanı değil işgal edilmiş pozisyonda.
08:33Bununla beraber borsada panik satışları oldu.
İlk yorumu siz yapın