Teknesi parçalanmış ve yarı batık halde bulunan iş insanı Halit Yukay’ın cansız bedenine, 19 gün sonra Erdek açıklarında denizin 68 metre derinliğinde ulaşıldı. Yukay’ın naaşının vücut bütünlüğünün bozulmaması için askeri dalgıçlar tarafından ‘asansör sistemi’ kullanılarak çıkarılması planlanıyor. Peki, kayıp iş insanı 68 metrede nasıl bulundu, şimdi ne olacak? CNN TÜRK İstanbul Haber Müdürü Nihat Uludağ ve İstanbul Gedik Üniversitesi Sualtı Teknolojisi Bölüm Başkanı Güvenç Sorarlı değerlendirdi.
00:00Şöyle Göksu Hanım aslında süreç üç aşamadan meydana geliyor.
00:04Bir tanesi cenazenin tespiti, ondan sonra RAW cihazıyla teyidi ve üçüncü aşamada da çıkartılması.
00:13Tespiti yandan taramalı sonar dediğimiz, site scan sonarlarla yapılmasına ithaven
00:19ROV cihazı yani su altı robotu derine inip bunun gerçekten bir insana Halit Bey olduğunu teyit ettikten sonra
00:29çıkartılması usulü tartışılır.
00:32Yani hangi aşamada hangi yöntemle aslında çıkartılması en doğru olur.
00:36Burada seçilen yöntem kafes diye tabir edilen aslında dalgıçlıkta bizim stage diye adlandırdığımız
00:43dalgıç stage ile iki dalgıç indirilerek suyun altına.
00:48Buradaki derinlik tabi 68 metre olduğu için normal havayla soluması mümkün değil.
00:54Çünkü nitrojen narkozuna gireceği için dalgıçlar.
00:56Helyum oksijen yöntemiyle yani helyum oksijen soluyarak dalgıçlar burada dibe iner.
01:02Ve tabi ki vücut bütünlüğünün bozulmaması açısından da bir ceset torbasının içine
01:09Halit Bey'i cenazeyi alıp stage ile beraber yukarı sata getirmek üzerine bir plan kurgulanır burada.
01:19En doğru ve en risksiz yöntemlerden bir tanesidir.
01:22Süreç olarak da yaklaşık olarak 2,5-3 saatlik bir süreci kapsar burada.
01:28Tabi hava şartlarının iyi olmaması, biraz rüzgarlı olması biraz geciktirebilir.
01:35Ama dediğim gibi deniz kuvvetlerinin seçkin dalgıçları, birinci sınıf dalgıçlar burada görev olarak
01:42her yaptıkları görevdeki başarılı görevler gibi bunu da çok kısa sürede sonuçlandıracaklarından eminiz.
01:49Hocam denizaltı asansörü bu mu? Şu ekranda gördüğünüz gibi.
01:52Evet aslında buradaki asansör dediğimiz sistem dalgıçların yorulmadan dibe gitmesi
02:00ve dipte çok fazla efor sarf etmeden arama, kurtarma, bakım, onarım gibi işleri yaptıktan sonra
02:06tekrar içine girip yukarı çekilmesi yani gemiye alınması sistemi.
02:13Yani daha önce 55 metrelik bir dalış olmuştu hocam. Yine daha önce de nerede olmuştuk?
02:19Bursa Karacabey'de yine bir batık olmuştu. Orada 55 metrekare eder, inmişlerdi.
02:24Şimdi 68 metre derine iniyorlar ya, bunda en son rekor nedir?
02:29Yani bu asansör sistemiyle ne kadar aşağıya dahil inebiliyor?
02:31Normal çalışma limitleri 91 metredir. Yani 300 fittir bu asansör sistemiyle limitler.
02:38İstisnai ekspoze dediğimiz yani en son uç noktalar oradaki kaza riski fazla olduğu için
02:45çok tercih edilmez ama zaruretse, zorunluysa bunun gibi durumlarda
02:50o zaman 380 fit'e kadar yaklaşık 115-116 metrelere kadar rahatlıkla inilip insanlık kurtarma yapılabilir.
02:57Tabii bunun üzerindeki kurtarma gerekirse yani daha fazla derinlik olduğu alanlarda
03:02su altı Arovi'leri onların da yetişemeyeceği yerlerde bir atmosferlik elbise dediğimiz
03:08elbiselerle kurtarma yapılabilir.
03:11Daha derin mi?
03:11Daha derin.
03:12Daha derin de de olabiliyor. Yani 68 diye ya da 90 diye bir sınırlama hiçbir şekilde yok.
03:17Yok şu an gidebildikleri kadar gidiyorlar değil mi?
03:19İnsanlı olarak 116 metreye kadar ama bir atmosferlik, bir atmosfer elbise dediğimiz elbiseyle de
03:282000 metrelere kadar Arovi ile 3000 metrelere kadar su altı robotuyla kurtarma yapılabilir.
03:36Olabiliyor. Nihat Uludar şimdi şuradan devam etmek istiyorum.
03:38Halit Yukay yola çıktı gidiyordu teknesiyle aslında güzel bir yaz geçirmek istiyordu.
03:43Ama tabii orada kafalarda şu soru işareti vardı.
03:47İşte rüzgar mı çıktı? Ne oldu da Halit Yukay'ın teknesi bir anda işte battı?
03:54Halit Yukay da hayatını kaybetti burada.
03:57Bir yük gemisinden söz edildi.
04:00Tabii gemilerin de aslında bu anlamda pusulaları ve yer bildirim navigasyonlarını bildirdikleri bir sistem var.
04:07Soruşturma nasıl? Bize bunu anlatabilir misiniz?
04:09Tabii Göksu. Bu anlamda hocama bahsettiği konu Halit Yukay'ın şu asansör sistemiyle Göksu vücut bütünlüğünün bozulmadan çıkarılması da önemli.
04:20Neden önemli?
04:21Çünkü şundan dolayı önemli.
04:23Ölüm sebebini yine o naaşı yani vücut bütünlüğü bozulmadan çıkarılan o naaşıyla...
04:29Otopsi.
04:29Evet otopsi yapılacak ve otopsi incelemesinde Halit Yukay hayatını nasıl kaybetti?
04:34Yani bir çarpma sonucu mu, patlama sonucu mu, sert bir cisimin çarpması sonucu mu ya da başka boğulma sonucu mu ne şekilde hayatını kaybettiği soruşturmanın adli boyutu için kıymetli, önemli.
04:48Yani Halit Yukay biliyorsun 4 Ağustos günü 15'i 10 geçe Yalova'daki tersaneden yola çıkıyor.
04:55Halit Yukay kim? İş insanı ama Halit Yukay aynı zamanda yat imal eden yani yat teknolojisini en iyi bilen bir isim.
05:02Aynı zamanda baş mühendis ve 15-10 gibi Yalova tersaneden çıkıyor, seyir almaya başlıyor.
05:09İddiaya göre Bozca'da da ailesini alacak ve Yunanistan'a tatile gideceği söyleniyor.
05:13Ve Halit Yukay 15-10'da tersaneden çıktıktan sonra ailesi saat 17 itibariyle yani yaklaşık 2 saat süre sonunda Halit Yukay'dan haber alınamıyor.
05:23Ve akşama doğru aranıyor aranıyor ama bulunamıyor.
05:25Bu sabır bulunamayınca işi kolluk güçlerine bildiriyor ve kolluk güçleri Halit Yukay'ı her yerde aramaya başlıyor.
05:32Ta ki işte bir gün sonra 5 Ağustos'ta saat 14.30'da bir gemi kuruyuk gemisi diyor ki denizin yüzeyinde diyor Erdek açıklarında denizin yüzeyinde diyor gemi parçaları, tekne parçaları gördük diyor.
05:47Bir anons geliyor ve bunun üzerine arama çalışmaları o bölgeye kaydırılıyor ve yapılan çalışmalarda da bir kısmı su yüzeyinde, bir kısmı suyun altındaki parçalar yine uzman ekipler tarafından çıkarılıyor.
05:59Ve çıkarılan o parçaların yani o parçaların Halit Yukay'ın teknesine ait olduğu netlik kazanıyor, tespit ediliyor.
06:06Peki Halit Yukay'ı var mı?
06:08Halit Yukay'ı arıyorlar, bulamıyorlar.
06:09Ta ki 19 gün süren yoğun bir arama tarama çalışmasıyla, komutanım bahsetti, yani o bölgeye yüzey taraması yapıldı, rov cihazlarıyla suyun altı tarandı, sonar cihazlarıyla sinyal gönderilerek yine taramalar yapıldı ve en sonunda 19 gün sonunda 68 metre derinliğinde Halit Yukay'a ait olduğu belirlenen bir cansı bedene ulaşıyor.
İlk yorumu siz yapın