Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İstanbul, İzmir, Erzincan, Van gibi noktalar deprem açısından evet kritik önemde.
00:06Peki Bingöl'de o noktalardan biri midir? Ne dersiniz?
00:12Bingöl'de o noktalardan biridir. Hatta birincisidir Tunç Bey.
00:16Bunu açıklıkla ifade etmekte yarar var.
00:19Türkiye'nin en netameli, en tehlikeli, en yıkıcı depremlerinin olduğu bölgedir burası.
00:27Erzincan üstelik çok sık yani 50 yılda bir yıkıcı deprem yaşayan tek yerdir aşağı yukarı Türkiye'de.
00:36Nitekim bir bölgenin depremselliğini belirlerken güncel depremlerini, tarihsel depremlerini ve jeolojik dönem depremlerini inceler.
00:46Sonra bir karara varırız.
00:48Güncel depremlere baktığımız zaman mesela Erzincan, Kiyon'un hemen yakın kuzeyindedir biliyorsunuz.
00:551939'da 7,9 hatta 8 büyüklüğünde çok yıkıcı 40 bine yakın can kaybına yol açan felaketi yaşadığı.
01:07Sonra yani 50 yıl bile dolmadan 1992'de 13 Mart'ta 6,8'lik bir depremde gene 500'ün üzerinde can kaybı yaşadığı.
01:20Bölgede birazcık doğuya gidersek ki burası Kuzey Anadolu fayıyla Doğu Anadolu fayının yani iki levha sınırının kesiştiği düğüm noktası.
01:32Doğu Anadolu fayının kuzey ucu, Kuzey Anadolu fayının batı ucu.
01:38Bu Karlova civarında kesişirler ve hemen yakın doğusunda 1966'da Varto depremini yaşadık.
01:466,8 büyüklüğünde ve 2000'e yakın can kaybı oldu.
01:51Ve 1971'de Bingöl depremi hatırlayın.
01:55Burada da 6,8 ve çok sayıda can kaybı.
01:58Sonra 2000'li yılların başında Bingöl'de yeniden biraz daha güneyde bir deprem daha.
02:04Yani gördüğümüz gibi bölge son derecede hareketli ve son derecede yıkıcı depremlere kaynaklık eden iki dünya çapında iki levha sınırını teşkil eden fayın kesişme noktası.
02:17O bakımdan Türkiye'nin en tehlikeli yeri dedim.
02:20Şimdi gelelim bu son depremlere.
02:23Burada maalesef bir sismik boşluk var.
02:27Daha önce 1784'te kırılıp 7,6'lık deprem üretmiş 7 su fayı var.
02:34Kuzey Anadolu fayının Erzincan ile Karlova arasındaki kısmını oluşturan 7 su fayı çok yıkıcı depremlere kaynaklık etmiş.
02:43Onlarca deprem üretmiş yaklaşık 250 yılda bir kırılan bir fay ve 7,5 civarı büyüklükte deprem üretiyor.
02:53O maalesef 250 yıl doldu ve henüz kırıldı kırılacak diye biz 6 Şubat depremlerinden önce burayı tartışıyorduk bilim camiasında.
03:047 su fayı kırıldı kırılacak diye.
03:08Nitekim bu 7 su fayına ki işte doğuda Kargapazarı biraz doğusunda Varto depremini söyledim kırılmış.
03:16Batıda Erzincan iki depremi birden yaşamış.
03:2039'da ve
03:2132'de.
03:23Şimdi aradaki fay 7,5 büyüklüğünde ortalama deprem üretiyor.
03:30Son kırılması 1784 olmuş.
03:33Çok sayıda can kaybına yol açmış.
03:35Bu kırıldı kırılacak bunu biliyoruz.
03:37Yani burada deprem olur mu tartışmasını geçtik aslına bakarsanız.
03:42Burada yıkıcı bir deprem maalesef arzu etmiyoruz ama olacak.
03:47Ne zaman olacak çok uzak bir zamanda değil oldukça yakın bir zamanda olma ihtimali çok yüksek.
03:54O bakımdan bu Bingöl depremleri bugün dün son hafta içinde sıklıkla oluyor.
04:03Bizi maalesef kaygılandırıyor ve 7 su fayının kırılabileceğini hatırlatıyor.
04:10Evet.
04:10Peki Sayın Pampal, AFAD verilerine göre aslında şu sıralarda doğudan batıya birçok noktada bir fay hareketliliği görünüyor.
04:19Bunu değerlendirir misiniz?
04:22E tabii Türkiye'de o kadar çok aktif fay var ki.
04:27Mesela 1971 Bingöl depreminin olduğu yıl bir deprem daha oldu.
04:33Burdur depremi.
04:357,2'lik çok saydı da can kaybına yol açtı.
04:37Yani aynı yıl 2,3 yıkıcı deprem yaşanan bir yerleşim bölgesidir.
04:45Yurttur.
04:46Bu ülkedir.
04:47Yani onun için Türkiye'de aslına bakarsanız son yıllarda çok deprem oluyor tartışmalarını biraz gereksiz görüyorum.
04:56Hep çok deprem olur bu ülkede.
04:59Yani geçmişte oldu, günümüzde oluyor.
05:01Bundan sonra olacak.
05:02Ancak son 6 Şubat 7,8 ve 7,6'lık depremlerden sonra ortaya çıkan muazzam bir artışı aktivitesi ve ana şoklar o bölge.
05:14Burası da maalesef bu 6 Şubat depremleri nedeniyle ekstradan stres yüklenmiş bir bölge.
05:21Yani bu Bingöl civarı Doğu Anadolu fayının kuzey ucu burası.
05:26O bakımdan anormal bir deprem aktivitesi kaydediliyor.
05:30Yani istatistikler neredeyse iki katına çıktı.
05:34Ama son içinde bulunduğumuz yıl yavaş yavaş düşüyor.
05:38Yani 20-30 bin yıllık ortalamaya yakın sismik aktiviteyi kaydedeceğiz, yaşayacağız.
05:46Bunun doğusu, batısı, kuzeyi, güneyi yok.
05:48Türkiye'nin depremden muaf santimetresi karesi yok diye bir klişe söylüyorum.
05:54Hep bunu dile getiriyorum.
05:56Onun için Türkiye'nin şurası güvenli, burası güvensiz, bunu bir tarafa bırakacağız.
06:00Böyle bir şey yok.
06:01Yani bu topraklar deprem gerçeği siz de vurguladınız ile karşı karşıya.
06:06O nedenle yapacağımız şey tehlikeyi tartışmaktan ziyade riskleri konuşmak.
06:13Ve riskler bizimle ilgili çünkü bizim müdahale edebileceğimiz parametreler.
06:19Yani yapılarımızı depreme dayanıklı hale getirirsek riski azaltırız.
06:24Hatta sıfıra indirebiliriz.
06:26Yani bu mümkün.
06:28Dünyanın pek çok yerinde deprem oluyor ve insanlar bunu çözmüşler.
06:32Biz de çözebiliriz.
06:33Bu çağda artık her türlü bilgiyle teçhiz edilmişiz.
06:37Ne yapacağımızı biliyoruz.
06:39İnşaat tekniklerini gayet iyi biliyoruz.
06:42İlkemizde çok güçlü bir inşaat sektörü var.
06:47Vatandaşlarımız oldukça bilinçlendi.
06:49Sizlerin de desteğiyle sayesinde medyanın ve biz de elimizden geleni yaparak, yazarak, çizerek, konuşarak bir bilinç oluşturmaya çalışıyoruz.
06:58Bu bilinçle riskleri azaltmanın yolunu, yöntemini daha da önemlisi uygulamalarını hızlandırmamız gerekiyor.