Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
Kanal 7 Ülke TV
  • 26.06.2025
Okudukları ve gördükleri ile yetinmeyip, gündemin perde arkasını öğrenmek isteyenler Arka Plan'da buluşuyor. Ülke TV ekranlarının güçlü ismi Mustafa Yıldız Arka Plan ile gündemin nabzını tutuyor.

Gazeteci Mustafa Yıldız’ın sunduğu "Arka Plan" programının canlı yayın konuğu, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Ufuk Necat Taşçı ve Kırklareli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Muharrem Ekşi oldu.

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00İzlediğiniz için teşekkürler.
00:30Bazı sorular tuzak sorularda o tuzağı her zaman olduğu yerde net mesajlar var.
00:35Onların hepsini konuşacağız.
00:37Ama isterseniz önce basın toplantısında hangi konulara değindiğini toparlayalım.
00:41Önce Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın basın toplantısında söyledikleriyle başlayalım.
00:47Savunma harcamalarımız hali hazırda önceki zirvelerin hedefi olan %2 seviyesinin üstündedir.
00:57Hatta mevcut altyapı ve savunma sanayi yatırımlarımız, inovasyona ayırdığımız kaynaklar ve uluslararası çabalarımız itibariyle %5'i yakalamaya en yakın ülkelerdeniz.
01:14Elbette sadece savunma harcamalarını artırarak ittifakın etkinliğinin geliştirilmesi mümkün değil.
01:24Bu minvalde ilk olarak müttefikler arasındaki savunma sanayi ürünlerinin ticaretindeki engellerin amasız fakatsız kaldırılmasına yönelik anlayışın ittifak belgelerine yansıtılmasına öncülük ettik.
01:42Avrupa Birliği'nin savunma ve güvenlik alanındaki girişimlerinin NATO'yu tamamlayıcı nitelikte olması gerektiğinin altını çizdim.
01:54Özellikle üye olmayan müttefiklerin birliğin savunma sanayi girişimlerine tam olarak dahil edilmesinin tüm Avrupa'nın menfaatini olacağını vurguladım.
02:06Ukrayna'da 3 yılı aşkın süredir devam eden savaşın hem bölgesel hem küresel etkileri oldu.
02:15Can kayıpları ve yıkım her iki tarafta da giderek artıyor.
02:20Türkiye olarak biz savaşın adil ve sürdürülebilir bir barışla sonlandırılması için yoğun çabalarımızı sürdürüyoruz.
02:32Ayrıca olası bir ateşkese dair açık bir görüş alışverişinde bulunuldu.
02:38Ateşkes ve kalıcı barış için bir fırsat penceresinin aralandığı kanaatindeyim.
02:45Bunun eba edilmemesi gerekiyor.
02:48Gazze'de Filistin halkına yönelik olarak 2 yıla yaklaşan mezalime bir kez daha dikkat çekiyorum.
02:57Bakınız şimdiye kadar İsrail saldırılarında çoğu çocuk ve kadın 56 bin Gazze'li hayatını kaybetti.
03:08Yine çoğu çocuk ve kadın 129 bin Gazze'li yaralandı.
03:14Gazze'nin %80'i yıkıldı.
03:18Bebekler uyurken susulur.
03:20Bebekler öldürülürken buradan insan hayatına değer veren herkesi zulme karşı seslerini yükseltmeye çağırıyorum.
03:30İsrail ile komşumuz İran arasındaki en son askeri tırmanma bölgemizi çok ciddi risklerle karşı karşıya bıraktı.
03:40Krizin ilk anından itibaren malumunuz yoğun bir diplomasi trafiği yürüttük.
03:47Bölgedeki liderlerle telefon görüşmelerimiz oldu.
03:52Komşumuz İran'la sorunların kalıcı çözümü diplomasi ve müzakere ile mümkündür.
04:01Amerika Başkanı Sayın Trump'ın gayretleriyle sağlanan ateşkesi memnuniyetle karşılıyoruz.
04:09Değerli dostum Trump'ın çağrısına tarafların koşulsuz uymalarını bekliyoruz.
04:16Bekliyoruz.
04:19Bu konuyu konuşmak üzere iki konuğu ağırlayacağız.
04:23Bu saat diliminde hemen kendilerine merhaba diyelim.
04:26Bir yanda Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Üretimi İlisi Ufuk Necat Taşçı hoş geldiniz yayınımıza.
04:32Hoş bulduk merhabalar.
04:33Sağolunuz.
04:34Diğer yanda da Kırklare Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Muharrem Ekşi.
04:40Hocam siz de hoş geldiniz yayınımıza.
04:42Hoş bulduk merhaba tekrar.
04:43Sağolunuz. Teşekkürler.
04:45Ufuk Bey özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın basın toplantısında sarf ettiği sözlerle başlayalım isterseniz.
04:51Kalıcı ateşkesle ilgili olumlu ifadeleri vardı Cumhurbaşkanı'nın ve barış için bir fırsat penceresinin aralandığı kanaatindeyim dedi.
05:01Nasıl değerlendirirsiniz?
05:02Evet hem Sayın Cumhurbaşkanımızın açıklamaları hem de Trump'ın önümüzdeki hafta İranlılarla görüşeceğiz belki anlaşırız tarzı bir açıklaması oldu biliyorsunuz.
05:12Bütün bunları bir araya getirdiğimiz zaman aslında ben kendi adıma Amerika Birleşik Devletleri'nin bu sahada gerçekleşen olayların bir süre izlenmesinin kendisine fayda katacağına ikna olduğunu düşünüyorum.
05:26Nasıl düşünüyorum özellikle bu bölgede bir süredir anlattığım üzere Amerika Birleşik Devletleri'nin temel stratejisi burada bir istikrar ama bu bizi çok sevdiği için değil ihtiyacı olduğu için.
05:37Çünkü bazen yanlış anlaşılıyor sanki Amerika'yı çok önemsiyormuşuz gibi yani benim için çok kıymet harbiyesi varmış gibi.
05:44Yok ama siyaset penceresinden devlet perspektifinden baktığınız zaman şu an Trump'ın gerçekten ABD'nin kurumsal aklının, NATO'nun kurumsal aklının bugün tekrardan ABD'ye biat ettiğine bence şahit olduk.
05:57%5 konusunda yaptıkları özellikle girişim bunu bir belge metninde geçirir hale geldi, bildiri metninde geçirme durumuna gelmiş olmaları.
06:06Ve son süreçte özellikle her ne kadar NATO bildirisinde Rusya ile alakalı bir şey olsa da ben açıkçası İran'ın son istediği desteği alamadığı aşamada artık biraz daha NATO'nun önceliğinin ABD liderliğinde Çin'e kaydığını düşünüyorum.
06:21E hocam burada şimdi burada yalnız NATO'nun %5'iyle bu ateşkes arasında nasıl bir bağlantı var?
06:28Yani şöyle bir bağlantı var, şuraya varmaya çalışıyorum. Amerika'nın çıkıp sadece ateşkes sürecinde değil, NATO'dan tutun da dünya çapında ben patron benim hala, ben varım dediği bir süreçteyiz bence.
06:40Ve bu ateşkes tam oraya getirecektim. ABD'nin Çin cephesine yoğunlaşması adına istikrar gerektiren bir bölgedeyiz.
06:47Hem ticari hem de jeopolitik konumu itibariyle.
06:50Şimdi özellikle İbrahim anlaşmaları, Trump çok fazla gelgitleri olan, ne dediğin belli olmayan, bazen diplomatik nezaketten çok uzak bir üslup kullanabilen birisi, bunda şüphe yok.
07:01Ama kendisinin birinci döneminden beri söylem istikrarı olduğu temel konulardan iki tane var.
07:06Birincisi İbrahim anlaşmalarını genişletmek, ikincisi Suudi Arabistan'la beraber nükleer altyapıyı da kapsayan çok büyük bir güvenlik anlaşması yapmak.
07:14Ama bu İbrahim anlaşmalarının genişletilmesinin önünde iki tane unsur duruyor şu anda.
07:19Bir Netanyahu rejimi, ikincisi de devrim muhafızalarının içerisinde bir klik.
07:24Yani bu ikisi şu anda İbrahim anlaşmalarının ABD nezdinde genişletilmesi adına büyük bir engel teşkil ediyorlar.
07:33Bunu neden söylüyorum?
07:34Şimdi herkes bu savaştan sonra ateşkes devam eder etmez, rejim değişir değişmez bunu tartışıyor ama
07:41ben Netanyahu'nun da açıkçası geleceğinin eskisine göre çok daha risk altında olduğunu ve Netanyahu'nun iktidarının da daha sallantılı olduğunu düşünüyorum.
07:49Neden? Bunun iki tane sebebi var.
07:52Birincisi normalde bırakın İran'ın füzelerinin düşmesini, İsrail'e taş düşse Amerika ortalığı yakardı.
07:58Fakat neredeyse 11 gün kadar falan bekledi.
08:01Bu bence normal bir süreçte değil.
08:03İkincisi Trump'ın İsrail'le hala bir sorun olduğunu söyleyemeyiz.
08:07İsrail'li lobilerle de sorun olduğunu söyleyemeyiz.
08:10Ama bir süredir Netanyahu'ya karşı hamle yapmak için bir bakiye onlar nezdinde biriktirdiğini düşünüyorum.
08:15Ama sanki orada Netanyahu'yla ilgili bir sorun var gibi görünmüyor mu hocam?
08:20Yani dediniz ya İsrail'e taş düşse Amerika dünyayı yakar diye.
08:23Netanyahu'yla alakalı.
08:24615 gün geçti yani 7 Ekim'in üzerinden.
08:29Taş değil füzeler de düştü.
08:31Başka zararlar da gördü.
08:33Ama Amerika birçok noktada sessiz kaldı.
08:36Şimdi şöyle bir durum var.
08:37Gazze'den atılan füzelerin kapasitesiyle İran'dan sonra atılan balistik füzelerin kapasitesi bir değil.
08:42Eğer Amerika Birleşik Devletleri'nin desteği, yoğun mühimmat desteği ve sahayı kendi kontrolünde tutmaması gibi bir husus söz konusu olsaydı biz şunu gördük.
08:52Demir kubbenin o tanrısal özellikleri.
08:55Siz İsrail'e yönelik saldırılar nedeniyle mi Amerika'nın bombaladığını söylüyorsunuz 12 gün savaşında?
09:01Hayır. Şöyle söylemeye çalışıyorum.
09:03Amerika Birleşik Devletleri bir süre iki tarafında birbirini dengelemesine ve net bir galibiyet iddia edemeyeceği bir ortama zemin hazırladı.
09:11Ve Netanyahu'nun elinden şu an savaşı uzatmak adına bütün gerekçelerini aldı.
09:15Nasıl? Şu anda İran nükleer testlerini kendi vurarak İsrail'in temel iddiası buydu ve bu bağlamda istediğini yaptı.
09:23Suriye'de şu an istikrarlı bir yönetim kuruldu.
09:25Lübnan'da zaten tekrardan bir hükümet sistemi oluşmak üzere.
09:29Hizbullah işte resmi ordu unsurlarına silahları teslim ediyor etmiyor ama bir süreç var hepsinde.
09:35Şu anda Netanyahu'nun soykırımlarını savaşlarını yaymak adına bütün gerekçelerini Trump elinden almış oldu.
09:41Bunu söylemeye çalışıyorum.
09:42Anladım. Şimdi o zaman bu noktada bir Muharrem hocamı da dinleyeyim.
09:45Belki itirazı ya da katıldığı noktalar eklemek istediği noktalar vardır.
09:48Siz ne dersiniz hocam?
09:51Soru şöyle.
09:53Soruyu ben bir baştan hatırlatayım hocam isterseniz.
09:56Biraz konuştuk biraz ufuk hocamla.
09:58Cumhurbaşkanı Erdoğan diyor ki ateşkes ve kalıcı barış için bir fırsat penceresinin aralandığı kanaatindeyim.
10:04Şimdi bu noktadan baktığı zaman Türkiye'nin zaten duruşu belli yani ateşkes istiyor ama
10:08Ufuk hocam da az önce bahsettiği gibi yani Amerika'nın işte İran ve İsrail'e yaklaşımı
10:15ve 7 Ekim sürecinden bu yana hani süren süreç bu nasıl olacak?
10:21Bu mümkün mü?
10:22Hani o kalıcı ateşkes de sağlanabilir mi?
10:24Sizin bu konudaki yorumunuz nedir hocam?
10:26Öyle bir defa İran meselesi NATO bildirisinde söz konusu değil.
10:31Hatta Çin bile yok 75.
10:34Washington DC'deki NATO bildirisi ki yaklaşık 15 sayfa 38 maddeden oluşurken burada yarım sayfa 5 maddeden
10:44oluşan bir bildiri söz konusu.
10:47NATO toplantı öncesi toplantı sürerken ve toplantı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan ve
10:53Amerikan Devlet Başkanı Donald Trump'ın yaptığı açıklamalarda Donald Trump B2 bombardıman uçaklarıyla
11:03sığınak delici bombalarla İran'a yaptığı saldırıyı NATO zirvesi sonrası basının önünde
11:11aynen çok özendiği model, rol model aldığı İkinci Dünya Savaşı sırasındaki Amerikan
11:19Devlet Başkanı olan Truman'ın nasıl ki Japonya'ya Hiroşima ve Nagasaki'ye attığı nükleer
11:27bombalarla savaşı durdurduysa ben de dedi İran'a yaptığım bu saldırı ve bu büyük
11:34bombardımanla savaşı durdurdum ve bu savaşın adını da koydu.
11:38Bu savaş 12 günlük savaştır.
11:40İki tarafa da ateşkesi emrediyorum.
11:43Yani bir anlamda sözlü iltimotom verdi.
11:46Ateşkes sağlanacak.
11:47Artık iki ülkede savaştan yoruldu.
11:51Ateşkesi yapacaklar.
11:52Hatta ve hatta bir gazetecinin sorusu üzerine Donald Trump, İran savaş sonrası ülkeyi yeniden
12:00kalkındırmak için Çin'le petrol ticaretine de devam edecek.
12:05Benim için hiçbir sorun yok.
12:07Gayet tabii ki onlar da kendi ülkeleri için savaştılar dedi.
12:13Burada Trump'la Netanyahu arasında ikisinin de çok yüksek egoya sahip olması bakımından
12:20kişisel bir sorun var.
12:22Yoksa Amerika Birleşik Devletleri ile İsrail arasında Amerika'nın koşulsuz İsrail
12:28desteğinde bir sorun yok.
12:29Ama Donald Trump'ın o kişisel özellikleri ki bunu nevi şahsına münhasır bir özellik
12:36diyebiliriz.
12:36Aşırı egosundan dolayı Oval Office'teki görüşmesinde de oturuşundan konuşma
12:43tarzına kadar patron benim anlayışını sürekli vermek istiyor.
12:48Ve yine basına yansıyan bu ateşkeste hem İran hem İsrail tarafından kısa bir süreliğine
12:58de olsa saldırıların derhal durdurulması noktasında da sert bir söylem takındığını
13:05görüyoruz.
13:06Dolayısıyla Trump ben bombayı attım aynen Truman gibi savaşıp bitirdim onu veriyor.
13:14Bu NATO zirvesinde ise hatırlayın bir yıl önce yine Amerika'nın başkenti Washington
13:20D.C'de 75.
13:22yıl dönümü zirvesi yapılmıştı.
13:24ve o dönem Amerika'da iktidarda Biden yönetimi vardı ve bütün NATO üyeleri eğer seçimi
13:31Trump kazanırsa o NATO'nun beşinci maddesine taahhüdüne bağlı kalacak mı?
13:37Çünkü Trump'ın söylemleri NATO artık Amerika Birleşik Devletleri'ne bir yük hatta bunu
13:43sadece NATO için demiyor.
13:44Birleşmiş Milletler için bile diyor.
13:46Yani elektriğinin faturasını ben veriyorum.
13:48Bana karşı çalışıyor.
13:50NATO'da da bütün büyük yükü ben karşılıyorum Avrupa savunma sanayi ile harcayacağı
13:57parayı toplumsal refaha zenginleşmeye harcıyor.
14:00Dolayısıyla burada bir adanesizlik var diyor ve o yüzden de ısrarla yüzde ikiyi
14:06daha sonra da yüzde beş gayri safi milli hasılalarına göre her ülke savunma sanayi
14:13harcamalarını yüzde beşe çıkarmalarını istiyordu ve hakikaten hem yetmiş beşinci zirve
14:19maddesinde de geçmişti bildirisinde.
14:23Bu beş maddeden de daha ilk madde zaten o Trump'tan korktukları beşinci madde taahhüdümü
14:30yineliyorum diyor birinci madde.
14:32Ama ikinci ve üçüncü maddeye bakarsanız orada ısrarla Rusya'yı yine tehdit göstererek
14:39beşinci yüzde beş gayri safi milli hasıla oranında savunma sanayi harcamalarını kabul ediyorlar.
14:49Sadece basına da yansıdığı şekilde İspanya'nın bir karşı duruşu söz konusu olmuş.
14:55Ama Türkiye zaten Amerika'dan sonra gayri safi milli hasılasına göre en fazla savunma
15:02sanayi harcaması yapan bir ülke ve NATO katkısı da Amerika İngiltere ile eşit düzeyde
15:09bir katkı söz konusu.
15:11Dolayısıyla bu NATO zirvesinde Türkiye'nin önemi öyle bir öne çıkıyor ki NATO aile fotoğrafında
15:18bile Trump'la Erdoğan'ın yan yana geldiğini İngiltere Başbakanı Starmer'dan Trump'a kadar
15:27Erdoğan'ın yoğun bir görüşme içerisinde olduğu ve bundan sonra da NATO içerisinde
15:32Türkiye Amerika İngiltere ekseninin güçleneceği bir döneme gireceğiz.
15:38Hatırlayın daha önce Türkiye'deki savunma sanayi şirketlerimiz içerisinde öne çıkan
15:43Baykar'ın İtalya'daki Leonardo savunma sanayi şirketiyle iş birliği olmuştu.
15:51NATO bildirisine yansıyan önemli bir maddede NATO ülkeleri içerisinde savunma sanayi
15:58ticaret engellerinin kaldırılması var.
16:00Buna da Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında da özellikle vurguladı.
16:05Bu anlamda Türk savunma sanayisinin hem Amerika hem Avrupa daha ziyade NATO ekosistemine
16:14eklemleneceği bir döneme gireceğiz.
16:16Zaten hatırlayın Türkiye ABD'ye bile savunma sanayi ürünleri ihraç etmeye başladı.
16:22Özellikle top mermileri bakımından.
16:24Dolayısıyla bu yeni dönemde Türkiye, Amerika, İngiltere ve Türkiye'nin NATO'daki ağırlığının
16:32güçlenerek artacağı bir döneme giriyoruz.
16:36O yüzden de önümüzdeki yıl Türkiye'de yapılacak NATO zirvesi hakikaten önemli gelişmelere
16:44ve önemli kararlarını alacağı bir zirve olur.
16:48Dolayısıyla o Macron'un NATO'nun beyin ölümü gerçekleşiyor dediği şey artık tamamen
16:54ortadan kalkmış.
16:55Son bir vurguyu belirteyim.
16:58Donald Trump basına yaptığı açıklamada Finlandiya'dan 15 adet buz kırıcı gemi almak
17:06istediğini söyledik.
17:07Şu anda ABD'nin iki tane buz kırıcı gemisi var.
17:11Rusya'nın 19 tane buz kırıcı gemisi var.
17:19Dolayısıyla önümüzdeki dönemde bu Kuzey Buz Denizi'nde hızla buzların erimesiyle
17:25birlikte ABD'nin Rusya arasında ciddi bir gerilim kaynağı olacağı da gözüküyor.
17:33Çünkü Donald Trump'ı daha başkan seçilir seçilmez hatırlayın.
17:37Nuranlar'ı istiyorum, Panama'yı istiyorum demişti.
17:40Bu Kuzey Buz Denizi de dünya hidrokarbon rezervlerinin yüzde 25'ine sahip ve keşfedilmemiş
17:47maden elementler de söz konusu.
17:50Ve ticaret rotolarını da yarı yarıya düşüren bir yer.
17:54Şimdi Ufuk Hocam peki bu noktada NATO zirvesinden sonra şunu ne derecede söyleyebiliriz?
18:03Rusya, Ukrayna, İran, İsrail, ABD üçgeni ve bölgesel diğer konularda NATO üyesi ülkeler
18:12Türkiye'nin doktrinine yaklaştı diyebilir miyiz ya da uzaklaştı mı?
18:17Nasıl bir tablo var?
18:20Hocamın az önce çizdiği perspektifi sonuna kadar destekliyorum.
18:24Yani Amerika, İngiltere ve Türkiye eksenli yeni bir aks oluşturulduğunu bunu alenen görüyoruz.
18:29Hatta ben yani kabul etmeyi ya da Türkiye'ye kıdem vermeyi için Türkiye'ye ne kadar ihtiyaçları olduğunu
18:35gayet algıladıkları bir süreçte olduğunu düşünüyorum.
18:37Şimdi dikkat ederseniz birkaç meslektaşımız hep şeyi söyledi.
18:41Bunu herkes konuştu.
18:43İşte bu Pakistan, Hindistan meselesi, İsrail, İran meselesinde ve çeşitli vesilelerle
18:47her ülkenin birçok silahının denendiğini, işte Çin'le Türkiye'nin...
18:51Ben buna katılmıyorum.
18:53Çin'inkiler Pakistan, Hindistan meselesinde savunma anlamında biraz görüldü.
18:56Türkiye'ye gelince Türkiye'nin yani savunma sanayi kendi rüştünü birçok farklı sahada ispat etti.
19:03Karabağ'dan tutun da Suriye'ye, işte Libya'ya kadar birçok farklı bölgede
19:08Türkiye'nin savunma sanayi ürünleri rüştünü tamamlamış, ispatlamış vaziyette.
19:13Ve Türkiye'nin bu anlamda bir ihtiyacı yok.
19:14Şimdi şu an geldiğimiz aşamada ben şunu söyleyeyim.
19:18Normal şartlarda özellikle Avrupa Birliği'nin içerisinde
19:21Fransa, Almanya'nın kadim bir inadı vardı Türkiye'yle alakalı.
19:2563'ten beri süre gelen.
19:26Ne diyorlardı sürekli?
19:27Klasik cümle.
19:28Türkiye siyasi, askeri ve sosyoloji olarak absorbe edilemeyecek kadar büyük.
19:33Temel argüman buydu.
19:34Yani 2005'te biz tam üyelik müzakereleri başladı.
19:37O günden beri alınmıyoruz diyoruz ama
19:38Avrupa Ekonomik Teşkilatı ile ilk temasımızdan beri,
19:4160'lı yıllardan beri hep mazeret aynı.
19:43Şimdi bu inatlarının bir çoğunun kırılabileceği bir döneme girdiğimizi düşünüyorum.
19:48Özellikle Türkiye'nin hem NATO İttifakı içerisinde
19:51hem de Avrupa Güvenlik Mimarisi içerisindeki yerini
19:55taltif edecekleri, Türkiye'ye karşı bakışın
19:58konjonktürel veya pragmatist bir yaklaşımla da olsa
20:01değişeceğini düşünüyorum.
20:03Çünkü Avrupalıların ya da Batılıların
20:05beyninin, zihnin arka planında
20:07o ırkçılık kesinlikle değişmez.
20:08Ama şu an konjonktürel olarak
20:10buna gerçekten ihtiyaçları var.
20:11Bu zaten değişmedi mi?
20:13Yani geçen yapılan toplantıda
20:16Avrupa'nın yeni güvenlik mimarisinde
20:19Türkiye'nin daha farklı bir rol olacağını
20:21zaten söylemediler mi?
20:23Bu açıdan evet.
20:24Ama diğer bir açı var.
20:25Şöyle Mustafa Bey,
20:26şimdi biz yıllardır 60'lardan beri,
20:28hadi 2005'ten beri
20:29oyalandığımız temel meselene
20:31vize serbestlisi,
20:32hadi 2016'dan sonra tam üyelik süreci...
20:33Yok o Avrupa Birliği ile ilgili kısım,
20:35ona bir itirazım yok.
20:37NATO kısmını söyledim ben.
20:38Avrupa'da zaten kapıda bekliyoruz yani.
20:40Şimdi ama Fransa ve Almanya'nın
20:42hem Avrupa'nın hem de NATO'nun içerisindeki
20:45klikliğini düşündüğümüzde
20:46yani bizim hem Avrupa Birliği ile
20:48eklemlenmemizin önünde en büyük iki engeldi kendileri.
20:51Hem de aynı zamanda biliyorsunuz şeydi,
20:54yani NATO'nun içerisinde de
20:55yani beyin ölümü falan diyen bir Macron vardı
20:58NATO İttifakı'nın içerisinde de.
20:59Şimdi bunun çoğunun sebebi
21:01birçok anlamda yanlış politikalardı.
21:04Ve şu an geldiğimiz aşamada
21:05Amerika Birleşik Devletleri dedi ki
21:07patron benim, siz de %5'i kabul ettiniz.
21:10Biz transatlantik çöker mi, ne olacak diyorduk.
21:12Avrupalılar, MERS ilk seçildiğinde
21:14şansölye hatırlarsanız
21:15Çin'le çok sıcak mesajlaşmalar yaşamışlardı.
21:19Ama şu an geldiğimiz sahne itibariyle
21:21Avrupa güvenlik açığının farkında.
21:23Hatta şöyle çok,
21:24onlar adına çok acı bir gerçek de söyleyeyim.
21:26Şimdi evet, Türkiye ile bu il,
21:28tabii ki derinleşecek,
21:30işbirliği derinleşecek,
21:31Türkiye'den istifade etmek,
21:32onun savunma sanayiyinden istifade etmek isteyecekler.
21:35Ama şimdi oluşturdukları fondan tutun,
21:37NATO dışında Avrupa'nın kendi içerisindeki fondan bahsediyorum.
21:40150 milyar dolarlık,
21:42euro'luk bir fon oluşturmuşlardı hatırlarsanız.
21:44Şimdi bunun için
21:45önümüzde 5-10 sene
21:47dünyanın kırılma yaşayacağı bir süreç var.
21:50Bu sürece kadar
21:50birincisi askeri olarak
21:52parayı toplasalar da hazırlı olamazlar,
21:54hazırlıklı olamazlar Türkiye olmadan.
21:56İkincisi bunların
21:57özellikle yanlış toplumsal politikalarının,
22:00saçma sapan cinsiyet politikalarının
22:02toplumlarını getirdiği çok acı bir nokta var.
22:04Bundan 2-3 ay önce
22:05Avrupa'da bir anket yapıldı.
22:07Bugün ülkeniz bir savaşa girse,
22:08Rusya ile
22:09kaçınız işte savaşırsınız cephede diye.
22:12Ortalama Avrupa kıtalısında
22:13genelindeki oran %30 falan.
22:15İşte aile yapısını bozmanın,
22:17toplumu bozmanın,
22:18o neoliberalizmin, faşizminin
22:20onları getirdiği çok acı bir nokta var,
22:22diyet var.
22:22Şimdi bu 5-10 senede
22:24gidilebilecek aslında
22:25askeri bir güvenlik açıkları yok.
22:28Çok daha uzun vade isteyen
22:29bir süreç var.
22:30O yüzden Türkiye'ye
22:32onların sandığından da
22:33daha büyük bir mecburiyetleri olduğunu düşünüyorum.
22:35Bu anlamda
22:36Türkiye'nin önünde
22:37o eski önyargıların
22:39kısa süre dediğim gibi
22:40yani pragmatist bir yaklaşımdan dolayı da olsa
22:43bir şekilde kaldırılacağını
22:44ve Türkiye ile bir yumuşama dönemine
22:47kesinlikle
22:47ilişkileri,
22:48ticari ilişkileri,
22:49askeri ilişkileri
22:50tekrardan bir gözden geçireceklerini
22:52görüyorum bu zirve sonucunda.
22:53Peki bu noktada
22:54Muharrem Hocam,
22:54Avrupa, Türkiye'yi
22:57iki farklı şekilde mi görüyor?
22:58Yani NATO'daki askeri bakışıyla
23:02Avrupa Birliği'ndeki
23:03ya da Avrupa Parlamentosu'nda
23:05skandal kararları oluyor ya
23:07ekonomik ve siyasi anlamdaki
23:09bakışı farklı herhalde Avrupa'nın.
23:11Bu
23:11NATO zirvesiyle
23:13bağdaştırırsak bunu
23:14kısaca da olsa
23:15nasıl bir yorum yaparsınız?
23:18Şöyle Mustafa Bey,
23:19çok iyi hatırlayacaksınız.
23:21Avrupa'nın bugün
23:22yaşadığını
23:23biz 1964
23:25Amerikan Devlet Başkanı
23:27Johnson
23:28mektubuyla yaşadık.
23:30Yani Türkiye
23:30Kıbrıs'a bir müdahale ederse
23:32ve Sovyetler
23:32Türkiye'ye saldırırsa
23:34NATO'nun
23:35beşinci maddesi
23:36çalışmaz,
23:37seni korumayabilirim.
23:38Aynı durumu
23:39Ukrayna-Rusya
23:41savaşında
23:42Trump'un
23:43söylemleri
23:43üzerinden
23:44Avrupa
23:45büyük bir
23:45çok geçirdi
23:46ve
23:47Trump
23:48Amerika Birleşik Devletleri
23:49NATO
23:50tahhüdüne
23:50bağlı olmazsa
23:52bugüne kadar
23:53hatta
23:541950'lerden beri
23:55bir Avrupa
23:56ordusu kurmaya
23:57çalışıp
23:58Avrupa
23:59ortak savunma
24:00ve güvenlik
24:01politikası dahi
24:02inşa edememiş
24:03Avrupa
24:04bizim o
24:051964'teki
24:06durumu
24:07yaşadı
24:08ve orada
24:09şunu çok
24:09açık net gördü.
24:10Bir
24:11NATO'dan
24:12Amerika'dan
24:13bağımsız
24:14Avrupa
24:15güvenliği
24:16söz konusu değil
24:17hele hele
24:18Avrupa'nın
24:19Rusya'ya
24:21karşı
24:22ayakta
24:23durması
24:23mümkün değil.
24:25Yanı başlarında
24:26bugüne kadar
24:27ihmal ettikleri
24:29bir Türkiye var
24:30hatta
24:31Cumhurbaşkanı
24:32Erdoğan'dan
24:33birçok Avrupalı
24:34yetkili
24:34NATO
24:35sekreterleri
24:36dahi
24:37şunu
24:37demek zorunda
24:38kaldılar
24:39eğer
24:40Türkiye
24:40Avrupa
24:42Birliği
24:42üyesi
24:43olsaydı
24:43Ukrayna
24:45Rusya
24:46savaşı
24:46çıkmazdı
24:47nasıl
24:48Trump
24:48diyor ya
24:48ben olsaydım
24:50iktidarda
24:50Rusya
24:51Ukrayna
24:51savaşı
24:52çıkmazdı
24:52hakikaten
24:53Türkiye'nin
24:54Rusya'yla
24:55ilişkilerini
24:55düşünün
24:56Türkiye'nin
24:57askeri
24:57gücünü
24:58düşündüğünüzde
24:59Türkiye
25:00Avrupa
25:00Birliği
25:00üyesi
25:01olsaydı
25:01hakikaten
25:02Ukrayna
25:03Rusya
25:04savaşı
25:04çıkmazdı
25:05şimdi
25:06Avrupa
25:06geldiği
25:07noktada
25:07hele hele
25:08Türkiye'nin
25:09de bu
25:09savunma
25:09sanayi alanında
25:10yaptığı
25:11sıçrama
25:11nedeniyle
25:12güvenlik
25:13noktasında
25:14Türkiye'ye
25:15aşırı
25:15derecede
25:16ihtiyaçları
25:17var.
25:17Zaten
25:181947
25:20Turman
25:21doktriniyle
25:22birlikte
25:22Türk-Amerikan
25:23müttefiklerinin
25:24inşa edildiği
25:25dönemdir.
25:27Bu döneme
25:27kadar
25:28Amerika
25:29özellikle
25:30Pentagon
25:30Türkiye'ye
25:31baktığında
25:32ordu
25:32görüyordu.
25:33Çünkü
25:33Türkiye
25:34bölgesinde
25:35en güçlü
25:36ordu.
25:36NATO
25:37içinde de
25:37kara gücü
25:38bakımından
25:39en güçlü
25:39ordu.
25:40Sadece
25:40sayı
25:41bakımından
25:41da değil.
25:42Yani
25:431980'lerden
25:45beri
25:45sürekli
25:46aktif
25:47savaşan
25:47bir
25:47ordudan
25:48bahsediyoruz.
25:49Bu şekilde
25:49ordu dünyada
25:50çok az.
25:51Sürekli
25:51savaşan
25:52ve
25:532000'lerde
25:53geliştirdiği
25:54savunma sanayi
25:55alanındaki
25:56gelişmeler
25:56özellikle
25:57mesela şu anda
25:58Trump'ın
25:59gemi noktasında
26:00zayıf kalmışız.
26:02Gemi inşaatına
26:03başlamamız
26:03lazım
26:04dediğini
26:05Türkiye
26:051990'larda
26:07yapılamayan
26:07o Milgen
26:08projesini
26:092000'lerde
26:10hayata
26:11geçirerek
26:11şimdi nükleer
26:12denizaltı
26:13yapmaya
26:14başladık.
26:14Bu çok az
26:15ülkede var.
26:16şu anda bile
26:17hatırlayın
26:18Donald Trump
26:19İran'a
26:20yaptığı saldırıda
26:21öbündüğü
26:21nükleer denizaltılardan
26:22fırlattığı
26:23füzelerden
26:24bahsediyor.
26:25Dolayısıyla
26:26Türkiye
26:27savunma sanayi
26:28alanında
26:28öyle bir
26:29sıçrama
26:29yaptı ki
26:30Avrupa
26:31Birliği'nde
26:31önemli bir
26:32kesim
26:33askerler
26:34hariç
26:35Türkiye'yi
26:36Avrupa
26:36Birliği'ne
26:37almama
26:37noktasında
26:38hala
26:38direnç
26:39gösteriyorlar.
26:39ama bütün
26:40Avrupa
26:41Birliği
26:41ülkelerinin
26:42askerleri
26:43kurmay heyeti
26:45çok açık
26:46net bir şekilde
26:47Türkiye'nin
26:47Avrupa
26:48güvenliğine
26:49katkısının
26:50ne kadar
26:50önemli olduğunu
26:51hele hele
26:52şu anda
26:53Rusya ile
26:53karşı karşıya
26:54gelmişken
26:55bırakın
26:56askeri anlamda
26:57diplomasi
26:58noktasında
26:58dahi
26:59Türkiye'ye
27:00muhtaçlar.
27:01Dünyanın
27:02tahıl
27:02ihtiyacı
27:03o tahıl
27:04diplomasiyle
27:06Türkiye üzerinden
27:07gerçekleştirildi ve
27:08Rusya Devlet Başkanı
27:10Putin de
27:10bunu ortaya
27:11koydu.
27:11Cumhurbaşkanı
27:12Erdoğan'ın
27:13ısrarlı
27:14diplomasiyle
27:16bu tahıl
27:16koridoru
27:17antlaşması
27:18gerçekleşti.
27:20Dolayısıyla
27:20Avrupa
27:21bugün
27:22güvenliğinde
27:23Rusya'ya
27:24karşı da olsa
27:25Türkiye'ye
27:26ihtiyacı var.
27:28Hatta ve hatta
27:28sadece Avrupa
27:29değil NATO
27:30ve Amerika'nın
27:31küresel
27:31politikalarında da
27:33Türkiye'ye
27:33ihtiyacı var.
27:35Türkiye'ye
27:35ihtiyaçları
27:36özellikle
27:36bugüne kadar
27:37zaten
27:38Amerika ve
27:38NATO
27:39takdir ediyordu.
27:39Asker düzeyleri
27:41zaten takdir ediyordu.
27:42Ama
27:432000'lerde
27:44şöyle bir
27:44parametre
27:45buna eklendi.
27:46Türkiye
27:47savunma sanayi
27:48alanında
27:48dünyanın
27:49ilk beşine
27:50nüfuz edebilecek
27:52bir sıçrama
27:53yaptı.
27:54Bu mesela
27:55Türkiye'nin
27:55savunma sanayindeki
27:56bu sıçraması
27:57Türkiye'nin
27:58eğitim sisteminin
27:59çok üzerinde
28:00olan bir
28:01sıçrama.
28:02Bu hakikaten
28:03dünya çevreleri
28:04tarafından da
28:06çok ilgiyle
28:06takip ediliyor.
28:07Yani şu anda
28:08Türkiye dendiğinde
28:10bu savunma
28:10sanayi ürünleri
28:11akta geliyor.
28:13Mesela
28:13Elon Musk'a
28:14sorduğunuzda
28:15direkt Türkiye'nin
28:16SİHA'ları
28:17akta geliyor.
28:18Hatta o yüzden
28:19Amerika içinde
28:20F-35'e
28:21harcanan bütçe
28:22yerine
28:22yerine
28:22Türkiye
28:23Çin gibi
28:24drone
28:24teknolojisine
28:26ağırlık
28:26vermemizi
28:27söylemişti.
28:29Dolayısıyla
28:29Türkiye hakikaten
28:30şu anda
28:31dünyada
28:31bir askeri
28:32güç
28:33imajıyla
28:34yükseldi.
28:35Dünyada
28:35Türkiye dendiğinde
28:36bir SİHA
28:37gücü
28:38söz konusu.
28:40Hatırlayın
28:40pandemide
28:41bütün ülkeler
28:42birbirlerinin
28:43maskesini
28:44çalmakla
28:44uğraşırken
28:45Türkiye
28:45o TCG
28:47Anadolu gemisi
28:48SİHA gemisiyle
28:49Çin'e kadar
28:50Afrika'ya kadar
28:51gidip
28:52insanlarını
28:53alabilir.
28:55Dolayısıyla
28:55savaş sanayinde
28:56ürettiği
28:57Türkiye'nin
28:58bu savunma
28:59sanayi
29:00ürünleri
29:00barış zamanında
29:01insanları
29:02kurtarma
29:03amacıyla
29:03kullanıldığında
29:05bir yumuşak
29:06güç
29:06oluyor.
29:07Ve Türkiye'nin
29:08hem yumuşak
29:09güç hem
29:09sert gücü
29:10dolayısıyla
29:11ikisinin toplamı
29:12akıllı gücü
29:13her geçen gün
29:14artıyor.
29:14Bu NATO
29:15zirvesinde de
29:16çok açık
29:16görüyoruz.
29:17Mesela
29:17Cumhurbaşkanı
29:19Erdoğan
29:20NATO
29:20bildirisi
29:215 maddelik
29:22bildiriye
29:22dahi
29:23terörizmle
29:24mücadele
29:24maddesini
29:25ekletebilmiş.
29:27Bu öyle
29:28her
29:28NATO
29:28üyesinin
29:29yapabileceği
29:30de bir şey
29:30değildir.
29:30Doğru.
29:31Peki
29:32Muharrem
29:33Hocam
29:33Ufuk
29:33Hocam
29:33çok teşekkür
29:34ediyorum.
29:35Yayınımıza
29:35katkılarınızdan
29:36dolayı
29:36sağolunuz
29:36ağzınıza
29:37sağlık.
29:38Sevgili
29:38seyirciler
29:38şimdi
29:39NATO
29:39liderler
29:40zirvesinden
29:41notlarla
29:41devam edeceğiz.