Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Mimarlık Fakültesinde yapılan araştırmaya göre, çınar, meşe, ıhlamur gibi geniş yapraklı, geniş taçlı ve kaba dokulu bitkilerin kentsel serinleme üzerine olumlu etkilerinin olduğu gözlendi.
00:30Biraz önce ölçümler yaptık. Meteorolojiye göre 40 derece olan bu sıcaklık sert zeminlerde 65 dereceye kadar çıktığını gördük. 62 ile 65 derece arasında farklı ölçümler yaptık.
00:44Aynı ölçümleri genelde otoparklarda hani güneşin altına bırakılan bir aracın kaportasında 85 dereceye kadar çıktığını fark ettik.
00:54Tabi bu sadece insanlar için değil cansız varlıklar araçlar için de tehlikeli bir sıcaklık.
01:00Bu sıcaklığın normalde 40 derece olan sıcaklığın bitki materyali kullanılmış yerlerde park bahçelerde çim yüzeylerde de 32 ile 35 derece arasına kadar düştüğünü fark ettik.
01:13Yani ortalama olarak bir yeşil zeminde çimli alanda 6-7 dereceye aşağıya düşürebiliyorsunuz.
01:19Aynı sıcaklık bir sert zeminde 65 dereceye kadar çıkabiliyor. Bu da yaklaşık 20-25 derecelik bir fark demektir.
01:27Hele bir de araç kaportasında bu dediğiniz gibi 85 dereceye kadar çıkıyor. Çok büyük farktır.
01:33İşte biz çalışmalarımızda bitki materyaliyle bu sıcaklıkları daha aşağıya nasıl düşürebiliriz?
01:39Serinletme etkisini nasıl artırabiliriz?
01:42Onu çalışıyoruz. Bir de özellikle vurgulamak istediğim bir şey var.
01:46Hava sıcaklığı 40 derece ama sert zeminlerde, yüzeylerde, cephelerde yansıyan ışık nedeniyle biraz önce ölçtüğümüz gibi bu 40 derece 20-25 derece daha da artıyor.
01:57Bizim asıl bizi sıkıntıya sokan 20-40 derecenin yanında bu 20-25 derecelik farklar hem can hem de mal için zararlı ve olumsuz etkileri olabiliyor.
02:11Marmara bölgesinde özellikle geniş yapraklı ve büyük taçlı bizim kaba dokulu dediğimiz bitkiler öncelikle kullanılabilir.
02:20Mesela meşeler bu bitkiler arasında yer alır.
02:24Dehme bizim bu bölgemizin de doğal bitkisidir ve kaba dokulu da yoğun da bir yaprak yapısı vardır.
02:30Kuraklığa da dayanıklıdır. Mesela dehmeyi örnek olarak verebiliriz.
02:34Ihlamur atkistanesi gibi bitkiler de kaba dokuludur, geniş yapraklıdır ama bunların kurağa toleransıyla ilgili bazı sıkıntıları var.
02:43Onun için hem kuraklığa dayanıklı hem de kaba dokulu olan bitkileri tercih edebiliriz.
02:49Mesela çam türleri kaba dokulu bitkilerdir ve bunların birçoğunun kurağa dayanımı da iyidir.
02:55Bu bitkiler tercih edilebilir.
02:57Bitkileri farklı.
02:58Tabii yaşa da bağlı, habitüs büyüklüğüne de bağlı ama özellikle aynı habitüse veya kaba dokuya sahip olmasına rağmen etkisi daha fazla olan ama özellikle vurguluyorum ki,
03:09kurağa dayanımı da yüksek olan ki az su tüketsin, suya ihtiyacı az olsun, bu sıcak zamanlarda su istemesin, bunların kullanımına öncelik verilmesi gerekiyor.
03:20Özellikle biz bu konuda çalışan insanlara doğal bitkilerimizin kültüre alınması ve park bahçelerde kullanılması ile ilgili çalışmalar yapmamız gerekiyor ki,
03:30o bitkiler doğada zaten hiç sulanmadan yaşayan bitkiler ve bu her bölgenin kendi ekolojisine uyum sağlayan bitkiler.
03:37Öncelikle bunların tespit edilmesi, kültüre alınması ve kullanılması gerekiyor.
04:00Öncelikle bitkisel materyalin gölgesinden yapılan ölçümlere bakıldığında,
04:28daha kapalı ve yoğun yaprak alan indeksi yüksek olan bitki türlerinin kentsel serinletme etki değerinde daha yüksek olduğunu fark ettik.
04:41Örnek vermek gerekirse, çınar, meşe, ıhlamur gibi türlerin, özellikle Bursa'da doğal olarak geçişen bitki türlerinin kentsel serinletme üzerinde olumlu etkiye sahip olduğunu gördük.
04:53Kent genelinde düşünecek olursak, bitkisel materyal olan bir alanla olmayan alan arasında yaklaşık 20 santigratif bir sıcaklık farkı olduğunu söyledik.
05:03Gölgede yapılan ölçümlere bakacak olursak da, gene gölgedeki sıcaklıkların daha düşük olduğunu,
05:09serseminde bitkisel materyalin olmadığı alanlarda yapılan sıcaklıkların daha yüksek olduğunu tespit ettik.
