Türkiye'nin 66 yıllık basımevi müzeye dönüştürüldü

Haber3.com

Erzurum'da 1957 yılında kapılarını açan Atatürk Üniversitesi'nin kitap, dergi, broşür ve fakülte evrakının basımı için 1959 yılında kurulan basımevi, müzeye dönüştürüldü.

Transcript

00:00Silindir kazağını, tüpo baskı makinesi. 1960 ve 1970 arası tarihlendirilebilir bu makine.

00:20İngiliz malı Monotype Klavye olarak adlandırılıyor.

00:24Kumpasla harf dizimi zor olunca böyle bir makine ile harf dizimi başlamış.

00:32Burada hocanın verdiği ya da üniversite yönetimi verdiği evraklar burada yazılı.

00:38Şuradaki ruloya, şuradaki iğnelerle delikler açılıyor.

00:46Sonra o rulo içeride kurşun döküm atölyesinde harf olarak bize tekrar geri dönüşü sağlanıyor.

00:53Burası mürettefane, kuru fatların olduğu yer.

00:57Burada gördüğünüz her bir çekmecede ayrı bir font, ayrı bir punto var.

01:03Bunlara biz kavalet diyoruz.

01:06Kavaletlerimiz dediğimiz gibi her çekmecede ayrı ayrı puntolar ve harfler var.

01:10Ortada duran kavaletin içinde Arapça fontlar var.

01:14Arapça fontlar ve kavaletler biraz daha büyük.

01:23Burada görmüş olduğunuz makine ise 1964 yılında Almanya tarafından üretilmiş

01:37maşalı tipo baskı makinesi.

01:39Bu makinede daha çok küçük işler yapılmış.

01:42Örneğin alkış, vuruş, davetiye gibi.

01:53Bu makine ise giyotin makinesi.

02:001971 yılında Rusya tarafından üretilmiş.

02:03Giyotin makinesi ne işe yaramaktadır?

02:06Çok fazla sayıda kağıdı tek bir hamlede eşit bir ölçüde kesmeye yaramaktadır.

02:11Burada görmüş olduğunuz makine ise pres makineleri.

02:15Kitap için tüm işlemler bittikten sonra, dikiş işlemi tamamlandıktan sonra,

02:20içerisine tutkalı koyulduktan sonra kitap bu pres makinenin arasına sıkıştırılıyor.

02:26Bir iki gün burada bekledikten sonra kullanıma hazır hale geliyor.

02:35Burada görmüş olduğunuz bu kurşun harfleri ustalarımız tek tek yan yana dizerek

02:40aynaya karşı yansıması olacak şekilde kumpas yardımıyla harfleri yan yana dizerek kalıplar oluşturuyor.

02:46Kumpa hocanı çeksek olur mu?

02:48Siz yok musunuz?

02:49Yok.

02:54Görmüş olduğunuz makine ise 1960 yılında Almanya tarafından üretilen

02:58ofset baskı makinesi, silindir kazandığı ofset baskı makinesi diyerek geçmektedir.

03:03Bunun da 56'ya 77 ölçülerinde tüm baskılar rahatlıkla yapılabilmiş.

03:16Kumpa Hocası'nın kurşun harfleri.

03:33Gelen ziyaretçilerimize hediye olarak bunu hatıra mahiyetinde veriyoruz.

03:38Kurşun harfler, hurufat dediğimiz metal kurşun harfler var.

03:42Çok değerli bir koleksiyona sahibiz.

03:4510.000'lere yakın hurufat var burada.

03:49Sadece Türkçe karakterler değil, aynı zamanda Arapça karakterler, matematik sambolleri

03:54ve diğer sambollerin olduğu hurufatlar da mevcut.

03:59Ofset baskı çıktıktan sonra tabii hurufatlar işlerini bitirmiş oldu, emekli oldular

04:06ve şu an müze olarak vazifelerini yerine getiriyorlar.

04:10Yaklaşık 40'a yakın makine var.

04:13En eskisi 1940 ile 1950 arasında tarihlendirilebilir.

04:17Türkiye'de büyüklük ve makine parkı olarak en büyük müze.

04:22Yurt dışında çok prestijli bir müze statüsünde aslında baskı müzeleri.

04:29Onun için üniversitemiz, şehrimiz ve ülkemiz adına güzel bir müze projesiyle karşı karşıyasınız.

04:37Bunlar üniversitenin kullandığı yaklaşık 50 yıl hizmet vermiş üniversite.

04:41Üniversitenin resmi evraklarının yanı sıra hocaların kitapları, makaleleri,

04:47üniversiteye ait dergiler, gazeteler de burada basılmış.

04:50Buradan da 2010'larda kapandı.

04:55Teknolojiye yenik düştü ve kapısına kilit vuruldu.

04:59Öyle bir hazinenin yattığını önceden biliyordum.

05:02Doktora dönüşü, burayı bu halini görünce burayı yeniden hayat kazandırmak için müze projesi verdik.

05:10Burayı görenler, böyle bir yerin burada olduğuna önceden inanmıyorlar.

05:16Şehir dışında, özellikle İstanbul'da bu işle hemhal olanlar,

05:22buradaki koleksiyona ve buradaki hurufatlara hayretle karşılıyorlar.

05:28Bunların burada ne işi var diye.

05:30Üniversitemiz büyük bir üniversite olduğu için bu tip yatırımları da zamanında yapmış ve böyle bir miras bırakmışlar.

Kategori

Döküm

İlk yorumu siz yapın

Önerilen