Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:00Sevgili izleyiciler, Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz.
00:15Dün saat 02.17'de Marmaris'te 5.8 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
00:21Tabi bu depremde yürekleri ağza getirdi.
00:24Şimdi hattımızda jeofizik yüksek mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan var.
00:31Uzmanından dinleyeceğiz dün yaşanan depremi.
00:33Hocam hoş geldiniz. Merhabalar.
00:36Hoş bulduk.
00:38Hocam sanıyorum ki siz de dün o depremi çok yakından yaşadınız.
00:42O sırada Marmaris, dilerseniz bir dün neler yaşandı oradan başlayalım.
00:46Sonra bu nasıl bir depremdi? Başka riskler barındırıyor mu?
00:51Bunlarla devam edelim.
00:52Dün akşam ben Kuşadası'na gelmiştim.
00:57Kuşadası'nda Karahova'da kalıyorum.
01:00Yaklaşık iki buçuk katlı bir yapıda.
01:03Ve Karahova oldukça sulak ve deprem dalgılarını
01:07üçle dört kat büyüten bir yer.
01:10Yani deprem çekinceli bir yer.
01:12Denizin kenarında.
01:13Yorgun olarak yatmıştım.
01:17Ve saat ikiye on yedi gece altımdan yatağın dalgalandığını gördüm.
01:25Yani bu jeofizik mühendisi olmam nedeniyle bu bir sarsım dalgası diye düşündüm.
01:30Altımdan dalga geçiyordu.
01:32Yatağın altından.
01:33Dalga bir yukarı bir aşağı yatağını indirip kaldırıyordu.
01:39Bu bir deprem dedim.
01:41Kalktım.
01:43Sonra izlemeye başladım.
01:47Kapı çarpmaya başladı.
01:49Pencereler çarpmaya başladı.
01:51Yapı salınmaya başladı.
01:53Doğrusu çekinmedim değil.
01:56Yani bu sıradan bir deprem değil.
01:58Büyük bir deprem olduğunu düşündüm.
02:01Yaklaşık ilk gelen P dalgasıdır.
02:04Yani yukarı aşağı doğru iten çeken dalgalardır.
02:09Bunun arkasından yıkıcı dalga.
02:11S dalgasının gelmesini bekledim.
02:13Ve S dalgası geldiği zaman gıcırtılar, kanırtmalar, pencere çarpmalar arttı.
02:21Ve deprem yaklaşık 5-7 saniye sonra sustu.
02:32Hemen tabii Avfat'ın sayfasını ve Kandilli Gözlem Evi'nin sayfalarına baktım.
02:41Deprem üzerine bilgi yoktu.
02:44PSE dalgalarının farklı zamanlarda geldiğini düşünerek
02:49bu depremin Kuşadası'nda değil biraz daha uzakta olduğunu düşünmüştüm.
02:55Daha sonra depremin süresine bakarak da
02:59dedim ki 5.30 ile 6.30 arasında bir deprem olabilir bu.
03:05Bu da önemli bir deprem.
03:08Sonuçta daha sonra Kandilli'nin bilgisi düştü.
03:13depremin Brodos'un daha kuzeyinde Bozbur'un, Bozbur'un Marmaris arasında olduğunu belirtti.
03:25ve depremin derinliğini de işte ben başlangıçta 50 ile 80 km derinde olabileceğini düşünmüştüm.
03:38Çünkü orada Güney Ege dalma batma kuşağı vardı.
03:42Sonuçta depremin derinliğini işte birisi 67 km, bir tanesi de 78 km gibi bir rakam verdi.
03:50Depremin büyüklüğü olarak da önce bir 6.10'da 2 verdi.
03:55Yabancı yayınlar 6.10'da 2 olarak verdi.
03:58Özellikle Yunanlılar, Yunan'ın jeofizik mühendisleri depremin büyüklüğünü 6.10'da 2 verdi.
04:05Daha sonra bizimkiler 5.10'da 8 olarak açıkladılar depremin büyüklüğünü.
04:11Bu bizim orta büyüklüğü, deprem dediğimiz bir deprem.
04:15Şimdi bu deprem neden oldu?
04:18Bu deprem biliyorsunuz geçen ay Girit'te 6.10'daki büyüklüğünde bir deprem olmuştu.
04:27Bu deprem ile Bozbur'un'da olan deprem aynı kuşak üzerinde oluştu.
04:33Bu kuşak Güney Ege Dalma Batma kuşağı diyoruz buna.
04:38Bu Adriatik'ten geliyor, Mora'ya.
04:41Mora'dan Girit'e, Girit'ten Rodos'a ve Rodos'tan Marmaris, Bozbur'un taraflarından.
04:52Oradan Göller bölgesine gidiyor.
04:54Yani Isparta, Burdur'a doğru giden bir kuşak.
04:57Demek ki bu kuşak çok gergin.
04:59Yani bu kuşak gergin.
05:02Bu kuşağın devamı işte Gölisar oradan yani Isparta, Burdur, Isparta'ya kadar hatta Afyon'a kadar gidiyor bu.
05:12Peki bekleniyor muydu böyle bir sarsıntı, böyle bir deprem hocam önceden?
05:17Burası Ege bölgesinin, Ege bölgesinin en çok deprem üreten yeri.
05:25Buranın yani son ürettiği depremin büyüklüğü 6-10'da 7.
05:30Şimdi buradaki 6,5'dan daha büyük olan depremler yıkım yapmaya başlar.
05:375-10'da 8 bunun eşik değerin altında kaldığı için herhangi bir yıkım yapmadı.
05:43Ama tabi deprem Anadolu karasında ya da Ege Denizi karasında olmadı.
05:53Yani o kabukta olmadı.
05:56Depremin olduğu yer Dalan Afrika ana karasının, Dalan Afrika ana karasının diliminin üzerinde oldu.
06:05Dolayısıyla depremin bizim ana karamız üzerinde olmaması nedeniyle ve derin olması sonucunda deprem çok etkili olmadı.
06:19Zaten bu deprem yıkıcı olmaz burada.
06:22Hani yıkıcı olabileceği Anadolu'da başka yerler var ama bu bölgede genellikle dağlık bölge ve sağlam kayalar üzerine oturmuş durumda yapıların çoğu.
06:36Ve yapıların çoğu yazlık yapı olması nedeniyle az katlı ve çok yeni yapılar olması nedeniyle bir hasar yaratmadı.
06:46Zaten yaratması da beklenemezdi.
06:48Ancak taş yapılı köy evlerinde çatlamalar, baca düşmeleri ya da minare şerifelerindeki çatlamalar gibi aksaklıklar görülebilirdi.
06:59Şimdi bunlar var mı yok mu bunu bilemiyorum ama çatlak falan vardır tahmin ediyorum.
07:05Özellikle Bozmur'un ve çevresinde.
07:09Tabii burada bizim şu anda aramızdan ayrılan Prof. Dr. Berkan Ecevit oğluyla bundan 10 yıl önce yapmış olduğumuz bir çalışma var.
07:21Bu çalışmada biz Türkiye'nin ilk deniz içi Yanardağ'ını keşfettik.
07:26Küdür Yanardağ diye ben isim babasıyım.
07:30Küdür Yanardağ, bu tam Bozmur'un da.
07:33Bu Yanardağ'da yine bu Dalmabatma kuşağı ile ilgili tıpkı Santorini gibi.
07:39Şimdi Santorini biliyorsunuz onun etkinliğini de izledik.
07:43O da Girit Dalmabatma kuşağının kuzeyinde yer alıyordu.
07:47Yani burası aynı zamanda bir Yanardağ kuşağı.
07:50Ve Sime Adası ile yani Sönbeki ile bunun arasında deprem etkinliğinin yanı sıra Yanardağ oluşumu da var.
07:59Bu hemen denizin içinde böyle bir Yanardağ oluşumunu belirledik.
08:04Bu deniz için Yanardağ henüz yüzeye çıkmadı.
08:07Ama ileride Küdür diye bir Yanardağ'ımız olacak orada.
08:14Şu anda püskürmelerin devam ediyor.
08:16Bu doğrudan doğruya buradaki depremlerle ve Dalmabatma kuşağı ile ilgili bir olay.
08:21Şimdi halkın çok merak ettiği, acaba hocam bunun arkasından daha büyük bir deprem gelir mi?
08:27Evet hocam her depremin arkasından bu soruyu soruyoruz uzmanlara.
08:32Yani daha büyük bir depremi tetikler mi?
08:35Başka yerdeki fay hatlarını harekete geçirir mi?
08:38Tetikler mi?
08:39Tetikler mi hocam sorayım direkt soruyu.
08:43Şimdi Erdencim bu başka bir yerdeki deprem kırıklarını tetiklemez.
08:48Şimdi bu tamamen bunun gerginlik dağılımı kendi doğrultusu boyunca olur.
08:57Yani kendi doğrultusu boyunca Çameli, Burdur, Isparta dolaylarına bir yükleme yapar bu olay.
09:04Ama bir Ege bölgesinde İzmir, Aydın ya da ne bileyim ben Gediz Çukuru'nda bir yükleme yapmaz.
09:11Oraların deprem işleyişleri farklı ya da Kuzey Anadolu kırığını ya da Doğu Anadolu kırığını etkilemez.
09:19Zaten deprem çok büyük değil 5-10-8.
09:24Yani bu deprem yıkımsız atlatılması gerekiyordu.
09:29Yıkımsız atlatıldı ama ölümcül oldu.
09:31Çünkü depremde daima kaçanlar ölür.
09:34İşte haberlerden öğrendiğimize göre 14 yaşındaki bir çocuğumuz pencereden atlayarak ya çamını yitiriyor korkulan.
09:45Yine 70 kişi pencereden atladığı için yaralı.
09:50Bunlar depremden korkulur.
09:52Yani depremden korkmayın diyemez kimse.
09:54Şimdi göçük altında kalmak zor bir iş.
09:56X üzerinden sabahın mahmurluğuyla 5 saniye yerine 5 dakika diye belirtmişim.
10:08Bunu daha sonradan düzelttim.
10:11Ama deprem uzaklığı açısından ve yaklaşık deprem büyüklüğü açısından tam isabet olduğu kanısındayım.
10:20Artık bu yılların deneyimi tabii.
10:21Ben bundan sonra daha büyük bir deprem ya da madde beklemiyorum.
10:31Şimdi genelde bir depremden sonra arkasından büyük bir deprem gelip gelmeyeceği konusunda
10:39cofizik bilimi bunun cevabını hemen veremiyor.
10:45Yani böyle bir olay yok.
10:47Yani bir depremin daha büyük bir depremin öncüsü olup olmadığı konusunda bilgi veremiyoruz biz.
10:54Çünkü bizim bilgimiz yok.
10:56Ancak deneyimlerime bağlı olarak bu bölgede zaten olabilecek deprem ortalama büyüklüğü 5,10'da 7'dir.
11:06Dolayısıyla burada beklenen büyüklükte bir deprem olmuştur.
11:10Ama bu bölge geçmişte 7,5 büyüklüğünde depremler üretmiştir.
11:13Yani Güney Ege dağına batma kuşağı.
11:19Dolayısıyla şu anda bir sıkıntının olduğunu düşünmüyorum.
11:23Bundan daha büyük bir deprem olursa benim için şaşırtıcı olur.
11:27Umarım olmaz.
11:28Yani bu bölgede görünen en büyük deprem 6,10'da 7'dir.
11:32Yani daha büyük bir deprem beklemiyorum.
11:35Peki.
11:35Sayın Ercan çok teşekkür ediyorum.
11:38Vakit ayırdınız bugün bizlere.
11:40İyi ki katıldınız.
11:40Ağzınıza sağlık.
11:42Rica ederim.
11:43İyi günler.
11:43Güle güle.
11:44Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri, jeofizik yüksek mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan konuğumuzdu.
11:54Dün sabaha karşı Marmaris'te bir deprem meydana geldi.
11:585,8 büyüklüğünde ve aslında deprem yıkıcı olmadı ya da yapılara hasar vermedi ama hocamız da vurguladı.
12:05Ne yazık ki bir çocuğumuzu kaybettik.
12:08Sebebi deprem esnasında korkuyla yüksekten atlamasıydı.
12:12Sanırım depreme önlem almamız gerektiği kadar deprem konusunda da bilinçlenmemiz gerekiyor.
12:18En azından belki depremden sağ çıksak yani sağ kurutulacak olsak bile kendimizi sakatlamayalım ya da daha üzücü durumlarla karşılaşmayalım.
12:29Biz Cumhuriyet olarak bütün gündemi takip ediyoruz.
12:32Sizlere aktarmaya devam edeceğiz.
12:34Ancak bu programı burada noktalıyoruz.
12:36Başka bir programda yeniden görüşmek üzere.