Uzman isimden Marmara Denizi için kırmızı alarm
Bandorma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, müsilaj sonrası 22 maddeden oluşan Marmara Eylem Planı'nın yaşama geçirilmediğini belirterek, "Kirliliğe karşı önlem alınmazsa Marmara Denizi yararlanılamaz hale gelir" dedi.
Category
🗞
NewsTranscript
00:30Yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş yavaş y
01:00ve tüm taraflar bir araya gelerek musilajla ilgili 22 eylemden oluşan bir eylem planının
01:26imza atıldı. Bu 22 eylemin ruhuna baktığımız zaman yani neydi bunlar? 14 tanesi Marmara Denizi'nin kirlilik yükünün azaltılmasıyla ilgiliydi. Marmara Denizi'nin kirlilik yükünü azaltmadan musilajdan kurtulma şansımız yok çünkü musilaj bir sonuç nedenler ortadan kalkmadan sonuçlar değişmez. Neden neydi musilajın küresel iklim değişikliğine bağlı deniz suyu sıcaklıklarındaki artış
01:56birinci faktör Marmara Denizi'nin orijinal yapısı ki bu ikisine müdahale edemiyoruz. Üçüncüsü de Marmara Denizi'nin yoğun şekilde kirletiliyor olmasıydı. Marmara'nın çevresinde 25 milyon insan yaşıyor. Bunların atıklarının sadece yarısını aratıyoruz. Geri kalan yarısını hiç arıtmadan ne yazık ki denize boca etmeye devam ediyoruz.
02:20Bu diğer taraftan Türkiye'nin yarısına hizmet sunan bir endüstri Marmara Denizi'nin çevresinde. Onun atıkları da denize gidiyor. Tarımsal atıklar, denizcilik atıkları bunların hepsi hep birlikte Marmara Denizi'ne boca edilmeye devam ediyor.
02:352021 yılında ne kadar kirletiyorsak Marmara Denizi'ni şu anda da o kadar kirletiyoruz. Yani 22 eylemden oluşan Marmara Denizi eylem planının 14 eylemi denizin kirlilik yükünü azaltmakla ilgiliydi ama biz bunu yapamadık.
02:55Yapamadığımız için misilaj riski Marmara Denizi'nin başının üstünde demokrasinin kılıcı gibi sallanmaya devam edecek. Misilaj tekrarı kesin, zamanı meçhul bir ekolojik felaket bizim için. Bilim veriye göre çalışır.
03:11Biz veriye bakıyoruz. Eğer Marmara Denizi'nin çevresindeki yerel yönetimlere bakarsak hiçbirisi denizi kirletmiyor. Sanayi kuruluşlarına sorarsak hiçbirisi denizi kirletmiyor. Yani kontrolü yapan kamu yöneticilerine ya da kamu kurumlarına bakarsak onların da mükemmel şekilde denetim faaliyetlerini yerine getirdiklerini söylediklerine şahit oluyoruz.
03:39İyi bu kirlilik nereden geliyor o zaman? Ben denize bakıyorum. Dalıyorum. Denizde şu anda görüş en fazla 2 metre civarında. Neden? Çünkü yoğun şekilde alt patlaması var, alt çoğalması var, aşırı alt çoğalması var.
03:57Aşırı alt çoğalması misilaj oluşumunun temelini teşkil ediyor. Dolayısıyla yeni bir misilaj oluşacak mı diye sormak yanlış bir soru. Yeni bir misilaj her zaman için Marmara Denizi'nde oluşma ihtimali olan bir ekolojik olay. Zamanını bilmiyoruz. Kirlilik yükünü azaltmadığımız sürece bu tehlikeden kurtulamayacağız.
04:21Ekosistemlere ömür biçemeyiz. Yani birileri ekosistemlere ömür biçiyorsa o yanlış olur. Çünkü deniz ekosistemi sibernetik bir sistemdir. Öz denetimi vardır. Bir ideal noktadan uzaklaştığı anda sistem tekrar kendi içerisinde bir yeni ideal durum oluşturmaya odaklıdır.
04:45Dolayısıyla şu kadar yıl ömrü kaldı, bu kadar yıl ömrü kaldı diye ömür biçmek ekosistemlere yanlıştır. Ama böyle giderse Marmara Denizi ekosistemi her gün, her yıl biraz daha bozulacak. Biraz daha biz Marmara Denizi'nden yararlanamaz hale geleceğiz. Balıklar azalacak. Denize girme noktalarında daha çok biz alplerle, deniz analarıyla karşılaşacağız.
05:11Çevre Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı, Çevre Yönetimi ve Genel Müdürlüğü'nün desteğiyle müsilajdan önceki balık türlerinin müsilajdan sonra nasıl bir durumda olduğunu tespit etmek için Marbal projesi adı altında bir proje yürüttük.
05:29O projenin sonuçlarına göre gördük ki Marmara Denizi'nde müsilaj öncesine göre balık bolluğunda %25 düzeyine ulaşan bir azalma var. Yani müsilajdan önce 4 balığımız varsa müsilajdan sonra 3 balığımız kalmış bizim.
05:49Balıklarımız azalmış, türleri de azalmış. Hangi balıklar bunlar? Daha çok pelacık balıklar, soframıza gelen hamsi, istavrit, lüfer, sardalya, kolyoz gibi palamut gibi balıklar bağlamında %25 düzeyinde bir azalma var.