2022'de başlayan Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken, ateşkes ihtimali de gündemdeki yerini koruyor. Peki şu an son durum ne? Putin en son askeri üniformayla da savaşa devam mesajı vermişti. CNN TÜRK ekibinden Fulya Öztürk ve Ahmet Akpolat, Rusya Devlet Başkanı Putin'in doğduğu yer olan Rusya’nın 2'nci büyük şehri St. Petersburg'a gitti. Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir ile Rusya-Ukrayna savaşına dair ne konuşulduğunu aktardı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Nerede bir olay, gündem varsa CNN Türk orada.
00:04Bu kez Rusya'dan sesleniyoruz size, kameramın arkadaşı Mehmet Akpolat'la beraber.
00:09Rusya'nın ikinci büyük şehri Senfetersburg'dayız.
00:11Rusya'nın nabzını tutacağız.
00:13Malum Rusya-Ukrayna savaşı devam ediyor, 3 yıl geride kaldı.
00:19Ukrayna ateş kestedi ama Rusya devam diyor, özellikle Kursk bölgesinde çatışmalar hala
00:26devam ediyor.
00:27Şimdi geldiğimiz bu noktada, savaşta 3 yıl geride kalmışken son durum ne?
00:33Hem sokakların nabzını tutacağız hem de yanımda Milliyet Gazetesi Genel Yayın
00:38Yönetmeni, gazeteci Özay Şendir var.
00:41Özay Hocam'la beraber değerlendireceğiz.
00:44Hocam bu kez Senfetersburg'dan sesleniyoruz izleyicilerimize.
00:47Evet.
00:48Nasıl?
00:49Nasıl olduğunu?
00:50Soğuk, soğuk.
00:51Evet gerçekten çok soğuk.
00:52Ama tavlo gibi bir şehirdir yani.
00:54Buranın en büyük özelliği kültür başkenti.
00:58Hem de çar döneminin en önemli şehirlerinden bir tanesi.
01:01Dolayısıyla da Beyaz Geceli bile çok ünlüdür ama soğuğuyla da ünlü olması lazımmış.
01:06Anladık onu.
01:07Bu arada nehir bakın donmuş, o kadar soğuk ki.
01:10Evet.
01:11Donmuş vaziyette.
01:12Şimdi tabii bir yandan da burası Putin'in de doğup büyüdüğü yer.
01:16Putin'in de memleketi aynı zamanda.
01:18Primakoğlu'da tanıştığı yer.
01:20Aslında şöyle Doğu Almanya görevinden sonra gelip Rusya'da yerel yöneticiliğe
01:25başladığı yer burası.
01:28İşte Primakoğlu'la burada tanıştı.
01:30Aslında Primakoğlu nehirde ileride teknelerde bir restoran işletiyordu.
01:36Putin'in doğum günlerini kutlayarak tanıştı.
01:38Yani o silahlı birliklerin başına geçtiğinde Putin'in aşçısı derlerdi ya.
01:43Aşçısı hikayesi buradan çıkar.
01:45Bir nehir teknesinde düzenlediği doğum günü partisiyle başlamıştır Primakoğlu'nun
01:49da yükselişi.
01:50Ama tabii Putin efsanesinin de Rusya için başladığı şehir burası.
01:54Değil mi?
01:55Putin için de önemli bir şehir burası.
01:58Şimdi bir yandan hem yürüyelim hem kameramın arkadaşı Ahmet Akpolat gösterecek.
02:02Gerçekten Moskova'dan bile daha güzel derler Senfetersburg'a.
02:05Gerçekten de öyle değil mi?
02:07Güzel bir şey.
02:08Yapıları şeyi mimarisi çok özenilmiş bir şehirdir burası.
02:14Şimdi bir yandan da ben bugün televizyonlara baktım.
02:18Evet hani Rus kanallarında da özellikle birinci kanalda hani bizim Türkiye'deki
02:23devlete gibi düşünün böyle devlet kanallarında gündem savaş çok yoğun bir yayıncılık
02:29yapmıyorlar ama haberler veriyorlar.
02:31Bugün da otelden çıkmadan Kurs bölgesiyle ilgili mesela çok geniş yer vermişlerdi
02:36haberlere.
02:37Yani bilmiyorum ama üçüncü yıl geride kaldı.
02:41Hala çatışmalar devam ediyor Kurs'ta.
02:44Ukrayna ateşkese yeşil ışık yaktı.
02:48Rusya yola devam diyor gibi.
02:50Nasıl bir atmosfer var?
02:53Aslında şöyle şimdi Kurs meselesini şöyle anlamamız lazım.
02:57İkinci Dünya Savaşı'ndaki işgal büyük travmadır Rusya için yani Rusya anayasasında
03:02ana vatanı koruma maddeleri vardır ve nükleer silah kullanımı dahil her yolu
03:07mübah kılar ana vatanı korumak için.
03:10Şimdi Kurs meselesinin önemli soruları Putin orada kamuflajla görüntü verdi.
03:15Dolayısıyla o söyleyecekler ama esas önemli diplomasda şöyle bir gelişme oldu.
03:21Dün Rusya Dışişleri Bakanı ile Amerikan Dışişleri Bakanı uzun bir aradan sonra
03:24telefonla konuştular.
03:25Şimdi ikili temas yollarını arıyorlar.
03:28Bu silsile şöyle gider.
03:30Temsilciler istihbarat servisleri görüşür, Dışişleri Bakanları görüşür.
03:34Sonra iş devlet başkanlarına gider.
03:36Aslında giderek bir Trump Putin görüşmesine yaklaşıyoruz.
03:41Olumlu bir görüşme olmuş.
03:43En azından bilgiler dışarıya yansıyanlar o şekilde.
03:46Ama tabii ki birçok şey pamuk ipliğine bağlı.
03:50Ateşkes meselesinde Putin'in öne sürdüğü şartlar şey ne olacak?
03:55Söylediğim gibi ama bütün bunların hepsi görünen okey bir Trump Putin zirvesinde
04:01son halini alacak gibi.
04:03Dolayısıyla da göreceğiz.
04:05Ama söylediğimiz gibi yani sonuçta bak şey altında yaptırım altında olan ülkeye
04:12geliyorsun.
04:13Kredi kartı yeterli değil vesaire değil.
04:17Mesela otomobildeki Avrupa çıkmış boşluğu Çin doldurmuş.
04:21Önümüz arkamız sağımız solumuz Çin arabalarıyla dolu.
04:25Geçen hafta Russia Today şöyle bir yorum yayınladı.
04:28Dedi ki Rusya Çin'in huydusu olur mu?
04:31Rusya bir taraftan kendini korumak istiyor.
04:33Çünkü Rusya Çin rekabetçi tarihte çok bilinen bir rekabettir.
04:37Amerikanın da çok faydalandığı bir rekabettir.
04:39Richard Nixon Sovyetler Birliği ile savaşarken gidip Pekin'den Mao Zedong'la görüşmüştü.
04:46Çin'i Rusya ile ayırmak için şimdi Çin Rusya iş birlikteliğinin geldiği ekonomik
04:51boyut Rusya'nın yaptırımlar altındaki hali.
04:54Bütün bunların hepsini alt alta koyuyorsun.
04:57Ama Batı şöyle bir hata yaptı.
05:00Avrupa'da çok fazla Putin karşıtı Rusya yaşıyordu.
05:05Ama Avrupa'da bir anda iş öyle bir Rus düşmanlığına döndü ki işte dünyanın
05:10en ünlü sopranolarının konserleri iptal edildiği Ruslara ikinci sınıf vatandaş
05:16muamelesi yapıldı.
05:17Putin karşıtlarını bile Putin destekçisi yapıp Rusya'ya döndü Avrupa.
05:22Düşünebiliyor musun?
05:23Kuğu Gölü balesinin Londra'daki gösterileri iptal edildi.
05:26Dostoyevski İtalya'daki bir üniversitede edebiyatla ilgili bir fakültede eğitim
05:32programından çıkarıldı.
05:33Bütün bunlar burada bir Rus milliyetçiliğine de yol açtı.
05:36Zaten onu görüyorsun yani.
05:38Rusya'da yükselen bir milliyetçilik var.
05:42Bu savaşın izleri önümüzdeki dönemde daha çıkacak karşımıza.
05:46Mesela şu anda moralliler 110 dubleye çıkmıştı bir Amerikan doları.
05:52Şimdi 80'ler bandına geri geldi.
05:55Trump'la yapılan olumlu görüşmeler vesaire.
05:58Ama buradan sonra geçen hafta bir kamuoyu yoklaması yapıldı.
06:01Batı ile yakınlaşmayı isteyenlerin oranı bir yılda yüzde 20'den fazla artmış.
06:07Putin de bunları okuyordur.
06:10Yani savaşın bitip bitmeyeceği henüz belli değil.
06:14Doğru mu anlıyoruz?
06:15Biraz ABD Rusya görüşmelerine de bağlı bu gidişat.
06:18Şöyle Putin siyasi hedeflerinden birine ulaştı.
06:21Batı Ukrayna'ya NATO kapısını kapattı.
06:24Bu savaşın çıkmasının temel sebeplerinden bir tanesi buydu.
06:28Şimdi pazarlık şeyde barışı korumak için Ukrayna'ya başka ülkeye askerleri
06:35Bunlar Avrupa'nın, Trump diyor ki Avrupa askerlerine gitsin.
06:39Putin de diyor ki NATO'ya gitsin ülkelerin askerlerini istemem.
06:43Birbirine güvenlik bölgesi istiyorum.
06:45Şimdi birazcık buralarda bir pazarlık var.
06:49Yani Putin hem toprak istiyor hem de Ukrayna ile Rusya arasında bir şey istiyor.
06:54Sen söylediğin güvenli bölge, güvenlik kuşağı istiyor.
06:58Bir tampon bölge oluşmasını istiyor.
07:01Pazarlığı çok sürecek bir mesele diye özetleyebiliriz mi?
07:05Ben bu savaş başladıktan birkaç ay sonra Moskova'ya gelmiştim.
07:09Sonra işte Wagner ayaklanmasından sonra da geldim.
07:13Ruslar ya mevzuya sokakta böyle konuşmaktan çekiniyorlar.
07:17Bu savaşla ilgili veya işte Putin'le ilgili.
07:20Böyle acayip şeyler ya ilgisiz gibiler veya öyle olmak zorundalar belki.
07:26Yani bir baskı da hissediyor çünkü insanlar muhtemelen.
07:30Konuşmaktan çekiniyorlar.
07:31Bakıyorsun çok böyle bir savaşta olan bir ülkede gibi de değiliz.
07:35Tamam cephe burada değil.
07:36Cephe çok uzakta ama her şey çok normal 3 yılda.
07:40Ne zaman gelsin o normalliği görüyorum.
07:42Bundan birkaç tane şeyi söyleyebiliriz.
07:44Bir, şu anda Rusya'da bir muhalif cümle kurmak sıkıntı yaratır.
07:50Ülke açısından yani ülkedeki demokratik şartlar açısından değil.
07:55Toplum açısından da dedim ya yükselen bir Rus milliyetçiliği dönemine denk geldi bu mesele.
07:59İki, sonuçta Rusya demokrasinin en ileri olduğu ülkelerden bir tanesi değil.
08:08Üçüncüsü, Rusya'da şöyle problemler var.
08:12Bir, mesela ciddi bir iş gücü açığıyla karşı karşıyalar.
08:18İki, şu anda hava yollarından otomobillere kadar yedek parçadan ilaca bir anda birçok zorlukla karşılaştılar.
08:28Her koyun kendi bacağından asılır lafının biraz karşılığıdır o gördüğün.
08:34İnsanların birinci önceliği tabii kendi yaşamlarını sürdürmek oldu.
08:38O da kolay bir süreç olmadı.
08:40Şu anda hala yabancı ülkelerden nüfus almaya çalışıyorlar.
08:47Bir taraftan Rusya'nın çok ciddi bir doğurganlık problemi var.
08:52Nüfusu çok yaşlanan, doğum oranları düştü bayağı.
08:57Şöyle söyleyeyim, Rusya dünyanın en büyük ülkesi.
08:59Toprağa ihtiyacı yok ama nüfusa acayip ihtiyacı var.
09:02146 milyon şu an Rusya'nın nüfusu.
09:04Dünyanın en büyük ülkesi ama.
09:0611 saat fark var bir ucundan bir ucuna.
09:10Rusya'nın Kamçatka'dan başlarsın Pasifik kıyısından.
09:13Bu tarafa geldiğin zaman 11 saat fark var arada.
09:16Bu arada Özay Hocam, ben normalde Moskova'da hep böyle billboardlarda
09:20hayatını kaybetmiş cefede askerlerin hep böyle resimlerini, fotoğraflarını görürdük.
09:26Mesela St. Petersburg'ta o da yok.
09:28Burası bayağı normal.
09:33Senin gittiğin dönem özellikle Wagner-Primakov savaş çatışmanın en yoğun olduğu dönemdi.
09:41Şöyle söyleyeyim, Rusya Eylül 2024'ten beri yaklaşık 2000 km2 arttırdı sahip olduğu alanı Ukrayna'da.
09:54Askeri olarak geçen yıl oranla çok daha iyi bir pozisyonda.
10:00O pozisyon kuvvetlendikçe militarist duygusu siyasetin kamuoyuna enjekte edeceği azalır.
10:10Bu da onun kaçınılmaz şeylerinden bir tanesi de biraz da alışıyor insanlar zamanla.
10:14Maalesef savaşa bile alışıyorsun işte.
10:16Putin destekleniyor mu Özay Hocam?
10:19Evet.
10:20Yani Rusya'da Rus halkı seviyor mu, destekliyor mu?
10:23Şöyle elbette onu da istemeyenler vardır.
10:28%14, %15 tam oranını bilemiyorum.
10:31Ama şu anda destekler değil kesin.
10:35Çünkü bu bugünden yarına olan bir şey değil.
10:41Putin'in minik güvenlik konferansında daha 2000'lerin başına yaptığı konuşmadan beri söylediği iş vardır.
10:48Diyor ki NATO bizim sinirlerimize doğru geldi.
10:52Şimdi bak herkesin gözden kaçırdığı yer var yalnız.
10:56Cuma günü hiç bir gelişme oldu.
10:58Norveç'te bir takım adalar sinsilesi var.
11:02Norveç Büyükelçisini çağırdı.
11:04Ruslar dediler ki 1920 anlaşmasına aykırı davranıyorsunuz.
11:10Bu adalarda askeri tesis kuramazsınız.
11:13Biz bunu savaş faaliyeti olarak yorumluyoruz şeklinde.
11:19Norveç'e de bir uyarısı gitti Rusya'nın.
11:22Daha göreceğiz bakalım.
11:25Ukaline meselesi bittiği zaman Batı Rusya'ya gelginliği tam olarak bitmiş olmayacak.
11:29Şimdi NATO'nun yeni üyesi ülkeler Finlandiya'da olanlar bu gibi şeyler de bu süreçlerde etkili olacak gibi duruyor.
11:38Burası Rusya'nın Avrupa'ya en yakın şehri.
11:43Turist de çok yoğun.
11:45Bakın yani öğle saati hava buz gibi ama sokaklar çok hareketli.
11:50Ruslar da sokakta ama turist de epey alıyor bu şehir.
11:54Moskova'dan daha çok hatta turist aldığı kesin onu da söyleyelim.
11:59Bak inanılmaz bir kalabalık var.
12:01Bu en boş zamanı yani beyaz geceleri kuzey ışıklarını görürsün kışın burada.
12:06Yazında uzun gecelerle o beyaz gecelerle çok bilinen bir yerdir.
12:11Dolayısıyla şeydir St. Petersburg en turistik yerlerinden birisi ama
12:15yani düşün şu halde uçan hava yolu sayısı çok az.
12:19Yaptırımlardan dolayı yani hava yolu sayısı arttığı zaman
12:23savaştan sonraki bir normal durumda biraz şehir bakımsız kalmış zaten.
12:28Bu arada Türkiye'ye Türklere bakış çok pozitif.
12:32Onu alıyoruz yani zaten yıllardır iyi bir ilişki var.
12:37Bunun bir sebebi de şu biz bir yere turist olarak gittiğimiz zaman
12:42para harcamayı seven bir milletiz.
12:44O yüzden de Türkler yani mesela Fransız siyasetiyle aramız iyi değildir ama
12:49Fransa'nın o büyük marka mağazalarının tamamında Türkçe bilen görevler çalışır.
12:54Niye? Türk turistler gittikleri yerde düşünmeden hatta rahat para harcarlar.
12:59Genellikle böyle bir algı vardır.
13:01Bir de Türkiye sonuçta bu meselede kapısı şu anda Rusya'nın batıya açılan
13:08yani bütün Avrupa bağlantılı uçuşlar Türkiye üzerinden oluyor.
13:13Bir Dubai var bir de Türkiye var.
13:17Avrupa'ya hep Türkiye üzerinden gidiyorlar.
13:19Türkiye meselesi her zaman bir şeydir. Kuvvetli unsurdur Rusya'da.
13:25Peki son olarak Özay Hocam şimdi savaşın işte hala devam ettiğini söyledik.
13:32Rusya tam olarak neyi hedefliyor neyi istiyor bu bölgede bu coğrafyada
13:38özellikle Ukrayna üzerinde?
13:40Rusya genel anlamda şunu istiyor beni batı kuşatmasın diyor NATO üzerinden.
13:45Ukrayna'ya bir şimdi tarihsel bir şey var.
13:49Kuruşev'in Sovyetler Birliği döneminde Ukrayna'dan vazgeçmesi meselesi bir.
13:55İki Rusya'nın Karadeniz'deki donanma üssü Ukrayna topraklarıydı.
14:01Ruslar bu kira sözleşmesini uzatmak istediler Sivas-Tapol'da.
14:05Ukrayna bunu kabul etmedi. O da bir gerginlik sebebiydi.
14:10Karadeniz yaşamsal olduğu için Rusya bir bununla ilgili niyetleri var.
14:15İki tarihsel bakışı var.
14:17Üç en önemli ise NATO'yu sınırlarında istemiyor.
14:21Ama işte Finlandiya şimdi NATO üyesi en uzun sınırı Rusya'nın.
14:25Dolayısıyla da mücadele sürecek.
14:29Yani burada şu mücadeleyi de göreceğiz.
14:31Avrupa'da Rusya yanlısı iktidarlarla AB yanlısı iktidarlar.
14:38Macaristan'da Ormandağ Rusya yanlısı bir çizgiledi.
14:41Romanya'da Rusya yanlısı Cumhurbaşkanı adayının adaylığı iptal edildi.
14:45Gürcistan'da Batı çok asıldı.
14:48Hala Rusya yalnız bir iktidar var.
14:51Seçimi onlar kazandı.
14:52Dolayısıyla cephedeki mücadele bitse bile o siyasi mücadele her şart altında devam edecek.
14:58Özal Hocam çok teşekkür ediyorum.
15:00Rica ederim.
15:01Bu soğukta ancak bu kadar yapılabilir.
15:03İyi üşüdük ama.
15:04Gerçekten hava çok soğuk.
15:07Ama çok güzel bir şehir.
15:08Biz tabii buradaki manzaraları aktarmaya devam edeceğiz.
15:13İzlenimlerimizi aktarmaya devam edeceğiz.
15:15St. Petersburg'tan Ahmet Akpolat'la beraber Rusya'nın nabzını tutmaya devam edeceğiz diyelim.
15:20Şimdilik sözü size bırakalım.